రివ్యూలు, సాంకేతికాలు, స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు...

టికెట్లు దొరకడం యోగం, సినిమాలు చూడడం భోగం, రివ్యూలు రాయడం రోగం!

Saturday, April 28, 2018

    ఐతే రోమాంటిక్ డ్రామాలకి మార్కెట్ లేదా? యూత్ కోసమే అనుకుంటే మార్కెట్ లేదు. యూత్ కి ఒక పద్ధతిగా తీసిన,  జానర్ మర్యాదతో కూడిన  రోమాంటిక్ కామెడీలు కావాలి, రోమాంటిక్ డ్రామాలు కాదు. యూత్ కోసం రోమాంటిక్ డ్రామాలు తీయడం పాత చాదస్తం, మార్కెట్ యాస్పెక్ట్ కి వ్యతిరేకం.  ఇవి ఇటు యూత్ కి కాకుండా, అటు ఫ్యామిలీస్ కీ కాకుండా శుభ్రంగా థియేటర్ల ముంగిట్లో వారంవారం ఆత్మహత్యలు చేసుకుంటున్నాయి. ఒకవేళ రోమాంటిక్ డ్రామాలని  యూత్ కి కాకుండా, ఫ్యామిలీ ఆడియెన్సెస్ కే టార్గెట్ చేసి తీస్తే? దీనికి చాలా నేర్పు కావాలి. నేర్పుతో తీస్తే రోమాంటిక్ డ్రామాలు ఫ్యామిలీ ఎంటర్ టైనర్స్ గా వర్కౌట్ అవచ్చు.  రోమాంటిక్ కామెడీల జానర్ మర్యాదలో, మార్కెట్ యాస్పెక్ట్ లో పెద్ద వయసు పాత్రలు లేకుండా చూసుకోవడం ముఖ్యమైతే, ఫ్యామిలీ ఆడియెన్సెస్ కోసం తీయాలనుకున్న రోమాంటిక్ డ్రామాల జానర్ మర్యాదలో, మార్కెట్ యాస్పెక్ట్ లో  పెద్ద వయసు పాత్రలు కూడా ప్రధానమై వుండాలి. ఎలా ప్రధానమై వుండాలి? పిల్లల ప్రేమలకి అడ్డు తగులుతూనా? నో, నెవ్వర్! అది పనీపాటా లేని పాత సుత్తి.  మరెలా?  ఇది తెలుసుకోవడం కోసం కొరియన్ రోమాంటిక్ డ్రామా ‘ది క్లాసిక్’ ని పరిశీలించాలి...

      పరిశీలన త్వరలో!   

Thursday, April 26, 2018

716 : సందేహాలు -సమాధానాలు




Q :    కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లేని ముక్కోణ ప్రేమ కథలకెలా అన్వయించాలి? ఏమైనా మూవీస్ ఉదాహరణకి చెప్తారా? ఈ ప్రశ్న మిమ్మల్ని ఇరిటేట్ చేస్తుందని తెలుసు. కానీ ఇప్పుడు నేనొక ఎసైన్ మెంట్ చేస్తున్నా, అందుకే అడిగాను. పోతే, హిందీలో రాజ్ కుమార్ హిరానీ సినిమాలు కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లేనే పోలి వుంటాయంటారా?
జయసింహా, రచయిత 

 A :   ఇరిటేడ్ అవడానికేముందని. అసలెందుకు ఇరిటేట్ అవాలని. అది విక్టిమ్ మెంటాలిటీ. ముక్కోణ ప్రేమ కథలకి  కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లేని కల్పించాలంటే ఇంటర్ ప్లేని ముక్కోణంలో వుండే మూడు పాత్రల్లో రెండిటికే పరిమితం చేయాలి. ఏ కథల్లోనైనా ఇంటర్ ప్లే ఎప్పుడూ రెండు పాత్రల మధ్యే వుంటుంది గనుక. ఐతే ముక్కోణ ప్రేమకథలు ఒక పాత్ర వర్సెస్ రెండు పాత్రలుగా వుంటాయి. కథంటేనే ఒక పాత్రకి వ్యతిరేకంగా ఇంకో పాత్ర పనిచేయడం. ఇలా ఇతర జానర్ల కథల్లో ఇంటర్ ప్లే హీరోకీ విలన్ కీ లేదా,  హీరోకీ హీరోయిన్ కీ, తండ్రికీ కొడుక్కీ,  అన్నకీ తమ్ముడికీ ...ఇలా రెండు పాత్రల  మధ్యే వుంటుంది. 

          కానీ ముక్కోణ ప్రేమల్లో కథ హీరోదైతే, ఎదుటి పాత్రలుగా రెండు  హీరోయిన్ పాత్రలుంటాయి. కథ హీరోయిన్ దైతే,  ఎదుటి పాత్రలుగా  రెండు హీరో పాత్రలుంటాయి. అదే ఇతర జానర్స్ లో హీరోకి ఇద్దరు విలన్లు విడివిడిగా వుండరు. వుంటే ఒకే లక్ష్యంతో కుమ్మక్కై వుంటారు. ఎందుకంటే హీరోకి రెండు లక్ష్యాలు కుదరదు కాబట్టి. ఇద్దరు విలన్లు వేర్వేరు లక్ష్యాలతో వుంటే, ఒక విలన్ సద్దాం హుస్సేన్ లా ఎందుకో ‘బంకర్’ లాంటి  దాంట్లో దాక్కుని పడుకుని, హీరో చేతిలో ఉత్తి పుణ్యాన చచ్చిపోతాడు  ‘రంగస్థలం’ లో లాగా. హీరోకి కూడా ఇతడితో లక్ష్యం లేదు కాబట్టి, కథలో వేస్టుగా వేలాడుతున్న అన్ వాంటెడ్ ఫెలోని సరదాకి స్వచ్ఛ భారత్ కార్యక్రమం లాంటిది చేపట్టి, ప్రక్షాళన చేసే స్తాడు సైకో కిల్లర్ లాగా – భంగ స్థలం చేస్తూ. దీనికి సరేలే సంబడమని వూరుకోవాలి మనం. 

      అసలు కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లేలో ఎదురురెదురు రెండే పాత్రలుంటాయి. ప్రధాన పాత్ర, ప్రత్యర్ధి పాత్ర. కారణం, మనుషులనే వాళ్ళకి కాన్షస్ మైండ్ ఒకటి, సబ్ కాన్షస్ మైండ్ ఒకటి మాత్రమే ఆలోచించి దేవుడు అమర్చాడు.  లేకపోతే  ఈ ప్రపంచాన్ని మనుషులెప్పుడో ఖతం చేసి పారేసే వాళ్ళు. అలాటిది ముక్కోణంలోకి తెచ్చి  ఒక పాత్ర వర్సెస్  రెండు పాత్రలు పెడితే ఇంటర్ ప్లే ఎలా సాధ్యమవుతుంది? కాన్షస్ మైండ్ వర్సెస్ సబ్ కాన్షస్ మైండ్ + అదనపు సబ్ కాన్షస్ మైండ్ అసహజమూ, ప్రకృతి విరుద్ధమూ కదా?

          ఇందుకే ఒక పెళ్ళికాని హీరో x ఇద్దరు పెళ్లి కాని  హీరోయిన్లు, లేదా ఒక పెళ్ళికాని హీరోయిన్ x ఇద్దరు పెళ్లి కాని హీరోల ముక్కోణాలు పెద్దగా కనెక్ట్ కావు. 

          ఎప్పుడు కనెక్ట్ అవుతాయంటే,  మూడింట్లో రెండు పాత్రలకి పెళ్ళయిపోయి వుంటే. ఈ రకం ముక్కోణాల్లో సంజయ్ లీలా భన్సాలీ బలమైన ఇంటర్ ప్లేలని సృష్టిస్తాడు ‘హమ్ దిల్ దే చుకే సనమ్’ (1999) లోనైనా, ‘బాజీరావ్ మస్తానీ’ (2015) లోనైనా. ‘కాసా బ్లాంకా’ (1942) లాంటి హాలీవుడ్ లో కూడా ఇంతే. ‘ఆప్ కీ కసమ్’ (1975), ‘ఏక్ హసీనా దో దీవానే’(1972) లాంటి బాలీవుడ్స్ లో కూడా ఇంతే. ‘మేఘ సందేశం’ (1982), ‘జీవిత చక్రం’ (1971) లాంటి టాలీవుడ్స్ లో కూడా ఇంతే. ‘దేవదాసు’ (1953) లో పార్వతి (సబ్ కాన్షస్) అంటే భయపడి పారిపోతాడు దేవదాసు (కాన్షస్). చంద్రముఖితో కాన్షస్ వరల్డ్ లోనే వుండి పోతాడు. విడిగా కాన్షస్ మైండ్ కి జీవితం లేదు. సబ్ కాన్షస్ (అంతరాత్మ)తో కలిసుంటేనే జీవితం, లేకపోతే  పతనం. దేవదాసు పతనం ఇలాంటిదే. ఇందులో నీతి ఇదే.

          ఒకసారి కింది జేమ్స్ బానెట్  పటం చూస్తే,  గొప్ప కథల మెంటల్ మేకప్ ఇదీ : ఎడమ కాన్షస్, కుడి సబ్ కాన్షస్, పైన స్పిరిచ్యువల్, కింద ఫిజికల్ – ఈ నాల్గిటి కలబోతే మనిషి. స్పిరిచ్యువల్ శిఖరంతో ‘దేవదాసు’ గొప్పకథల స్థాయికి చేరింది. స్పిరిచ్యువాలిటీ ఏం చెప్తుందంటే, నువ్వు అంతరాత్మ (సబ్ కాన్షస్) తో కలిసివుంటే, సద్గతి పొందుతావని, ఆథ్యాత్మిక ఫలాల్ని అందుకుంటావని. దేవదాసు అంతరాత్మతో కలిసి లేడు. అందుకే ఫిజికల్ (తామసిక) స్థాయిలో వుండిపోయి పతనమయ్యాడు. 


        సరే, గొప్ప కథలిప్పుడు అవసరం లేదు. గొప్ప సినిమాలు తీయాలంటే ఆస్తికులై వుండాల్సిందే, నాస్తికుల వల్ల కాదు. స్టీవెన్ స్పీల్ బెర్గ్ ‘ది రైడర్స్ ఆఫ్ ది లాస్ట్ ఆర్క్’ తో ప్రేక్షకుల ఆత్మిక దాహాన్నిఅంత గొప్పగా తీర్చగాలిగాడంటే, నాస్తికుడై కాదు. 

          ఈ కాలంలో గొప్ప కథలు కాక, సింపుల్ కథలే అర్ధవంతంగా చెప్పాలంటున్నాం కాబట్టి, దీని గురించే మాట్లాడుకుందాం. 

          పై పెళ్ళయిన సెటప్ లో ఏం జరుగుతుందంటే - పూర్వం ప్రేమించి, పెళ్ళయిపోయిన పాత్రని మర్చిపోలేక సొంతం చేసుకోవాలని సంఘర్షిస్తూంటుంది ప్రధానపాత్ర. ‘హమ్ దిల్ దే చుకే సనమ్’ లో పెళ్ళయిన ప్రేయసి ఐశ్వర్యా రాయ్ కోసం తపిస్తూంటాడు ప్రధాన పాత్ర సల్మాన్ ఖాన్. ఇక్కడ సల్మాన్ పాత్ర కాన్షస్  అయితే, ఐశ్వర్య పాత్ర సబ్ కాన్షస్. ప్రధాన పాత్ర సాధించాలనుకున్న దేదైనా సబ్ కాన్షసే అవుతుంది. ఐశ్వర్య భర్త పాత్ర అజయ్ దేవగణ్ కాన్షస్ - సబ్ కాన్షస్ ల మధ్య గార్డియన్. మనుషుల సబ్ కాన్షస్ లో వుండే తొమ్మిది రకాల ఎమోషన్స్ లో ఒకటైన గార్డియన్ ఎమోషన్. ఇలా మూడో పాత్ర విడిగా మరో సబ్ కాన్షస్ గా  కాకుండా,  సబ్ కాన్షస్ లోనే  భాగమైన గార్డియన్  ఎమోషన్ కి ప్రతీకగా సర్దుకుంటుంది. కనుక మొదటి  రెండు పాత్రలతో కాన్షస్ – సబ్ కాన్షస్ ల ఇంటర్ ప్లే చెక్కుచెదరదు. ఆ గార్డియన్ ఎమోషన్ తో కూడా హీరో తలపడాల్సిందే ఆమెని (సబ్ కాన్షస్ ని) పొందాలంటే. ఈ గార్డియన్ ఎమోషన్ నిర్ణయం పైనే ఆ ప్రేమికుల భవిత్యం ఆధారపడుతుంది. సాధారణంగా ఈ గార్డియన్ పాత్ర సంఘర్షిస్తున్న తన భార్యని , ఆమె ప్రేమికుడిని కలిపేసి విముక్తి కల్గిస్తుంది. 

      పెళ్లి హీరోకే  అయ్యిందనుకుందాం. ఆ హీరోకి పూర్వ ప్రేయసో, తాజా ప్రేయసో తగిలి తెగులు పుడుతుంది. ఈ ఇద్దర్లో ప్రేయసి ఏ  తరగతికి చెందినా,  హీరోకి సబ్ కాన్షస్ వరల్డ్ అవుతారు. కథల్లో ప్రధాన పాత్ర సాధించాలనుకున్న దేదైనా సరే, అది సబ్ కాన్షస్ వరల్డ్ కి ప్రతీకే అవుతుంది. తను కాన్షస్ ఇగో. అప్పుడు తనతో వున్న భార్య సబ్ కాన్షస్ లో గార్డియన్ ఎమోషన్ అవుతుంది. ఇలా హీరోకైనా, హీరోయిన్ కైనా పెళ్ళయి పోతే – ఆ లైఫ్ పార్టనర్ పని గార్డియన్ ఎమోషన్ గా కాపలా కాసి, సరైన సమయంలో సరైన నిర్ణయం తీసుకోవడమే. ఒక్కోసారి పీవీ నరసింహా రావులా ఏ నిర్ణయమూ  తీసుకోకపోవడం కూడా నిర్ణయమే అని ఇక్కడంటే కుదరదు. ఆ కథ తెగదు. గంటలకి గంటలు సినిమా గడిచిపోతున్నా తెరపడక చించేసి పోతారు ప్రేక్షకులు. పీవీ నరసింహారావు బతికిపోయారు గానీ, సినిమాలు బతక లేవు.  

          భర్తకి ఆ ప్రేయసి పూర్వ  ప్రేయసి అయితే,  భార్యే త్యాగం చేస్తుంది. ఎందుకంటే లవ్ ఎట్ ఫస్ట్ సైట్ కే పెద్ద పీట వేయాలి కాబట్టి. లేకపోతే ఆ పూర్వ ప్రేయసి బాధితురాలై, ప్రేక్షకులు ఒప్పుకోరు. ప్రేక్షకులు ముక్తకంఠంతో ఒప్పుకోకపోతే పోయార్లే  అని మనకెందుకనుకుంటే కుదరదు. ముక్తకంఠం అంటే వాళ్ళందరి కలెక్టివ్ కాన్షసే. ఎన్నో సబ్ కాన్షస్ (అంతరాత్మ) ల సమ్మేళనం ఆ సామూహిక కాన్షస్. దీన్ని  గౌరవించాల్సిందే. 

          భర్తకి ఆ ప్రేయసి తాజా సెటప్ అయితే మాత్రం, ఆ సబ్ కాన్షస్ కి ప్రతీక అయిన తాజా ప్రేయసి కోసం సంఘర్షించి సంఘర్షించి, ఆ భర్త నగ్న సత్యాలు తెలుసుకుని (సబ్ కాన్షస్ లో వుండేవి నగ్న సత్యాలే) పరివర్తన చెంది భార్య వైపుకి వచ్చేస్తాడు. తొలిప్రేమ భార్యే అన్నది కూడా ప్రేక్షకుల కలెక్టివ్ కాన్షస్ కి అర్ధమవుతుంది. మనుషులు సంఘజీవులు కాకుండా రాజకీయ జీవులైనప్పుడు,  కలెక్టివ్ కాన్షస్ ఫీలవరు –సెలెక్టివ్ కాన్షస్ ని కలిగి వుంటారు. 

          ఇప్పుడు పెళ్ళికాని ముక్కోణాలు చూద్దాం. ఇవి  ఒక హీరో ఇద్దరు హీరోయిన్లలో ఎవర్ని ఎంపిక చేసుకోవాలన్న ప్రశ్నతో, లేదా ఒక హీరోయిన్ ఇద్దరు హీరోల్లో ఎవర్ని కోరుకోవాలన్న ప్రశ్నతో సంఘర్షిస్తూ వుంటారు. ఇక్కడ ఎదుటి ఇద్దరు హీరోయిన్లు, లేదా ఇద్దరు హీరోలు సబ్ కాన్షస్ వరల్డ్స్. కానీ మనలో వుండేది ఒకటే అంతరంగం, మన మనసు దాంతోనే సంఘర్షిస్తూ వుంటుంది. రెండో అంతరంగం మనకుండే అవకాశమే లేదు. దీని వల్ల ఆ హీరో లేదా ఆ హీరోయిన్,  ఆ రెండు అంతరంగాలతో చేసే సంఘర్షణ మనకి సిల్లీగా అన్పిస్తుంది. ఎదుటి ఇద్దర్లో ఒకరు మెయిన్ హీరోయిన్, ఇంకొకరు సెకండ్ హీరోయిన్ అయి వుంటారు. మెయిన్ హీరోయిన్నే చేసుకోమని మనసు చప్పున చెప్పేస్తుంది. ఇంకా సెకండ్ హీరోయిన్ తో సంఘర్షణేమిటి? ఒకామె సాంప్రదాయం కలదిగా వుంటే, రెండో ఆమె నాగరికత వెర్రితలలు వేసి వుంటుంది. రెండో ఆమెనే  చేసుకోవాలని మనసు చెప్తుందా?  హీరో ఈ టైపే అయితే అలాగే చేసుకుంటాడు. కానీ హీరో మారాలని కదా కలెక్టివ్ కాన్షస్? మనం మారినా మారక పోయినా హీరో మారాలనే అరుస్తాం. మనదాకా వస్తే చూసుకుంటాం, కానీ ముందు హీరో మారాలనే అరుస్తాం. 

          పెళ్ళికాని  ముక్కోణంలో ఇలా పాత్రకి రెండు సబ్ కాన్షస్ వరల్డ్స్ ఎదురుకావడం, లేదా సబ్ కాన్షస్ రెండుగా చీలిపోవడంతో కథలు కృత్రిమత్వాన్నే ప్రోది చేసుకుంటున్నాయి. 

         ముక్కోణంలో ఈ సమస్యనే  18 వ శతాబ్డంలో  ప్రఖ్యాత రచయిత్రి జేన్ అస్టెన్ పరిష్కరించింది ( సోర్స్ : స్టోరీ కన్సల్టెంట్ కైట్లిన్ హెచ్ ). ఇందులో ఏకకాలంలో హీరోయిన్ ఇద్దరితో ప్రేమలో పడదు. ఒకరి మీదే  ఫీలింగ్స్ బాగా పెంచుకుంటుంది. అతడి అసలు వ్యక్తిత్వం బయటపడ్డాక ఫీలింగ్స్ ని ఆపేస్తుంది. రెండో అతనికి హృదయాన్ని  విప్పుతుంది. (ప్రైడ్ అండ్ ప్రిజుడిస్).

          హీరోయిన్ తనని ఆకర్షించాలని ప్రయత్నిస్తున్న అతని  వయస్సెక్కువనీ, రోమాంటిక్ గా లేడనీ ఉపేక్షిస్తుంది. డాషింగ్ గా వుండే ఇంకో అతనితో ప్రేమలో పడుతుంది. అతడామెని అంత  సీరియస్ గా తీసుకోకుండా వదిలెయ్యడంతో గాయపడుతుంది. మెల్లమెల్లగా మొదటి అతని వైపు మొగ్గుతుంది (సెన్స్ అండ్ సెన్సి బిలిటీ).

      ఈ రెండు సందర్భాల్లోనూ  హీరోయిన్ ఒక సమయంలో ఒకే  సబ్ కాన్షస్ తో ఇంటర్ ప్లేలో  వుంటోంది. అందుకని ఈ నవలలు చిరస్థాయిగా నిలిచి పోయాయి. 

          నిర్ణయం తీసుకోవడంలో ఆమె తాత్సారం చెయ్యదు. ఒకడు పరిచయమయ్యాక నిర్ణయం తీసుకునే దృష్టితోనే ఆమె క్రియాశీలకంగా వుంటుంది. వూరికే అతడితో ఎంజాయ్ చేస్తూ గడపదు. తీరా నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి వచ్చినప్పుడు నిర్ణయం తీసుకోలేక ఏడ్పులూ గట్రా ప్రదర్శించదు. ఏకకాలంలో ఇద్దరూ తనని ఆకర్షించాలని ప్రయత్నిస్తున్నా,  ఆమె ఒక్కరి పైనే దృష్టి  పెట్టి వర్కౌట్ చేస్తుంది. కాబట్టి  జేన్ కథల్లో ఈ పెళ్ళికాని ముక్కోణాల్లో ఇలా కాన్షస్ – సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లే ప్రకృతి సిద్ధంగా కుదిరి అలరిస్తుంది. 

          ఇదీ విషయం. ఇకపోతే హిందీలో రాజ్ కుమార్ హిరానీ సినిమాలు కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లేనే పోలి వుంటాయా అనడం గురించి. స్ట్రక్చర్ ఎనిమిదవ భాగంలో ఆల్రెడీ హిరానీ సినిమాని  ఉదహరించాం, కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ ఇంటర్ ప్లే దృష్ట్యా.

Q :   Hi Sir,  hello, I am very much thankful  to you for teaching movie structural basics in your site. Please tell me about ‘Kung Fury’,  directed  by  David Sandberg,  who has produced thr. crowd funding, inspiring the world cinema.
―Hare  e  Sh, Asst
. Dir. 

A :   థాంక్స్. టీచింగ్ చేయడం లేదు. టీచింగ్ మన వృత్తి కాదు. మీరు చెప్పిన మూవీ గురించి రాయలేం. అది ముప్ఫై నిమిషాల షార్ట్ మూవీ, పైగా వరల్డ్ మూవీ జానర్. అందులోనూ క్రౌడ్ ఫండింగ్. ఈ సెక్షన్ ని ఈ బ్లాగులో డీల్ చేయడం లేదు. మీరు కమర్షియల్ సినిమా సెక్షన్ కి చెందితే ఇలాటి మూవీస్ కి దూరంగా వుంటే మంచిదని మా అభిప్రాయం. ఒకవైపు స్ట్రక్చర్ తెలుసుకుంటూ, ఇంకోవైపు స్ట్రక్చర్ వుండని షార్ట్ మూవీస్, వరల్డ్ మూవీస్ అంటే రెంటికీ కుదరని పని. ఏదో ఒక సెక్షన్ నిర్ణయించుకుని అందులో కృషి చేయగలరు. టాలీవుడ్ షార్ట్ మూవీస్ అడ్డా కాదు. టాలీవుడ్ వరల్డ్ మూవీస్ గిడ్డంగి కాదు. బ్లాగులో తాజాగా రాసిన వ్యాసమే షార్ట్ మూవీస్ బదులు  అదే ఖర్చుతో మెయిన్ స్ట్రీమ్ కమర్షియల్ మూవీ తీసుకోమని. సినిమాని చందాలడుక్కుని తీసే స్థాయికి దిగజార్చ వద్దని. ఇది చదివి కూడా మీరు షార్ట్ మూవీని విశ్లేషించమంటున్నారు....

 Q :  స్ట్రక్చర్ ఎనిమిదవ భాగం అద్భుతం. అయితే మీరు తెలుగు సినిమాకు ఇది చాలు అనకుండా. ‘ది హీరో విత్ ఏ థౌజండ్ ఫేసెస్’ బుక్ లో హీరో జర్నీ గురించి (అన్ని మజిలీలు) కొంచెం వివరంచగలరు.   బుక్ చదివి, అర్థం చేసుకునేంత ఇంగ్లీషు రాని నాలాంటి వాళ్ళ కోసం.
అజ్ఞాత అసోషియేట్

A :    జోసెఫ్ క్యాంప్ బెల్ ‘ది హీరో విత్ ఏ థౌజండ్ ఫేసెస్’ థియరీ క్లాసిక్ స్టోరీ స్ట్రక్చర్ కి పనికొచ్చేది. హాలీవుడ్ స్క్రీన్ ప్లేల కోసం అరిస్టాటిల్ మోడల్ నుంచి ప్రారంభమై, జోసెఫ్ క్యాంప్ బెల్ మీదుగా,  సిడ్ ఫీల్డ్ కొచ్చి స్థిరపడినట్టు ఒక ప్రొఫెసర్ రాసిన వ్యాసాన్ని గతంలో ఈ  బ్లాగులో పోస్టు చేశాం. అది చదివే వుంటారు. ’90 లనుంచి హాలీవుడ్ సినిమాలు సిడ్ ఫీల్డ్ ని అనుసరిస్తూ వస్తున్నాయి. క్యాంప్ బెల్ స్ట్రక్చర్ తో అమెరికన్ నవలలు వస్తున్నాయి, రోమాంటిక్ నవలలు సహా.  మారుతున్న కాలాల్లో మారుతున్న  ప్రేక్షకాభిరుచిని దృష్టిలో పెట్టుకుంటూ హాలీవుడ్ స్క్రీన్ ప్లే లని సరళీకృతం చేసుకుంటూ వస్తోంది. తెలుగులో ‘బాహుబలి’ యే తీసినా అందులో సిడ్ ఫీల్డ్ వుంటాడే తప్ప క్యాంప్ బెల్ వుండడు. ఎప్పుడో అరుదుగా ‘దంగల్’  లాంటి దానిలో వుంటాడు. ‘టైగర్ జిందా హై’లో కొంత వుంటాడు.

          హాలీవుడ్ కే అవసరం లేనిది మనకి అవసరం లేదు. వాళ్ళని మించిన కలల బేహారు లెవరుంటారు. హాలీవుడ్ కి అవసరం లేనిది మనదగ్గర ఏవి వచ్చి పడుతున్నాయంటే వరల్డ్ సినిమా నకళ్ళు . ఇది చాలనట్టు క్యాంప్ బెల్ కూడా ఎందుకు. ఉన్న టాలీవుడ్ ని ఇంకింత ఖాళీవుడ్ చేయడానికి కాకపోతే. ఆఫ్ కోర్స్, ఎవరూ ఎవరి మాటా వినరు. అది వేరే విషయం. ఎవరికివారే కింగులమనుకుంటారు. కింగ్ మేకర్లు అవసరం లేదు. అందుకే రాజకీయాలకన్నా అధ్వాన్నంగా వుంటోంది పరిస్థితి. రాజకీయాల మీద కొందరు సినిమాలు తీస్తే ఇందుకే నవ్వొచ్చేలా వుంటున్నాయి. 



       క్యాంప్ బెల్ చెప్పింది పురాణాల కథా నిర్మాణాన్ని. వాటిలో కథానాయకుడికి ప్రయాణంలో పన్నెండు మజిలీ లుంటాయని  చెప్పాడు. ఈ పురాణాల నిర్మాణాన్ని అనుసరించి స్టార్ వార్స్ సిరీస్, ఇండియానా జోన్స్ సిరీస్ వంటి సినిమాలు అనేకం వచ్చాయి. తర్వాత ఈ పన్నెండు మజిలీల్ని పదికి తగ్గించి మైకేల్ హాగ్ ఒక మోడల్ నిచ్చాడు. పది కూడా అవసరం లేదని,  సిడ్ ఫీల్డ్ ఆరుకి తగ్గించి పారడైం ఇచ్చాడు. హీరో మజిలీలకి మజిలీలు చేసుకుంటూ కూర్చుంటే కాలం మారిన ప్రేక్షకులు నిద్ర పోవడం ఖాయం. సిడ్ ఫీల్డ్ ప్లాట్ పాయింట్ -1, పించ్ -1, ఇంటర్వెల్, పించ్ -2, ప్లాట్ పాయింట్ -2 అనే  ఆరు స్టేజీలకి తగ్గించి  స్పీడు పెంచడంతో,  దీనివెంటే పడింది వ్యాపార స్పృహ దండిగా  వున్న హాలీవుడ్. 

          తెలుగు ఫీల్డులో అసలు సిడ్ ఫీల్డే లేదు, అది వేరే విషయం. ఇంకా క్యాంప్ బెల్ ని తెలుసుకోవాలన్న ఆసక్తి ఎందుకు? భక్తి సినిమాలు తీయాలంటే క్యాంప్ బెల్ ని ఖచ్చితంగా అనుసరించాల్సిందే. ఇప్పటి కమర్షియల్ సినిమాలకి అవసరం లేదు. ఇంకోటేమిటంటే, అతి సింపుల్ గా వుండే సిడ్ ఫీల్డ్  పారాడైం పట్టుబడకుండా క్యాంప్ బెల్ ని అర్ధం చేసుకోవడం కష్టం. కాబట్టి ముందు  సిడ్ ఫీల్డ్ మీద పట్టు సాధిస్తే, క్యాంప్ బెల్ తో హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ కి పోవచ్చు. పోయి బ్రహ్మాండమైన కళాత్మక సినిమాలు తీయాలనుకుంటే తీయొచ్చు. ‘స్టోరీ’ అనే ఉద్గ్రంథం రాసిన రాబర్ట్ మెక్ కీ ఇదే చెప్తాడు - ముందు మామూలు కమర్షియల్ సినిమాలతో చేయి తిప్పుకున్న తర్వాత, కళాత్మక సినిమాలు ఆలోచించవచ్చని.


Q :  మీ పాత రివ్యూలు చదవాలంటే ఎలా?  ఉదాహరణకి ‘రేసు గుర్రం’  చదవాలి... అలాగే స్ట్రక్చర్ గురించి ఎక్కువ మాట్లాడుకుంటున్నాము కాబట్టి, సమయం దొరికినప్పుడు ‘శివ’ లాగా త్రీ యాక్ట్ స్ట్రక్చర్ లో ఒదిగిన సినిమాల విశ్లేషణలు రాయండి. లేకపోతే  మీ బ్లాగు బోసిపోయినట్టుంటుంది.
అజ్ఞాత దర్శకుడు 

A :  బోసిపోయినా వదలరు. గణపతి కాంప్లెక్స్ దగ్గర వేలాడుతున్నట్టు బ్లాగుని పట్టుకుని వేలాడుతూ వుంటారు. బ్లాగుకుండే పరిమితుల దృష్ట్యా, కావాల్సిన వ్యాసాలు పొందాలంటే కొన్ని అసౌకర్యాలున్నాయి విజిటర్స్ కి. దీన్ని వెబ్ సైట్ గా మారిస్తే సెర్చింగ్ సమస్యలన్నీ తీరిపోతాయి. అయితే బ్లాగులో పోగు పడిన వందల ఆర్టికల్స్ ని వర్గీకరణ చేసి,  వెబ్సైట్ కి బదిలీ చేయడమే పెద్ద పనై కూర్చుంది. ప్రస్తుతానికి ఇలా చేయవచ్చు –  ఏ సినిమా రివ్యూ కావాలో ఆ సినిమా విడుదల తేదీని బ్లాగు ఆర్కివ్ లో కెళ్ళి క్లిక్ చేస్తే  రివ్యూ దొరికిపోతుంది. విడుదల తేదీ ఆ సినిమాల వికీపీడియాలో వుంటుంది. ఒకవేళ రివ్యూ ఇవ్వడం ఒకటి రెండు రోజులు ఆలస్యం  జరిగివుంటే, ఆ ఒకటి రెండు తేదీలు కూడా కలిపి క్లిక్ చేసి చూడండి. ఇక మీరన్నట్టు సినిమాల విశ్లేషణలు తప్పక చేద్దాం. ఒక కొరియన్ లవ్ మూవీతో మొదలెడదాం.

***
         ఔను 95 వేలతో తీశా’ వ్యాసానికి సంబంధించి కడపనుంచి ‘Seven Roads’ అనే షార్ట్ మూవీ మేకర్ ఒక విషయాన్ని దృష్టికి తెచ్చారు. వ్యాసంలో పేర్కొన్న అస్సామీ కమర్షియల్ ‘లోకల్ కుంగ్ ఫూ 2’ ని క్రౌడ్ ఫండింగ్ తో నిర్మించారని.  ఇందులో వాస్తవం లేదు. కేవలం పోస్ట్ ప్రొడక్షన్ నిమిత్తమే  ఎనిమిది లక్షలు క్రౌడ్ ఫండింగ్ ద్వారా సమీకరించారు. మిగతా వ్యయం 22 లక్షలు దర్శకుడితో బాటు ఇంకో ముగ్గురు నిర్మాతలు భరించారు. ఇదివరకు ‘లోకల్ కుంగ్ ఫూ’ అందించి పాపులరైన నేపధ్యంవుండడంతో  క్రౌడ్ ఫండింగ్ తేలికయ్యింది. 

          ఇక్కడ తెలుగు క్రౌడ్ ఫండింగ్ అభిమానులు గమనించాల్సిందేమిటంటే, మిగతా దేశంలో క్రౌడ్ ఫండింగ్ తో లో- బడ్జెట్ కమర్షియల్ సినిమాలు తీసి వ్యాపారం చేసుకుంటూంటే, తెలుగులో వ్యాపార దృష్టి లేక, కళాత్మక దృష్టితో ప్రపంచానికి తమదేదో చాటాలని, కమర్షియలేతర ఇండిపెండెంట్ మూవీస్ తలకెత్తుకుంటున్నారు. ఇది చాలా సిల్లీ. ఎలాగంటే, ప్రపంచీకరణ వల్ల అన్నీతెలుస్తున్నాయి. ఆ తెలుస్తున్నవన్నీ మనం అందుకోవాల్సినవి కావు. ప్రపంచీకరణ వల్ల మనకన్నీ గొప్పగా తెలుస్తున్నాయి కదాని చెప్పి ఎక్కడెక్కడి వరల్డ్, ఇండిపెండెంట్, షార్ట్ మూవీస్ తెచ్చి ఇక్కడ దుకాణం పెడితే అమ్ముడుపోవు.   హాలీవుడ్ లో ఇలాటి పని చేస్తే  గేట్లు వేసేస్తారు. హాలీవుడ్ కైనా, టాలీవుడ్ కైనా కలెక్షన్లు వచ్చే కమర్షియల్సే కావాలి. వరల్డ్ మూవీస్ బాపతు సినిమాలు కాదు.

          హాలీవుడ్ లోనూ  క్రౌడ్ ఫండింగ్ తో సినిమాలు తీస్తున్నారు. అవి పక్కా హాలీవుడ్ మార్కు కమర్షియల్ సినిమాలే. హాలీవుడ్ లో జే చంద్రశేఖర్ అనే అతను 3 మిలియన్ డాలర్ల క్రౌడ్ ఫండింగ్ తో  ‘సూపర్ ట్రూపర్స్’  అనే పక్కా యాక్షన్ కామెడీ తీస్తే, 24 మిలియన్ డాలర్లు వసూలు చేసింది! ఇదీ క్రౌడ్ ఫండింగ్ సద్వినియోగమంటే. 


          తెలుగులో క్రౌడ్ ఫండింగ్ తో తీసినవే రెండు. ఇవి ఏమయ్యాయో తెలిసిందే. కమర్షియల్ సినిమాలకి భిన్నంగా ఏదో ప్రయోగాలు చేద్దామనుకుని,  క్రౌడ్ ఫండింగ్ తో ఏం తీసినా,  ఏ సొంత క్రియేటివ్ కోర్కెలు తీర్చుకున్నా,  మళ్ళీ వాటిని విడుదల చేయాల్సింది వ్యాపారులే. ఎన్నో  కమర్షియల్ సినిమాల విడుదలలకే దిక్కులేదు,  కమర్షియలేతర సమాంతర సినిమాల మొహం ఏ వ్యాపారి చూస్తాడు. వచ్చిన చిక్కేమిటంటే,  వస్తున్న కొత్త తరం బిజినెస్ సైడే చూడరు. కమర్షియల్ సినిమాల్ని విమర్శిస్తూ వాటికంటే మెరుగైన తమ టాలెంటేదో  చూపించాలనుకుంటారు. అమాంతం వెళ్లి వరల్డ్ సినిమాల మోజుతో ఇండీ మూవీస్ తీసి పడేస్తారు. వ్యాపార తెలివే చేతకాదు. వరల్డ్ మూవీస్ కి ఇక్కడింత ఫ్యాన్ క్లబ్ పెరిగి పోతూ వుంటే, వాటి జన్మ స్థానమైన యూరోపియన్ దేశాల్లో 80 శాతం మార్కెట్ ని హాలీవుడ్ సినిమాలు ఏలుకుంటున్నాయి. ఇంకెక్కడి వరల్డ్ మూవీస్!  ఎప్పుడైనా మెయిన్ స్ట్రీమ్ అభిరుచులే యూనివర్సల్. ఎక్కడైనా వర్కౌటవుతాయి. సమాంతర సినిమాలకి విడుదలే కష్టం. వరల్డ్ మూవీస్ అంటే మనం మర్చిపోయిన భాషలో ఆర్టు సినిమాలే. ఆర్ట్ సినిమాలకి తెలుగులో మార్కెట్ వుందా? సింపుల్ లాజిక్! మన కోరికలు నెరవేరాలంటే ప్రేక్షకుల ఆశలతో మన కోరికలు కలవాలి. బిజినెస్ సైడు చూడని సినిమా కోరికలు నేరవేరవు. నమ్మి క్రౌడ్ ఫండింగ్ చేసిన వందలాది చందాదారులకి మొహం కూడా చూపించలేం.



సికిందర్






Monday, April 23, 2018

639 : దృష్టి


        త్సాహికులు సినిమాల్లో  దర్శకత్వ అవకాశాల కోసం షార్ట్ మూవీసే తీయక్కర్లేదు. షార్ట్ మూవీస్ ఖర్చుతో  సిన్మా తీసేయొచ్చు. సినిమా రంగంలో  సహాయ దర్శకులు  దర్శకత్వ అవకాశాల కోసం కథలు పట్టుకుని తిరిగితిరిగి అలసిపోనవసరం లేదు. తామే సినిమా తీసేయొచ్చు. డిజిటల్ టెక్నాలజీతో  అరచేతిలోకి  సినిమా వచ్చిందే అనుకుంటున్నారు గానీ, అవకాశాలు కూడా అరచేతిలోనే వున్నాయని తెలుసుకోవడం లేదు. బడ్జెట్టే అరచేతిలోకి వచ్చేశాక ఇంకా నిర్మాతల వేటేమిటి? ఈ ఔత్సాహికులు, సహాయ దర్శకులూ వాళ్ళ కథల విషయంలో తప్ప,  మరి దేని గురించీ సృజనాత్మకంగా ఆలోచించరని ఒక డీఐ కలరిస్టు తీవ్ర అసంతృప్తిని  వ్యక్తం చేశారు. నిజమే, నూతి లోంచి బయటికొచ్చి కాస్త సృజనాత్మకంగా ఆలోచిస్తే ద్వారాలన్నీ తెర్చుకునే వున్నాయి...అప్పట్లో  దర్శకుడు మారుతీ ఫైవ్ డీ కెమెరా  లెన్సులతో ప్రయోగాలూ అవీ చేస్తూ, లక్షలు ఖర్చుపెట్టి, సుదీర్ఘకాలం ‘ఈ రోజుల్లో’  తీస్తున్న కాలంలో,  అటు అస్సాం లో ఒక ఐఐటీ డ్రాపవుట్,  95 వేలతో నెలరోజుల్లో సినిమాయే తీసేశాడు. దాన్ని అస్సాం లోనే గాక, సబ్ టైటిల్స్ వేసి ఢిల్లీ, ముంబాయి, పుణే, కోలకతా, అహ్మదాబాద్, చెన్నై,బెంగుళూరు నగరాల్లోనూ  విడుదల చేసింది పివిఆర్ మల్టీ ప్లెక్స్ నెట్వర్క్ సంస్థ. ఆ సినిమా పేరు ‘లోకల్ కుంగ్ ఫూ’. దీని ఘన విజయం తర్వాత,  ఆ కొత్త దర్శకుడు 30 లక్షలతో ‘లోకల్ కుంగ్ ఫూ –2’ కూడా తీసి మరోసారి వార్తల్లో కెక్కాడు. నాకు రెండుకోట్లు కావాలి, మూడు కోట్లు కావాలి అనడమిక అమాయకత్వం! ఆర్ధిక వనరుల దుర్వినియోగం!

         
కెన్నీ బాసుమటారీ ఈ విజయ గాథకి నాయకుడయ్యాడు. తను ప్రేమించే కుంగ్ ఫూ కామెడీ తీయడానికి కోట్లు పెట్టే నిర్మాతల కోసం అస్సలు ప్రయత్నించలేదు. తను అసలే కొత్త ముఖం. తనకి సినిమాల్లో అనుభవం కాదుకదా, పెద్దగా పరిచయాలు కూడా లేవు. అలాటిది తనని నమ్మి ఎవరో కోట్లు పెడతారనుకోవడం  భ్రమ అనుకున్నాడు. అలాగని తన దగ్గరున్న కొద్ది పాటి డబ్బులు పెట్టుకుని కుంగ్ ఫూ కామెడీని  షార్ట్ మూవీగా  కూడా తీయాలనుకోలేదు. చిన్నప్నట్నుంచీ కుంగ్ ఫూ మీద వీడియోలు తీసి తీసి చూసుకుని ఆనందిస్తూనే వున్నాడు. ఇక షార్ట్ మూవీస్ జోలికి వెళ్ళకూడదనుకున్నాడు. ఆ లోకమే వేరు,  అందులో పడితే  టైం వేస్టనుకున్నాడు. తీస్తే సినిమానే తీయాలని సంకల్పించుకున్నాడు. కానీ తగిన డబ్బులేకుండా ఎలా? 

          చిన్నప్పట్నించీ చదువు మీద కన్నా కామిక్ పుస్తకాలు చదవడం మీదే ఆసక్తి. అందుకని బుద్ధి కూడా ఆ స్థాయి దాటి ఎదగలేదు.
ఢిల్లీ ఐఐటీ లో చేరినప్పుడు ఆ ఇంజనీరింగ్ విద్య అస్సలు అబ్బలేదు. అక్కడ మెడ బట్టుకుని గెంటేసే లోగా తనే జంప్ అయిపోయాడు. జంప్ అయిపోయి ఒక రోమాంటిక్ నవల రాశాడు. ‘చాకొలెట్ – గిటార్ – మోమోస్’ అని రాసిన నవలకి రివ్యూలు బాగానే వచ్చాయి. ఇక సినిమా నిర్మాత లెవరో వచ్చి  తలుపు తడతారని ఎదురు చూశాడు. ఎవరూ వచ్చి తలుపు తట్టలేదు.

చేతిలో కెమెరా ఒక్కటే 
       ఇక పెట్టే బేడా సర్దుకుని  స్వరాష్ట్రం అస్సాం వచ్చేశాడు. అక్కడ గౌహతీలో ఒక లోకల్ ఛానెల్లో  న్యూస్ యాంకర్ గా చేరాడు. ఆ ఉద్యోగంలోనే మూడేళ్ళూ గడిపేశాడు. అప్పుడు మేన మామ అన్నాడు – ఇదే నేనైతే ఇలా సుఖంగా కూర్చుండి పోను, బయల్దేరి నా కలలేమిటో తీర్చుకుంటానని. అప్పుడు కెన్నీకి బల్బు వెలిగి ముంబాయి వెళ్లిపోయి  బాలీవుడ్ లో వాలిపోయాడు. నటుడిగా, రచయితగా పని చేయాలనుకున్నాడు. ఓ  మూడేళ్ళూ బాలీవుడ్ లో నటుడు, రచయిత అవడానికి బదులు ఆరు టీవీ యాడ్స్ లో నటించాడు. చానెల్ వీ కామెడీ షో ‘బాలీవుడ్ నాన్ సెన్సెక్స్’  లో నటించాడు. తర్వాత బాలీవుడ్లో నటుడిగా రెండు అవకాశాలొచ్చాయి. ‘షాంఘై’, ‘ఫటా పోస్టర్ నిక్లా హీరో’  లలో రెప్పపాటు కాలం కన్పించే  పాత్రల్లో నటించాడు. స్క్రిప్టు రైటింగ్ నేర్చుకుందామని ఇనిస్టిట్యూట్ లో చేరాడు. అక్కడ సినిమాల కోసమే స్క్రిప్టులు డెవలప్ చేద్దామని వాడుకున్నారు. నాల్గు స్క్రిప్టులు వాళ్ళ కోసం డెవలప్ చేశాడు. వాటిలో ఒకటి సినిమాగానే మొదలవలేదు. రెండు దాదాపు మొదలవబోయాయి. ఒకటి మొదలై మూలన బడింది. ఇక ఎడిటింగ్ వైపుకి వెళ్లిపోయి డాక్యుమెంటరీ ఎడిటింగ్  చేశాడు. అన్న టోనీ సంగీత రంగంలో వున్నాడు. అన్నతో కలిసి మ్యూజిక్ ఆల్బం చేశాడు. ఇలా ఒక గోల్ అంటూ లేకుండా ఏది పడితే అది చేయసాగాడు.

          చిట్ట చివరికి ఇక కుంగ్ ఫూ కామెడీ తీయడానికి డిసైడ్ అయిపోయాడు. నిర్మాత ఎవరూ వద్దు, తనే నిర్మాత. తనే దర్శకుడు, హీరో, రచయిత, మ్యూజిక్ డైరెక్టర్, ఫైట్ కంపోజర్, అప్పుడపుడు మేకప్ మాన్, అప్పుడప్పుడు కెమెరా మాన్, అప్పుడప్పుడు ఎలక్ట్రీషియన్, కుక్, డ్రైవర్!

        అన్న ఆడియో స్టూడియో వుండనే వుంది, ఒక చిన్న కానన్ ఎసెల్లార్ కెమెరా కొనుక్కుంటే సరిపోతుంది. కుంగ్ ఫూ కామెడీయే  ఎందుకు తీయాలంటే,  అస్సాంలో కుంగ్ ఫూ నేర్చుకోని మగ పిల్లలు, ఆడ పిల్లలు అంటూ ఎవరూ లేరు. వాళ్ళందరూ చూస్తారు. తను చిన్నప్పట్నుంచీ కుంగ్ ఫూలో ఆరితేరిన వాడే. ఇరవై ఏళ్లుగా కుంగ్ ఫూ మాస్టర్ గా వుంటున్న మేనమామ నేర్పాడు. ఒక ఆరు కుంగ్ ఫూ ఫైట్లు పెట్టుకుని, వాటి మధ్య లవ్ స్టోరీ పెట్టుకుని,  కామెడీగా తీస్తే వర్కౌట్ అవుతుంది. దేశం లోనే ఇంత వరకూ కుంగ్ ఫూ కామెడీ ఎవరూ తీయలేదు. కాబట్టి అందరి దృష్టిలో పడుతుంది.

          అమ్మదగ్గర అరవై వేలు అడుక్కున్నాడు, తన దగ్గర ముఫై ఐదు వేలున్నాయి. ఇంతకి  మించి ఒక రూపాయీ పెట్టదల్చు కోలేదు వెంచర్ కి. 95 వేల అల్ట్రా లో- బడ్జెట్ మూవీ, అంతే. 44 వేలు పెట్టి కానన్ కెమెరా కొన్నాడు. 55 - 250 ఎంఎం లెన్సులకి 11 వేలు అయింది. 5 వేలు పెట్టి వీడియో మిక్సర్ కొన్నాడు. మెమరీ కార్డులు, బ్యాటరీ, ఫిల్టర్లు మొదలైన వాటికి మరో 7 వేలు ఖర్చయ్యాయి. చేతిలో 28  వేలు మిగిలాయి. ఇవి నటీనటులకి, ప్రాపర్టీస్ కి, చిలరమల్లర వాటికీ వుంచుకోవాలి.

ప్రొఫెషనల్ గా ఫైట్స్ 
      నటీనటులందరూ బంధువులూ స్నేహితులే. లొకేషన్స్ వాళ్ళ ఇళ్లే. నయాపైసా ఖర్చు లేదు. వాళ్ళ ఇళ్ళ దగ్గర వాళ్ళే  తిని వాళ్ళ బట్టలే వాళ్ళు వేసుకుని వస్తారు.  ఒక్క హీరోయిన్ గా ఒప్పుకున్న లోకల్  మలయాళీ యాంకర్ సంగీతా నాయర్ కే పారితోషికమివ్వాలి. ఆమె ఒక్కతే  అత్యధిక పారితోషికం పొందింది. ఆమె మూడు వేలు తీసుకుంది. ఉదయం పూట టిఫిన్ బదులు రెండు గుడ్లు పెడుతూంటే తింటూ పోయింది. ఇంతోటి సినిమాకి పెద్ద బ్రేకింగ్ న్యూస్ ఈవెంట్ కూడా! ఈమే, తన అన్న టోనీ కలిసి ఎఫైర్ నడిపి పెళ్ళికూడా చేసేసుకోవడం ఇంతోటి సినిమాకి అంతోటి న్యూస్ ఐటెం!

          గౌహతి లోనే షూటింగ్ చేస్తున్నప్పుడు స్క్రిప్టులో వాడొచ్చి ఆ కామెడీ పెట్ట మంటాడు, వీడొచ్చి ఈ  జోకు పెట్టమంటాడు. బావుంటే పెట్టుకోక తప్పుతుందా? ఫ్రెండ్ బొంజో గాడు తన పాట పెట్టమన్నాడు. వాడు పాట గాడు. ఒక పాట రాసి ట్యూన్ కట్టాడు. ‘నెంబర్ వన్ అండర్ 18 డాన్’ అనే పాట. ఈ పాట విని పడీపడీ నవ్వాల్సి వచ్చింది. వాడి మీదే ఆ పాట పెట్టేసి షూట్ చేసేస్తే పీడా వదిలింది.

          ఒక్కడికీ నటన రాదు. కథ మొత్తం కామెడీయే. కాబట్టి కామిక్ టైమింగ్ నేర్పడం కోసం  రిహార్సల్స్ పెట్టాల్సి వచ్చింది. ఇది కొన్ని రోజులు సాగింది. ఎక్స్ ప్రెషన్లు ఇవ్వడం, పంచులివ్వడం విరగబడి  నేర్చుకున్నారు. సినిమాలో వీళ్ళని చూస్తే  కొత్త వాళ్ళని ఎవరూ అనుకోరు. ఒక్కరూ డబ్బులు అడగలేదు. నూడుల్స్ పెడితే చాలన్నారు.

       ఇక ఫైట్స్ విషయం. ఇది చాలా కీలకం. దీనికోసం మాత్రం డిటైల్డ్ గా  స్టోరీ బోర్డు వేసుకోవాల్సి వచ్చింది. ప్రతీ పంచ్, ప్రతీ కిక్ కనెక్ట్ అయ్యేట్టు, టైట్ గా వుండేట్టు,  కష్టపడి షాట్స్ లిస్టు తయారు చేసుకోవాల్సి వచ్చింది. కుంగ్ ఫూ మాస్టర్ మేనమామ ఫైట్స్ కంపోజ్ చేస్తే, ఆయన స్టూడెంట్స్ కొందరు ఫైటర్స్ గా  పనిచేశారు. మేనమామ ‘ది మాస్టర్’ అనే పాత్ర కూడా వేశాడు. ఫైట్ సీన్స్ కి వైర్ వర్క్, స్పెషల్ ఎఫెక్ట్స్ వంటి వాటికి బడ్జెట్ లేదు. గాలిలోకి ఎగిరి కిక్ లిచ్చుకునే షాట్స్ గాల్లోకే ఎగిరి కిక్ లిచ్చుకున్నారు. హీరోగా తను కుంగ్ ఫూ నేర్చుకున్న ఫైటరే అయినా,  గాల్లోకి ఎగిరి నప్పుడు మాత్రం కిక్ మిస్ అయ్యింది. తనూ విలన్ ఫేస్ టు ఫేస్ పైకి గాల్లోకి జంప్ చేసినప్పుడు, తన ఛాతీ మీద విలన్ కిక్కివ్వాలి. ఆ మొదటి టేకులోనే ఆ కిక్ మిస్ అయ్యి, తన తొడకి ఫెడీమని తగిలింది. రెండు వారాలు హాస్పిటల్లో పడ్డాడు. 

          తర్వాత 28 టేకులు తీస్తే,  పర్ఫెక్టుగా అనుకున్న విధంగా షాటు వచ్చింది. ఈ షాట్ నే పోస్టర్ మీద లీడ్ విజువల్ గా వాడుకోవడం జరిగిందన్నమాట. ఫైట్ సీన్లు కన్విన్సింగ్  గా, ప్రొఫెషనల్ గా అన్పించడానికి, ఒక్కో షాట్  కోసం మూడ్రోజులు ఉదయానే మూడేసి గంటలు ప్రాక్టీసు చేయాల్సి వచ్చింది. ఎక్కువ లెంత్ వుండే కాంప్లికేటెడ్ షాట్స్ కి ఇంకా ఎక్కువ రోజులు ప్రాక్టీసు చేయాల్సి వచ్చేది. రెండు వేల రూపాయలు ప్యాడ్స్ కీ, ఇతర ప్రొటెక్షన్ గేర్స్ కీ ఖర్చయ్యాయి. 

          ఇలా కెన్నీ కన్నీ సవాళ్ళే. ఇక నటీనట వర్గం చూస్తే, బయట ఫ్రెండ్స్ తో బాటు, యాంకర్ సంగీతాతో బాటు, తన కుటుంబం అంతా తారాతోరణమై కదలివచ్చింది. ఒక్క అమ్మ తప్ప, నల్గురు కజిన్లు, ఇద్దరు అంకుల్సు, ఇద్దరు ఆంటీలు, తన అన్న, ఓ ఎనభై ఏళ్ల తాతగారూ! ఇలా మూడుతరాల కుటంబ వారసత్వాన్ని ఒకేసారి  ఎస్టాబ్లిష్ చేసినట్టయింది.

విడుదల విజయం 
     అతి పెద్ద సవాలు టెక్నికల్ సైడు వుంది. ఇంతకి ముందు కెమెరాలతో పనిచేసిన అనుభవం లేదు. ఎండ దంచుతున్నప్పుడు బర్నవుట్స్ ని ఎలా హేండిల్ చేయాలో తెలీలే దు. ఫ్రేములో ఒకవైపు తెల్లగా వస్తే,  ఇంకో వైపు నల్లగా వస్తోంది. ఇంటర్నెట్ లో చదివి తెలుసుకున్నాడు పరిష్కారం. కొందరు ఫోటోగ్రాఫర్  ఫ్రెండ్స్ ని కూడా అడిగాడు. దాంతో వాళ్ళ సలహా మీద న్యూట్రల్ డెన్సిటీ ఫిల్టర్లు వాడడడం మొదలెట్టాడు. మెరుపు వేగపు యాక్షన్ సీన్స్ కి తనే ప్రయోగాలూ అవీ చేసి చేసి, హై షటర్ స్పీడ్స్ వాడాలని మర్మం తెలుసుకున్నాడు. ఇక ఇండోర్ లైటింగ్ విషయా
నికొస్తే, గదుల్లో 200 వాట్స్ బల్బులు మూడువేసి షూట్ చేసేశాడు. 

          నటిస్తున్న వాళ్ళల్లో ఎక్కువ మంది స్టూడెంట్లూ, ఏవో ఉద్యోగాలు చేసుకుంటున్న వాళ్ళే. దీంతో షెడ్యూల్స్ ని సమన్వయం చేయడానికి చాలా కష్టపడాల్సి వచ్చింది. డైరీ పెట్టుకుని ఒక్కొక్కరి షెడ్యూల్స్ రాసుకోవడం మొదలెట్టాడు. కొందరికి స్కూల్స్ లో క్లాసులున్నాయి, కొందరికి గిటార్ క్లాసులున్నాయి, మరికొందరికి ఉద్యోగాలున్నాయి. వీళ్ళతో షెడ్యూల్స్ ని ఎలా మేనేజ్ చేయాలో అదంతా పెద్ద తలనొప్పే అయిపోయింది.

          మొత్తానికి నెలరోజుల్లో షూటింగ్ అంతా పూర్తయ్యింది. ఎడిటింగ్ తనే ఇంటి దగ్గర చేసుకున్నాడు. సౌండ్ కోసం, మ్యూజిక్ కోసం ముంబాయిలో అన్న స్టూడియో కెళ్ళాడు. స్క్రీనింగ్ చేసి చూసుకుని సంతృప్తి చెంది, ట్రైలర్ తయారు చేసి యూ ట్యూబ్ లో పెట్టాడు. ఆ ట్రైలర్ చూసిన పివిఆర్ ఎగ్జిక్యూటివ్ దర్లోవ్ బారువా, దీనికి కమర్షియల్ సినిమా విలువలున్నాయని గుర్తించి,  కెన్నీని పిలిపించుకున్నాడు. అస్సాంతో బాటు ఇతర నగరాల్లో విడుదల చేద్దామని, ఒక వెర్షన్  హిందీ డబ్బింగ్ చేయమని కోరాడు. హిందీ డబ్బింగ్ కి  డబ్బులే లేవని చెప్పేశాడు కెన్నీ. దాంతో  సబ్ టైటిల్స్ వేసి విడుదల చేశారు. ఈ జరిగిందంతా 2013 లో. ఈ 83 నిమిషాల తొలి కుంగ్ ఫూ కామెడీకి అన్ని చోట్ల నుంచీ పాజిటివ్ రిపోర్ట్స్ వచ్చాయి.  కెన్నీ పెట్టింది 95 వేలే అయినా, పబ్లిసిటీకి మరో ఆరులక్షలు పీవీఆరే భరించింది. మొత్తం కలిపి 30 లక్షల వరకూ వసూలు చేసింది. ఇందులో సుమారు యాభై శాతం కెన్నీకి వస్తే, యూనిట్ లో అందరికీ తలా కొంత పంచాడు. 

          అస్సాం లో వున్నవే 45 థియేటర్లు. వీటిలో 12 థియేటర్లే దొరికాయి. దీంతో అన్ని ప్రాంతాల వాళ్ళూ చూడలేకపోయారు. చూసిన వాళ్ళు మాత్రం విపరీతంగా అభిమానించారు. కొన్నేళ్లుగా హిట్లే లేక నష్టాల్లో వున్నా అస్సాం సినిమా పరిశ్రమ ఒక్కసారిగా పులకించింది ఈ విజయంతో. నటులు కానికొత్త నటీనటులందరికీ ప్రజల్లో మంచి క్రేజ్ వచ్చింది. వాళ్ళు బయట తిరగలేని పరిస్థితి ఏర్పడింది. గుర్తుండి  పోయే పాత్రలతో యూత్ కల్ట్ మూవీగా పేరు తెచ్చుకుంది ఈ మూవీ. దీని తర్వాత ‘లోకల్ కుంగ్ ఫూ 2’ అని సీక్వెల్ తీసినా విజయమే లభించింది. అయితే అదే సమయంలో (ఏప్రెల్ 2017) ‘బాహుబలి-2’ విడుదల కావడంతో ‘కుంగ్ ఫూ 2’ ని అర్ధాంతరంగా థియేటర్ల నుంచి ఎత్తేసి అన్యాయమే  చేశారు. ‘కుంగ్ ఫూ 2’  తీయడానికి 30  లక్షలు మాత్రమే ఖర్చయ్యింది. షేక్స్ పియర్ నాటకం ‘కామెడీ ఆఫ్ ఎర్రర్స్’ ఆధారంగా దీన్ని తీశాడు.
***
        టోటల్ జీరో నుంచి మొదలైన ఈ  విజయ గాథ చూసినప్పుడు ఇందులో ప్రధానంగా ఐదు కన్పిస్తాయి – షార్ట్ మూవీస్ డబ్బులతో షార్ట్ మూవీస్ కాదు, సినిమా తీయవచ్చని. ఒక నిర్మాత దొరికి సినిమా తీయాలనుకుంటే,  ఎక్కువలో ఎక్కువ 30 లక్షల్లో తీయవచ్చని. ఈ సెగ్మెంట్ ని రెగ్యులర్ సినిమాల మేకింగ్ అద్దాలతో చూడవద్దని. తమకు తామే అవకాశాలు సృష్టించుకోవచ్చని.  ఈ నాల్గూ  చేయడానికి ఏ నామోషీ ఫీలవనవసరం లేదని. 

          షార్ట్ మూవీ తీయడానికి మూడు నాల్గు లక్షలా? సినిమా స్థాయిలో రెడ్ కెమెరాలా? క్రేన్లా? ఈ దుబారా ఆపి, సినిమాలకి ఏం ఆదా చేసి చూపిస్తారో ఆలోచించాలి. కుప్ప తెప్పలుగా తీస్తున్న షార్ట్ మూవీస్ తో డిజిటల్ ప్లాట్ ఫామ్స్ లో చెత్త బాగా  పేరుకుపోయింది. ఇదొక ఆన్ లైన్ పర్యావరణ సమస్య. ఇదొక డంపింగ్ యార్డుగా తయారైంది. 

          షార్ట్ మూవీ తీయాలి, అది చూపించి నిర్మాతల దగ్గర దర్శకత్వ అవకాశాలు పొందాలి- ఇవి కాలం తీరిన ఆలోచనలు. కథలు రాసుకోవాలి, ఆ కాగితాలు  పట్టుకుని నిర్మాతల చుట్టూ తిరుగుతూనే వుండిపోవాలి  - ఇవి ఓల్డు మద్రాసు ఆలోచనలు. 

          మళ్ళీ క్రౌడ్ ఫండింగ్ అంటూ ఒకటి. సినిమాల్ని చందాలేసుకుని తీసే స్థాయికి  దిగజార్చనవసరం లేదు. ఇదెప్పుడూ వర్కౌట్ కాలేదు. కమర్షియల్ గా ఏమాత్రం పనికి రాలేదు కూడా. పైగా మేకర్ చందాదారుల్లో విశ్వసనీయతని కోల్పోతాడు. ఈ క్రౌడ్ ఫండింగ్ ప్రయత్నాలు కూడా సినిమాల్లోకి ఎంట్రీ కోసమే. తీరా అదొక షార్ట్ మూవీలా వుంటుంది. ముక్కు ఎక్కడ వుందంటే చుట్టూ తిప్పి చూపించినట్టు – సినిమాల్లోకి ఎంట్రీ షార్ట్ మూవీస్ కాదు, క్రౌండ్ ఫండింగ్ కాదు- సినిమాల్లోకి ఎంట్రీ ఇన్నోవేటివ్ ఆలోచనలతో సూటిగా సినిమాయే! 

          అలాటి ఇన్నోవేటివ్ ఆలోచనలతో కెన్నీ సినిమాల్లోకి ఎంట్రీ సంపాదించాడు. కేవలం ఒక్క కెమెరా, దాని సంబంధిత పరికరాలు పట్టుకుని! అతను షార్ట్ మూవీస్ వైపు వెళ్ళే చాపల్యాన్ని ప్రదర్శించి వుంటే,  చచ్చినా అలాటి కమర్షియల్ సినిమా తీయగల్గి వుండేవాడు కాదు. మెదడులో మెట వేసిన షార్ట్ మూవీస్ బాపతు ఆలోచనలకి కుంచించుకుపోయి దెబ్బ తినిపోయే వాడు. 

          షార్ట్ మూవీస్ ని ఒక విధానానికి వాడుకుంటే మంచిదే. డిజిటల్ కానప్పుడు షార్ట్ ఫిలిమ్స్ కి ఒక హోదా వుండేది. జాతీయ అంతర్జాతీయ ఫెస్టివల్స్ ని దృష్టిలో పెట్టుకుని అద్భుతమైన షార్ట్ ఫిలిమ్స్ తీసేవాళ్ళు. అదే వృత్తిగా దేశావిదేశాలు పట్టుకుని తిరిగే వాళ్ళు. డిజిటల్ అయ్యాక గల్లీల్లో తీస్తున్న షార్ట్ మూవీస్ గల్లీల్లోనే వుండిపోతున్నాయి. ఎక్కడో ఒకరో ఇద్దరో తప్ప జాతీయ అంతర్జాతీయ లక్ష్యాలతో షార్ట్ మూవీస్ తీస్తున్న వాళ్ళు లేరు. అవే రవితేజ మార్కు డైలాగులు, అవే పవన్ కళ్యాణ్ టైపు యాక్టింగులు – మొత్తంగా ఒక రొట్ట లవ్ స్టోరీ! ఇదే షార్ట్ మూవీస్ డైరీ.  

          అయితే షార్ట్ మూవీస్ ట్రెండ్ ఒకందుకు మంచికోసమే మొదలైంది. ఒకప్పుడు డిటెక్టివ్ సాహిత్యం వచ్చేసి అలగాజనంలో పఠనాసక్తి రేకెత్తించినట్టు- తర్వాతి తరంలో కథలతో, సాహిత్యంతో సంబంధాల్ని తెగతెంపులు చేసుకున్న జెనెక్స్ – లేదా జెన్ వై జనరేషన్ కి - షార్ట్ మూవీస్ వచ్చేసి ఏకంగా కథలు రాసుకునే వైపు మళ్ళించేశాయి. లేకపోతే జీవితంలో ఎప్పుడు కథలు రాస్తారని! ఆనాడు డిటెక్టివ్ సాహిత్యం చదవడం అలవాటు చేస్తే, ఈనాడు షార్ట్ మూవీస్ కథలు రాయడం అలవాటు చేశాయి.

        అయితే కోతికి కూడా అప్రయత్నంగా కొబ్బరి చిప్ప దొరుకుతుంది. దాన్ని అటు పెట్టి ఇటు పెట్టి కొడుతూ వుంటుంది. అలాగే కొబ్బరి చిప్పలా  దొరికిన షార్ట్ మూవీస్ తో అందులోనే కొట్టుకు చస్తున్నారు. షార్ట్ మూవీని పెంచితే సినిమా అవుతుందన్న ఆలోచన రావడానికి – ప్రపంచం వైపు చూస్తేగా? ప్రపంచంలో మూవీ మేకింగ్ లో సంభవిస్తున్న పరిణామాలు కనీసం అరచేతిలోనే వున్న ఇంటర్నెట్ లో తెలుసుకోవాలన్న ఆసక్తిగానీ,  పరిజ్ఞానం గానీ లేవని చాలామంది అంటున్నారు. చాలా  వెనుకబడిన వర్గంగా  సాధ్యంకాని   కలలు గంటూ గడిపేస్తున్నారని అంటున్నారు. 

          అందుకే మార్కెట్ లో అందుబాటు ధరల్లో కొత్త కెమెరాలొచ్చాయన్నా,  తమ విలువేదో తగ్గించి మాట్లాడుతున్నట్టు  ఫీలైపోవడం.  తమది బిగ్ వైపర్ స్థాయికి తగ్గని లెవెల్ అని పోజు కొట్టడం. ఈ పోజులు కొట్టడంలోనే జీవితం గడిచిపోతుంది, ఏమీ జరగదు. కళ్ళ ముందు ప్రపంచం తెర్చుకుంటే కదా జ్ఞానోదయమై కింకర్తవ్యం బోధపడేది.

          పోనీ కంటెంట్ పరంగా ఏం సాధిస్తారంటే, అవే బజారు కుక్కలు కూడా తిరిగి చూడని  రొట్ట ప్రేమకథలు. కెన్నీకూడా ప్రేమ కథే అనుకుని వుంటే ఇవ్వాళ్ళ ఈ వ్యాసం రాయడానికి వుండేది కాదు. అతను ఇంకో ఉద్యోగం చేసుకునే వాడు, మనమింకో వ్యాసం రాసుకునే వాళ్ళం. అతను తమ అస్సాం సంస్కృతిలో భాగమైనపోయిన కుంగ్ ఫూ మీద కన్నేశాడు. అస్సామీయుల జీవితం అస్సామీయులకి చూపించాడు.

      అలాగే ఇటు కోస్తాలో ఇప్పుడేం సంస్కృతులున్నా, ఒకప్పుడు ఎడ్ల బండి పందాలుండేవి. సినిమాల్లో ఒక కమర్షియల్ ఎలిమెంటుగా వుండేవి. వీటి మీద తీయొచ్చు. హీరో విలన్లు ఒక పాత తెలుగు సినిమాలో  ఈ పందాలు చూసి, హీరోయిన్ కోసం ఎడ్ల పందాలకి దిగితే వినోదానికి వినోదమూ, మరుగున పడ్డ పందాలకి ప్రమోషనూ అన్నట్టు వుంటుంది. తెలంగాణాలో మర్చిపోయిన గిల్లీ దండా, ఖోఖో వున్నాయి.

          వీటిని జానర్ స్పృహ లేకుండా అడ్డగోలుగా తీయకూడదు. బూడిదలో పోసిన పన్నీరవుతుంది. వీటిని అచ్చమైన కామిక్ థ్రిల్లర్స్ గా తీస్తేనే  మార్కెట్ యాస్పెక్ట్ వుంటుంది. అప్పట్లో 95 వేలతో కేన్నీ తీస్తే,   ఇప్పుడు ఓ ఐదు లక్షల్లో ముగించ వచ్చు – అతను అనుసరించిన వ్యూహాన్ని తుచ తప్పకుండా అనుసరించి. అతను సినిమా టెక్నీషియన్లు ఎవరినీ వాడుకోలేదు. ఇది గుర్తుంచుకోవాలి. 

          ఇక రెండో సెటప్, అతను 30 లక్షల్లో తీసిన సీక్వెల్. ఇది తాజాగా గత సంవత్సరమే తీశాడు. ఎలా తీశాడో అధ్యయనం చేస్తే నిర్మాతల మీద చాలా భారం తప్పించినట్టవుతుంది.ఈ రెండు సినిమాలూ కెన్నీ యూ ట్యూబులో ఫ్రీగా పెట్టాడు, చూడొచ్చు.


సికిందర్

Wednesday, April 18, 2018

637 : సందేహాలు -సమాధానాలు!



Q :       హిందీ రచయిత, దర్శకుడు సాకేత్ చౌదరి ఇంటర్వ్యూ చదివాను. ‘హిందీ మీడియం’  సినిమాలో విద్యా హక్కు చట్టం అనే సందేశాన్ని హాస్యాన్ని జోడించి చెప్పామన్నారు సాకేత్ గారు. 'చావుకు గాని సెక్స్ కు గాని హాస్యాన్ని జోడిస్తే దాని తీవ్రతను కోల్పోతుంది' అని మల్లాది వెంకట కృష్ణమూర్తి గారు ఏదో నవలలో రాసినట్టు గుర్తు. ఏదైనా సీరియస్ గా చెప్పాల్సిన విషయాన్ని కామెడీ గా చెప్తే నాకు చాలా కోపం వస్తుంది. సినిమా ద్వారా మనం చెప్పాల్సిన సందేశాన్ని చాలా ఇంటెన్సిటీతో, సీరియస్ గా చెప్పాలనేదే నా స్ట్రాంగ్ బిలీఫ్. ఇది తప్పురా బాబు అని కొరడా పట్టుకుని చెప్తున్నా జనం పట్టించుకోవట్లేదు. అలాటిది కామెడీ గా చెప్తే వింటారా?
అజయ్ (మారుపేరు),  దర్శకుడు

 A :   సినిమా అంటే వినోదమే కదా? వినోదంతో బాటు ఇతర రస ప్రధాన సినిమాలు ఒకప్పుడు ఆడాయి. ఆ రోజుల్లో ‘ఈ చదువులు మాకొద్దు’ అని సీరియస్ గా తీస్తే  చూశారు. ‘చదువు – సంస్కారం’ అని కూడా సీరియస్ గానే తీస్తే చూశారు. అదే ‘ఆకలి రాజ్యం’ నిరుద్యోగ  సమస్యని  వినోదాత్మకంగా తీస్తే చూశారు. ‘ముత్యాల ముగ్గు’ కుటుంబ కథలో తలెత్తే సమస్యలో వుండేది పుట్టెడు శోక రసమే. దాన్ని అలాగే తీస్తే ఎవరూ చూసేవాళ్ళు కాదు. ఆ సమస్యని అద్భుత రసంతో  వినోదాత్మకంగా చూపించడంతో విరగబడి చూశారు.


      ఈ శతాబ్దం యూత్ సినిమాల ట్రెండ్ తో ఆరంభమయ్యింది. ఇది మలి వ్యాపార యుగం. యుగ లక్షణాలకి తగ్గట్టే వినోద సాధనాల రూపురేఖలు మారిపోయాయి. సినిమాలు కేవలం ఒక్క హాస్య రసాన్నే ఒలికిస్తూ ఎంటర్ టైనర్స్ గా మారిపోయాయి. సీరియస్ సినిమాలకి స్థానం లేకుండా పోయింది. కానీ సీరియస్ విషయాలని వినోదాత్మకంగా చెప్పడం ఇప్పుడూ వుంది. ఈ తరం ప్రేక్షకులు చిన్న పిల్లల్లాంటి వాళ్ళు. వాళ్లకి వినోదమే కావాలి. చిన్న పిల్లలకి ఆటలే కావాలన్నట్టు. పిల్లల్ని వెళ్లి వ్యాయామం చెయ్ అంటే చెయ్యరు. ఆడుకోండి పొమ్మంటే వెళ్లి ఆడుకుంటారు. అందుకని జేమ్స్ బానెట్  ‘ది షుగర్ కోట్’ అనే చాప్టర్ లో ఇలా చెప్పాడు – క్రీడలన్నీ పైకి వినోదాలే అయినా, అంతర్లీనంగా అవి వ్యాయామాలు. మానవజాతి వ్యాయామానికి వినోదమనే షుగర్ కోటింగ్ ఇచ్చి క్రీడల్ని సృష్టించింది. కుర్రాణ్ణి నిలబెట్టి బస్కీలు తీయిస్తే తీయడు. వామ్మో నొప్పీ అని ఏడుస్తాడు. అదే పోయి ఆడుకోమంటే భలేగా ఆడుకుని వస్తాడు. అప్పుడు వాడికి ఆ డుకున్నానన్న ఆనందం వుంటుంది, లోపల వాడికి తెలీకుండా మనకి కావాల్సిన శారీరక సౌష్టవంతో చక్కగానూ వుంటాడు. సినిమాల్లో చెప్పాల్సిన సీరియస్ విషయాల పట్ల కూడా ఇంతే. సీరియస్ విషయాలకి ఎంటర్ టైన్మెంట్ అనే షుగర్ కోటింగివ్వడం.

       నేటి తరం ప్రేక్షకులకి ఇదే మందు. కాబట్టే ‘దంగల్’ లాంటి సీరియస్ క్రీడా చిత్రం అంతటి  హాస్య రస ప్రధానంగా వుంది. తరాల అంతరాల్ని,  పేరెంట్స్ అంటే పిల్లల కన్నెర్రనీ  ఎంత హాస్యాయుతంగా పరిష్కరించారు. 



          ‘హిందీ మీడియం’ కూడా ఇంతే. ఇది వ్యవస్థ మీద సెటైర్. సెటైర్ అంటే సున్నిత ధిక్కారమే. ఇందులో పైకి కన్పించే కామెడీలో అంతర్లీనంగా ఏ సంఘర్షణ వుందో తెలిసిపోతూనే వుంటుంది. కాకపోతే సమస్యకి పరిష్కారం దగ్గర తేలిపోయింది. చదువులెలా వుండాలో చెప్పే సినిమాలు కూడా ఆ దర్శకులు లేదా  కథకులు చదువుకోలేదని నిరూపిస్తున్నాయి. 

          మీరు చెప్పిన మల్లాది గారి అభిప్రాయం ఆయన ఏ సందర్భంలో అన్నారో తెలీదు. ఎందరో బామ్మల చావుల్ని కామెడీగా చూపించిన సినిమాలున్నాయి. అలాగే ఎందరో  విలన్లు కామెడీగా చచ్చిన సినిమాలున్నాయి. కథని ప్రభావితం చేసే చావులైతే  సీరియస్ గానే చూపించాలి. ఇంతవరకూ నిజం. ఇక సెక్స్ తో కామోద్రేకాలని రెచ్చగొట్టాలనుకున్నప్పుడు హాట్ హాట్ గానే చూపించాలి. హాస్యం చేస్తే రస భంగమవుతుంది. అయితే సెక్స్ ని కామెడీ చేసిన సినిమాలెన్ని లేవు. స్క్రూ బాల్ కామెడీలు అవేగా. మల్లాది గారి ‘తేనెటీగ’ ఏమిటి? 

         సినిమా ద్వారా చెప్పాల్సిన సందేశాన్ని చాలా ఇంటెన్సిటీతో, సీరియస్ గా చెప్పాలన్న మీ స్ట్రాంగ్ బిలీఫ్ ని ఎవరూ కాదనలేరు.  కానీ ద్వంద్వాల పోషణతో  ‘దంగల్’, ‘హిందీ మీడియం’, ఇంకా ‘మై మేరీ పత్నీ ఔర్ వో’ లాంటి సందేశాత్మక వినోదాలు తీయడమే చాలా కష్టం. తీయడం ఎంత కష్టమో,  మెప్పించి కాసులు పండించుకోవడం అంత  సులభం. ‘మై మేరీ పత్నీ ఔర్ వో’ లో పొట్టి రాజ్ పల్ యాదవ్ కి పొడుగు భార్యతో వుండే ఆత్మ న్యూన్యతా భావం, దాంతో సమస్యలు తెచ్చుకుని  పడే బాధా తీయాలంటే కష్టమైన పనే. ఆ  నవ్విస్తూ ఏడ్పించడమనే  ద్వంద్వాల పోషణే దాని ఘన విజయానికి కారణమైంది. పాత్ర ఏదో సమస్య పెట్టుకుని లోలోపల కుమిలిపోవడం దాని బాధ, ఆ బాధలోంచి బయటపడేదుకు పాల్పడే చర్యలు ప్రేక్షకులకి హాస్య వినోదం.  ‘జో సమ్ బడీ’ లో పిరికివాడైన టిమ్ అలెన్, తన కూతురి ముందు ఒక బలవంతుడు తనని కొట్టాడని, తనూ  బలవంతుడై కూతురి ముందే వాణ్ణి కొట్టాలని చేసే ప్రయత్నాలు ఆ పాత్రకి సీరియస్, ప్రేక్షకులకి నవ్వులు. ఇంత సింపుల్ ఎంటర్ టైనర్ లో ఎంత బలమైన సందేశం, నీతీ వుంటాయో మాటల్లో చెప్పలేం. ఇది ఎన్నోభాషల్లో డబ్బింగ్ అయి ఆడింది. మీరన్నట్టు కొరడా పట్టుకుని సందేశాలూ నీతులూ చెపితే వినకపోవచ్చు గానీ, కథనంలో వాటిని అంతర్లీనం చేసి ఫన్నీగా చెప్తే అంగీకరిస్తారు ప్రేక్షకులు. కానీ ఈ ఇచ్చే సందేశాలతో ప్రేక్షకులు మారాలనుకోవడం అత్యాశే. అయినా స్ట్రాంగ్ బిలీఫ్ తో ఎవరైనా సీరియస్ సినిమాలు తీస్తే మంచిదే. ఒక రకం సినిమాల వొరవడిలో కొట్టుకుపోతున్న ప్రేక్షకులకి అప్పుడప్పుడు కొరడా చరుపు లాంటి సినిమాలవసరమే.

Q :   స్ట్రక్చర్ ఆర్టికల్స్ కి  థాంక్స్. చదివిన ప్రతిసారీ ఓ కొత్త విషయాన్ని నేర్పుతున్నాయి. నా ప్రశ్న ఏమిటంటే, క్యారెక్టర్ ఆర్క్ అంటే  ఏమిటి? స్క్రీన్ ప్లే లో ఆర్క్ తప్పని సరా?  చాలా కమర్షియల్ సినిమాల్లో ఎలా మొదలైన పాత్రలు అలాగే ముగుస్తాయి కదా ?
అనిల్ (మారుపేరు) అసోషియేట్

A :    చాలా కమర్షియల్ సినిమాల్లో ఎలా మొదలైన పాత్రలు అలాగే ముగియ కూడదనేగా స్ట్రక్చర్ వ్యాసాలు. ఆ కమర్షియల్ సినిమాలన్నీ హిట్టవుతున్నాయా? పది శాతం కూడా హిట్లు వుండడం లేదు. హాలీవుడ్ లో యాభై శాతం హిట్లు ఎలా వుంటున్నాయి?  అక్కడ స్ట్రక్చర్ వద్దంటే తంతారు. ఆ స్ట్రక్చర్ తో హిట్టయ్యే హాలీవుడ్ సినిమాలని తెలుగులో కాపీ కొట్టాలంటే మాత్రం స్ట్రక్చర్ వద్దంటారు. ఏళ్ల తరబడి ఈ వ్యాసకర్త స్ట్రక్చర్ గురించి రాయగా రాయగా చివరికి కనువిప్పయిందేమిటంటే, తెలుగు సినిమాలు పూర్తిగా క్రియేటివ్ కాసారాలు. 90 కాదు, నూటికి నూరు ఫ్లాపైనా ఆ కాసారాల్లోనే కాపురాలుంటాయి తప్ప అది దాటి బయటికి రావు. మీ లాంటి కొందరు స్ట్రక్చర్ పట్ల ఆసక్తితో వున్నారు. స్ట్రక్చర్ అంటే తెలియని నిర్మాతలు మీ స్ట్రక్చర్ లో వేళ్ళు పెట్టి వాళ్ళ కన్ను వాళ్ళు పొడుచుకున్నా మీకే చాలా నష్టం. ఇంతా చేసీ మీరు ఏడాదికి 70 మంది కంపల్సరీ కొత్త ఫ్లాపు డైరెక్టర్ల  జాబితాలో చేరిపోయి, మళ్ళీ ఇప్పుడు చేస్తున్న స్ట్రగులే  చేస్తూ వుండి పోతారు ఇంకో అవకాశం కోసం. స్ట్రక్చర్ వ్యాసాలు ఎంత చదివినా, క్యారెక్టర్ ఆర్క్ ఎంత నేర్చుకున్నా - ముందు మీరు తేల్చు కోవాల్సింది,  స్క్రిప్టుతో మీకుండే స్వేచ్ఛ ఎంతన్నది. స్వేచ్ఛ అనుమానాస్పదమనిపిస్తే, స్ట్రక్చర్ నేర్చుకోవడం మానెయ్యండి. క్రియేటివ్ స్కూల్లో ఆ నిర్మాత, లేదా హీరో కెలాకావాలో అలా చేసేసి చేతులు దులుపుకోండి. 90 శాతం ఫ్లాపుల ప్రవాహం ప్రళయంగా మారిన నేటి పరిస్థితుల్లో ఎదురీదాలనుకోకుండా, అందరితో పాటూ ఆ మునకల్ని మీరూ ఎంజాయ్ చేయండి. సబ్కే సాథ్ సబ్కా వినాశ్, ఇంతే అనుకోండి. 

     క్యారెక్టర్ ఆర్క్ గురించి ఈబ్లాగులో పక్కన సైడ్ బార్ లో కన్పిస్తున్న ‘తెలుగు సినిమా స్క్రీన్ ప్లే స్ట్రక్చర్’ వ్యాస గుచ్ఛంలో ‘శివ’ బిగినింగ్ విభాగం స్ట్రక్చర్ ని చదవండి. పాత్ర సమస్యతో సంఘర్షిస్తున్నప్పుడు పడుతూ లేస్తూ పోతూంటుంది. ఈ ఎత్తుపల్లాల ప్రయాణం ఒక ఆర్క్ (చాపం) ని ఏర్పరుస్తుంది. దీన్నే క్యారెక్టర్ ఆర్క్ లేదా పాత్రోచిత చాపం అంటారు. పాత్ర ఎన్ని సార్లు పడింది, ఎన్ని సార్లు లేచిందనే దాని మీద కథనంలో వేగం ఆధారపడుతుంది. మిడిల్ విభాగంలో ఈ ఉత్థాన పతనాలు ఎంత త్వరత్వరగా  జరుగుతూంటే కథనంలో అంత వేగం వస్తుంది. పాత్ర ఒకసారి లేచి పడిపోయాక అలాగే పడుంటే అది పాసివ్ పాత్ర కిందికి దారి తీస్తుంది.  క్రియేటివ్ స్కూలు సినిమాల్లో మీరన్నట్టు,  ఎలా మొదలైన పాత్ర అలాగే ముగుస్తున్నాయంటే అవి అసంపూర్ణ పాత్ర చిత్రణలు. ఇవి ప్రేక్షకుల హృదయాంతరాళ అంచుల్ని కూడా తాకవు. 

          స్ట్రక్చర్ స్కూలు ఏం చెప్తుందంటే,  పాత్ర అనేది మన ఇగో. కథ అనేది ఆ ఇగోని మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా మార్చే సాధనం. కథ అనేది ఆ హీరో (ఇగో) అనుభవం. ఆ అనుభవం లోంచి ఆ హీరో (ఇగో)  ఏమీ నేర్చుకోలేదంటే ఏమీ మారనట్టే. ఇందుకే మీరన్నట్టు ఎలా మొదలైన పాత్రలు అలా డొల్లగా ముగుస్తున్నాయి. స్ట్రక్చర్ కథనానికి వాడే ప్రతీ పరికరానికీ ఒక అర్ధం చెప్తుంది, దాని అవసరం ఏమిటో చెప్తుంది. క్రియేటివ్ స్కూల్లో కష్టం. 

సికిందర్