రివ్యూ..

రీమేకు – రీజనింగ్
ఏం చెప్పాలనుకున్నారో మిస్టరీ!

రచన- దర్శకత్వం : శేఖర్  కమ్ముల

తారాగణం : నయనతార, వైభవ, పశుపతి, హర్షవర్ధన్ రాణే ,నరేష్ తదితరులు

సంగీతం : ఎం ఎం కీరవాణి,  ఛాయాగ్రహణం : విజయ్ సి. కుమార్,  ఎడిటింగ్ : మార్తాండ్ కే. వెంకటేష్

బ్యానర్ : వయాకాం 18, లాగ్ లైన్ ప్రొడక్షన్స్

విడుదల : మే 1, 2014      సెన్సార్ : U/A

***

సొంత రచన కాస్సేపాపి, 2012 లో హిందీలో  విజయవంతమైన ‘కహానీ’ మీద ఎనలేని మక్కువ పెంచుకుని శేఖర్ కమ్ముల తెలుగులో రీమేక్ చేసిన ‘అనామిక’ ఎట్టకేలకు విడుదలైంది. రీమేకు నిర్వచనాన్నే తిరగరాస్తూ, ఒరిజినల్ చూసి వున్న ప్రేక్షకులకి సైతం సరికొత్త అనుభూతులనిచ్చే   ‘కహానీ’ చెప్పాలన్న తపనతో కమ్ముల  పాల్పడిన సృజనాత్మక స్వేచ్చ ఎంత శోభ నిచ్చిందో, కళాత్మకంగా తనదైన ముద్ర వేయడంలోనూ అంతే సొగసుగా నిల్చింది. ఫీల్ గుడ్ సినిమా రధసారధి కాస్తా తనదికాని మిస్టరీ/సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ ప్రాంగణంలోకి తొలిసారిగా అడుగెట్టి నిరూపించుకోవాలనుకున్న ప్రతిభ ఏ మేరకు ప్రభవించిందో, చెప్పాలనుకున్న విషయం ఆ మేరా అంతే ప్రకాశించింది. అసలే కురచ కాన్సెప్ట్ తో  ఎలాగో బాక్సాఫీసు గట్టెక్కగల్గిన ‘కహానీ’ కథని తిరగరాసి కొత్త బాక్సాఫీసు మంత్రానికి ఎలా వూపిరులూదాలనుకున్నారో, అలా తెలుగు ప్రేక్షకుల మనోభావాలనీ శాసించీ కూర్చోబెట్టాలనుకున్నారు.

సింపుల్ గా చెప్పాలంటే ఏ తెలుగు ప్రేక్షకుల సువిశాల అప్పీల్ నిమిత్తం అనుకుంటూ  నయనతార పాత్ర  చిత్రణని మార్చేశారో, అదే చివరికి యాంటీ సెంటిమెంటల్ వురితాడు కి వేలాడాల్సి వచ్చింది!

ఇకపోతే, టెర్రరిజం మీద తెలుగులో వచ్చే సినిమాలన్నీ విశ్వసనీయత లేని అపరిపక్వ చిత్రీకరణలుగా ఎందుకుంటు న్నాయో ఎవరికి  వాళ్ళే ప్రశ్నించుకోవాలి.  ఈ సినిమా ఒరిజినల్ లో లేని టెర్రరిజం  నేపధ్యాన్ని తెలుగులో ఇంత గందరగోళంగా చూపించనవసరం లేదేమో!

2. ఆమె మానవతా దృక్పథం అమోఘమే కానీ..

విదేశాలనుంచి ఒక వివాహిత వస్తుంది. పేరు అనామిక (నయనతార). ఓల్డ్ సిటీ లోని ఓ పోలీస్ స్టేషన్ కెళ్ళి భర్త కన్పించడం లేదని ఫిర్యాదు చేస్తుంది. నగరంలో సాఫ్ట్ వేర్ కంపెనీలో పనిచేస్తున్న భర్త అజయ్ శాస్త్రి (హర్షవర్ధన్ రాణే)  రెండువారాలుగా రెస్పాండ్ కావడం లేదని పోలీసులకి చెప్తుంది. ఓల్డ్ సిటీలోనే గెలాక్సీ హోటల్లో వుండే వాడని వివరాలందిస్తుంది. ఏఎస్సై  పార్ధసారధి (వైభవ్) కేసు తీసుకుని ఆమెతో కలిసి దర్యాప్తు ప్రారంభిస్తాడు. అదే గెలాక్సీ హోటల్లో దిగుతుందామె. సారధితో కలిసి భర్తని అన్వేషిస్తూంటే, ఈమె కలిసిన వ్యక్తులు ఒకరొకరే హత్యకి గురవుతూంటారు.  ఒక మౌలానా, ఇంకో సర్కిల్ ఇన్స్ పెక్టరూ  చనిపోతారు. హంతకుడు ఈమె మీద కూడా హత్యాయత్నం చేస్తాడు. అతణ్ణి కాల్చేస్తుందామె.  అతని దగ్గర దొరికిన ఒక హార్డ్ డిస్కు దాచేస్తుంది. ఆ డిస్కులో ఏముంది? దాని కోసం ఇంకో పోలీసు అధికారి అమ్జద్ అలీ ఖాన్ (పశుపతి) ఎందుకు ప్రయత్నిస్తున్నాడు? దాంతో హోం మంత్రి (నరేష్) కి సంబంధ మేమిటి? ఇంతకీ అనామిక వెతుకుతున్న భర్త అజయ్, తొమ్మిది నెలల క్రితం నగరంలో బాంబులు పేల్చి  వందలమంది చావుకి కారకుడైన మిలింద్ దామ్జీ పోలికలతో ఎందుకున్నాడు? ఇప్పుడేం చేసింది  అనామిక?

ఇదీ కథ. ఈమె ఏం చేసిందనేది చెప్పుకోవాల్సి వస్తే, గొప్ప మానవతా దృక్పథాన్నే ప్రదర్శించింది. వందలమంది ప్రాణాల్ని బలిగొన్న ‘టెర్రరిస్టు’ని  పట్టుకుని శిక్షించాలన్న విశాల దృక్పథంతో వచ్చి పని పూర్తి చేసింది. హిందీ ఒరిజినల్ లోని హీరోయిన్ కి లేని విశాల దృక్పథ మిది. అయితే... అయితే...ఈ క్రమంలో తాను  దర్శకుడి తెచ్చి పెట్టుకున్న విజన్ కి  బందీ అయిపోవడంవల్ల బాక్సాఫీసు అప్పీల్ కి కూడని పని చేసేసింది. దీనిగురించి ‘పాత్రోచితానుచితాలు’ విభాగంలో విపులంగా తెలుసుకుందాం.

సాంకేతికాల  సరిగమలు..

అనామిక  పాత్రలో నయనతార ఎప్పుడూ సీరియస్ గానే కన్పించడంతో డార్క్ మూడ్ క్రియేటయ్యే అగత్యమేర్పడింది. ‘కహానీ’లో విద్యా బాలన్ పోషించినలాంటి రిలీఫ్ ఓరియెంటెడ్ క్యారక్టర్ కాదిది. ఇక్కడ గమనించాల్సిన దర్శకుడి ముఖ్యమైన క్రియేటివ్ పంథా ఏమిటంటే, నేపధ్య  వాతావరణంలో కథ తాలూకు డార్క్ మూడ్ విష్పష్టంగా వ్యక్త మయ్యేందుకు  ఎక్కడా కృత్రిమ లైటింగ్ వాడని  స్కీముతో కెమెరా పనితనం వుంటుంది. ఈ  బ్యాక్ డ్రాప్ లో  మసిలే  విద్యాబాలన్ పాత్ర మాత్రం సరదాగా వుంటుంది. దేనికది ఈ వైరుధ్యాల ఉన్నతీకరణల  వల్ల ప్రేక్షకుల వీక్షణానుభవం బాగా ద్విగుణీకృతమయ్యే అవకాశ మేర్పడింది.

‘అనామిక’లో ఈ  క్రియేటివ్ పంథా తిరగబడి - కథలో ఉత్పన్నమయ్యే డార్క్ మూడ్ ప్రభావం చిత్రీకరణలో లోపించి- రసోత్పత్తికి వ్యతిరేకంగా కృత్రిమ లైటింగ్ తో వైభవోపేతంగా దృశ్యాలు వెలిగిపోతూంటే, నయనతార పాత్ర విషాద ముద్రతో కన్పిస్తుంది. ప్రేక్షకులతో సైకలాజికల్ కనెక్షన్ ని ఏమాత్రం లక్ష్యపెట్టని  కెమెరా పనితనమనొచ్చు దీన్ని. ‘నేనొక్కడినే’ లో మహేష్ బాబు సీరియస్ నెస్ బాక్సాఫీసుకి ఏ మాత్రం లాభించిందో,   ‘అనామిక’ లో నయనతార విషాదవదనమూ అంతే పనికొచ్చింది.

 విజయ్ సి. కుమార్ ఛాయాగ్రహణం ఎందుకనో శేఖర్ కమ్ముల ముద్రకి కూడా దూరంగా ఉండిపోయింది. ‘కహానీ’ దర్శకుడు సుజయ్ ఘోష్ – ‘కోల్ కతా  లో పుట్టి పెరిగిన వాణ్ణి గనుక ఆ నగరపు  ఆత్మని దృశ్యాల్లో అంతబాగా పట్టుకోగాలిగా’ నని చెప్పుకున్నాడు. ఛాయాగ్రాహకుడు సేతు నిర్వహించిన  కెమెరాపనితనంలో కృత్రిమత్వం వుండదు. ప్రయోగాత్మకంగా  అతి తక్కువ సహజ లైటింగ్ తోనే  కోల్ కతా  నగరపు లోలోతుల్లోకి లాక్కెళ్ళాడు.  ఈ ఫలితాలు రాబట్టడానికి పనిగట్టుకుని టెక్నికల్ గా ‘గెరిల్లా ఫిలిం మేకింగ్’ కి పాల్పడ్డాడు. దీంతో అన్నీ రియల్ లొకేషన్సే అత్యంత సహజత్వం ఉట్టిపడుతూ కనువిందు చేస్తాయి. తెలుగులో మాత్రం ఓ ఓల్డ్ సిటీ వీధి  సెట్ వేసి చిత్రీకరించారు. ఎక్కడా హైదరబాద్ ఆత్మనే పట్టుకోలేక పోయారు.

దర్శకుడు ఘోష్ తాను  కొన్ని సత్యజిత్ రే సినిమాల్లోని దృశ్యాల్ని యధాతధంగా వాడుకున్నానని  నిజాయితీగా చెప్పుకున్నాడు. లాడ్జిలో వేణ్ణీళ్ళు  రాని సీను సత్యజిత్ రే- ‘జోయ్ బాబా ఫెలూ నాథ్’ సినిమాలోదని ‘టెలిగ్రాఫ్’ ఇంటర్వ్యూలో చెప్పుకున్నాడు. తెలుగులో ఇది మక్కీకి మక్కీగా వుంది. అలాంటప్పుడు ఇది తెలుగు నేటివిటీ ఎలా అవుతుంది? ఏ బాపు సినిమాలోదో వాడుకుంటే తెలుగు నేటివిటీ అయ్యేదేమో?

అసలా లాడ్జి రూమే ‘రే’ తీసిన ‘చారులత’ లో పోలిన రూము అనికూడా స్పష్టం చేశాడు ఘోష్. లాడ్జి కోసం వాడుకున్న మోనాలిసా గెస్ట్ హౌస్ సినిమా విడుదలయ్యాక కోల్ కతా లో ఎంత పాపులర్ అయ్యిందంటే, కుతూహలం కొద్దీ వచ్చి చూసే జనంతో అదొక యాత్రా స్థలంలా  కిటకిటలాడిపోయింది!

 ‘రే ‘ దృశ్యీకరించిన కోల్ కతా నగరమంతా ‘మహానగర్’ సినిమాలో బాగా నిక్షిప్తమై ఉందనీ, దాన్నుంచి స్ఫూర్తి పొంది తాను కోల్ కతా నగర దృశ్యాల చిత్రీకరణకి సాహసించా నని కూడా వెల్లడించాడు ఘోష్. అంతే గాదు, విద్యాబాలన్ కీ ఏఎస్సైకీ మధ్య సంక్లిష్ట ఎమోషన్స్ కి సంబంధించి అనుసరించిన విధానమంతా కూడా ‘రే’ తీసిన ‘నాయక్’ లోనిదని చెప్పాడు!

కారులో విద్యాబాలన్ ప్రయాణించే దృశ్యాల్ని కూడా సత్యజిత్ రే తీసిన ‘ అరణ్యేర్ దిన్ రాత్రి’ నుంచి స్ఫూర్తిపొంది తీశాడు ఘోష్. ఆ సినిమాలో కారులో ప్రయాణించే నాలుగు పాత్రలతో బాటే ప్రేక్షకులూ ప్రయాణిస్తునట్టుండే చిత్రీకరణ వుంది. దాన్ని విద్యాబాలన్ కారులో ప్రయాణించే సీనుకి వాడుకున్నాడు.

సత్యేజిత్  రే సినిమాలే గాకుండా, 1970-80 లలో వచ్చిన విజువల్ గా కొట్టొచ్చి నట్టుండే ‘దీవార్’ లాంటి సినిమాల్ని స్ఫూర్తిగా తీసుకున్నాడు. ఇక దృశ్యాల కలర్ స్కీము విషయానికొస్తే, 1915 లో బెంగాలీ చిత్రకారుడు గగనేంద్ర నాథ్ ఠాగూర్  వేసిన ‘ప్రతిమా విసర్జన్’ అనే పెయింటింగ్ లోని వాటర్ కలర్స్ కి నకలుగా తీసుకున్నాడు.

పాటలు లేని ‘అనామిక’ లో  కీరవాణి నేపధ్య సంగీతం చెప్పుకోదగ్గది. చాలా నెమ్మదిగా సాగే కథనం పరుగులు పెడుతున్న ఫీల్ ని కల్గించింది ఈ సంగీతమే. అయితే రీమేక్ ని కమ్ముల తన శైలిలోకి మార్చుకుని తీయడమంటే ఒరిజినల్లోని కళాత్మక విలువల్ని  బుల్ డోజ్ చేసుకుంటూ పోవడం కాదు కదా? దృశ్య సంగీత నేపధ్యమంతా కోల్ కతా నగరపు సంస్కృతీ- నేటివిటీ ఉట్టిపడే  ‘కహానీ’ లోని కథమీద మాత్రమే సొంత నమ్మకాలు రుద్దడం గాకుండా, మిగతా మేకింగ్ లోనూ కాస్త ‘కవిభావాన్ని’ కూడా  అర్ధం జేసుకుని వుంటే,  ఇది ఒరిజినలంతటి కళాఖండ మయ్యేది తప్పకుండా.

హిందీ కి సంగీతం సమకూర్చిన విశాల్-శేఖర్ లు ఆ  నేపధ్య సంగీతానికి ఆర్డీ బర్మన్ స్వరపరచిన హిందీ- బెంగాలీ బాణీలు వాడుకున్నారు. శేఖర్ కమ్ముల సినిమాలో హైదరాబాద్ నేటివిటీకి ఈ సృష్టే జరగలేదు. అంతా రొటీన్ హాలీవుడ్ తరహా కంపోజిషనే.

రిమేక్ అంటే కథ మాత్రమే  కాదు, ఇంకా చాలా వుంటాయి. ‘కహానీ’ మేకింగ్ లో ఇంతటి పరిశీలన, పరిశోధనా, పరిశ్రమా వున్నాయి. ఈ ఈస్థటిక్స్ ని అర్ధంజేసుకోకుండా ప్రయత్నిస్తే అది రీమేకింగ్ అవదు, ‘మాకింగ్’ అవుతుంది.

ఇతర నటులు..

ఇతర నటుల  విషయానికొస్తే, ఏఎస్సై గా నటించిన వైభవ్, టాస్క్ ఫోర్స్ అధికారిగా నటించిన పశుపతి, హోం మంత్రిగా నటించిన నరేష్ సైతం మూస ఫార్ములా సినిమాల్లో వుండే వేషభాషలు, శారీరక భాషలతోనే సరిపుచ్చేశారు. ఏమాత్రం  నలగని యూనీఫాం, క్రాఫు, మేకప్ లతో వైభవ్ యమ నీటుగా కన్పిస్తే, పశుపతీ ఇందుకేం తీసిపోలేదు. ఇక నరేష్ సరేసరి.

‘కహానీ’ లో నిత్యజీవితంలో  మనకి కన్పించే సామాన్య ప్రజల ఆహార్య వ్యవహారాల సరళిని ప్రతిబిం బించే  నటులు కన్పిస్తారు.

పరమ్ బ్రతా ఛటోపాధ్యాయ 

 నిజానికి ఏఎస్సై పాత్ర వేయడానికి పరమ్ బ్రతా  ఛటోపాధ్యాయ చాలా భయపడ్డాడు. తాను నగరంలో పుట్టి పెరిగిన వాడు, పాత్రేమో పల్లెటూరి నేపధ్యం గలది. ఎలా సాధ్యం? ఈ అనుకరణని, బజార్లో మనకి కన్పించే సామాన్య పోలీసు వేషభాషలతో సహా సుసాధ్యం చేసి చూపించి మరపురాని నటుడిగా నిలచిపోయాడు. స్వయంగా కొన్ని పోలీస్ స్టేషన్లు సందర్శించి, పోలీసుల పనితీరుగురించి, వాళ్ళ మనస్తత్వాల గురించీ కొంత రీసెర్చి చేశాడు.

ఇక ఐబీ  ఉన్నతాధికారిగా నటించిన నవాజుద్దీన్ సిద్దిఖీ అప్పటికి మూడు సినిమాల నటుడే. బక్కపలచగా సగటు జీవిలా వుండే ఇతను ఐబీ ఉన్నతాధికారిగా పాత్రకి ఎంత సహజత్వాన్ని తీసుకొచ్చాడో తెలిసిందే. చవకబారు సిగరెట్ తాగడం, పచ్చిగా మాట్లాడడం, ఇట్టే జనసమూహంలో కలిసిపోయి కన్నింగ్ గా ఆపరేషన్లు నిర్వహించడం అచ్చంగా నిఘా విభాగం ఉద్యోగి లక్షణాలే.

నవాజుద్దీన్ సిద్దిఖీ 

ఇక బాన కడుపు కాంట్రాక్ట్ కిల్లర్ బాబ్ బిస్వాస్ పాత్ర పోషించిన శాశ్వతా ఛటర్జీ అయితే ఏకంగా ఆ పాత్రని అజరామరం చేసిపెట్టాడు. ‘నోమోష్కార్...ఆమి బాబ్ బిశ్వాస్..ఏక్ మినట్?’ అని పలికి సునాయాసంగా మర్డర్లు చేసే ఈ పాత్ర ఎంతగా పండిందంటే, ఇంటర్నెట్ లో దీని మీద సెటైర్ల దాకా వెళ్ళింది. ఫేస్ బుక్ లో, ట్విట్టర్ లో బాబ్ బిస్వాస్ జోకులంటూ కూడా హడావిడి చేశారు ఈ  పాత్ర అభిమానులు. ఒక గ్రాఫిక్ నవల, ఇంకో టీవీ షో ఈ పాత్రమీద ప్లాన్ కూడా చేశారు! ఈ పాత్ర ‘ముత్యాల ముగ్గు’లో రావుగోపాలరావు పాత్రలా కల్ట్ ఫిగరై పోయింది. ఈ కిరాయి హంతకుడి  పాత్రకి కలర్ ఫుల్ కాంట్రాస్ట్ ఏమిటంటే,  ఇతను లైఫ్ ఇన్స్యూరెన్స్ ఏజెంట్ కూడా! శేఖర్ కమ్ముల సినిమాలో జీవంతో తొణికిసలాడే ఇలాటి ద్వంద్వాల పాటింపు మచ్చుకి కన్పించదు!

శాశ్వతా ఛటర్జీ 

కోల్ కతా నేపధ్యపు కథ కాబట్టి సాధ్యమైనంతవరకూ బెంగాలీ నటుల్నే తీసుకున్నాడు దర్శకుడు సుజయ్ ఘోష్. విద్యాబాలన్ పాత్ర భర్తకి కూడా బెంగాలీ  నటుడే కన్పిస్తాడు. ‘అనామిక’ ని తమిళంలో కూడా తీయడం వల్ల ఈ నేటివిటీ కూడా కొందరు నటుల విషయంలో సాధ్యపడలేదు సరిగదా, కాంట్రాస్ట్ లు కూడా కొరవడి రొటీన్ ఫార్ములా  సినిమా నటనలతో  అసంతృప్తి కల్గిస్తాయి.

తెలుగు సినిమాకింతే, తెలుగు ప్రేక్షకుల టేస్టు ఇంతకన్నా బెటర్ గా ఉండదు- అని భావించుకుని ఓ  రీమేక్ చేసేస్తే ఎవరూ కాదనడానికి లేదు. కానీ ఇది జీవితాల్లోంచి పుట్టిన చాలా కళాత్మక విలువలున్న, ఎన్నో జాతీయ, అంతర్జాతీయ అవార్డులూ పొందిన కల్ట్ మూవీకి రీమేక్ అయ్యింది. అ కల్ట్ మూవీ పార్స్వాల్ని తడమకుండా పైపైన ‘అనామిక సమీక్ష’  చేసేసి తప్పో గొప్పో ప్రేక్షకుల నిర్ణయానికి వదలడం సాధ్యం కాదు!

3. స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు!

ఇంతకీ ఈ కథ మిస్టరీ తరగతికి చెందిందా, లేక సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ కోవకి చెందుతుందా?

ఈ స్పష్టత లేకపోతే కథా  నిర్వహణ కనాకష్టమై పోతుంది. ఆ గజిబిజిని జీర్ణించుకోవడం కష్టమైపోతుంది.

మిస్టరీకీ, సస్పెన్స్ కీ తేడా ఏమిటంటే- ఉదాహరణకు-ఒక ప్రముఖ రాజకీయనాయకుడి హత్యోదంతాన్ని కథగా తీసుకుంటే, మిస్టరీలో అయితే ఆ రాజకీయనాయకుడి హత్య కథా ప్రారంభంలోనే జరిగిపోతుంది. ఆతర్వాత కథంతా హంతకుల్ని కనుగొనేందుకు దర్యాప్తు/పరిశోధనలతో సాగి, చివర్లో హంతకుల్ని పట్టేసుకుంటారు. అంతవరకూ హంతకులేవరనేది రహస్యంగా వుంటుంది. అందుకే అది మిస్టరీ.

అదే సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ లోనైతే  ప్రారంభంలో-ఫలానా రాజకీయనాయకుడ్ని హత్య చేసేందుకు కుట్ర జరుగుతోందని సమాచారం అందుతుంది. కుట్రదారులెవరో ప్రేక్షకులకి/పాఠకులకి ముందే తెలిసిపోతుంది. పోలీసులకి కథాక్రమంలో తెలుస్తుంది. హత్యని ఆపేందుకు పోలీసులూ- హత్య చేసేందుకు కుట్ర దారులూ ఆడే ఓపెన్ గేమ్ గా కథనం వుంటుంది. అందుకే ఇది సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్.

సస్పెన్స్ జరగబోయే నేరాన్ని ఆపేందుకు ద్విముఖ డ్రామా ని సృష్టిస్తే, మిస్టరీ జరిగిపోయిన నేరాన్ని పరిష్కరించేందుకు ఏకోన్ముఖ సంఘర్షణని క్రియేట్ చేస్తుంది.

మిస్టరీ ది ఎండ్ సస్పెన్స్ కథా ప్రక్రియ అయితే, సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ ది సీన్-టు సీన్ సస్పెన్స్ కథా విన్యాసం. మిస్టరీది విలన్ కన్పించని ఏకపక్ష గొడవ అయితే, సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ ది విలన్ కూడా కన్పించే వైరిపక్షాల సిగపట్లు. చివరిదాకా విలన్ కన్పించని ‘మిస్టరీ’ సినిమా ప్రేక్షకులకి సహన పరీక్ష అని ఎప్పుడో హాలీవుడ్ తేల్చేసి, వాటి జోలికి పోకుండా వుంటే, ఇండియాలో ఇంకా పనిగట్టుకుని  ‘ఆ ఒక్కడు’, భద్రం’, ‘సామ్రాట్ అండ్ కో’ లాంటి మిస్టరీ లు తీస్తూ  చేతులు కాల్చు కుంటున్నారు. మిస్టరీ నవలకి బావుంటుంది, సస్పెన్స్ సినిమాకి ప్లస్ అవుతుంది.

ఈ పూర్వరంగంలో ‘కహానీ’ ఏమిటి - దీని రీమేక్ అయిన ‘అనామిక’ ఏమిటి –అని చూస్తే, ‘కహానీ’ స్పష్టాతి స్పష్ట మైన మిస్టరీ! ‘అనామిక’ మిస్టరీయో సస్పెన్స్ థ్రిల్లరో స్పష్టత లేని కాక్ టెయిల్! మరి పైన చెప్పుకున్నదాని ప్రకారం మిస్టరీ ‘కహానీ’ హిట్ కాకూడదుగా, ఎందుకు హిట్టయ్యింది?

ఎందుకంటే అందులో సినిమాకి నష్టదాయకమైన ఎండ్ సస్పెన్స్ ప్రక్రియని కాచుకునే మరో ఎండ్ సస్పెన్స్  వుంది గనుక! అది గర్భం అనే అతిముఖ్యమైన ప్లాట్ డివైస్ గనుక! ఈ గర్భం అనేపాయింటుతో అంతవరకూ ప్రేక్షకులకి తెలియని ఎండ్ సస్పెన్స్ తో షాకిచ్చాక, ఎదురుచూస్తున్న పాయింటుతో (అదృశ్యమైన భర్త) ఎండ్ సస్పెన్స్ బాధ ప్రేక్షకులు ఫీలవలేరు గనుక!

ఒక సమస్య తాలూకు విసుగు నుంచి దృష్టి మళ్లించాలంటే, ఇంకో పాయింటు ని ఓపెన్ చేసి షాకివ్వాలన్న స్క్రిప్టింగ్ మెళకువ మత్రమే ఇది!

It’s all nothing but a psychological  game played beautifully  with the audiences’  perception, as was done similarly  by the deft hand of Sri K. Balachander  in ‘Maro Charitra’ ,   where as he pulled off  the impending danger of dullness successfully,  with plot climax  instead of  the anticipated story climax! Got it ?

కహానీ v/s అనామిక !

రచయిత్రి అద్వైతా కళా 

ఇది జాతీయ స్థాయిలో ఉత్తమ స్క్రీన్ ప్లే అవార్డుపొందిన రచన. దర్శకుడు సుజయ్ ఘోష్ ఈ కథని నవలా రచయిత్రి ( ‘ఆల్ మోస్ట్ సింగిల్’ ఫేమ్ ) అద్వైతా కళా కి చెప్పాడు. ఆమెకి 1999 లో తన బాయ్ ఫ్రెండ్ అన్వేషణలో కోల్ కతా నగరంలో అనుభవమైన సంఘటనలు మెదిలాయి. నగరానికి తను పరాయిది. ఇక్కడి కోలాహలమైన జీవన పరిస్థితులు, పేదరికం, గందరగోళం ఎలావున్నప్పటికీ, ఇక్కడి ప్రజల మెత్తని హృదయాలు ఆమెని కట్టి పడేశాయి. కథా రచనకి ఇవన్నీ సాధనాలుగా పెట్టుకుని, మరో వైపు ఇంటలిజెన్స్ వ్యవహారాల మీద రీసెర్చి చేసింది. భారత గూఢచార సంస్థ రీసెర్చి అండ్ ఎనాలిసిస్ వింగ్ (raw- ‘రా’) మాజీ జాయింట్ సెక్రెటరీ మేజర్ జనరల్ వీకే సింగ్ రాసిన ‘ఇండియాస్ ఎక్స్ టర్నల్ ఇంటలిజెన్స్: సీక్రేట్స్ ఆఫ్ రీసెర్చి అండ్ ఎనాలిసిస్ వింగ్’ గ్రంధంతో బాటు, ఇదే అంశం పై ఇతరులు రాసిన కొన్ని గ్రంథాలూ ఏంతో తోడ్పడ్డాయి. వీటన్నిటి ఆధారంగా 185 పేజీల కథరాసి ఘోష్ కి అందిస్తే అతను దానికి స్క్రీన్ ప్లే తయారు చేసుకున్నాడు.

నిజానికి టెర్రర్ దాడులు నేషనల్ ఇన్వెస్టిగేషన్ ఏజెన్సీ (ఎన్ ఐ ఏ ) పరిధి లోకొస్తాయి. రాష్ట్రాల టాస్క్ ఫోర్సులకీ, హోం మంత్రులకీ ఎలాంటి సంబంధమూ  వుండదు. ఆయా రాష్ట్రాల అనుమతుల అవసరం లేకుండానే ఈ సంస్థ ఆపరేషన్స్ నిర్వహిస్తుంది. 2008 ముంబాయి టెర్రర్ దాడుల దరిమిలా కొత్తగా ఈ సంస్థ ఏర్పాటయింది. ఇందుకే ‘కహానీ’ లో ‘టెర్రర్’ దాడికి తీసిపోని కేసుకి సంబంధించిన కథనం కోసం ఇంటలిజెన్స్ బ్యూరో వ్యవహారాలూ, ఆ పాత్రలూ  అవసరమయ్యాయి. రియలిస్టిక్ సినిమా కథనం అన్నాక  లాజిక్కే కదా మానమూ, ప్రాణమూ?

టూకీగా ఈ కథేమిటో చూద్దాం...

కోల్ కతా మెట్రో రైల్లో ఓ రోజు  విషవాయువు దాడిజరిగి అనేక మంది చనిపోతారు. ఇది టెర్రరిస్టు దాడి కాదు. ఇంటలిజెన్స్ బ్యూరో లో తిరుగుబాటు ఉద్యోగి ఒకడు మిలన్ దామ్జీ - డిపార్ట్ మెంట్ మీద కక్ష సాధించేందుకు ఈ దుశ్చర్యకి పాల్పడతాడు. రెండేళ్ళ తర్వాత లండన్లో ఉంటున్న విద్యాబాలన్ భర్తని వెతుక్కుంటూ వచ్చి పోలీస్ కంప్లెయింట్ ఇస్తుంది. ఈమె గర్భవతి. ఇలా భర్తని వెతికే క్రమంలో కొన్ని ఘటనలు జరిగి, మిలన్ దామ్జీ ని పట్టుకుని హతమారుస్తుంది. తీరా చూస్తే గర్భవతి కాదు. అలా నటించింది. ఆనాడు మెట్రో ట్రైన్లో జరిగిన జీవాయుధ దాడిలో మృతి చెందిన వాళ్ళలో తనభర్త కూడా వున్నాడు. రెండేళ్ళు గడిచినా ఆ మిలన్ దామ్జీ ని పోలీసులు పట్టుకోక పోవడంతో తనే ఇలా నటిస్తూ వచ్చి ప్రతీకారం తీర్చుకుందన్న మాట.

తెలుగులో నగరంలోని పీపుల్స్ ప్లాజాలో బాంబు  దాడి జరిగి అనేక మంది చనిపోతారు. ఇది పక్కా టెర్రరిస్టు దాడే. ఆ దొరకని టెర్రరిస్టు పేరు మిలింద్ దామ్జీ. తొమ్మిది నెలలతర్వాత, విదేశాలనుంచి నయనతార భర్తని వెతుక్కుంటూ వచ్చి పోలీస్ కంప్లెయింట్ ఇస్తుంది. ఈమె గర్భవతికాదు. భర్తని వెతికే క్రమంలో కొన్ని ఘటనలు జరిగి మిలింద్ దామ్జీని పట్టుకుని చంపేస్తుంది. అతను తన భర్తే. అతనే ఉగ్రవాది! ఈ కథకి విలన్.

ముందుగా ముగింపు విషయానికొస్తే, ఇది హిందీకి భిన్నమైన  యాంటీ సెంటిమెంటల్ ముగింపు . హిందీలో సుఖాంతమైతే, తెలుగులో అదే డార్క్ మూడ్ తో నెగెటివ్ ముగింపునే ఇచ్చారు. గతంలో బాలచందర్ తీసిన ‘మరోచరిత్ర’ హిందీ రీమేక్ కి ముగింపు మార్చాలంటూ చాలా వొత్తిడి వచ్చింది. బాలచందర్ ఒప్పుకోలేదు. తెలుగు ముగింపు తో అలాగే  హిందీ తీశారు. సూపర్ హిట్టయ్యింది !

శాడ్ గా మొదలయ్యే కథలు హేపీగా ఎండ్ అవడం, హేపీగా మొదలయ్యే కథలు శాడ్ గా ఎండ్ అవడం అతి పురాతన ప్రాథమిక సూత్రమే.  హేపీగా మొదలయ్యే కథ హేపీగా ఎండ్ అయితే ఏ ప్రమాదమూ లేదు, కానీ ‘అనామిక’ లోలాగా శాడ్ గా మొదలయ్యి శాడ్ గానే ముగిస్తేనే మునుగుతుంది కొంప!

‘కహానీ’లో శాడ్ గా మొదలయ్యింది, భర్త మరణానికి కారకుడైన వాణ్ణి మట్టుబెట్టడంతో హేపీ ఫీల్ తో ఎండ్ అయింది.

ఇక ఝాన్ర్ విషయానికొస్తే, ‘కహానీ’లాగే ‘అనామిక’ మౌలికంగా మిస్టరీయే అయినప్పటికీ హీరోయిన్ని శక్తిమంతురాలిగా చూపించాలన్న మార్పు జరగడంతో, ఆమె ఫీలవుతున్న మహిళా శక్తికి తగ్గట్టుగా సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ లక్షణాలూ వచ్చి చొరబడ్డాయి. ‘కహానీ’లో ఎండ్ సస్పెన్స్ ఫీల్ కి సేఫ్టీ వాల్వ్ గా ఉపయోగించుకున్న ‘గర్భం’ అనే ప్లాట్ డివైస్ ని కూడా  ‘అనామిక’ లో తీసేయడంవల్ల,  ఆ సేఫ్టీ వాల్వ్ లేక ఆసాంతమూ ఎండ్ సస్పెన్స్ తో విసిగిన  ప్రేక్షకులు సహజంగానే ఈ సినిమాని తిరస్కరించారు. ఈ సేఫ్టీ వాల్వ్ ఉండుంటే ఎంత మిస్టరీ/సస్పెన్స్ ల కన్ఫూజుడు ఝాన్ర్ అయినా  ప్రేక్షకుల్ని మరపించేదేమో.

ఇక కాన్సెప్ట్ విషయానికొస్తే, హిందీలో అది టెర్రరిజంతో సంబంధం లేని  ‘తిరుగుబాటు పోలీసు’ దాడి కాబట్టే అతను మెజారిటీ వర్గపు మిలన్ దామ్జీ అయ్యాడు. తెలుగులో పక్కా టెర్రరిస్టు దాడి అయినప్పుడు అతను అదే మెజారిటీ వర్గపు మిలింద్ దామ్జీ ఎలా అవుతాడు? ఇతను ఓల్డ్ సిటీలో మైనారిటీ వర్గపు టెర్రరిస్టు గ్రూపులో ఎలా చేరాడు? వాళ్ళని సమర్ధి స్తున్నాడా, లేకపోతే కోవర్టా? ఇంకా లేకపోతే, దేశంలో కొన్ని దాడులు చేసినట్టు  రైట్ వింగ్ టెర్రరిజానికి ప్రతినిధా?

ఇందులోకి హోం మంత్రీ, టాస్క్ ఫోర్స్ అధికారీ ఎలా వచ్చారు? టెర్రరిజం కేసు వాళ్ళ అధికార పరిధిలోదా? తెలుగు ప్రేక్షకులు అర్ధవంతమైన కథా కథనాలు కోరుకోరా?

హీరోయిన్ తన భర్త మిస్సింగ్ కేసు తీసుకున్న పోలీసులకి భర్త ఫోటో లందిస్తే అది టెర్రర్ కేసులో నిందితుడుగా వున్న  మిలింద్ దామ్జీయే నని ఎందుకు గుర్తుపట్టరు పోలీసులు? గుర్తుపట్టి ఆమెని ఎందుకు వెంటనే అరెస్టు చెయ్యరు? ఆమె అంత ఫూలిష్ గా పోలీసుల దగ్గరికి వచ్చి టెర్రరిస్టు భర్త ఫోటో లందించి సహాయం కోరుతుందా? హిందీ సినిమాలో టెర్రరిజం తో సంబంధం లేని భర్త వివరాలివ్వడంలో అర్ధముంది- తెలుగులో ఈ కథ మారిందే?

చివరికి సీఐ హత్య జరిగినా అతడి ఇంట్లో పరిశోధన చేయకుండా వదిలేసిన కథనం కథా సౌలభ్యం కోసం వున్నట్టుందే తప్ప, ప్రొఫెషనలిజంలా లేదు.

లాడ్జి పిల్లాడు అర్ధరాత్రిపూట మసక చీకట్లో దుండగుల రూపురేఖలు ఎలా చూడగల్గుతాడు? వాడెలా విట్నెస్ అవుతాడు? ఓ పెళ్ళికి వస్తున్న అనుమానితుల్ని గుర్తు పట్టేందుకు వాణ్ని తీసుకెళ్ళిన హీరోయినూ, ఏఎస్సయ్యీ అక్కడిం కేదో గొడవలో పడి వచ్చిన అంత ముఖ్యమైన పని వదిలేసి ఎలా వెళ్ళిపోతారు?

ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే ప్లాటింగ్ లోపాలు, పేఆఫ్ కాని సెటప్స్ చాలావున్నాయి. డిటెయిల్ మేనేజిమెంటు లేదు.

ఇవి ‘కహానీ’లోనూ బోలెడు కన్పిస్తాయి. ఇంకా రిటెన్ ఫైళ్ళల్లో రహస్యాలుండడం, మాజీ ఐబీ అధికారిని ముందు కెప్టెన్ అని పరిచయం చేసి, తర్వాతంతా కల్నల్  అంటూ సంబోధించడం లాంటి వి...అతిపెద్ద లొసుగు ఏమిటంటే, రెండేళ్లుగా నిందితుణ్ణి ఏ వ్యవస్థా పట్టుకోలేక పోవడం, హీరోయిన్ మాత్రం వచ్చి దేవీనవరాత్రుల పదిరోజుల్లోనే పట్టేసుకోవడం! అసలు ఏ ఏర్ పోర్టు చెకింగ్ లోనూ దొరక్కుండా పెరిగిన పొట్ట ( కృత్రిమ గర్భం) తో స్వదేశానికి రావడం!

స్క్రిప్టింగ్ సమస్యలు

‘అనామిక’  చూసిన ప్రతివాళ్ళూ ఫిర్యాదు చేస్తున్న  ‘ఫస్టాఫ్ బోరు’ ప్రాబ్లం ఎందుకొచ్చిందంటే, అంకాల్ని, అంక విభజననీ దృష్టిలో పెట్టుకోకుండా రచన చేయడం వల్ల!  హిందీ మాతృకలో  స్పష్టంగా 40 వ నిమిషంలో  దామ్జీ ఫైలుకోసం జరుగుతున్న ప్రయత్నాలు ఢిల్లీలో ఐబీ చీఫ్ దృష్టి కొచ్చి – ఇద్దరు ఐబీ అధికారుల్ని కోల్ కతా పంపడంతో మొదటి అంకం ముగిసి రెండో అంకంలో పడుతుంది కథ.

ఈ మజిలీలో స్పష్టంగా ఎష్టాబ్లిష్ చేసిన ఛేంజ్ ఓవర్ ఏమిటంటే, భర్త కోసం హీరోయిన్ సాగిస్తున్న అన్వేషణ పైన చెప్పిన విధంగా బ్యూరోక్రటిక్  టర్న్ తీసుకోవడం.  హీరోయిన్ వ్యక్తిగత సమస్య కాస్తా ఉన్నట్టుండీ  ప్రభుత్వ సమస్యగా మలుపు తీసుకోవడం! కథనానికి కొత్త అధ్యాయం తెరవడం!

ఇలాటి టర్నింగ్ తో కొత్త మూడ్ ని క్రియేట్ చేయలేకపోయారు  ‘అనామిక’ లో...అంకాల్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని కథా పథకాన్ని నిర్వహించినట్టు గోచరించదు.  హోం మంత్రి టాస్క్ ఫోర్స్ అధికారిని చనిపోయిన సీ ఐ స్థానంలో పంపడంతో- కథకి ఓ  మలుపుని ఎష్టాబ్లిష్ చేసేందుకు అవకాశమిస్తున్న  కీలక అంశం  దామ్జీ హార్డ్ డిస్క్ ప్రస్తావన మిస్సయి, అతను అనవసరంగా హీరోయిన్ తో వాదన పెట్టుకుని నిస్సిగ్గుగా లొంగిపోతాడు. ఇదంతా హీరోయిన్ని పవర్ఫుల్ గా చూపించేందుకు టైం వేస్టు చేసుకున్న సీను. లేకపోతే ఆ అధికారి ఇందుకు బదులుగా నేరుగా చనిపోయిన ఆ సీఐ ఇంటికెళ్ళిపోయి  హార్డ్ డిస్క్ కోసం  సోదాజరిపేసేవాడు- అక్కడ  హీరోయిన్ తో, కిరాయి కిల్లర్ తో అవాంతరం సృష్టించి వుంటే – అది అంక విభజనకి బాట వేసి,  అక్కడ్నించీ  డిస్క్ కోసం మూడు వర్గాల వేటతో టెంపో పెరిగి  రెండో అంకంలో పడేది కథ! 

అంకాల్ని బట్టి కథ నడిచి వుంటే ఇంటర్వెల్ సీను కూడా చప్పబడేది కాదు. రెండో అంకం ఎప్పుడూ సంఘర్షణ తీవ్రతని పెంచుకుంటూ పోయేదే. హిందీలో  రెండో అంకం ఇంటర్వెల్ దగ్గర సీను వెన్ను జలదరింప జేస్తుంది...రైల్వే ప్లాట్ ఫాం మీద నిలబడి చూస్తున్న హీరోయిన్ని -హఠాత్తుగా అప్పుడే వస్తున్న రైలు ముందుకు తోసేస్తాడు కిరాయి కిల్లర్!

తెలుగులో ఈ ఇంటర్వెల్ లేదు, ఎందుకంటే కథ మార్చారు కాబట్టి ఇక్కడ హీరోయిన్ కి రైళ్లతో సంబంధంలేదు. అందుకని డైలాగులతో నీరసంగా  విశ్రాంతి తీసుకున్నారు.

4.పాత్రోచితానుచితాలు

హిందీలోలాగా హీరోయిన్ని గర్భవతిని చేసి చుట్టూ బోలెడు సానుభూతిని ప్రోది చేసుకునేలా చూపడం బలహీన స్త్రీ పాత్రవుతుందని అభ్యంతరపడి, అబలని కాక సబలని చూపాలన్న ధ్యేయంతో గర్భం పాయింటుని తీసేసినట్టు దర్శకుడి వివరణ. ఒక స్త్రీ ఒంటరిగా వస్తే సమాజంలో చుట్టూ ఏం జరుగుతుందో, వాటినామె  ఎలా ఎదుర్కొంటుందో చూపాలనుకున్నారు పనిలోపనిగా . ఇదే రసభంగమంటే. అసలే మిస్టరీ ఝాన్ర్ కి సస్పెన్స్ ఎలిమెంట్స్ తో విఘాతం కలిగిందనుకుంటే- మహిళాశక్తి ప్రదర్శన ఒకటి. 

ఈ మిస్టరీ- పోనీ-సస్పెన్స్ కథ ఆమె స్త్రీత్వంగురించికాదు, భర్త జాడ గురించి! ఏకసూత్రత పాటించకుండా ఒక తరహా కథని ఇంకో తరహా కథగా చెప్పలేరు. సామాజిక సమస్యలు/ పరిస్థితులు -  మిస్టరీ/సస్పెన్స్ కథలకి పట్టవు. వాటిని వేరే సినిమాగా తీసుకోవాలి. రియలిస్టిక్ సినిమా గాకుండా మూస ఫార్ములా తీయాలనుకుంటే అన్నీ కలిపి కొట్టొచ్చు! 

‘అనామిక’ కాస్సేపు రియలిస్టిక్ అన్పిస్తుంది, కాస్సేపు కొన్ని మూస పాత్రలతో పాత మూస ఫార్ములా అన్పిస్తుంది. కాసేపు మిస్టరీగా,  మరికాసేపు సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ గా తోస్తుంది. అసలు ఏది తీయాలనుకున్నారు?

మహిళా శక్తిని కూడా చూపాలనుకుంటే, సారంలో ఏం తేలింది? ఆమె బలహీనురాలిగా , అతి తెలివి హీనురాలిగా తేలింది. భర్త టెర్రరిస్టని తను అమెరికాలో ఉండగానే తెలిసివుంటే, వారం క్రితం వరకూ అతను హైదరాబాద్ లో ఫోన్ కాంటాక్టు లోనే వుంటే ఏం చేస్తూ వుండి  పోయింది? అతను మిస్సయ్యాక రావడమేమిటి?  అందులోనూ పోలీస్ స్టేషన్ కి వెళ్లడమేమిటి? వాళ్లకి టెర్రరిస్టు భర్త ఫోటో నే ఇవ్వడమేమిటి? హిందీలో హీరోయిన్ కథ, ఈమె కథా  ఒకటి కాదుగా? ఆమెలా ఈమె ఎలా ప్రవర్తిస్తుంది?

రాత్రిపూట ఎవడుపడితే వాడొచ్చి తలుపు కొడుతూంటే గాభారపడిపోయి వాళ్ళ సందేహాలు తీర్చడమేమిటి?

ఆమెకి గర్భం పాయింటు తీసేయడంవల్ల పోలీసులు నీచంగా మాట్లాడి, ఆమెని వాడుకుందామని చూసే సీన్లు విచ్చలవిడిగా  వేసుకోవడానికి మార్గం ఏర్పడి నట్టయ్యింది.

ఒరిజినల్లో ఈ మహిళా శక్తి ప్రదర్శన లేదని ఎలా అంటాం? చాలా తెలివిగా, పరోక్షంగా వుంది. తను మామూలుగా వచ్చి  భర్తకోసం వేధిస్తే పోలీసులు ఎలా రిసీవ్ చేసుకుంటారో ఆమెకి తెల్సు. అందుకని తెలివిగా ప్లాన్ చేసి, అలాటి పోలీసుల్ని బుట్టలో వేసుకోవాలంటే గర్భవతిగా నటించాలని నిర్ణయించుకుంది. కింది నుంచీ పైదాకా పోలీసులు అయ్యోపాపమని అనుకుని సహకరించే వాళ్ళే  అయ్యారు. అలా తన డిగ్నిటీ కాపాడుకుంటూ, వాళ్లకి కహానీ ల మీద కహానీలు చెప్పి బురిడీ కొట్టించి- తన పని కానిచ్చేసుకుని బయటపడింది- వాళ్ళు తెల్లబోయేలా చేసింది- ఇదీ మహిళా శక్తంటే!

ఆమె వ్యక్తిత్వ  ప్రదర్శన  గర్భం ఆలంబనగా, సరదా సరదాగా,  పైకి చెప్పని సబ్ టెక్స్ట్ గా , అంతర్లీనంగా ఉన్నాక- ఏం తగ్గింది?

కాకపొతే, ముగింపులో సమస్యని పరిష్కరిస్తూ ఇద్దరూ-నేలబారుగా మిగిలిపోయారు.

విద్యాబాలన్ ది కేవలం భర్త చావుకి వ్యక్తిగత ప్రతీకారం.  భర్తతో బాటు మరెందరో చనిపోయిన నేపధ్యంలో వాళ్ళందరి ప్రతినిధి గానూ తానుండాలన్న స్పృహ లేకపోయింది. దీంతో ఆమె ఆశయం చాలా చిన్నదై జేమ్స్ బానెట్ వర్గీకరించే స్టోరీ వీల్  మెట్లలో అట్టడుగున- స్వవిషయమే తప్ప ఇంకేమీ పట్టని అట్టడుగు స్థాయి పాత్రగా- కథగా ఉండిపోయింది. ప్రారంభంలో చెప్పుకున్నట్టు కురచ కాన్సెప్ట్ అయ్యింది!

నయనతారది పైకి సామాజిక బాధ్యతలా అన్పించినా,  లోలోపల తనని మోసం చేశాడన్న కసి ఉందేమో ఎవరికితెలుసు? ఈ మీమాంస వల్ల  తనుకూడా డిట్టో!!

-సికిందర్