డార్క్ మూవీస్ స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు -5

     

హాలీవుడ్ స్క్రిప్టుల్లో డైలాగులు, వాటితో తీసిన సినిమాల్లో డైలాగులూ మారకుండా ఒకలాగే వుంటాయి. స్క్రిప్టుల్లో వున్నదే అక్షరం ముక్క మార్చకుండా  ఆర్టిస్టులు పలుకుతారు. అందుకే ఎంత పురాతనమైనా సరే ఆ స్క్రిప్టుల్ని  డౌన్ లోడ్స్ కి అందుబాటులో వుంచ గల్గుతున్నారు. 1942  లో తీసిన ‘కాసాబ్లాంకా’ స్క్రిప్టు కూడా అచ్చంగా తీసిన సినిమాకి ట్రూ కాపీ అన్న నమ్మకంతో చదువుకోగల్గుతున్నాం. అరుదుగా  స్క్రిప్టుల్లో వున్న భాగం సినిమాలో వుండకపోవచ్చు. దాన్ని ఎడిటింగ్ లో తొలగించి వుండ వచ్చు. అయినా స్క్రిప్టులో ముందు వెనుకల డైలాగులు మ్యాచ్ అయ్యేలా ఎడిట్ చేయడాన్నిగమనించవచ్చు. ఇండియన్ స్క్రిప్టులతో ఇలా వుండదు. రాయడం మొదలు పెట్టిన దగ్గర్నుంచీ షూటింగ్, డబ్బింగ్, ఎడిటింగ్ ల వరకూ డైలాగులతో  స్ట్రగుల్ చేస్తూనే వుంటారు. ఇంత స్ట్రగుల్ చేస్తున్నా 90 శాతం ఫ్లాప్సే వస్తున్నాయంటే ఆ స్ట్రగుల్ కరక్టేనా అని ప్రశ్నించుకోవడం జరగడం లేదు.

         

         లొకేషన్లో తిరగరాయడం, మార్చడం, కొట్టేయడం, మళ్ళీ ఆర్టిస్టుల  దగ్గరి కెళ్ళే సరికి వాళ్ళు పలకడానికి అనువుగా మార్చుకోవడం, తీరా డబ్బింగులో డబ్బింగ్ ఆర్టిస్టులకి  ఇబ్బంది కలిగి పదాలు ఇలా మారుస్తామనడం...ఇలా ఇంత చేసిన డైలాగులు ఎడిటింగ్ లో  కట్ అయిపోవడం...ఇదీ ఇండియన్ స్క్రిప్టుల సీన్. ఇందుకే ఇవి చదువుకోవడానికి అందుబాటులో వుండవు. ఆ ‘చిత్తు’ కాగితాలన్నీ ఎటుపోతాయో తెలీదు. ‘సార్, మీరు సూపర్ హిట్ సినిమా తీశారు కదా, ఆ డైలాగ్ వెర్షన్ నేను చదవాలనుకుంటున్నానండీ, కాస్త ఇస్తారా?’  అంటే తెల్లమొహం వేస్తారు. ‘పోనీ ట్రీట్ మెంట్ కాపీ ఇస్తారా?’ అంటే కూడా తెల్లమొహమే. ‘వన్ లైన్ ఆర్డర్?’ సేం టు సేం సెల్ఫీ. 

           ఒక డైలాగు అనేది బయటి నుంచి పుట్టదు. ఎవరో వచ్చి ఈ డైలాగు ఇలా మారుస్తానంటేనో, అసలు లేకుండా తీసేస్తానంటేనో కుదరదు. డైలాగులు కథలోంచి పుడతాయి. కథల్ని పుట్టించిన వాళ్ళే డైలాగుల్ని పుట్టించగలరు. ఉదాహరణకి నిన్న వివరించుకున్న ‘బ్లడ్ సింపుల్’ 7 వ సీనులో,  ‘నో, ఆమె చాలా కాస్ట్లీ గుంట...’ అనుకుని, ‘నేను రీఫండ్ ఇస్తా, అదింకెవర్ని పిండుకుంటోందో చెప్పు’ – అని మార్టీ అనడం వుంది. పిండుకోవడ మనేది స్క్రిప్టులో రాసిన  sluicing కి బూతు అర్ధం వచ్చే మాట. ఇక్కడ ఇంత బూతు వద్దు, కొంచెం తగ్గించి, ‘ఇంకెవరితో తిరుగుతోందో చెప్పు’ అని ఇంకెవరో మార్చేస్తే ఈ డైలాగు విలువ లేకుండా, టెన్షన్ పుట్టించకుండా, జానర్ లోలేకుండా, సాదాగా మారిపోయి, పాత్ర కిల్ అయిపోతుంది. మార్టీ  ఈ సీనుకొచ్చేసరికి స్ట్రాంగ్ ఎమోషన్ తో వున్నాడు (క్యారక్టర్ ఆర్క్), కాబట్టి ఇంకా పచ్చి బూతులు కూడా మాట్లాడి అక్కసు వెళ్ళగక్కుకోగలడు. ఎవరూ ఆపలేరు. కథ ప్రోగ్రెస్ అవుతూ అందులోంచి కథకుడికి పాత్రతో వచ్చేసిన డైలాగు అది. 

      రెండో దేమిటంటే, డార్క్ మూవీస్ జానర్ లో డైలాగులు పచ్చిగానే వుంటాయి. ‘ఇంకెవరితో తిరుగుతోందో చెప్పు’ గా  మార్చాలనుకున్నప్పుడు, ఈ కథని ప్రేమ కథగానో, ఫ్యామిలీ కథగానో మార్చుకుని, తమ సంతృప్తికోసం సంసారపక్షంగా రాసుకోవచ్చు. 

            అలాగే,  ఆమె కాస్ట్లీ గుంట అని ఎందుకనుకున్నాడూ...అర్ధం లేదు అని ఇంకెవరో కొట్టేస్తే, మొత్తం సీన్ అంతా కుప్పకూలుతుంది!  మార్టీ సెల్ఫ్ గోల్ చేసుకుంటూ పలికిన ఈ చిన్న డైలాగే భార్య ఎబ్బీ ని నెగెటివ్ నుంచి పాజిటివ్ గా ఎస్టాబ్లిష్ చేసే దిశగా డ్రైవ్ చేస్తోంది. ఈ అంతర్నిర్మాణం బయటికి వ్యక్తులకి అర్ధం గాదు. వెండి తెర మీద ఫీలయ్యాకే అర్ధమవుతుంది.  అయితే సినిమాలు చూసే ఏ రచయితైనా, దర్శకుడైనా అంతర్నిర్మాణమే చూడాలి. సామాన్య ప్రేక్షకుల్లాగా చూస్తే  సినిమాలు రాయనవసరంలేదు, తీయనవసరం లేదు...

            కనీసం డార్క్ మూవీస్ విషయంలో కథలోంచి పుట్టిన సీన్స్ ని, డైలాగ్స్ నీ మార్చకుండా చివరివరకూ కాపాడాలనుకుంటేనే డార్క్ మూవీస్ తీయాలి. స్క్రిప్టుతో స్ట్రగుల్ చేయడం మానెయ్యాలి. దాదాపు డార్క్ మూవీస్ చిత్రీకరణ అంతా స్క్రిప్టు లోనే నిర్ణయమై పోతుంది. ఒక ఎలిమెంట్ నేపధ్యంగా చూపిస్తూ సెట్లో డైలాగుల్ని ఇంకోలా మార్చేయడం మూర్ఖత్వ మవుతుంది. డైలాగులతో పాత్ర, ఎలిమెంట్స్  సంతృప్తి పడాలేగానీ మరొకరు / మరొకటి కాదు.  తెలుగులో అన్ని రకాల జానర్స్ నీ ఒకే గాటన కట్టి ఒకే రకమైన టెంప్లెట్ డైలాగులు అలవాటు చొప్పున రాసేయడం కూడా వుంది. ఈ సోమరితనం, కళా విహీనత ఇక్కడ పనిచెయ్యవు. డార్క్ మూవీ అనేది ఒక కళ. ఆర్టు సినిమాలు వసూలు చేయని కలెక్షన్స్ ని రాబట్టుకునే కమర్షియలార్ట్! 

            నిన్న 7వ సీను ప్రారంభ ముగింపులు ఏమర్ధమయ్యాయి? డార్క్ మూవీస్ సామాన్య ప్రేక్షకుల్ని థ్రిల్ చేస్తూనే, అభిజ్ఞుల్ని పారవశ్యుల్ని చేస్తాయి. రెండంచుల కత్తి. ఈ విరుపులు ప్రతీ సీనులో చూస్తున్నాం. అలాగే ప్రారంభమైన ఏడవ సీను ముగింపుకొచ్చేసరికి ఉల్టాపల్టా అయిపోయింది!

            ప్రారంభంలో సీనులోకి వస్తున్న రే ని చూస్తే ఎవగిపు కలుగుతుంది- ఇంకా సిగ్గులేకుండా వస్తున్నాడని. అలాగే ఈ నేపధ్యంలో ఎబ్బీ పట్లకూడా ఏవగింపే మనకి. మార్టీ పట్ల సానుభూతి. సీను ముగింపు కొచ్చేసరికి రే, ఎబ్బీలకి సానుభూతి దక్కుతూ, మార్టీ ఏవగింపుగా మిగిలాడు! కథలో కథకి కావాల్సిన హీరో హీరోయిన్లు ఎస్టాబ్లిష్ అయిపోయారు. కథలో ప్రత్యర్ధి ఎవరో స్పష్టత వచ్చేసింది. ఈ ప్రత్యర్ధికి (మార్టీకి) ఇంకో ప్రత్యర్ధి (విస్సర్) వున్నాడు ఎక్కడో. ఈ ముగింపు కథ ముందుకు  సాగేందుకు ఇంధనాన్నికూడా  సమకూర్చేసింది.

***

            సీన్ 8. మార్టీ ఇంటి కెళ్ళకుండా బార్లోనే వుండి పోవడం, రే ని రానివ్వద్దని బార్ టెండర్ కి చెప్పడం.

         సీలింగ్ ఫ్యాన్ క్లోజ్ షాట్ వేస్తూ సీను రాశారు కోయెన్ బ్రదర్స్. ఈ ఫ్యాను గాలి శబ్దం మాత్రమే వస్తున్నట్టు  రాశారు. సీలింగ్ ఫ్యాన్ దగ్గర్నుంచి టిల్ట్ డౌన్ చేసి ఫ్రేమ్  చేస్తే, డెస్క్ చెయిర్ లో టిల్ట్ బ్యాక్ అయివుండి  సీలింగ్ ఫ్యానుకేసే చూస్తున్న మార్టీ కన్పిస్తాడని వివరం రాశారు.

            సీను చిత్రీకరణ ఇలాగే  వుంది. ఇందాక వెనక సీన్లో మార్టీ మనసులో చెత్త అనుకున్న దంతా భగభగ మండుతున్న ఫర్నేస్ లో వేసిన అర్ధంలో చూపించారు. ఇప్పుడు గాలి ఆడే ఫ్యానుకింద కూర్చుని దాన్నే చూస్తున్నాడు. రే మీద కూడా కేక లేయడంతో గుండె మంట చల్లారుతోంది. 

            ఇప్పుడు వెనక డోర్ దగ్గర బార్ టెండర్ మారీస్ వచ్చి పలకరిస్తాడు. ఇప్పుడు ఈ రూం వైడ్ షాట్ రాశారు. డోర్ దగ్గర నిలబడి వుంటాడు మారీస్, అవతల బార్లో జనం లేకపోవడం, దెబ్రా ఒక్కతే  కూర్చుని వుండడం కన్పిస్తూంటాయి. ఇలా ఎందుకు రాసి, ఇలాగే  ఎందుకు తీశారు? చూద్దాం. 

            అలా చెయిర్ లో పడి వున్న మార్టీ ని చూసి- చచ్చి పోయా వనుకున్నా, ఇంటి కెళ్తావా? – అంటాడు బార్ టెండర్ మారీస్.  ఇక్కడే ఈ నరకంలోనే వుంటానంటాడు మార్టీ.  చాలా శ్యాడ్ పాయింటాఫ్ వ్యూ నీది – అంటాడు మారీస్. అతను వెళ్ళబోతూంటే, మార్టీ అంటాడు- వాడు బార్ కి రాకూడదనీ, తన డబ్బు ముట్టుకో కూడదనీ. 

            ఇంకోలా ఈ సీనుని ఎలా తీస్తారు? మార్టీ ఒంటరిగా కూర్చుని వుంటాడు. సమయమెంతో తెలియడం లేదు. బార్ మూసే వేళయిపోయి కూడా అతనలాగే కూర్చున్నాడని తెలియాలంటే ఏం చేయాలి? మార్టీ వచ్చి, ‘బాస్, బార్ క్లోజ్ చేసే టైం అయింది’ అని చెప్పాలా?  అలా ఈ గది వరకూ ఇద్దర్ని మాత్రమే సీను చూపించి, అదీ ఒకే షాట్ లో  చుట్టేస్తే సరిపోతుందా? 

            అప్పుడిది నాటకం అవుతుంది. నాటకంలో చెప్తేనే విషయం  అర్ధమవుతుంది. సినిమాలో చూపిస్తే అర్ధమైపోతుంది. చెప్పినంత సమయం కూడా పట్టదు. మారీస్ వచ్చి డోర్ దగ్గర నిలబడతాడు. డోర్ లోంచి అవతల బార్ కూడా మూతబడి, దెబ్రా ఒక్కతే ఎదురు చూస్తున్నట్టు ఒక షాట్ వేసి తీసేశారు- అంతే, ఎంత రాత్రి గడిచిపోయిందో తెలిసిపోతోంది! 

            ఇక మారీస్ తో మార్టీ రేని రానివ్వద్దని మళ్ళీ ఎందుకన్నాడు? కిందటి సీన్లోనే వస్తే షూట్ చేస్తానని రే కి వార్నింగ్ ఇచ్చాడే? అది ప్రేలాపనలా మనకి అన్పించిందే?

            అది ప్రేలాపనే అని ఇక్కడ ఎస్టాబ్లిష్ చేస్తున్నారు. ఎందుకంటే,  గత సీన్లో మార్టీ మాటల్ని బట్టి అతడి టార్గెట్  రే కాదని అర్ధమైంది. అందుకే,  నువ్వు కాకపోతే ఇంకోడితో పడుకుంటుంది- అన్నాడు. ఆమెతో ఎవరు పడుకుందన్నది ముఖ్యం కాదు, ఆమె పడుకోవడమే ఇష్యూ, బాధ, సమస్య, కసీ. కాబట్టి తన టార్గెట్ ఆమె తప్ప ఆమె ప్రియుళ్ళు కాదు. ఆమేనేం చేయాలో అది చేస్తే ప్రియుళ్ళే వుండరు కదా?  అందుకే షూట్ చేస్తానన్న రే కి సడలింపు ఇచ్చి వాణ్ణి  బార్ కి రానివ్వద్దన్నాడు ఇప్పుడు. తన డబ్బు ముట్టుకోనివ్వద్దన్నాడు-వాడు ముట్టుకుంటే అది భార్యకి పోయినట్టే కాబట్టి.

            మార్టీ పక్కనే టేబుల్ మీద కంప్యూటర్ వుంటుంది. దాని స్క్రీన్ మీద గ్రీన్ కలర్ లో లెటర్స్ కదులుతూంటాయి. రే గురించి అతను  చివరి డైలాగు చెప్తున్నప్పుడు కూడా కంప్యూటర్ వ్యూలో వుంటుంది. రే కి గ్రీన్ సిగ్నల్ ఇస్తున్నట్టే వుంటుంది. ఇది స్క్రిప్టులో రాయలేదు. చిత్రీకరణలో వుంది. పైన చెప్పిన చివరి డైలాగు తర్వత సీనుని ఇంకా పొడిగించి రాశారు గానీ అది చిత్రీకరణలో లేదు.

***

9. రే తో వుంటున్న ఎబ్బీ  అతను మూడీగా వుండడం చూసి వేరే పడుకోవడం

   రే కారాపుకుని జారగిలబడి కూర్చుని తన ఇంటి కేసే చూస్తూంటాడు. ఇంట్లో ఓ రెండు లైట్లు వెలుగుతూంటాయి. ఇంట్లో ఫోన్ రింగవుతున్న శబ్దం లీలగా విన్పిస్తూంటుంది. చాలా సేపు రింగవుతూనే వుంటుంది... అని రాశారు.        

             చిత్రీకరణ మరింత అర్ధవంతంగా మారింది. కార్లో కూర్చుని ఎదురుగా చూస్తూంటాడు రే. అద్దంలోంచి అవతల దృశ్యం బ్లర్ చేసి వుంటుంది. ఒక యాంబర్ కలర్ లైటు హైలైట్ గా వుంటుంది. ట్రాఫిక్ సిగ్నల్ లో వుండే యాంబర్ లైటులాగా అన్నమాట. ఫోన్ రింగవుతుంది. కట్ చేస్తే ఇంట్లో ఎబ్బీ సందేహిస్తూ ఫోన్ తీస్తుంది. 

            అంటే ఇది రే ఇల్లన్న మాట. మార్టీ తో క్లాసు పీకించుకుని వచ్చేసిన రే ఇంట్లోకి వెళ్ళ బుద్ధి గాక బయటే కూర్చున్నాడు. మార్టీ మామూలు అనుమానపు  బీజాలు నాట లేదు ఎబ్బీ గురించి...రే డౌట్ లో పడ్డాడు, ఈమెతో వుండాలా వద్దా అని. సిగ్నల్ లో యాంబర్ తర్వాత రెడ్ అయినా పడుతుంది, గ్రీన్ అయినా పడుతుంది. అవతల మార్టీ గ్రీన్ సిగ్నలిచ్చేసినా, ఎబ్బీతో ఏ సిగ్నలో తేల్చుకోలేక పోతున్నాడు రే.

            ఇంట్లో రింగవుతున్న ఫోన్ ని చూపిస్తూ క్లోజ్ షాట్ రాశారు. ఇంపార్టెంట్ కాల్ అయితేనే, లేదా అపాయకర పరిస్థితి వుంటనే, రింగవుతున్న ఫోన్ ని క్లోజ్ షాట్ లో చూపిస్తారు. అదింకా విజువల్ టెన్షన్ క్రియేట్ చేస్తుంది. సందేహిస్తూ ఎబ్బీ తీసి పలుకుతుంది. ఆన్సర్ వుండదు. కానీ ఫ్యాను తిరుగుతున్న శబ్దం వస్తూంటుందని రాశారు.

            ఈ స్క్రీన్ ప్లేలో ఒక సీన్లోంచి ఇంకో సీన్లోకి ట్రాన్సిషన్స్ ఎలా వున్నాయంటే, ఇక్కడీమే ఫోనెత్తి పలికితే ఆన్సర్ లేదు, కట్ చేశాం,  ఇంటర్ కట్ లో అక్కడ బార్ లో ఓపెన్ చేస్తే మార్టీ గారు ఫోన్ చెవి దగ్గర పెట్టుకుని వున్నారు - అన్న పద్ధతిలో లేవు. దిసీజ్ నాట్ ఆర్ట్. అల్లిక కాదు, అతుకులేయడం. ఇక్కడో ముక్క చూపించి కట్ చేసి, అక్కడో ముక్క చూపించడం లేదు. రెండు దృశ్యాల్నీ కలిపివుంచే బ్రిడ్జింగ్ టూల్స్ ని వాడుతున్నారు. వెనక సీన్లలో చూశాం : భగభగ ఫర్నేస్ తో సీను ముగిస్తే, గిరగిర ఫ్యానుతో తర్వాతి ఓపెన్ చేశారు. ఈ ట్రాన్సిషన్స్ తో సీన్లు ముక్కలై నట్టు వుండవు, ముక్కల్ని అతికించి నట్టుండదు, ఒక సీను తర్వాతి సీన్లోకి అల్లుకుపోతూ, సహజంగా స్మూత్ గా ఫ్లో అయినట్టు అందంగా వుంటుంది.

            ఇలాగే ప్రస్తుత ఒపెనింగుకీ, వెనుక మార్టీ సీను క్లోజింగ్ కీ బ్రిడ్జింగ్ టూల్స్ వాడారు. అక్కడ కంప్యూటర్లో గ్రీన్ లెటర్స్ తో క్లోజ్ చేస్తే,  ఇక్కడ యాంబర్ లైటుతో ఓపెన్ చేశారు. 

            ఇలా ఇప్పుడు ఎబ్బీకి అన్సర్ విన్పించక, కట్ చేసి ఇంటర్ కట్ లో అవతల మార్టీ ని చూపించేందుకు, రెండిటికీ మధ్య బ్రిడ్జింగ్ టూలుగా (వారధిగా) మార్టీ ఆఫీసులో ఫ్యాను శబ్దాన్ని వాడారు. ఆమెకి ఫ్యాను శబ్దం మాత్రమే విన్పిస్తోంటే,  ఆ శబ్దం ద్వారా సీను మార్టీ ఆఫీసులోకి ఫ్లో అయింది సీను ...

            ఈ ఇంటర్ కట్ లో మార్టీ ఫోను చెవి దగ్గర పెట్టుకుని సైలెంట్ గా వుంటాడు. మొదటిసారి మనకు ఈ భార్యాభర్తల మధ్య కాంటాక్టు ని చూపిస్తున్నారు. మళ్ళీ ఈ సీన్లోకి ఫ్లో చేయడానికి అదే ఫ్యాను సౌండుని వారధిగా వాడుతూ, ఇటు ఎబ్బీ పరిస్థిని ఇలా రాశారు  : ఆమె వింటూనే వుంటుంది. ఫోన్ని రెండో చెవికి మార్చి ఫ్యాను శబ్దాన్ని బాగా వింటుంది. కొన్ని క్షణాలాగి,  మార్టీ? - అంటుంది. ఫోన్ డెడ్ అయి తలుపు తీసిన చప్పుడవుతుంది. ఎబ్బీ అటు చూసి ఫోన్ ని పెట్టేస్తుంది...

            అయితే చిత్రీకరణలో ఆమె, మార్టీ?-  అన్నాక వెనుక ఏదో చప్పుడవడంతో గిరుక్కున తిరుగుతుంది. తలుపు దగ్గర రే కన్పిస్తాడు. నెమ్మదిస్తుంది. ఫోన్ పెట్టేసినట్టు చూపించరు.

            ఇప్పుడు రేని చూస్తే, రెడ్డా గ్రీనా అనుకుంటూ కార్లో  కూర్చున్న అతను, ఇంట్లో ఫోన్ రింగవడంతో సిగ్నల్ జంప్ చేసి వచ్చేసి నట్టున్నాడు.

            ఇప్పుడతను ఎబ్బీ ని నమ్మని స్థితిలోనే వున్నాడు. అతను ఇలా తలుపు దగ్గరున్నప్పుడు,  అవతలి లైటు వెలుగు తలుపు రెక్క మీదా, పక్కన గోడ మీదా అతడి నీడని సృష్టిస్తుంది. డార్క్ మూవీ ఎలిమెంట్స్ లో పాత్ర ముందు ఏర్పడే నీడ పాత్రకి ప్రమాదాన్ని సూచిస్తుంది. ఇది రాయకపోయినా చిత్రీకరణలో వుంది. 

            ఇప్పుడు తనకి  అనుమానాస్పదంగా తోస్తున్న ఎబ్బీతో రే ప్రవర్తన ఏంటనేదే ఈ సీను ఉద్దేశం. పాపం ఎబ్బీకి రేలో మార్టీ నాటిన అనుమానపు బీజాల సంగతి తెలీదు. రే ఎందుకిలా అంటున్నాడో అర్ధంగాక, అదే సమయంలో దుఖాన్ని దాచుకుంటూ బ్రేకప్ చెప్పడానికి కూడా సిద్ధపడిపోతుంది. ఇద్దరి మధ్యా ఇది వూహించని ఉద్రిక్త పరిస్థితేం కాదు. ఉద్రిక్తత ఏర్పడుతుందని  తెలిసిందే. తెలిసిందాన్నే మళ్ళీ ఎందుకు చూపించాలి. జడివాన వెలసిన వెనుక కూలేటి ఇళ్ళని చూపించాలి, విరిగేటి చెట్లనీ చూపించాలి. విషాదాన్ని చూపించాలి. ఎడారిని చూపించాలి. 

            అంటే హై పాయింటు దగ్గరే సీను ఎత్తుకోవాలి. అంటే పాత్రలు అడ్వాన్సుడుగా ప్రవర్తించాలి. చిన్న చిన్న సూటి మాటలతో,  కొన్ని సెకన్లలో చాలాపెద్ద విషాదమే ఏర్పడు తుందిక్కడ.

            తలుపు నీడ నేర్పర్చు కుంటూ నిలబడి, ఎవరది?  – అంటాడు రే. ఏంటీ?- అంటుంది. కాల్- నీకేనా? -  అంటాడు. క్షణమలా చూసి, తెలీదు అతనేం మాట్లాడలేదు- అంటుంది. మరి అతనే అని ఎలా తెల్సింది?- అంటాడు (అతడి అనుమానం వేరే ప్రియుడితో మాట్లాడిందని). పాలిపోయిన మొహంతో చూస్తుంది. ఇలా మాట్లాడుతున్నాడంటే తనకి చెల్లుచీటీ  ఇచ్చేస్తున్నాడని డిసైడ్ అయిపోయి, చిరునవ్వుతో చూస్తుంది- ఇంకో సెటప్ చూసుకున్నావా?  నేనిక్కడ వుండి  ఇబ్బందిగా వున్నానా? – అనేస్తుంది. మరిలేక పోతే తననిలా అనుమానిస్తున్నపుడు ఇంకేం చేస్తుంది. తనకి ప్రియుడున్నాడన్న అర్ధంలో అతను హర్ట్ చేస్తే,  అతడికి సెటప్ ని అంటగట్టి గుండెల్లో బాకు దింపింది. మాటకు మాట-దెబ్బకు దెబ్బ! పీడా వదిలింది రిలేషన్ షిప్!

        ఆమె మాటలకి - నో, నేనలా వున్నానా?- అంటాడు. తికమకగా చూస్తుంది. కొన్నిక్షణాలు అనీజీ ఫీలయి- రేపు వేరే ప్లేస్ చూసుకుని వెళ్లి పోతాలే, నీకు బర్డెన్ గా వుండను – అంటుంది. నువ్వలా డిసైడ్ అయితే అలాగే చెయ్ - అని తలుపు మూసి లోపలి కొస్తూ- బెడ్ మీద పడుకుంటావా, సోఫాలోనా?- అంటాడు. సోఫా ఓకేలే  – అని విరక్తిగా అంటుంది. బెడ్ మీద పడుకోవాలనుటే పడుకో- అంటాడు. ఆమె సోఫాలో కూర్చుండి పోతూ, టిల్ట్ అప్ షాట్ లో అతణ్ణి చూస్తూ- బెడ్ నుంచి నిన్ను దూరం చెయ్యనులే -  అంటుంది. చెయ్యకూడదు- అంటాడు. నాకిక్కడ ఓకే  -అంటుంది. రే బెడ్ రూమ్ వైపు వెళ్ళిపోతూ, సరే  – అంటాడు.   

            విడిపోయారు! అతను వెళ్లిపోతూంటే ఇంతేనా అన్నట్టు చూస్తూంటుంది...ప్రతీ సీనులో ఓ మినీ కథ అన్నట్టు సాగుతోంది. ఈ సీను బయట కార్లో డైలెమాతో గడిపిన రే ఇంట్లోకి వచ్చేసి, ఈ ఇంట్లో సెటిలవుదామని వచ్చిన ఎబ్బీ ఇంట్లోంచి వెళ్ళిపోయే పరిస్థితితో ముగిసింది. గుర్తుంచుకోవాల్సిందేమిటంటే, ఈ సీన్లు త్వరలో ఏర్పాటు కానున్న ప్లాట్ పాయింట్ -1 దగ్గర, సమస్యకి దారి తీయించే పరిస్థితుల కల్పన చేసుకుంటూనే సాగుతున్నాయి.

-సికిందర్

         

           

                             

                              

                     

           

              

డార్క్ మూవీస్ స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు -4

    సినిమాల్ని కేవలం వినోదించడానికే ‘చూస్తాం’, కాబట్టి ‘చదవం’. సినిమాల్ని కేవలం ‘చూస్తున్నప్పుడు’  చాలా ఆణిముత్యాలు చేజారిపోతాయి. సినిమాల్లోని మంచో చెడో పూర్తిగా అనుభవం కాకుండా అరకొర ఫేక్  ‘వినోదం’ తో సంతృప్తి పడిపోతాం. సినిమాల్ని ‘చదువుతూ చూసినప్పుడు’ చాలా ఆణిముత్యాలు దొరుకుతాయి మంచో చెడో. అవి పూర్తి ఆనందాన్నిస్తాయి. మంచికి  ఎలాగూ ఆనందమే, చెడుకి  లోపం పట్టుకున్నామన్నఆనందం. మంచి కనిపిస్తే మనసుకి ఆనందం, చెడు కన్పిస్తే బుద్ధికి ఆనందం. అప్పుడే పరిపూర్ణ ఆనందం. బుద్ధిని ఇంట్లో వదిలి వచ్చి మనసుతో సినిమాలు చూస్తూంటే, ఇంటి  దగ్గరున్న బుద్ధి-  ఒరేయ్ మధ్యాహ్నం నువ్వు కేబుల్ వాడికి డబ్బులు కడతానన్నావ్, ఎక్కడి కెళ్లావ్ రా?... ఒరేయ్ బైక్ వాషింగ్ చేయించడం ఎగ్గొట్టి సినిమా కేసు కెళ్తావా?... ఒరేయ్ వీధి కుక్కలు వెంటాడితే ఈ నైట్ కూడా బైక్ స్పీడు లాగించి చావకు రొరేయ్  ....అని రకరకాల స్క్రోలింగ్స్ ఇస్తూ సినిమాని సరీగ్గా చూడనివ్వదు. అదే బుద్ధిని కూడా సినిమాకి లాక్కొస్తే అది మనసుతో బాటు కూర్చుని బుద్ధిగా సినిమా ఒకటే చూస్తుంది. అప్పుడు పరిపూర్ణ ఆనందం అనుభవం లోకొస్తుంది. ఈ క్షణంలో జీవించు అనే కదా సూక్తి?  జీవించడమంటే మెదడూ మనసూ ఒకటి చేసుకుని అనుభవాల్ని ద్విగుణీకృతం చేసుకోవడమే.      

   
          సినిమాని చదవడమంటే ఏమిటి? ఉదాహరణకి క్రిందటి వ్యాసంలో చెప్పుకున్న ‘బ్లడ్ సింపుల్’ ఆరవ సీను పెంపుడు కుక్క ఇంట్లోకి రావడంతో ప్రారంభమవుతుంది, హీరోయిన్ ఇంట్లోంచి వెళ్లిపోవడంతో ముగుస్తుంది. ఈ ప్రారంభ ముగింపులు ఎంత అర్ధాన్నిస్తున్నాయి! విశ్వాసం గల కుక్క ఇంట్లోకొస్తూంటే, విశ్వాసం లేని భార్య (హీరోయిన్) ఇంట్లోంచి ప్రియుడితో వెళ్ళిపోతోంది... ఎంత కదిలించే, పోయెటిక్  ప్రారంభ ముగింపులు! ఇదెప్పుడు అర్ధమవుతుంది? వెండి తెర మీద దీన్ని  చూడడమే గాక, చదివి నప్పుడు కూడా. 

          అలాగే ఇదే సీనులో హీరోయిన్ రివాల్వర్ కోసం చాలా హేండ్ బ్యాగులు వెతుకుతుంది. ఎందుకు అన్ని బ్యాగులు వెతకాలి. ఓ రెండు బ్యాగులు, ఆ తర్వాత పెట్టెలు, సొరుగులూ వెతికినట్టు చూపించ వచ్చుగా? అలా చూపిస్తే అది సినిమా జ్ఞానం అన్పించుకుంటుందా? సినిమా జ్ఞానం లెక్కలు వేరే వుంటాయి.  ఏది చూపించినా అది పాత్రకో కథనానికో ఉపయోగపడాలి. ఒక సీను మూల సూత్రమేమిటి? పాత్ర గురించి సమాచార మివ్వడమో, లేదా కథని ముందుకి నడిపించడమో కదా? లేదూ ఈ రెండూ చేయడం కూడా కదా? అప్పుడు ఈ సీనులో హీరోయిన్ క్యారక్టర్ గురించి చెప్పాల్సింది ఏదైనా మిగిలుంటే అది చెప్పడానికే ప్రాధాన్యమిచ్చారు ఇక్కడ కోయెన్ బ్రదర్స్.

          బోలెడు హేండ్ బ్యాగులు పడేసి, అవే వెతుకుతున్నట్టు చూపిస్తే, అన్నేసి బ్యాగుల్ని చూస్తున్న మనకి, ఆమె బాహ్య చర్యలకి ( వివాహేతర సంబంధం పెట్టుకోవడం), లోపలి మనస్తత్వం తెలుస్తోంది. సైకలాజికల్ గా ఈ హేండ్ బ్యాగుల అబ్సెషన్ ని బట్టే  తను ఇంటిపట్టున వుండే మనిషి కాదని చెప్పకనే చెప్తోంది...

          ఇది ముందే చూపించకుండా ఇప్పుడెందుకు చూపిస్తున్నారు దర్శకులు? అసలు మూడో సీనులో మోటెల్ లో ప్రియుడితో ఈమె ఫలానా ఈ రకమని చూపించేశాక, ఇంకా ఈమె అంతరంగాన్ని ఫిజికల్ గా ఎస్టాబ్లిష్ చేయడం అవసరమా? చేస్తేనే ఈమె పాల్పడుతున్న చర్యల్ని పక్కాగా నమ్మగలం. మానసిక స్థితే  భౌతిక స్థితికి సర్టిఫికేట్ ఇస్తుంది. ఇక ఇదిప్పుడే ఎందుకు వెల్లడి చేయాలంటే,  ఇప్పుడు ఫైనల్ గా ఇల్లు వదిలి వెళ్ళిపోతోంది గనుక. ఇల్లువదిలే ఘట్టంలోనే స్వాభావికంగా ఆమె ఎలాటి మనిషో వెల్లడించడం సీనుకి చైతన్యం తెచ్చే డైనమిక్స్.

          2000 లో జేమ్స్ మొనాకో ‘హౌ టు రీడ్ ఏ ఫిలిం’ అని గొప్ప గ్రంథం రాశాడు. దీని పీడీఎఫ్ ఫ్రీ డౌన్ లోడ్ చేసుకోవచ్చు. సినిమాల్ని చదివే (స్క్రిప్టులు కాదు, స్క్రీన్ మీద) పధ్ధతి తెలుస్తుంది.

***

ఆర్డర్ లో సీన్ 7 లోకి వెళ్తే, రే బార్ కెళ్ళి జీతం డబ్బులు అడిగి మార్టీ ని రెచ్చ గొట్టడం.

      ఈ సీను ప్రారంభం  స్క్రిప్టు కీ, చిత్రీకరణకీ తేడా వుంది. స్క్రిప్టులో రే నేరుగా బార్ లోకి వచ్చి బార్ టెండర్ మారీస్ ని కలిసినట్టు  రాశారు. చిత్రీకరణలో మారీస్ ఫ్రెండ్ దెబ్రాతో మళ్ళీ అదే అగ్నిపర్వతాల  గురించి మాట్లాడుతూంటే, రే వస్తాడు. చిత్రీకరణలో చేసిన ఈ మార్పు మంచి డైనమిక్సే. బద్ధలవబోయే అగ్నిపర్వతంలా వున్న మార్టీ దగ్గరకి రిస్కు చేసి రే వచ్చిన అర్ధంలో వుంది. వెనక సీనులో బార్ కి వెళ్లనని  ఎబ్బీ కి చెప్పాడు. బార్ కే  వచ్చాడు. ఇప్పుడు మారీస్ తో మాట్లడుతోంటే,  బ్యాక్ గ్రౌండ్ లో ఒక లోగో కన్పిస్తూంటుంది. అది మార్టీ హంటర్ షూ లోగో. అంటే బూటు కాలితో కిక్ ఇవ్వబోతున్నాడా  మార్టీ ఇప్పుడు రేకి ? ఇలా ఒక ప్రశ్న రేకెత్తిస్తూ సీను ప్రారంభిస్తున్నారు కోయెన్ బ్రదర్స్. 

          కొంత సంభాషణ జరిగాక, మార్టీ వున్నాడా-  అని మారీస్ ని అడుగుతాడు.  లేడు - నిన్నకూడా లేడు , వెనక ఆఫీసులో అసలే లేడు - అని చెప్పేస్తూంటాడు మారీస్. రే థాంక్స్ చెప్పి వెళ్లిపోతూంటే,  ఎందుకు థాంక్స్? అంటాడు మారీస్ అర్ధంగాక. తను చెప్పిందాంట్లోనే సమాధానం వుందని తెలీదు- వెనక ఆఫీసులో అసలే లేడంటే ఏమనుకోవాలి? 

          ఇప్పుడు బార్ బ్యాక్ సైడ్ ఓపెన్ చేస్తే, తెరచి వున్న బ్యాక్  ఆఫీసు ‘డోర్ ఫ్రేం’ బ్యాక్ డ్రాప్ లో కూర్చుని మార్టీ, ఆఫ్ స్క్రీన్ లో తదేకంగా దేన్నో చూస్తూంటాడని రాశారు. ఇక్కడ ‘డోర్ ఫ్రేం’ అనే నోయర్ ఎలిమెంట్ ని వాడారు. డోర్ ఫ్రేం నేపధ్యంలో పాత్రని చూపించడమంటే పాత్ర బందీ అయినట్టు చెప్పడం. 

          అతను అటు ఏం చూస్తున్నాడో అతడి పాయింటాఫ్ వ్యూలో ఓపెన్ అవుతుందని రాశారు- అటు దూరంగా భగభగ మండుతున్న ఫర్నేస్ లో ఇద్దరు మనుషులు గార్బేజ్ ని వేస్తూంటారు. ఇది మార్టీ గుండె మంటకి ప్రతీక కాదు, అగ్నిపర్వతానికి సింబాలిజం కూడా కాదు. ఎందుకంటే ఆ ఫర్నేస్ లో గార్బేజ్ (చెత్త)  వేసి కాల్చేస్తున్నారు.  మనం ఒకటి అనుకుంటే చాలా నేర్పుగా పాత్రకి అవసరమైన, కథకి అవసరమైన కొత్త డెవలప్ మెంట్ ని దృష్టికి తెస్తున్నారు కోయెన్ బ్రదర్స్. అవును, ఇప్పుడు ఇది చెప్పడమే అవసరం. ఎటూ తేల్చుకోలేక అస్థిమితంగా వున్నట్టు గతంలో చూపించిన మార్టీని ఇప్పుడు ఒక కొలిక్కి తెస్తున్నారు ఇంకా నాన్చకుండా. మన తెలుగు ప్రేమ సినిమాల్లో మనసులో మాట చెప్పలేక హీరోనో, హీరోయినో సినిమా చివరిదాకా ప్రేక్షకుల్ని ఏడ్పించినట్టు గాక- మార్టీ సమస్యని కొలిక్కి తెచ్చి, కథ ముందుకు సాగడానికి ఈ సీనులో ఏర్పాటు చేశారు కోయెన్ బ్రదర్స్. 

        అతను డిసైడ్  అయిపోయాడు. మనసులోని చెత్తంతా ఊడ్చేసి కొలిమిలో కాల్చేస్తున్నాడు!  భార్యతో  ఇక రాంరాం. అదీ అర్ధం! 

          ఈ క్యారక్టర్ మన్నుతిన్న పాములా పడి లేదు. కథ ముందుకు సాగడానికి క్యారక్టర్ డెవలప్ మెంట్ (ఆర్క్) ని కనబరుస్తోంది. మనసులో చెత్త కాల్చేస్తున్నాక ఇప్పుడేమిటి? –అని తదుపరి విషయాన్ని కదుపుతోంది. మనసుంటే ఒక్క సీనులో చెప్పకనే చాలా విషయాలు చెప్పవచ్చు. బోరు కొట్టించకుండా కథ ముందుకు వెళ్తోందనే ఆశాభావాన్ని కల్పించవచ్చు. భార్య గురించి మార్టీ ఫైనల్ వెర్షన్ ఇప్పుడతని మాటల్లోనే తెలుసుకోవచ్చు...

          ఇప్పుడు మార్టీ వెనక డోర్ లోంచి రే వస్తూంటాడని రాశారు. ఆ వస్తున్నప్పుడు అతణ్ణి చూపించడం నడుం వరకే చూపించారు. ఆ డోర్ ఫ్రేం లోనే మార్టీ తో సీను ఓపెన్ చేశాక, ఇప్పుడు అదే  డోర్ ఫ్రేం లోంచి రే వస్తున్నట్టు రాశారు. ఇద్దరూ ఒక చక్రబంధంలో ఇరుక్కుంటున్న మనుషులే నన్నమాట. అదెలా? - అన్న ప్రశ్నతో సస్పెన్స్ ని రేకెత్తిస్తున్నారు ఈ తరహా రైటింగ్ తో,  చిత్రీకరణతో. 

          వస్తూనే - మార్టీ? - అంటాడు రే. మోటెల్ లో ఎబ్బీతో వున్నప్పుడు మార్టీ ఫోన్ చేసినప్పుడే అతడికి తెలిసిపోయిందని తెలిసీ రే ఇలా రావడం, పైగా ఎబ్బీని తన ఇంటికి తీసికెళ్ళి పోయే తీవ్ర నిర్ణయం తీసుకునీ రావడం, అదీ జీతం డబ్బుల కోసం – చాలా సిగ్గులేని తనం. ఇలాగే వుంటాయి  నోయర్ పాత్రలు. తాము చేస్తున్నవి నార్మల్ అనుకుంటాయి. 

          మార్టీ ముందుకొచ్చి-  ఓకే,  ఏంటి? – అంటాడు రే. ఏంటి ఏంటి? – అంటాడు  మార్టీ. పీకేశావా నన్ను? కక్ష తీర్చుకుంటున్నావా?- అని రే అంటే, నిజంగా నీతో మాట్లాడాలని లేదు నాకు- అంటాడు మార్టీ. ఓకే, నువ్వు నన్ను పీకేయ్యకపోతే నేనే పని మానుకుని వెళ్లి పోతానంటాడు రే. ఫైన్, నీకు నచ్చింది చెయ్, బాగా ఎంజాయ్ చేస్తున్నట్టున్నావ్ ?- అని కవ్విస్తాడు మార్టీ.  టెన్షన్ గా చూసి, క్షణం తర్వాత రే - ఇలా మాట్లాడ్డం నాకు నచ్చదు- అంటాడు. అయితే దేని కొచ్చావిక్కడికి? –మార్టీ  ప్రశ్న. 

          ఏమాత్రం రాజీపడే ఉద్దేశంలేక- నాకు నువ్వు రెండు వారాల జీతం బాకీ- అనేస్తాడు రే. మార్టీ తలవిదిల్చి- నో, ఆమె చాలా కాస్ట్లీ గుంట...అనుకుని, ఫైనల్ గా రే వైపు చూసి- నేను రీఫండ్ ఇస్తా, అదింకెవర్ని పిండుకుంటోందో చెప్పు- అంటాడు.

          వ్యాపారిలా మారిపోయాడు మార్టీ లాభ నష్టాలు చూసుకుంటూ. ఇప్పుడంతే,  భార్యాభర్తల సంబంధం తెంచుకున్నాక!   భార్య తన షోకులతో ఆర్ధికంగా తనకి చాలా భారమై వుంటుంది. భరించాడు. ఇప్పుడామె ప్రియుణ్ణి  చూసుకుంటే,  ఆ ప్రియుడికి తను జీతం డబ్బులిస్తే,ఆమెకిచ్చినట్టే. ఇంకా ఆమె మీద వేస్ట్ ఎందుకు చేసుకుంటాడు? అందుకే ఎగ్గొడతాడు. ఇదీ వరస! 

       ఐతే ఒక ఆఫర్ ఇచ్చాడు - నా భార్యని వాడుకుంటున్నందుకు, జీతం రూపంలో నువ్వు వదులుకున్న నీ డబ్బుని నీకు రీఫండ్ ఇస్తా- అదింకెవర్ని పిండుకుంటోందో నువ్వు చెబితే!- అని.   

          ఇవన్నీ కసికొద్దీ అంటున్న మాటలే- పనిలోపనిగా ఎబ్బీ మీద  రే కి  అనుమానాలు రేకెత్తించడం కూడా జెలసీతో!

          నాకా డబ్బుకావాలి, నువ్వింకేదైనా  చెబితే మంచిదే- అంటాడు రే పట్టువదలకుండా. ఎవరనుకుంటున్నావ్ నువ్వు- మ్యారేజ్  కౌన్సెలర్ వా?- అని తిప్పికొడతాడు  మార్టీ. ఈ మాటకి వచ్చీ రాని  స్మైల్ ఇస్తాడు రే. 

          ఇప్పుడు మార్టీలో కోపం పెరుగుతూ-  దేనికి నవ్వుతావ్? ఫన్నీ గైలా కన్పిస్తున్నానా? యెదవలా  కన్పిస్తున్నానా? నో నో నో నో- ఫన్నీగా వున్నది నేను కాదు, ఫన్నీగా వున్నది నీ లవర్. నేను మీ ఇద్దరి మీద నిఘా పెట్టించాను చూడూ అదీ ఫన్నీ. ఎందుకంటే నువ్వు కాకపోతే అదింకొకడితో పడుకునేదే,  కాబట్టీ అదీ ఫన్నీ. నీకింకా చాలా ఫన్నీగా ఎప్పుడన్పిస్తుందంటే, ఏంటీ రే నువ్వు మాట్లాడుతున్నదీ... ఫన్నీగా నేనేం  చేశాననీ? అని అమాయకంగా అది మొహం పెట్టి అంటుంది చూడూ, అప్పుడూ! – అని కసికసిగా అనేస్తాడు. 

          ఈ డైలాగులతో ఇక్కడ మనమనుకుంటున్న కథ, పాత్రలు చాలా వూహించని మలుపులు తిరగడం ఆశ్చర్యమేస్తుంది...

      ఇప్పుడు- ఇప్పుడు- అసలు డ్రామా ఎస్టాబ్లిష్ అవుతోంది. కచ్చితంగా ఎవరేమిటో తేలిపోతోంది. ఎవగింపు కలిగే పాత్ర సానుభూతిని మూట గట్టుకుంటూ, సానుభూతి పొందిన పాత్ర ఏవగింపుని సంపాదించుకుంటోంది...హీరోయిన్ ని నెగెటివ్ గా చూపించడం కమర్షియల్ సినిమా లక్షణం కాదని చెబుతోందీ సీను. చెడ్డది- చెడ్డది- చెడ్డదీ - అనుకుంటున్న హీరోయిన్ పాత్ర గుడ్ అయిపోతోంది, గుడ్ -గుడ్ -గుడ్ -అనుకుంటున్న భర్త పాత్ర చెడ్డదిగా బయటపడుతోంది...

          ఇదీ నిజమైన డ్రామా అంటే. కేవలం ఒక డైలాగు, ఒక నిగూఢార్ధం, ఒక ఎలిమెంట్ మొదలైనవి చాలా మ్యాజిక్కులు చేస్తూ కథని రక్తి కట్టిస్తున్నాయి. 

          ఇప్పుడు మార్టీ వెళ్లగక్కుకుంటున్న అక్కస్సుతో మనకేమైనా సానుభూతి కలుగుతోందా? అస్సలు లేదు. ఫూలిష్ గా మాట్లాడుతున్నాడు. ఎందుకంటే,  రెండవ సీన్లో వర్షంలో కారులో పోతున్నప్పుడు- మా ఆయన మూడీగా అదోలా వుంటాడు- అని రే తో అంది ఎబ్బీ. అదీ డబ్బున్న మార్టీ ని వదిలేసి, సామాన్యుడైనా సరే రే ని చూసుకోవడానికి ఆమెకి గల కారణం! 

          మార్టీ ఏమో అది నా డబ్బుని ఎంజాయ్ చేసి హేండ్ ఇచ్చిందను కుంటున్నాడు. ఆమెకి డబ్బే ముఖ్యమనుకుంటే మార్టీ డబ్బునే  ఎంజాయ్ చేస్తూ మార్టీతోనే వుండేది. డబ్బుకన్నా మానసిక తృప్తే ముఖ్యమనుకుంది గనుక, అది మూడీ మార్టీతో లభించక హేండ్ బ్యాగుల అబ్సెషన్ మొదలై,  బయట షికార్లు కొట్టింది. ఇంట్లో సుఖమంటే బయట షికార్లు ఎందుకు తిరుగుతుంది. కాబట్టి ఆమె హేండ్ బ్యాగుల అబ్సెషన్ కి అసలు కా మేమిటో ఇప్పుడు బయట పడ్డాక- సానుభూతి ఆమెకి లభిస్తుంది. డబ్బులేని వాడు రే అయినా సరే అతడితో వెళ్ళిపోయింది...దీనికంతటికీ బాధ్యుడైన మార్టీ మంచి వాడనే పేరుని కోల్పోయాడు.

          మార్టీ అక్కస్సుతో,  రే చేస్తున్నది తప్పనిపించదు ఈ డైలాగుల తర్వాత. ఇలా మంచి వాళ్ళెవరు- చెడు ఎవరు - బలాబలాల సమీకరణ ఫైనల్ గా ఈ సీనుతో పూర్తయింది. భార్యతో వుండే అర్హత మార్టీకి లేదు, రేకే వుందని లాజికల్ గా సమర్ధిస్తూ. 

          ఇక ఫైనల్ గా తేల్చి చెప్తున్నప్పుడు మార్టీ అగ్నిపర్వతం బద్దలైనట్టే బరస్ట్ అవుతాడు. మాట్లాడకుండా వెళ్ళిపోతాడు రే. మళ్ళీ ఇటు వస్తే షూట్ చేస్తానంటాడు మార్టీ. ఇదంతా ప్రేలాపనే అన్పిస్తుంది మనకి.

          ఈ సీనుతో కథలో టెన్షన్ తీవ్రత కూడా పెరిగింది. అంటే టైం అండ్ టెన్షన్ థియరీ అమలవుతోంది. స్క్రీన్ టైం గడిచేకొద్దీ అంతకంతకూ కథలో టెన్షన్ పెరుగుతూ పోవడం టైం అండ్ టెన్షన్ గ్రాఫ్ ని ఏర్పరుస్తుంది. సీను సీనుకీ టెన్షన్ ఎంతెంత పెరుగుతోందో ఈ గ్రాఫ్ ద్వారా మానిటర్ చేయడం  ముఖ్యం!

- సికిందర్  
http://www.cinemabazaar.in/
         

         

        
         

                                   

         

డార్క్ మూవీస్ స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు -3

   సర్వసాధారణంగా ఒక కంగారు వుంటుంది. తక్కువ పాత్రలతో సీన్ టు సీన్ ఎత్తుకున్న అదే పాయింటుతో సూటిగా సాగుతూంటే కథ సాదాగా వుందని, ఫ్లాటై పోతోందనీ. అందుకని సబ్ ప్లాట్స్ కలపాలని నిర్ణయించుకుంటారు.  కథకి ఉపకథల మణిహారం వేస్తారు. ఇలా కాక ఉన్న కథని ఎలా చెబుతున్నామని కాదు, ఎలా చూపిస్తున్నామని పునరాలోచించుకుని ‘బ్లడ్ సింపుల్’ లాంటి నోయర్ మూవీస్ కుండే పంథాని  అనుసరిస్తే? నిగూఢార్ధాలు చూపిస్తున్నప్పుడు ఇంకా ఉపకథలు అవసరపడతాయా? చిన్న కథే అయినా క్షణం క్షణం ఆలోచింపజేయకుండా, జీవం నింపకుండా వెండితెర మీద తీసికెళ్ళి పడేస్తే,  ఎన్ని ఉపకథలైనా దాన్ని కాపాడుతూ కూర్చుంటాయా?  కథనంలో నాటుతున్న నిగూఢార్ధాలు, బలమైన పాత్ర చిత్రణలు, సైకలాజికల్ ట్రాక్ లు  ‘బ్లడ్ సింపుల్’ ఒక్కోసీనుని ఎంత సార్ధకం చేస్తున్నాయో గమనిస్తూ వస్తున్నాం. సబ్ ప్లాట్స్ లేకపోయినా  ఈ చిన్న కథ కళాత్మక విలువలతో కూడిన ఎలిమెంట్స్ తోనే ఎంత బలంగా, వ్యాపారాత్మకంగా మారిందో  ఇంకా గమనిద్దాం...      

          నిన్నటి నాల్గవ సీనులో డిటెక్టివ్ విస్సర్ తన ఫిలాసఫీని ఎలా వర్కౌట్ చేసుకుని బాగుపడుతున్నాడో గమనించాం. ప్రారంభంలో అతడి స్వగతమే అతడి ఫిలాసఫీ. అవసరం కొద్దీ నిన్ను ఆశ్రయించిన వాళ్ళని నీ అవసరాలకి వాడుకుని విసిరిపారేయ్ -అనే ఫిలాసఫీని  చక్కగా వర్కౌట్ చేసుకుంటూ, చూసి రమ్మంటే కాల్చి వచ్చాడు. ఆ ఫోటోలతో మార్టీని తన అవసరాలకి వాడుకోవాలని ఉద్దేశం. మార్టీ ఇల్లు కాలి ఏడుస్తూంటే దానికి ఫ్రేము కట్టి చూపిస్తున్నాడు విస్సర్. నిజానికి ఆ ఫోటోలకి భయపడకూడదు మార్టీ. భార్య మీద సాక్ష్యాలు సంపాదించి విడాకులకి పోవాలనుకుంటే,  ఈ ఫోటోలు బాగానే  పనికొస్తాయి. కానీ అతను భార్య గురించి మనసు మార్చుకున్నాడు, కనుక ఈ ఎఫైర్ బయటపడకూడదని విస్సర్ కి లొంగి డబ్బిచ్చాడు. మళ్ళీ రావద్దన్నాడు. ఇక్కడ దర్శకులు ఒక పాయింటుని ఉపేక్షించారు. మార్టీ నెగెటివ్ లు అడగలేదు. మళ్ళీ ప్రింట్లు తీసి బ్లాక్ మెయిల్ చేయవచ్చు విస్సర్. 

          కానీ భార్య చేస్తున్న తప్పుకంటే మార్టీ చాలా పెద్ద తప్పే చేశాడు విస్సర్ ని ఆశ్రయించి. విస్సర్ ప్రొఫెషనల్ డిటెక్టివ్ అయితే, ప్రొఫెషనల్ గానే  మార్టీ కి రిపోర్టిచ్చి ఫీజు తీసుకుని వెళ్ళిపోతాడు. అంతేగానీ డబుల్ క్రాస్ చెయ్యడు. కానీ విస్సర్ అసాంఘీక శక్తిగా మారాడు వృత్తిని ఉపయోగించుకుని. డబుల్ క్రాస్ మరిగాడు. అసాంఘీక శక్తుల సాయం కోరడం ఎంత తప్పో, మధ్యలో మనసు మార్చుకుని తప్పుకోవాలనుకోవడం అంతకంటే పెద్ద తప్పే అవుతుంది.  ఏ అసాంఘీక శక్తి వూరుకోదు మధ్యలో తప్పుకుంటానంటే. అయితే ఇప్పుడు భార్య గురించి మనసు మార్చుకుని, తను చేసుకున్న రొష్టు లోంచి బయటపడాలనుకుని మార్టీ ఇలాగే వుంటే విస్సర్ ఏం చేసేవాడో గానీ, వెళ్లి వెళ్లి మళ్ళీ మార్టీ ఇంకో అవసరానికి విస్సర్ నే ఆశ్రయించడం అతి ఘోరమైన తప్పు....ఇదెలా జరుగుతుందో ఇక ముందుముందు చూద్దాం...

5. బార్ లో మార్టీ బార్ టెండర్  ఫ్రెండ్ తో విచిత్రంగా ప్రవర్తించడం. 

      నాల్గవ సీను ఫ్లాష్ బ్యాకుగా చూశాం,  దాని  కొనసాగింపే ఈ ఐదో సీను. నాల్గో సీను చివర్లో మార్టీ అద్దంలోంచి బార్ లోకి చూస్తాడు. ఒకతను బల్లలెక్కి  పోతున్న దృశ్యం కనపడుతుంది. ఇప్పుడు ఐదో సీనుకి కట్ చేస్తే, ఆ బల్లలెక్కిపోతున్న అతను  ఇటు అదే అద్దంలో కన్పిస్తూంటాడు. మార్టీ ఆఫీసులోంచి చూస్తే  ఇది ప్లెయిన్ గ్లాస్,  బార్లోంచి చూస్తే మిర్రర్. నోయర్ మూవీస్ లో మిర్రర్స్ కూడా ఒక ఎలిమేంటే అని తెలుసుకున్నాం. ప్రేక్షకుల్ని కన్ఫ్యూజ్ చేయడానికి, పాత్ర స్ప్లిట్ పర్సనాలిటీ అయితే అది చెప్పడానికీ మిర్రర్స్ ని వాడతారు. 

          ఇక్కడ కన్ఫ్యూజ్ చేయడానికే వాడారు. ఈ సీనులో పెద్దగా ఆశ్చర్యాలు లేవు. కాబట్టి మిర్రర్ తో ఒక ఝలక్ ఇస్తూ సీను ఓపెన్ చేశారు. ప్రేక్షకులు అవులించేట్టు సీన్లు వుండ  కూడదని ఉద్దేశం. ఆ జంప్ చేస్తూ తిరుగుతున్న అతను బార్ టెండర్ మారీస్. అతను ఎవరెవరికి ఏం కావాలో చూసి, హడావిడి చేసి, జ్యూక్ బాక్సులో సాంగ్ వేసి, ఒంటరిగా కూర్చుని బ్రాందీ సిప్ చేస్తున్న ఒకమ్మాయి దగ్గర కొస్తాడు. వచ్చి కూర్చుని, ‘ఎక్కడిదాకా వచ్చాను?’ అంటాడు. 

          రింగ్ ఆఫ్ ఫైర్ గురించి చెప్తున్నావ్ –అంటుంది. అందుకుని చెప్పడం మొదలెడతాడు మారీస్. అంటే ఇంతకి ముందు నుంచే వీళ్ళు మాట్లాడుకుంటూ వున్నారన్నమాట. ఇలాకాక ఇప్పుడే ఆమెని చూసినట్టు పలకరించడం, బొట్టు పెట్టి కబుర్లకి కూర్చోబెట్టడం లాంటి ఇంట్రడక్షన్ అంతా కథనం మీద పట్టులేని తనం కింది కొస్తుంది. ఆల్రెడీ వాళ్ళు కబుర్లలో వున్నారని హాల్ఫ్ వేలో సీను నడిపిస్తే,  ఏ విషయం మాట్లాడుతున్నారో ఆ విషయం మీదికే నేరుగా వెళ్ళిపోయి ఆసక్తి రేపవచ్చు- టైం సేవ్ చేయవచ్చు. 

          రింగ్ ఆఫ్ ఫైర్ గురించి చెప్తున్నావ్ – అని ఆమె అనేసరికి అతను  కొనసాగించడం మొదలెడతాడు. ఇక్కడ వీళ్ళు మాట్లాడుకుంటున్న విషయం కూడా పరోక్షంగా  కథనే తెలియ జేస్తోందని గమనించాలి. ఏదీ కాలక్షేప బఠానీగా లేదు ఈ కథనంలో. మారీస్ చెప్పుకుపోతున్నప్పుడు ఆమె జియాలజిస్టు అని తెలుస్తుంది. కాబట్టి ఒక జియాలజిస్టుగా అగ్నిపర్వతాలు పేలితే ఎంత శక్తిని విడుదల చేస్తాయో చెప్పమంటున్నాడు. ఆ శక్తితో లాస్ వెగాస్ నగరంలో ఎన్నేళ్ళ పాటు విద్యుదీపాలు వెలిగించుకోవచ్చు? 

          గొప్ప ఆశావాది. అప్పుడు వస్తూంటాడు అగ్నిపర్వతం లాంటి మార్టీ. ఇది డైనమిక్స్. డైలాగుతో మ్యాచయ్యే డైనమిక్స్. తెలుగులోనైతే- ఒకడున్నాడు, వస్తాడు, వచ్చేస్తున్నాడు- అని రాస్తారు టెంప్లెట్ ముందు పెట్టుకుని. వచ్చి, రే ఇంకా రాలేదా?- అంటాడు మార్టీ.

          ఇదేమిటి, రే మోటెల్ లో ఎబ్బీతో వున్నాడని తెలుసుగా?  అంటే సంధి చేసుకుంటున్నాడా సమస్యతో... రే గురించి ప్రశ్నోత్తరాలు అయ్యాక, ఆ అమ్మాయికేసి చూస్తాడు. ఆమె తన ఫ్రెండ్ దెబ్రా అని పరిచయం చేస్తాడు మారీస్. కౌంటర్ లో ఎవరో ఎదురు చూస్తున్నారు వెళ్ళమంటాడు మార్టీ. మారీస్ వెళ్ళిపోయాక, దెబ్రాతో మాటలు కలుపుతాడు. మారీస్ ఎప్పట్నించీ తెలుసు?- అంటాడు. పదేళ్లుగా తెలుసంటుంది.

          అప్పుడు మార్టీ ఏటో దిక్కులు చూస్తున్నట్టుగా రాశారు కోయెన్ బ్రదర్స్. దిక్కులు చూసి,  ప్రత్యేకంగా దేని గురించీ అని కాకుండా ఓ రెండు సార్లు తలూపి- ఆమెతో అంటాడని రాశారు- ఈ నైట్ నీ ప్రోగ్రాం ఏమిటి? 

          మారీస్ తో ఔటింగ్  కెళ్తున్నానని అంటుంది. తలనొప్పిగా వుందని చెప్పమంటాడు. సరేనంటుంది. అప్పుడు మొహం దగ్గరగా పెడుతూ, మనం సరీగ్గా కమ్యూనికేట్ అవడం లేదంటాడు. ఆమె రియాక్ట వుతుంది. చీవాట్లు పెట్టి, ఇప్పుడు కమ్యూనికేటయ్యాను పొమ్మంటుంది. మారిస్ రావడంతో, మార్టీ వెళ్ళిపోతూ- రే వస్తే తను లేడని చెప్ప
మంటాడు...

          ఈ ప్రవర్తనకి అర్ధమేమిటి? మనిషి స్థిమితంగా లేడు. క్షణం క్షణం మారిపోతున్నాడు. ఎటూ తేల్చుకోలేక పోతున్నాడు. భార్య పరాయి మగాడితో వుంటే ఏ మగాడైనా స్థిమితంగా వుండలేడు. ప్రేమకొద్దీ ఆమెతో రాజీపడితే చులకనై పోతాడేమో తెలీదు. లోలోపల మార్టీ నలిగిపోతున్నాడు- ఆ  నలుగుడులోంచే ఈ  సైకో లాంటి ప్రవర్తన. అక్కడ బార్ టెండర్ తన భార్యతో సరసాలడుతూంటే, ఇక్కడ ఈ బార్ టెండర్ ఫ్రెండ్ తో తను ఫ్లర్ట్ చేసి కచ్చి తీర్చుకోబోవడం...  ఇలాటి పరిస్థితుల్లో సైకో కిల్లర్స్ అయితే బార్ టెండర్స్ భార్యల్నీ, గర్ల్ ఫ్రెండ్స్ నీ చంపుకుంటూ పోతారు. తానెదుర్కొంటున్న పరిస్థితిలో పాత్ర నిండా సింక్ అయినప్పుడే ఇలాటి బలమైన సన్నివేశాలొస్తాయి.
          ఈ సీను మార్టీ సైకలాజికల్ ట్రాకు ప్రోగ్రెస్ చూపించడానికి రాశారు.

***

6. ఎబ్బీ  రివాల్వర్ తీసుకుని మార్టీ ఇంటినుంచి రే తో వెళ్ళిపోవడం 

         మార్టీ ఇంట్లో సీను వివరం ఇలా రాశారు- 

          జర్మన్ షెపర్డ్ హాల్లో నడుచుకుంటూ హాలు చివర వార్మ్ లైటింగ్ వున్న రూము వైపు వెళ్తూంటుంది. దాని అడుగుల చప్పుడు, లీలగా బిలియర్డ్ బాల్స్ చప్పుడూ వినపడుతూంటాయి.
          బిలియర్డ్ రూం లో ఓపెన్ చేస్తే- ఇది గోడలకి పానెల్స్ తో, కింద కార్పెట్ తో, బ్లాక్ లెదర్ ఫర్నీచర్ తో, ఒక తొమ్మిదడుగుల బిలియర్డ్ టేబుల్ తోనూ  వుంటుంది. రూంలో రకరకాల జంతు కళేబరాల ట్రోఫీలుంటాయి. వాటిలో ఒక దుప్పి కూడా వుంటుంది. రే ఒంటరిగా బిలియర్డ్స్ ఆడుతూంటాడు. ఒక వెలిగించని సిగరెట్ అతడి నోట్లో వుంటుంది. రూం చాలా నిశ్శబ్దంగా వుంటుంది. డోర్లోంచి జర్మన్ షెపర్డ్ రావడాన్ని నిశ్శబ్దంగా చూస్తాడు. 

         పై రెండు పేరాలకి అర్ధం  ఒకసారి చూస్తే, పెంపుడుకుక్క (జర్మన్ షెపర్డ్) హాల్లో నడుచుకుంటూ వెళ్తున్నప్పుడు నోయర్ ఎలిమెంట్ కమ్మేసి వుంటుంది. పక్కన కిటికీలకి అమర్చిన వెనీషియన్ బ్లయిండ్స్ లోంచి వెలుతురు కిరణాలు  ఇటు గోడల నిండా కటకటాల్లాంటి నీడల్ని ఏర్పరుస్తూంటాయి. మోటెల్ లో సీను తర్వాత ఇది మళ్ళీ ఒకసారి బార్స్, డయాగోనల్, ఫ్రేమ్స్ వితిన్ ఫ్రేమ్స్ షాట్స్ ఎలిమెంట్ లోని ‘బార్స్’ భాగం. ఈ వర్ణన స్క్రిప్టులో ఇవ్వలేదు గానీ చిత్రీకరణలో వుంది. కటకటాల నీడల్ని ఏర్పర్చే వెనీషియన్ బ్లయిండ్స్ నోయర్ మూవీస్ లో కామన్. అంటే ఒక విపత్తులో ట్రాప్ అవబోతున్నారనేం సూచన.  

          పెంపుడు కుక్క ఇలా కటకటాల్లాంటి నీడల మధ్య నడుచుకుంటూ పోతోందంటే దానికి  విపత్తా? కథలో ఇది కొత్త సంగతి కదూ? ఎవరి వల్ల విపత్తు? లవర్స్  రే - ఎబ్బీలతోనా?  మరి  ఈ పెంపుడు కుక్క ఈ కటకటాల్లాంటి వాతావరణంలోంచి అటు ‘వార్మ్ లైటింగ్’ వున్న రూము వైపు పోతోందని రాశారే? అంత నులి వెచ్చని గాఢ పరిష్వంగ మాధుర్యాన్ని అనుభవించడానికి అది పోతున్నట్టు రాస్తే, అక్కడ రే ఎబ్బీలే కదా వున్నారు? అంటే వాళ్లతో అది అంత వార్మ్ గా, సేఫ్ గా వుండగలదన్న మాట. మరెవరితో నాట్ సేఫ్? ఆ బద్మాష్ డిటెక్టివ్ గాడితోనేనా?  మొదటి షాట్ లోనే ఇంత కథ, ఇంత సస్పెన్స్  పెట్టి చంపారే! ఒకే ఒక్క షాట్ ఇంత కథని, సస్పెన్స్ నీ సృష్టిస్తుందా? వేకప్ టాలీవుడ్ మేకర్స్, వేకప్! కోటి రూపాయలతో బంగారాన్ని ఇవ్వచ్చు జీఎస్టీ బాధిత ప్రేక్షకులకిక,   గిల్టుతో ఇంకా మోసాలు చేయడం కాదు. 

          ఇక ఇక్కడొకసారి 4 వ సీనుని గుర్తు చేసుకుంటే, బార్ లో మార్టీ టేబుల్ మీద కాళ్ళు జాపుకుని కూర్చున్నప్పుడు, కాళ్ళకి హంటర్ బూట్లు వుంటాయి. ఇప్పుడు ఇక్కడ ఇంట్లో చూస్తే ఇన్ని జంతు ట్రోఫీలున్నాయి- అంటే మాంచి వేటగాడే నన్న మాట- వేటగాడికి ఆడదాని విషయంలో మాత్రం గురి లేని బలహీనత,  ఇదీ క్యారక్టరైజేషన్ అంటే.

          ఆ డాగ్ తోకూపుకుంటూ విశ్వాసం ప్రకటిస్తుంది రేకి. రే దాన్ని సున్నితంగా తాకి, ‘ఓపల్’ అని పిలుస్తాడు. ఐరనీ ఏమిటంటే, తన యజమానికి  ఈ రే అనే పనివాడు విశ్వాస ఘాతకుడిగా మారేడని దానికి తెలీదు. 

        పై గదిలో ఎబ్బీ ఏమిటో వెతుకుతూంటుంది. ఒక డబ్బీని తలకిందులు చేస్తే బుల్లెట్లు పడతాయి అరచేతిలో. రెండవ సీనులో మా ఆయన రివాల్వర్ గిఫ్ట్ ఇచ్చాడని చెప్పిందానికి, ఇక్కడ వస్తు రూప సాక్ష్యం. ఏకంగా రివాల్వర్ చూపించలేదు టాలీవుడ్ స్టయిల్లో. సస్పెన్స్ ని సస్టెయిన్ చేస్తున్నారు ముందు బుల్లెట్లు మాత్రమే బయట పెట్టి. బుల్లెట్లు వుంటే రివాల్వర్ కూడా వుండాలి కదా? అది వుందా లేదా? ఇక ఒకటే వెతకడం మొదలెడుతుంది. ఒకవేళ మార్టీ తీసికెళ్ళి పోయి వుంటే!

          కింద హాల్లో రే గోడకున్న పెద్ద పెద్ద ఫోటోలని చూస్తూంటాడు. పైన ఎడాపెడా హేండ్ బ్యాగులు వెతికేస్తూంటుంది ఎబ్బీ ఒకటే నెర్వస్ గా. కింద హాల్లో గోడకి పైన పెంపుడు కుక్క ఓపల్  ఫోటో ఫ్రేము వుంటుంది. కింద ఎబ్బీ, మార్టీల ఫోటోలుంటాయి. తమ జీవితాల్లో ఓపల్ కిస్తున్న స్థానమేమిటో దీన్ని బట్టి తెలుస్తోంది. కెమెరా పాన్ చేస్తూంటే,  కింది వరసలో  ముందుగా  ఎబ్బీ ఫోటో ఫ్రేములో కొస్తుంది, తర్వాత ఎబ్బీ మార్టీ లు కలిసున్న ఫోటో...చివర్లో ఇంకో పాత  ఫోటో వుంటుంది-  ఇద్దరూ బీచిలో దిగిన ఫోటో...ఈ బ్లాక్ అండ్ వైట్ ఫోటోలో స్విమ్మింగ్ సూటులో వున్న ఎబ్బీని ని సున్నితంగా తాకుతాడు రే. 4 వ సీనులో మార్టీ కూడా బ్లాక్ అండ్ వైట్ ఫోటోలో ఎబ్బీని తాకాడు. ఎబ్బీని మార్టీ కేవలం అలా తాకి వూరుకున్నాడు. ఇక్కడ రే మాత్రం పాదాల దాకా తాకుతూ వెళ్లి- ఈమె నాకే సొంతం అని సిగ్నల్ ఇస్తున్నాడు. ఈ చర్యతో కథలో టెన్షన్ పెరిగింది. ఈ ఆటలో మార్టిన్ ఓడిపోబోతున్నాడా? 

        రే  సిగరెట్టే ముట్టించకుండా నోట్లోనే  పెట్టుకుని  వుంటాడు. సైకలాజికల్ మీనింగ్ : ఏం జరిగినా ఈ  కొంపలో  నిప్పులు పోయదల్చుకోవడం లేదా తను? మరి ఎబ్బీని ఎలా గెల్చుకుంటాడు?  

          చిట్టచివరికి ఒక బ్యాగులో రివాల్వర్ని దొరికించుకుంటుంది ఎబ్బీ. ఆమె గదిలో ఇరవై ముప్ఫై హేండ్ బ్యాగులు పడుంటాయి. ఈ బ్యాగుల హాబీతో ఈమె ఇంటిపట్టున వుండే మనిషి కాదని ఈమె క్యారక్టర్ని ఇప్పుడు స్పష్టం చేస్తున్నారు. 

          ఎబ్బీ వచ్చేసి ఇక పోదామంటుంది. మోటెల్ కి పోదామంటే, లేదు నా యింటికి పోదాం, అక్కడ వుండమంటాడు. తను ఒకచోటికి వెళ్లి వస్తానంటే, బార్ కి మాత్రం వెళ్ళ వద్దంటుంది. మార్టీ ఎలాంటి వాడో నాకు తెలుసు, వెళ్ళ వద్దంటుంది. ఇంకొకర్ని కలవడానికి వెళ్తున్నానంటాడు. దీంతో ఈ సీను ముగుస్తుంది. ఈ రే మార్టీ దగ్గరకి వెళ్తున్నాడన్న సీరియస్ విషయంతో టెన్షన్ పుట్టించే ముగింపు ఇది. ఇలాటి సీన్లు వుంటే ఇంకా సబ్ ప్లాట్స్ అవసరమా?

 (ఇంకా వుంది)
- సికిందర్