రివ్యూలు, సాంకేతికాలు, స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు...

టికెట్లు దొరకడం యోగం, సినిమాలు చూడడం భోగం, రివ్యూలు రాయడం రోగం!

ప్లాట్ పాయింట్ లేబుల్‌తో ఉన్న పోస్ట్‌లను చూపుతోంది. అన్ని పోస్ట్‌లు చూపించు
ప్లాట్ పాయింట్ లేబుల్‌తో ఉన్న పోస్ట్‌లను చూపుతోంది. అన్ని పోస్ట్‌లు చూపించు

26, మార్చి 2020, గురువారం

923 : క్రైం థ్రిల్లర్ జానర్ మర్యాద -4




       క్రైం థ్రిల్లర్ రాయడం కష్టమేం కాదు, అదెలా రాయాలో ఇలా రాసి తెలియ
జేయాలంటేనే రొంబ కష్టం. క్రియేటివిటీ గాల్లోంచి వస్తుందనుకుంటే గాలి కబుర్లు పోగేసు
కోవడమే. మెదడులోంచి వస్తుందనుకుంటే ముష్టి ఆలోచనలు జమ చేసుకోవడమే. మెదడుకి ఎన్నోషరతులుంటాయి. అవిదాటి బయటికి రాదు, బయటికి చూడదు గాక చూడదు.  క్రియేటివిటీకి నాల్గు మెట్లుంటాయి : 1. తయారీ, 2. నాన బెట్టడం, 3. బల్బు వెలగడం, 4. రాసెయ్యడం. తయారీ అంటే సమాచార సేకరణ, నాన బెట్టడమంటే సేకరించిన సమాచారం మైండ్ లో సింక్ అవడానికి కొన్నాళ్ళు అలా వదిలెయ్యడం, బల్బు వెలగడమంటే సింక్ అయిన విషయం లోంచి ఒక ఐడియా బల్బులా వెలగడం, రాసెయ్యడమంటే, ఆ వెలిగిన ఐడియా పెట్టుకుని కథ డెవలప్ చేసుకోవడం...ఈ ప్రాసెస్ లో వెళ్తేగానీ క్రైం థ్రిల్లర్ కుదరదు. ఒక హత్య కేసుతో క్రైం థ్రిల్లర్ (పోలీస్ డిటెక్టివ్) కథ రాయాలనుకున్నారనుకుందాం (హత్య కేసుతోనే రాస్తారు), ముందుగా ఏ రకం హత్యో నిర్ణయించుకుంటే ఆ రకమైన సమాచారం సేకరించుకోవచ్చు. గన్ తోనా, బాంబు తోనా, కత్తితోనా, ఉరితాడుతోనా, విషంతోనా ...ఏదైతే ఆ మేరకు సమాచారం. 

       
సమాచారంలోంచి ఒక పాయింటు పట్టుకోవడానికి కొన్నాళ్ళలా మనసులో వదిలెయ్యాలి. స్క్రీన్ ప్లే పండితుడు జేమ్స్ బానెట్ మనసులో నలుగుతూన్న సమస్యకి కలల రూపంలో వచ్చే క్రియేటివ్ పరిష్కారాల గురించి చెప్తాడు. అలా స్ఫురించిన ఐడియాని మించింది వుండదు. లేదా మనమేదో పనిచేసుకుంటు        న్నప్పుడు చటుక్కున ఐడియా మెరుస్తుంది నలుగుతూన్న విషయం లోంచి. అప్పుడా ఐడియా పట్టుకుని కథ అల్లుకోవాలి. ఐతే మూసఫార్ములా కథ అల్లుకోవాలనుకుంటే ఈ వ్యాసం పనికిరాదు. జానర్ మర్యాదలతో రియలిస్టిక్ కథ అవసరమనుకుంటేనే ఈ వ్యాసం తగిన సమాచారమందిస్తుంది. 


     ఈ వ్యాసాలకి సంబంధించి ఇంకో సందేహం ఇలా అందింది - నేనొక క్రైం కథ రాస్తున్నాను. అందులో హీరోయిన్ ఒక హత్య చేయాలి. ఈ హత్య దొరక్కుండా చేయాలని రీసెర్చి చేస్తుంది. అలాటి పాయిజన్ కోసం ఇంటర్నెట్ లో సెర్చి చేస్తుంది. నా సందేహం ఏమిటంటే, అలాటి పాయిజన్ నిజంగా వుందా అనేది. నెట్ లో ఎంత సెర్చ్ చేసినా దొరకలేదు, ఏం చేయాలంటారు?- అని. ఇటీవల కేరళలో ఓ కేసు పట్టుకున్నారు. ఆ కామర్స్ గ్రాడ్యుయేట్ గత 14 ఏళ్లుగా కుటుంబంలో ఆరు హత్యలు చేసింది. ఆరో హత్యతోనే అన్ని హత్యలూ బయట పడ్డాయి. ఎలా చేసింది? సహజ మరణాలన్పించేలా స్లో పాయిజన్ తో. ఆ పాయిజన్ సయనైడ్. ఏ పాయిజన్ తో హత్య చేసినా కొంత కాలమే తప్పించుకోగలరు. ఇవాళ్టి  ఫోరెన్సిక్ టాక్సికాలజీతో తెలిసిపోతుంది. కనుక ఏ పాయిజన్ అనేది ముఖ్యం కాకూడదేమో కథకి, చంపి దొరక్కుండా తప్పించుకునే డ్రామా ఏదైనా వుంటే అది ముఖ్యమవాలేమో స్క్రీన్ ప్లేకి ఆలోచించాలి. గేరీ రాడ్జర్స్ అని మాజీ పోలీస్ డిటెక్టివ్, ఫోరెన్సిక్ కరోనర్ (శవ పంచాయితీ జరిపే అధికారి) వున్నాడు. ఈయన రచయితలకి రాసుకోవడానికి పనికొచ్చే క్రైం ఇన్వెస్టిగేషన్ సలహా సంప్రదింపుల కేంద్రంగా వున్నాడు. ఈయనేమంటాడంటే,  రచయితలు క్రైం ఇన్వెస్టిగేషన్లో ముఖ్యమైన నాల్గు విషయాలు గుర్తుంచుకోవాలంటాడు. అవి హంతకుడు దొరికిపోవడానికి వుండే కారణాలు : 1. తనకి సంబంధించిన ఏదో ఆధారం వదిలేసి పోవడం, 2. ఏదో వస్తువు అక్కడ్నించి తీసికెళ్ళడం, 3. ఎవరో అతణ్ణి చూసిన సాక్షిగా వుండడం, 4. చేసింది తనే ఎవరికో చెప్పేసుకోవడం. పోలీస్ డిటెక్టివులు ఈ నాల్గు కోణాల్లోనే దర్యాప్తు చేస్తారని అంటాడు. 

       
కాబట్టి చంపి దొరక్కుండా తప్పించుకునే పాత్ర, పై నాల్గు పనులూ చేయకూడదంటాడు. 1. తనకి చెందిన ఆధారాలకి సంబంధించి ఇవి వదలకూడదు : వేలిముద్రలు, పాదరక్షలు, టైరు గుర్తులు, గన్ తో కాలిస్తే గన్ పౌడర్ అవశేషాలు, పంటి గాట్లు, గోళ్ళ రక్కుళ్ళు, చేత్తో రాసిన, లేదా ముద్రిత పత్రాలు, శిరోజాలు, సిగరెట్ పీకలు, చూయింగ్ గమ్, పళ్ళ పుల్లలు, గ్లవ్స్, పర్సు, ఐడీ కార్డులూ వగైరా. 2. హత్యా స్థలం నుంచి తీసికెళ్ళ కూడనివి : హతుడి డీఎన్ ఏ, వాహనం, ఆభరణాలు, డబ్బు, బ్యాంక్ కార్డులు, సెల్ ఫోన్, కంప్యూటర్ రికార్డులు, హత్యాయుధం కత్తి అయితే ఆ కత్తి, తాడు అయితే ఆ తాడు, గన్ అయితే ఆ గన్... 3. ఎవరూ చూడకుండా వుండాలంటే జాగ్రత్తలు : ఎవర్నీ వెంట తీసికెళ్ళ కూడదు, చుట్టు పక్కల ఎవరి కంటా పడకూడదు, సీసీ కెమెరాల పరిధిలోకి వెళ్ళకూడదు, హత్యా స్థలంలోంచి వెళ్ళిపోయాక కూడా ఎక్కడా రోడ్ల మీద సీసీ కెమెరాలకి చిక్కకూడదు. వైన్ షాపుకి వెళ్ళకూడదు. 4. చేసింది తాగి వాగకూడదు. మందు ఫ్రెండుకి, గర్ల్ ఫ్రెండుకే కాదు, దొరికిపోతే పోలీసులకి కూడా చెప్పకూడదు. తెలియకుండా పోలీసు ఇన్ఫార్మర్లు వుంటారు. జాగ్రత్త పడాలి...

ఎలా రాయాలి?
       పోలీస్ డిటెక్టివ్ స్క్రీన్ ప్లే ఎలా రాయాలనేది చూద్దాం : దీనికి హత్యే కేంద్రబిందువు కావాలి. ఈ హత్య చుట్టే కథ నడవాలి. ఈ ప్రధాన హత్యకి అనుబంధంగా మరికొన్ని హత్యలు జరగవచ్చు. అర్జున్ -విజయ్ ఆంటోనీలు నటించిన ‘కిల్లర్’ (2019) లో లాగా. అయితే జరిగిన మొదటి హత్యే కథకి ప్రధాన హత్యగా తీసుకోవాలి. అనుబంధ హత్యలు కొత్త క్లూస్ కి దారితీసే ఉద్దేశంతో కథకి ఉపయోగపడాలి. ప్రధాన హత్య ప్లాట్ పాయింట్ వన్ దగ్గర జరిగిందనుకుందాం, అప్పుడా క్రైం సీన్ సృష్టి నిర్దుష్టంగా వుండేట్టు చూసుకోవాలి. హత్యాస్థలంలోకి పోలీసులు, క్లూస్ టీం పాత్రలు ఎంటరైనప్పుడు తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. కొన్ని సినిమాల్లో (కిల్లర్, ధృవ) క్లూస్ టీం రావడం రావడం వొట్టి చేతులతో అక్కడి వస్తువులు ఎడాపెడా ముట్టేసుకుంటూ వుంటారు, లైట్ స్విచ్చులేసేస్తూ వుంటారు. ఇది చాలా సిల్లీగా వుంటుంది. చేతులకి గ్లవ్స్ గానీ, అవిలేనప్పుడు కనీసం కర్చీఫ్ గానీ లేకుండా చేతులేస్తే, వేలిముద్రలు వంటి సాక్ష్యాధారాలు గల్లంతై పోతాయి. ఆనాడెప్పుడో   కొమ్మూరి సాంబశివరావు రాసిన డిటెక్టివ్ నవలల్లో చూడండి- పాత్రలు ఎంత జాగ్రత్త తీసుకుంటాయో. సిగరెట్ పీకని సైతం కర్చీఫ్ తో ఎత్తి పట్టుకుంటాయి. ప్రసిద్ధ క్రిమినల్ లాయర్ పాత్ర పెర్రీ మేసన్ నవలల్లో కొన్నిట్లో, అతను క్లయంట్ తో వెళ్తే అనుకోకుండా హత్యా దృశ్యం ఎదురయ్యే సన్నివేశం వుంటుంది. అప్పుడా క్లయంట్ తెలియక ఏదైనా ముట్టుకోబోతే, తన ఊతపదం టట్ టట్ - అంటూ తిట్టేవాడు. ఏ నేరస్థలమైనా నేరస్థుడు వదిలే సాక్ష్యాధారాలతో కూడి వుంటుంది. వాటిని కలుషితం చేస్తే కేసే గల్లంతై పోవచ్చు. ఆరుషీ జంట హత్యల కేసులో జరిగిందిదే. 

        నేరస్థల పరిశీలనా ప్రక్రియకి ఇండియాలో ఒక స్టాండర్డ్ ఆపరేటింగ్ ప్రొసీజర్ అంటూ వుంది. పోలీస్ స్టేషన్లో సమాచారం అందిందగ్గర్నుంచీ ఫోరెన్సిక్ పరీక్షల ఫలితాల వరకూ. ఎవరైనా తీసేది ఒకే పోలీస్ డిటెక్టివ్ క్రైం థ్రిల్లరైనా, ఈ నాలెడ్జిని సముపార్జించుకుంటే ఏం తీస్తున్నారో గైడెన్స్ వుంటుంది, ఒక స్పష్టత వుంటుంది. 15 పేజీల ఈ పీడీఎఫ్ కాపీని ఈ వ్యాసం చివర ఇచ్చిన లింక్ ని క్లిక్ చేసి పొందవచ్చు. దీన్ని సమగ్రంగా అవగాహన చేసుకుంటే కథని బట్టి ఏం కావాలో, ఎంత కావాలో అంతే తీసుకుని సీనాఫ్ క్రైంని పకడ్బందీగా రాసుకోవచ్చు. 

మరణ సమయ నిర్ధారణ 
       పాత డిటెక్టివ్ నవలల్లో హత్యాస్థలంలోకి ఫోరెన్సిక్ డాక్టర్ వచ్చి ప్రాథమిక శవ పరీక్ష చేసే వాడు. మరణ సమయాన్ని అక్కడే చెప్పేవాడు. విదేశీ డిటెక్టివ్ నవలల ప్రభావంతో కావచ్చు అలా రాశారు. ఫోరెన్సిక్ డాక్టర్ నే పోలీస్ డాక్టర్ అనేవారు. ఆయన వచ్చేవరకూ అక్కడ ఇన్వెస్టిగేషన్ ప్రారంభించే వారు కాదు. ఆయన శవాన్ని పరీక్షించాకే మొదలెట్టే వారు. మరణ సమయాన్ని ఒక కాల వ్యవధితో చెప్పేవాడు. 2 -4 గంటల మధ్య అనో, 12 - 5 గంటల మధ్య అనో. ‘కిల్లర్’ లో ఇలా కాల వ్యవధితోనే వుంటుంది. మన సినిమాల్లో ఈ విషయంలో జాగ్రత్తే పాటిస్తున్నారు. కొన్ని హాలీవుడ్ సినిమాల్లోనే ఇన్ని గంటలకని తప్పుగా చెప్తున్నారని గేరీ రాడ్జర్స్ రాశాడు. అలా చెప్పడానికి చనిపోయే     సమయంలో స్టాప్ వాచీ పెట్టుకుని డాక్టర్ అక్కడున్నాడా అని హాస్య మాడేడు. ఇదలా వుంచితే, హత్యాస్థలానికి పోలీస్ డాక్టర్ వచ్చే విషయంలో అమెరికాలో ప్రతిపాదనలు చేస్తున్నారు. డాక్టర్ వచ్చి దృశ్యపరంగా చూస్తే మరణం గురించి ఎక్కువ విషయాలు తెలుస్తాయని అంటున్నారు. శవస్థితి, శవం పడున్నతీరు మొదలైన ఆధారాలతో హత్య ఎలా జరింగిందో కూడా డాక్టర్ చెప్పగలడంటున్నారు, కేవలం తన దగ్గర కొచ్చిన శవానికి పోస్ట్ మార్టం చేయకుండా. 

        సాధారణంగా సినిమాల్లో హత్యాస్థలంలో హంతకుడికి సంబంధించి వస్తు రూపంలో ఏదో క్లూ దొరికినట్టు చూపించి, దాన్నాధారంగా పట్టుకునే ప్రయత్నాలు చూపిస్తూంటారు. మంచిదే, అయితే ఈ టెంప్లెట్ కాకుండా, మెడికల్ ఆధారాలతో కూడా పట్టుకునే ప్రయత్నాలు చూపిస్తే కొత్తదనం వస్తుంది. పెర్రీమేసన్ నవలల్లో ఇవే ఎక్కువ వుంటాయి. కత్తిగాయం ఎంత లోతుకి దిగింది, గాయం ఒకే కత్తితో అయిందా, లేక ఆ గాయంతో కొనప్రాణంతో వున్న బాధితుడ్ని ఇంకెవరో వచ్చి, ఇంకో కత్తిని అదే గాయంలోకి దింపి పూర్తిగా చంపారా లాంటి సస్పెన్సుని క్రియేట్ చేస్తాడు - పెర్రీ పెసన్ ని సృష్టించిన సుప్రసిద్ధ క్రిమినల్ లాయర్ ఎర్ల్ స్టాన్లీ గార్డెనర్. పెర్రీ మేసన్ బుక్స్ బెంగుళూరు పబ్లిషర్ మాస్టర్ మైండ్ బుక్స్ నుంచి పొందవచ్చు. వెల వంద రూపాయలుంటుంది. 

     పోస్ట్ మార్టం లివిడిటీ అనే మరో మెడికల్ ఎవిడెన్స్ వుంటుంది. శవం ఏ శరీర భాగాలు నేలకి తాకుతూ వుంటాయో గురుత్వాకర్షణ వల్ల రక్తం అక్కడికి లాగేసుకుని, ఆ భాగాల మీద మచ్చలేర్పడతాయి. ప్రాణం పోయిన అరగంటకి ఈ ప్రక్రియ మొదలవచ్చు. శవాన్ని కనుగొన్నప్పుడు ఈ మచ్చలు పైన కనబడితే, శవాన్ని ఎవరో తిరగేసినట్టు అర్ధం. అంటే హత్య జరిగిన అరగంట తర్వాత ఇంకెవరో ఇక్కడికి వచ్చినట్టు. శవ భంగిమ చాలా ఇంపార్టెంట్ ఈ కేసుల్లో. ఇలాటి పాయింట్లు లాగి కథ చేసినప్పుడు ఇంకింత ఉన్నతంగా వుంటుంది. పోస్ట్ మార్టం లివిడిటీ గురించి యూట్యూబ్ లో వీడియోలుంటాయి. 

        రిగర్ మార్టిస్ అని ఇంకో మెడికల్ ఎవిడెన్స్. అంటే శవం కొయ్యబారడం. చనిపోయిన నాల్గు గంటలకి ఇది జరుగుతుంది. ఈ స్థితి 18 గంటలు వుండి ఆతర్వాత సడలుతుంది. అక్కడ్నించీ కుళ్లే దశ ప్రారంభమవుతుంది. మరణ సమయాన్ని రిగర్ మార్టిస్ ద్వారా నిర్ధారిస్తారు. రిగర్ మార్టిస్ లో అసాధారణ శవ భంగిమ వుంటే, ఇంకో చోట చంపి ఇక్కడ పడేసినట్టు అనుమానిస్తారు.

        పోస్ట్ మార్టం (శవ పరీక్ష) లో మరణ కారణాన్ని తెలుసుకుంటారు. హత్యాయు
ధాలకి సంబంధించి గన్స్ గురించి బాలస్టిక్స్ సైన్స్ వుంది. ఏ బులెట్ ఏ గన్ నుంచి వచ్చింది, ఎంత దూరంనుంచి ఏ కోణంలో పేలింది, నేరుగా తగిలిందా, లేక ఇంకేదేనా వస్తువుకి తగిలి పరావర్తనం చెంది తగిలిందా వంటి నిర్ధారణలు చేస్తారు. కత్తి గాయాలు, ఫలానా కత్తి హత్యాయుధమని నిర్ధారణ, దహనం కేసుల్లో, ఉరితీత కేసుల్లో, నీట మునక కేసుల్లో, విషప్రయోగం కేసుల్లో ఇలా దేనికా సైన్స్ విభాగముంది. డాక్టర్ కె. సత్యనారాయణ రెడ్డి, డాక్టర్ ఓపీ మూర్తిలు రాసిన ‘ది ఎసెన్షియల్స్ ఆఫ్ ఫోరెన్సిక్ మెడిసిన్ అండ్ టాక్సికాలజీ’ అన్న ప్రసిద్ధ గ్రంథం అన్ని రకాల మరణాలకి సంబంధించి విజ్ఞాన సర్వస్వంలా వుంటుంది రైటర్స్ కి. 


      ఇక వేలిముద్రల ఎవిడెన్స్ సరే. హత్యా స్థలంలో సాక్ష్యాలేవైనా వాటి పరిరక్షణకి అమెరికాలో ఒక విధానాన్ని అమలు చేయాలనీ ఆలోచిస్తున్నారు. హత్యాస్థలం లోకి వివిధ అధికారులు వచ్చి పోతూంటారు. దీన్ని నియంత్రించేందుకు ఒక రికార్డు నిర్వహించాలని, వచ్చిన అధికారులు క్రైమ్ సీన్ని కలుషితం చేయకుండా అరికట్టాలనీ యోచిస్తున్నారు. ఇలాటిది కథలో కల్పిస్తే స్పూర్తిదాయకంగా వుంటుంది. 

        కథ దేశవాళీగా వుండాలనుకుంటే, దేశంలో నిత్యం ఎన్నో హత్యలు జరుగుతూంటాయి. ఆ క్రైం న్యూస్ ని ఫాలో అయితే చాలా కొత్త సమాచారం, కొత్త కథలు, కొత్త కోణాలు దొరుకుతాయి. ఉదాహరణకి ఇలాటి వాటి ఆధారంగా రాసిన రెండు నిజ కేసులు ఈ వ్యాసం కింద ఇచ్చిన పీడీఎఫ్ లింకులు క్లిక్ చేసి చూడవచ్చు. ఇవి ‘ఆంధ్రజ్యోతి’ ఆదివారం అనుబంధంలో ‘క్రైం స్టోరీ’ శీర్షికకి రాసినవి. కాకపోతే నిజ కేసుల ఆధారంగా సినిమా తీసి, ఇది నిజంగా జరిగిన కథ అంటూ పోస్టర్ల మీద వేస్తే ఆ సినిమా ఫ్లాపవుతుంది. ఇలా వేసుకున్న ఎలాటి సినిమా అయినా ఫ్లాపే అయింది. టీవీ లోనే నిజ కథలు వస్తున్నప్పుడు, థియేటర్లో వంద రూపాయలు వదిలించుకుని మరీ చూడాలనుకోరు ప్రేక్షకులు. 

        ఇలా పై విధంగా హీరో కోసం (పోలీస్ డిటెక్టివ్) ఒ క్రైం సీన్ ని స్థాపించాక, ఇన్వెస్టిగేషన్ తాలూకు కథనం తీరుతెన్నుల గురించి వచ్చే వ్యాసంలో చూద్దాం...