రివ్యూలు, సాంకేతికాలు, స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు...

టికెట్లు దొరకడం యోగం, సినిమాలు చూడడం భోగం, రివ్యూలు రాయడం రోగం!

2, ఫిబ్రవరి 2016, మంగళవారం

స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు!







‘అన్యాయాలకి గురయ్యే వాళ్లకి న్యాయం చేయాలన్న ఒకే  ఆశయం గల  పాత్ర స్వభావాన్ని  తప్ప ఆ టీవీ షో ( ‘ఈక్వలైజర్’  టైటిల్ తో 1980 లలో ప్రసారమైన టీవీ సిరీస్) నుంచి మేం ఇంకేమీ తీసుకోకూడదని నిర్ణయించుకున్నాం. ఈ పాత్రని కూడా ఎలా మల్చాలా అని ఆలోచిస్తున్నప్పుడు, అనుకోకుండా ‘వాల్ స్ట్రీట్ జర్నల్’ లో ఒక ఆర్టికల్ చూశాను : 2007 -2008 లలో నిర్వహించిన ఒక పోలింగ్ కి సంబంధించిన ఆర్టికల్ అది. జీవితం సుఖవంతంగా ఉండాలంటే అమెరికన్లు ఏం కోరుకుంటారనే దానిపై నిర్వహించిన పోలింగ్ అది. సంపద కంటే, ఆరోగ్యం కంటే కూడా, జీవితం సుఖవంతంగా ఉండాలంటే, అన్నిటా న్యాయం లభించాలని ఎక్కువగా కోరుకున్నారు అమెరికన్లు ఆ పోలింగ్ లో. దీన్నుంచి ఐడియాని డెవలప్  చేశాను. న్యాయం లభించక  ఆల్లాడే వారిని, లేదా అన్యాయానికి గురవుతున్న వాళ్ళని కాపాడే ఆపద్భాందవుడి పాత్ర అలా క్రియేట్ అయ్యింది. ఇది పాత ఫార్ములా పాత్రే సందేహంలేదు, కానీ దీనికో గతాన్ని కూడా ఇవ్వడం వల్ల ఆసక్తికరంగా తయారయ్యింది...’  
    
          మిటా గతం? 1995 లో  రజనీకాంత్ ‘బాషా’ దగ్గర్నుంచీ కంటిన్యూ చేస్తున్న
తప్పనిసరి ఫ్లాష్ బ్యాక్ తో గతమేదో చెప్పడం లాంటిదేనా?  కాదు-  ఆ మాట కొస్తే హీరో కి ఇతమిత్ధంగా ఓ ఫ్లాష్ బ్యాక్ అంటూ ఇవ్వలేదనీ, అతగాడి గతాన్ని చూచాయగా చెప్పేసి వదిలేశామనీ చెప్పుకొచ్చాడు పై వివరణ ఇంచ్చిన రచయిత రిచర్డ్ వెంక్.

         2014 లో విడుదలైన డెంజిల్ వాషింగ్టన్ యాక్షన్  థ్రిల్లర్ ‘ఈక్వలైజర్’ రచయిత ఇతను. 60 ఏళ్ల ఈయన ‘ఈక్వలైజర్’ తో బాటు, ‘ఎక్స్ పెండబుల్స్- 1, 2’ ; ‘మెకానిక్’ వంటి ఏడు సినిమాలు రాశాడు. ఇప్పుడు ‘ఈక్వలైజర్ -2’, ‘జాక్ రీచర్ : నెవర్ గో బ్యాక్’, ‘మ్యాగ్నిఫిషెంట్ సెవెన్’ అనే మూడు సినిమాలు రాస్తున్నాడు. ఈయన స్క్రిప్టులు చదివితే యాక్షన్, డైలాగ్స్ షార్ప్ గా వుంటాయి.

‘ఈక్వలైజర్’ లోంచే ఫస్టాఫ్ కోసం కథని, పాత్రని సంగ్రహించి  తెలుగులో ‘బాషా’ మోడల్ ‘డిక్టేటర్’ గా రాశారు – తెలుగు సినిమా కథల కోసం విదేశీ సినిమాల వైపు బాగా చూసే కోన- మోహన్ రైటర్ల జంట. అసలు విదేశీ సినిమాల్ని కథలు కాపీ కొట్టడం కోసం కాకుండా, వాటి కథన రీతుల కోసం, ఆ టెక్నిక్స్ కోసం చూస్తే రైటర్స్ గా ఎంత బాగా ఎదగొచ్చు!

పై  హాలీవుడ్ రచయిత టీవీ సిరీస్ ని ఆధారం చేసుకున్న పాత్రని, నేటి ప్రేక్షకుల  మనోభావాలతో కనెక్ట్ చేయడం కోసం వర్తమాన అమెరికన్ సమాజంలోకి తొంగి చూసి, వాళ్ళేం కోరుకుంటున్నారో ఆ ప్రకారం పాత్రని, కథని తయారు చేశాడు.  తెలుగులో ఈ పరిశీలన పక్కన పెట్టి, బాలయ్య = బాషా బ్రాండ్ స్క్రీన్ ప్లే ఓన్లీ అని ఒక తరం క్రితం శంఖుస్థాపన చేసిన శిలాశాసనానికి శిరస్సు వంచి నమస్కరించక తప్పలేదు.

ఇంత మాత్రాన ‘ఈక్వలైజర్’ గొప్ప సినిమా అని కాదు, దీని బలహీనతలు పాత్రతో, కథతో దీనికున్నాయి.

అయితే దీని తలని తెచ్చి మొండెంగా మార్చడంతోనే ‘డిక్టేటర్’ ఒక వింత ఆకారాన్ని సంతరించుకుంది.

స్టోరీ డిక్టేషన్
     చందు అనే అతను అత్తారింట్లో ఉంటూ ఒక సూపర్ మార్కెట్ లో పనిచేస్తూంటాడు. భార్య  కాత్యాయిని ఉద్యోగరీత్యా వేరే ఊళ్లోనే వుండాల్సి వచ్చిందని చెప్పి ఇక్కడి కొచ్చి సూపర్ మార్కెట్ లో పని చేస్తూంటాడు. తన పనేమిటో తనేమిటో తప్ప వేరే విషయాలు పట్టించుకోడు.  అప్పుడప్పుడు మావయ్యతో ఫోన్లో భార్యతో మాట్లాడిస్తూ ఉంటాడు. అయితే  ఆ మాట్లాడుతున్నది కూతురు కాత్యాయని అని మావయ్యకి తెలీదు. వేరే శృతి అనే అమ్మాయితో అలా మాట్లాడిస్తూంటాడు చందూ.
ఇలా వుండగా ఒక సినిమా ప్రయత్నాల్లో వున్న ఇందూ అనే అమ్మాయి పరిచయమవుతుంది చందూకి.  ఈమెని విక్కీ అనే వాడి గ్యాంగ్ వేధిస్తూంటుంది. ఈ డ్రగ్ మాఫియా ఓ ఎస్సైని  చంపడాన్ని ఈమె అన్న కళ్ళారా చూశాడు. వీళ్ళు చంపేస్తారన్న భయంతో అజ్ఞాతంలోకి వెళ్ళిపోయాడు. ఇతడి ఆచూకీ కోసం బెదిరిస్తున్న గ్యాంగ్ ఓ రోజు ఈమెని కిడ్నాప్ చేసి హింసిస్తారు. దాంతో ఆ డెన్ కి చందూ వెళ్లి  మొత్తం గ్యాంగ్ అందర్నీ హతమార్చి ఆమెని విడిపిస్తాడు.

 ఈ చనిపోయిన గ్యాంగ్ లో ఢిల్లీ డ్రగ్ మాఫియా తమ్ముడితో బాటు, ఓ మంత్రి కొడుకు కూడా వుంటారు. దీంతో ఈ చంపిన వాడెవరో తెలుసుకుని మట్టు బెట్టాలని అటు పోలీసుల్నీ, ఇటు ముఠానీ పురమాయిస్తారు మంత్రీ, మాఫియా.

ఇలా వుండగా, సూపర్ మార్కెట్ లో  మేనేజర్ కూతురి పెళ్లాగి పోతూంటే చెప్పకుండా ఓ అయిదు లక్షలు రహస్యంగా తీసుకుంటాడు. ఇది బయటపడేసరికి ఆ నింద  తన మీదేసుకుని అరెస్టవుతాడు చందూ.  పోలీసు అధికారి ఈ చందూయే గ్యాంగ్ ని హతమార్చిన వాడని  మంత్రికీ, మఫియాకీ  సమాచారమందిస్తాడు. మరోవైపు ఇది ఛానెల్స్ లో కూడా వస్తుంది. ఆ  దృశ్యాలు చూసి ఢిల్లీ లో రాజశేఖర్ అనే అతను రియాక్ట్ అవుతాడు. వెంటనే బయల్దేరి వచ్చేసి పోలీసులూ గ్యాంగూ చందూని ఎన్ కౌంటర్ చేయకుండా కాపాడుకుంటాడు.

ఇప్పుడు చందూ  మరెవరో కాదనీ, ‘డిక్టేటర్’  గా ఢిల్లీ ఎక్స్ టార్షన్ ( బలవంతపు వసూళ్ల)  మాఫియా గుండెల్లో నిద్రపోయిన, ధర్మా గ్రూపాఫ్ కంపెనీస్ ఛైర్మన్ చంద్రశేఖర ధర్మాయేననీ వెల్లడిస్తాడు.

చంద్రశేఖర ధర్మా దేశ ఆర్ధిక వ్యవస్థనే శాసించే బిగ్ షాట్. ఎక్స్ టార్షన్ మాఫియా నుంచి బడా పారిశ్రామిక వేత్తలెందరికో రక్షణ. ఈ మాఫియాకి రాణి మహిమా రాయ్. ఈమెని ఢీకొంటాడు ధర్మా.

అక్కడే తన కంపెనీలోనే పని చేసి కాత్యాయినీతో ప్రేమలో పడతాడు. ఆమెని పెళ్లి చేసుకుంటాడు. మాఫియా మహిమారాయ్ ఒక మిల్లు మీద  కన్నేస్తుంది. ధర్మా ఆమెని అడ్డుకుంటాడు. ఇది పెద్ద యుద్ధానికి దారి తీస్తుంది. ధర్మా కుటుంబ సభ్యులకి ప్రాణసంకటంగా మారుతుంది. పైగా భార్య కాత్యాయిని కూడా గాయపడుతుంది. ఇక ధర్మాతో అమీతుమీ తేల్చుకోవాలనుకుంటారు కుటుంబ సభ్యులు. వీళ్ళందరి క్షేమం కోసం మహిమాతో యుద్ధాన్ని వదిలి ధర్మా దూరంగా వెళ్ళిపోవాల్సి వస్తుంది. ఆ వెళ్ళడం హైదరాబాద్ లో అత్తారింటికే వెళ్లి, భార్య గురించి అబద్ధం చెప్పి,  అక్కడే సెటిలై సూపర్ మార్కెట్ లో పని చేస్తూంటాడు.

ఇదీ జరిగింది. ఇదయ్యాక ఇక అంతిమ పోరాటానికి తరలి వచ్చేస్తారు  మహిమా- మంత్రీ- మాఫియా...ఆ దుష్ట శిక్షణ చేసి సుఖాంతం చేస్తాడు ధర్మా.  ఢిల్లీ హాస్పిటల్లో కోలుకుంటున్న కాత్యాయినిని ఆమె  తల్లిదండ్రులు కలుసుకుంటారు.

2-1-3 సమస్య
         పై కథని  బాషా బ్రాండ్ ఫ్లాష్ బ్యాక్ మోడ్ లో చూపించారు. ఈ మోడ్ లో బాలకృష్ణ సినిమా కథలు 1999 లో  ‘సమరసింహా రెడ్డి’  దగ్గర్నుంచీ అదేపనిగా వస్తున్నాయి. యాక్షన్ హీరోగా ఆయన నటిస్తున్న సినిమా కథలకి ఇంతకంటే గత్యంతరం లేనట్టుంది. కానీ ఈ పద్ధతి ఎప్పుడో అరిగిపోయి  ప్రేక్షకులు తలలు బాదుకుంటున్నారు. తెలిసిపోయే  ఒకే పోతలో పోసినట్టుండే ఈ కథల శారీరక నిర్మాణం ఎలాంటిదంటే - తల నుంచి, కాళ్ళ నుంచి, మొండేన్ని నరికి వేరుచేస్తారు.  ముందుగా  ఈ మొండేన్ని చూపించుకుంటూ వస్తారు. ‘బాబూ నువ్విక్కడున్నావా?’ అన్న ఒకానొక గోల్డెన్ మూమెంట్ రాగానే, మొండెం కింద తల తెచ్చి అతికిస్తారు. తల ద్వారా ఆ బాబు ఎవరో ఐడెంటిఫై చేసి, బయోగ్రఫీ అంతా చెప్పి ముగించాక,  ఆ తల కింద కాళ్ళు తెచ్చి అతికించి, ఫైనల్ గా విలన్ని తన్నించి చావగొడతారు. ఇలా మొండెం - తల - కాళ్ళు అనే  డిసెక్షన్ చేసి ప్యాచ్ వేసే విధానాన్ని అమలుపరుస్తున్నారు.   

        ఇదే 2 - 1 - 3 నాన్ లీనియర్ స్ట్రక్చర్. అంటే  జంబ్లింగ్ చేసిన ఆదిమధ్యాంతాలు ‘మిడిల్- బిగినింగ్- ఎండ్’  అన్నమాట. మధ్యలో వచ్చే ‘బిగినింగ్’ అంతా ఫ్లాష్ బ్యాకే. అసలు ‘బాషా కంటే ముందు, 1984 లో ‘ఫస్ట్ బ్లడ్’ ఆధారంగా కోదండ రామిరెడ్డి – చిరంజీవిల  కోసం పరుచూరి బ్రదర్స్ రాసిన ‘ఖైదీ’ స్క్రీన్ ప్లే స్ట్రక్చర్ ఇదే. కానీ ఇదొక ట్రెండ్ కాలేదు. ’89 లో వచ్చిన ‘శివ’ తో వేరే ట్రెండ్ లో పడి బిజీ అయిపోయారు. ఇంకో ఐదేళ్ళ తర్వాత రజనీకాంత్ ‘బాషా’తో గానీ  బాగా ఇన్స్పైర్ కాలేదు మనవాళ్ళు.  

        హీరో ఎక్కడో చిన్నపనేదో చేసుకు బతుకుతోంటే,  ఒకానొక అమృత ఘడియలో ఒకరెవరో వచ్చి,  హీరోని గుర్తుపట్టి-  ‘బాబూ నువ్విక్కడున్నావా?’ అని ఆశ్చర్యపోవడం - దాంతో ఈ బాబు ఇక్కడెందుకున్నాడో తెలిపే ఫ్లాష్ బ్యాక్ ప్రారంభం కావడం – అందులో విలన్ తో వైరం చూపించడం, ఫ్లాష్ బ్యాక్  అయిపోగానే మొదటికొచ్చి ఫైనల్ గా విలన్ పని బట్టడం...

        ఇలా ‘డిక్టేటర్’ సెట్ అయింది.  ఫస్టాఫ్ కథలో  హీరో సూపర్ మార్కెట్ లో పని చేయడం దగ్గర్నుంచీ మొదలు పెట్టి,  ఇంటర్వెల్లో అతను బిగ్ షాట్ అని రివీల్ చేయడం, ఇంటర్వెల్ తర్వాత ఫ్లాష్ బ్యాక్ ప్రారంభించి, బిగ్ షాట్ గా అతడి జీవితం, విలన్లతో సమస్య చూపించి, ఏ విధంగా అజ్ఞాతం లోకి వెళ్ళాడో చెప్పి, వర్తమానంలో కొచ్చి- తాజాగా అతడి మీద కత్తులు దూస్తున్న ప్రత్యర్ధుల్ని మట్టు బెట్టించి ముగించడం.

        ఈ విధానంలో ఇప్పుడింకా సస్పెన్స్, థ్రిల్ ఏమైనా ఉంటున్నాయా అంటే, ఏమీ వుండడం లేదు. అదంతా ఈ విధానం ప్రారంభమైన మొదట్లో ఫీలయ్యేవాళ్ళు ప్రేక్షకులు.  కానీ ఆశాజనకంగా ఈ కథ ఫస్టాఫ్ లో, సస్పెన్స్  థ్రిల్  రెండూ వున్నాయి. పాత్రకి క్యారక్టర్ ఆర్క్ కూడా ఏర్పాటయ్యింది. టైం అండ్ టెన్షన్ గ్రాప్ కూడా పైపైకి పోసాగింది. గమ్మత్తయిన విషయమేమిటంటే, క్యారక్టర్ ఆర్క్, టైం అండ్ టెన్షన్, సస్పన్స్, థ్రిల్ ఈ నాలుగూ హీరో పాల్పడే చర్యల్నే అల్లుకుని వుంటాయి. హీరో పాల్పడే చర్యల్లేకపోతే ఇవేవీ లేవు. ఇవిలేక కథనం కూడా లేదు. చర్యలే మొత్తం అన్నిటికీ మూలం. 

        ఈ కథ ఫస్టాఫ్ లో మొదట హీరో కిడ్నాపైన సెకండ్ హీరోయిన్ని విడిపించడం కోసం, ఒక సుడిగాలి సంఘటన సృష్టిస్తాడు. డెన్ కి వెళ్లి ‘దీవార్’ లో అమితాబ్ బచ్చన్ లా తలుపు గొళ్ళెం పెట్టి, మొత్తం దుండగలందర్నీ హతమారుస్తాడు. కాస్సేపు మనం ‘బాషా’ మోడ్ ని  మర్చిపోయి,  ఇది స్ట్రెయిట్  నేరేషన్ లో 1-2-3 లాగా సాగుతున్న కథే  అనుకుని చూస్తూంటే, హీరో పాల్పడిన ఈ తీవ్ర చర్య ప్రజల్లో, పోలీసుల్లో సంచలనం సృష్టిస్తుంది. కానీ హీరోయే  చంపాడనీ ఎవరికీ  తెలీదు. కానీ ఒకమ్మాయికోసం హీరో ఇంత పనీ  చేయడంతో అతడి వ్యక్తిత్వ చాపం అంటే - క్యారక్టర్ ఆర్క్ అమాంతం ఊర్ధ్వ ముఖం పట్టింది. అదే సమయంలో తను  చంపిన వాళ్ళ బాసులు యాక్టివేట్ అవడంతో టైం అండ్ టెన్షన్ గ్రాఫ్ – అంటే వెండితెర మీద నడుస్తున్న కథ కాలం గడుస్తున్న కొద్దీ ఉష్ణోగ్రత పెరుగుతూ పోవడం- కూడా క్రియేటయ్యింది.  అటు బాసుల యాక్టివేషన్ కి కాంట్రాస్ట్ గా ఇటు  హీరో ఏమీ ఎరుగని వాడిలా మామూలుగా తన పని తానూ చేసుకోవడంతో ఇప్పుడేం  జరుగుతుందన్న సస్పెన్స్, థ్రిల్ మొదలయ్యాయి. ఇలా ఈ నాలుగు  ఎలిమెంట్సూ కేవలం హీరో డెన్ లో డెత్ సీన్ కి పాల్పడిన చర్యలోంచే పుట్టుకొచ్చాయి.

ప్లాట్ పాయింట్ వన్నే!  
      సింపుల్ గా  చెప్పాలంటే హీరో పాల్పడిన ఆ చర్య స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ కథనాల్లో వచ్చే  ప్లాట్ పాయింట్ - 1 అనే మజిలీయే. ఇందుకే ఇందులో పైన చెప్పుకున్న  4 ఎలిమెంట్స్  వున్నాయి. ఈ సంఘటన కూడా స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ కథనాల్లో బిగినింగ్ విభాగం ముగింపు కి తగ్గట్టు 18 వ సీన్లో వస్తుంది. ఇది మొదటి మూలస్థంభం. దీన్ని అల్లుకుని వుండే 1. కోరిక, 2. పణం, 3. పరిణామాల హెచ్చరిక, 4. గోల్ అనే మరో 4  ఎలిమెంట్స్ కూడా ఇందులో స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ కథనాలకి తగ్గట్టే వున్నాయి : ‘కోరిక’ -  ఆపదలో వున్న వాళ్ళని ఆదుకునే గుణం, ‘పణం’ – 18 మంది ప్రొఫెషనల్ కిల్లర్స్ ని  అంతమొందిచడం కోసం తన ప్రాణాల్నే పణంగా పెట్టడం, ‘పరిణామాల హెచ్చరిక’ – ఈ గ్యాంగ్ ని  చంపితే తలెత్తే పరిణామాలు ఎలా ఉంటాయోనన్న ఉత్కంఠ రేపడం, ‘గోల్’ – పరిణామాలేవైనా ఒంటి చేత్తో చిత్తు చేయాలన్న కసి పుట్టడం.

        ఇదయ్యాక, సూపర్ మార్కెట్ లో మేనేజర్ ని కాపాడేందుకు ఆ నేరం తన మీదేసుకుని అరెస్టవడం కోరి తెరవెనుక విలన్ల చేతుల్లోకి వెళ్లి పోవడమే...దీంతో క్యారక్టర్ ఆర్క్, టైం అండ్ టెన్షన్  రేఖలు, సస్పన్స్, థ్రిల్ మరింత పెరిగి, దొరికిపోయిన తను ఎన్ కౌంటర్ అయిపోయే ఇంటర్వెల్ పాయింటుకి చేరింది కథ..

        ఇప్పుడేమిటి? ఈ పద్మ వ్యూహం లోంచి ఎలా బయట పడతాడు? అన్న ప్రశ్నలు మన ముందు నిల్చాయి.

        కాస్సేపు మనం ‘బాషా’ మోడ్ ని  మర్చిపోయి,  ఇది స్ట్రెయిట్  నేరేషన్ లో 1-2-3 లాగా సాగే కథే  అనుకుని  చూద్దామనుకున్నామా ఇందాకా?  కాస్సేపు అనుకోవడమేమిటి, పక్కగా ఇది స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ కథే!  1-2-3 స్ట్రక్చర్ లో  నడుస్తున్న స్క్రీన్ ప్లేనే!  పైన చెప్పుకున్న ఎలిమెంట్స్, ప్లాట్ పాయింట్, దీని తర్వాత ప్రారంభమైన మిడిల్ విభాగం ..ఇంటర్వెల్ దగ్గర ఎన్ కౌంటర్ ప్లాన్ వరకూ ఈ కథా నిర్మాణమంతా దీన్నే  ధృవపరుస్తోంది- ఇది 2 - 1 - 3 తరహా కథ కాదనీ, చక్కగా స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ కథనాలకి మల్లే  సాగుతున్న 1 - 2 - 3 కథే ననీ!

        ఇంత వరకూ మనం ఫస్టాఫ్ లో చూస్తూ వచ్చింది స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ లో 18 వ సీను దగ్గర డెన్ లో కిల్లింగ్స్ తో ముగిసిన బిగినింగ్, ఆ తర్వాత ఇంటర్వెల్ వరకూ కొనసాగిన మిడిల్ విభాగపు మొదటి భాగమే తప్ప మరేం కాదు!  2 - 1 – 3 లో ఫస్టాఫ్ కథనం ఇలాటి బిజినెస్ తో వుండదు.

        బాషా బ్రాండ్ 2 - 1 - 3 తో వచ్చిన ‘సమరసింహా రెడ్డి’, ‘నరసింహా నాయుడు’, ‘ఇంద్ర’... ఇలా ఏది తీసుకున్నా  ఫస్టాఫ్ లో హీరో సాధారణ జీవితం గడుపుతూంటాడే తప్ప, 18 వ సీన్లోనో, 25వ సీన్లోనో ఆ నడుస్తున్న కథని మలుపు తిప్పే చర్యకి పాల్పడడు. ప్లాట్ పాయింట్ – 1 ని ఏర్పర్చడు.  

        ఇలా స్ట్రెయిట్ నేరేషన్ లో నడుస్తున్న కథ కాస్తా అకస్మాత్తుగా ఇంటర్వెల్ దగ్గర  ప్లేటు ఫిరాయిస్తుంది. ఏదో హడావిడి, బిల్డప్, ఢిల్లీ నుంచి హుటా హుటీన హీరో సోదరుడు రావడం, అరెస్టయి ఎన్ కౌంటర్  అవడానికి రెడీ అవుతున్న హీరో  మనం అనుకుంటున్న సాదాసీదా వ్యక్తి కాదనీ, ఫలానా డిక్టేటర్ గా ఢిల్లీ మాఫియాని గడగడ లాడించిన పెద్ద బిజినెస్ మాన్ అనీ రివీల్ చేయడం!  ఫస్టాఫ్ కథతో, 1 – 2 – 3 స్ట్రక్చర్ తో  ఏమాత్రం సంబంధం లేని బ్యాంగ్ ని తెచ్చి మోగించడం!

        ఫస్టాఫ్ ని పకడ్బందీగా ఉంచుతూ, ఆసక్తిని పెంచుతూ వచ్చిన స్ట్రక్చర్, ఎలిమెంట్స్ అన్నీ కొలాప్స్ అవడం! అంతకంతకూ  పెరుగుతూ పోయిన  ఫస్టాఫ్ ఉష్ణోగ్రత మైనస్ కి పడిపోయి, గడ్డ కట్టుకుని  ఫస్టాఫ్ అక్కడిక్కడే చలనం లేని ముద్ద అవడం!

        ఎందుకిలా జరిగింది? ఒక హాలీవుడ్ సినిమాని కాపీకొడితే స్ట్రక్చర్, దాంతో ఆకథకి మూలమైన భావమూ మారిపోతాయా? హాలీవుడ్ సినిమాలోని బిగినింగ్ విభాగం కాపీ కొడితే తెలుగులో మిడిల్ విభాగమై పోతుందా? హాలీవుడ్ సినిమాలోంచి తలని మాత్రమే తెచ్చుకుని  దాన్ని మొండెంగా చూపిస్తారా? తల మొండెం అయిపోతుందా? అవయవాల్ని  ఖండించే డాక్టర్లు తామేం చేస్తున్నామో అవగాహన లేకుండా ఆపరేషన్లు చేస్తారా?

       ఏ హీరోకి కథయినా ఆ హీరోని విలన్ ఇంట్లోకి ప్రవేశపెట్టి  ‘కన్ఫ్యూజ్’  కామెడీ చేయించే  ‘సింగిల్ విండో స్కీమ్’ అను  ఓకే స్క్రీన్ ప్లేలో  కూర్చినట్టు, ఏ హాలీవుడ్ కథైనా ‘బాలయ్య = బాషా బ్రాండ్ స్క్రీన్ ప్లే ఓన్లీ’  లోకి తెచ్చి పెట్టేస్టారా?

        తెలుగు సినిమాలకి  కథలకి రెండే అచ్చులున్నాయా- ఒకటి సింగిల్ విండో స్కీమ్, రెండు బాలయ్య = బాషా బ్రాండ్ స్క్రీన్ ప్లే ఓన్లీ ? ఏ కథనైనా  ఈ అచ్చుల్లో పడేసి తీస్తే వాటికవే తయారైపోతాయా? తెలుగు సినిమా కథా రచన  ఇంత శ్రమ లేని సుఖవంతమైన పనైపోయిందా!

ఈక్వలైజర్ ఈకలు
       హాలీవుడ్ ‘ఈక్వలైజర్’  ఈకలు మాత్రమే తెచ్చుకుని ‘డిక్టేటర్’ కిరీటాన్ని ఉత్సాహపడి అలంకరించారు. ‘ఈక్వలైజర్’ గుండె కాయని కోసి తెచ్చుకున్నా ఎవరూ పట్టుకునే వాళ్ళు కాదు. ఉన్నదంతా ఆ గుండె కాయలోనే వుంది. ఈ సినిమా దర్శకుడు ఆంటాయిన్ ఫుఖ్వా 16 సినిమాల దర్శకుడు. 2001 లో తను తీసిన ‘ట్రైనింగ్ డే’  లో నటించిన డెంజిల్ వాషింగ్టన్ ఉత్తమ నటుడుగా ఆస్కార్ అవార్డు నందుకున్నాడు. ఇదే వాషింగ్టన్ తో  2014 లో ‘ఈక్వలైజర్’  తీశాడు. మళ్ళీ వాషింగ్టన్ తోనే ప్రస్తుతం  ‘మ్యాగ్నిఫిషెంట్ సెవెన్’  అనే మల్టీ స్టారర్ తీస్తున్నాడు.

        ‘ఈక్వలైజర్’  లో హీరో పూర్వం ఇంటలిజెన్స్ కోవర్టుగా వున్నప్పుడు ఆ ఉద్యోగరీత్యా చేయరాని పాపాలు చేస్తాడు. దీనికి ప్రాయశ్చిత్తంగా రిటైరై ఓ సూపర్ మార్కెట్లో ఉద్యోగం చేసుకుంటూ సామాన్య జీవితం గడుపుతూంటాడు. ఈ  సామాన్య జీవితాన్ని పరోపకారం కోసం వినియోగిస్తూంటాడు. అన్యాయానికి గురైన వాళ్లకి న్యాయం చేసి పెడుతూంటాడు. న్యాయ అన్యాయాల హెచ్చు తగ్గుల్ని సమం చేస్తాడు కాబట్టే అతను ఈక్వలైజర్.  భార్య ఎప్పుడో చనిపోయింది. చనిపోతున్నప్పుడు పాత జీవితాన్ని వదిలేస్తానని మాటిచ్చాడు. ఆమెకో కోరిక వుండేది. జీవితంలో చదివి తీరాల్సిన వంద పుస్తకాల్ని చదవాలని. ఆ కోరిక పూర్తిగా తీర్చుకోకుండానే చనిపోయింది. ఆమె కోరికని పూర్తి  చేయడం కోసమే  మిగిలిన పుస్తకాలు చదువుతూంటాడు. ఇలా మానసికంగా, శారీరకంగా అతడికి రెండు ఎమోషన్స్ వున్నాయి : మానసికంగా భార్య కోరిక పూర్తి  చేయాలన్న తాపత్రయం, శారీరకంగా ఆపన్నులని ఆదుకోవాలన్న తపన. ఇలా మెంటల్ గా, ఫిజికల్ గా అంతర్ బాహ్య రూపాలతో అతను సజీవ పాత్రలా అన్పిస్తాడు. ఉదాత్తమైన మెంటల్ యాక్షన్ – ఫిజికల్ యాక్షన్ లనే ఈ ద్వంద్వాలతో ఒక అర్ధవంతమైన జీవితానికి ప్రతీకలా ఉంటాడు. దీన్నే  ముందుగా హీరో పట్ల ప్రేక్షకులకి ఇష్టం పెరగడానికి చేసే పాత్ర చిత్రణ అంటారు.

    ఇలాటి హీరో సూపర్ మార్కెట్లో  వర్కర్లతో స్నేహంగా ఉంటాడు. ఒక ట్రైనీ సెక్యూరిటీ గార్డ్ పరీక్ష పాసవడానికి తోడ్పడతాడు. ఇంకా ఇలాటి గాంధీ గిరీలు కొన్ని చేస్తున్నాక, ఒకమ్మాయి పరిచయమవుతుంది. ఇలా బిగినింగ్ విభాగంలో పాత్రల పరిచయ కార్యక్రమం అనే మొదటి టూల్ ని, కథానేపధ్యం ఏర్పాటు అనే రెండో టూల్ నీ  ప్రయోగించాక; ఇక మూడవ టూల్ అయిన సమస్యకి దారి తీసే పరిస్థితుల కల్పనగా, ఆ అమ్మాయి డ్రగ్ మాఫియా చేతిలో గాయపడుతుంది. దీన్నంది  పుచ్చుకుని  నాల్గవ టూల్ అయిన కథకి సమస్య – లేదా ప్లాట్ పాయింట్ -1 లేదా  మొదటి మూలస్థంభం  -  ఏర్పాటుకి హీరో వెళ్లి  ముందుగా మాఫియా గ్యాంగ్ తో బేరమాడి చూసి, విన్పించుకోకపోతే తన పూర్వ జీవితంలోని క్లోజ్ కంబాట్ టెక్నిక్ తో తన్నడం, చంపడం మొదలెడతాడు - ఆ అమ్మాయి పట్ల జరిగిన తీవ్ర అపచారం దృష్ట్యా.

        ఈ యాక్షన్ సీన్ క్లాసిక్ క్రియేషన్ గా నిలిచిపోతుంది. కథలో మొదటి మూలస్థంభాన్ని ఏర్పాటు చేసే ఘట్టాన్ని హాలీవుడ్ లో బలంగా రిజిస్టర్ చేస్తారు. ఎందుకంటే, కథకి ఇది ప్లాట్ పాయింట్- 1 గనుక, కథలో సాధించేందుకు ఏర్పాటు చేస్తున్న సమస్య ఇదేగనుక ప్రేక్షకుల మనసుల్లో బలంగా ముద్ర వేసేట్టు చూస్తారు. ఇదే జరిగిందిక్కడ. దీంతో మాస్కోలో మాఫియా బాస్ రియాక్టయి ఈ చంపిన వాడెవడో తెలుసుకుని  చంపెయ్య మని అనుచరుణ్ణి పంపుతాడు. ఇక్కడ్నించీ మిడిల్ విభగంలో పడుతుంది కథ. హీరో తిరిగి తన మామూలు జీవితంలో కొచ్చేస్తాడు. మామూళ్ళ కోసం వేధిస్తున్న ఓ పోలీసుని శిక్షిస్తాడు. మఫియాకి తానెవరో తెలిసిపోతాడు. వాళ్ళ నుంచి తప్పించుకుంటూ సమాజసేవ చేస్తూనే ఉంటాడు. ఇంకో దుష్ట పోలీసు అధికారి ప్రాణం తీస్తాడు. ఇలా సాగిపోతూంటుంది కథనం... అమాయకుల్ని రక్షిస్తూనే మాస్కో వెళ్లి మాఫియాని అంతమొందిస్తాడు.

      ఈ క్యారక్టర్ గతాన్ని చెప్పడం కోసం ఫ్లాష్ బ్యాక్ లోకి వెళ్ళలేదు. పొడిపొడి మాటల్లో అతడిచేతే చెప్పిస్తారు. దీనివల్ల ఓ వెలితి వెన్నాడుతూంటుంది మనల్ని. గతంలో ఉద్యోగ రీత్యా అతను చేసిన పాపాలేమిటో  దృశ్య రూపంలో ప్రత్యక్షంగా చూపించి వుంటే,  ఇప్పుడు అతను  చేసుకుంటున్న ప్రాయశ్చిత్తానికి మనకి ఎనలేని సానుభూతి కలిగే అవకాశం .కానీ ఈ పాత్ర గురించి ఏమీ చెప్పకూడదని నిర్ణయించామని రచయిత రిచర్డ్ వెంక్ వింతగా చెప్పాడు. ఇది టిపికల్ యాక్టర్ మూవీ కాదనీ, అతను సూపర్ హీరో కూడా కాదనీ, కానీ  ఏది తప్పో ఏది ఒప్పో అంతరాత్మకి తెలిసిన వాడనీ చెప్పుకొచ్చాడు. ఇది ఎంత వరకు కరెక్టో గానీ,  గతంలో 2005 లో రాం గోపాల్ వర్మ నిర్మించిన ‘జేమ్స్’ అనే యాక్షన్ సినిమాలో కూడా హీరో ఎవరో, ఎక్కడ్నించీ వచ్చాడో, ఏమీ చెప్పకుండా నానా యాక్షన్ హంగామా చేయించారు. ఈ అట్ట ముక్క పాత్ర చూళ్లేక మొహం చాటేశారు ప్రేక్షకులు.

        పోతే, ‘ఈక్వలైజర్’  మిడిల్ ఒక దశ దాటాక డొల్లగా మారడమూ జరుగుతుంది. సాగుతున్న కొద్దీ కథ విస్తరించకుండా, కొత్త విషయాలు బయటపడకుండా,  అదే హీరో- మాఫియా ఫ్లాట్ యాక్షన్ గా వెళ్లి ముగుస్తుంది.

        ఇలా 1 - 2 -3 స్ట్రక్చర్ లో వున్న ‘ఈక్వలైజర్’ కథని,  ‘డిక్టేటర్’ లో 2 - 1 - 3 కి  తీసుకుంటున్నప్పుడు,  ‘ఈక్వలైజర్’  లోని  1 ని ( బిగినింగ్ ని) మాత్రమే తీసుకుని, ‘డిక్టేటర్’ లో 2 గా ( మిడిల్ గా )  పెట్టేసుకున్నారు! తలకాయని తెచ్చి మొండెం స్థానంలో పెట్టేశారు!!

        బిగినింగ్ ని  తెచ్చి మిడిల్ స్థానంలో పెట్టేస్తే, మరి మిడిల్ ఏమయినట్టు? ఏమీ కాలేదు. అదే బిగినింగ్, అదే మిడిల్ అనుకోవాలి మనం.  చాలా కన్ఫ్యూజన్ గా వుంది కదూ- అసలేం జరిగిందా అని కనిపెట్టడానికీ, ఆ కనిపెట్టిన కనీవినీ ఎరుగని ఈ మహా కొత్త గందరగోళాన్ని ఒక దారిలో పెట్టి రాసుకు రావడానికీ కొన్ని రోజులు పట్టింది! సంక్రాంతికి మొదలెడితే శివరాత్రి వచ్చేట్టుంది. బాలయ్య దెబ్బ అంటే మాటలా! జీవితంలో ఇక తెలుగు సినిమాల జోలికి పోకూడ దన్నట్టు తయారయ్యింది.

    మళ్ళీ మొదటి కొద్దాం. కాస్సేపు మనం ‘బాషా’ మోడ్ ని  మర్చిపోయి,  ఇది స్ట్రెయిట్  నేరేషన్ లో 1-2-3 లాగా సాగుతున్న కథే  అనుకుని  చూద్దాం అనుకున్నాం కదా పైన? అలాగే చూద్దాం. అప్పుడు ‘ఈక్వలైజర్’ పాత్ర టీవీ సిరీస్ నుంచి వచ్చినా, కాలానికి తగ్గట్టు దాన్ని నవీకరిస్తూ, వోటింగ్ లో న్యాయం పట్ల అమెరికన్ ప్రజానీకం వెలిబుచ్చిన  మనోభావాలని - సామాజిక డిమాండ్ ని తీర్చే కథా నాయకుడుగా ఒక పరిశీలనతో హీరో పాత్ర వెలసింది. డిక్టేటర్ లో ఈ సామాజిక స్పృహతో కూడిన మూలాలు లేనందుకు కూడా క్షమిచేద్దాం. తెలుగు సినిమా కథలు సమాజంలోంచి రాకుండా, ఇతర విదేశీ సినిమాల్లోంచి రావాలి కాబట్టి, మూలకణాలు తీసేసిన  ఫారిన్ పాత్రగానే ‘డిక్టేటర్’ ని చూద్దాం. ‘ఈక్వలైజర్’  పాత్రచిత్రణలో హీరో పుస్తక పఠనానికి ఒక నేపధ్యం వుంది. ‘డిక్టేటర్’ లో ఈ అలవాటు దేనికున్నట్టో... దీన్ని కూడా ఉపేక్షిద్దాం. ‘ఈక్వలైజర్’ పాత్ర దాని గత జీవితంలో పాపాలకి ప్రాయశ్చిత్తం చేసుకోవడానికి పరోపకారం చేస్తున్న కోణం కూడా ‘డిక్టేటర్’ లో లేకపోయినా  ఓకే అనుకుందాం. పరోపకారం చేయడానికీ, మానవత్వం చూపడానికీ కారణాలు వెతుక్కోనవసరం లేదు- అది మనిషి సహజాతం.  

        ఇలా 1 – 2 – 3 స్ట్రెయిట్  నేరేషన్ లో హీరో పాత్ర స్వతంత్రంగా ఎస్టాబ్లిష్ అయి, గోల్ ఏర్పడి, స్వతంత్ర కథగా సాగుతున్నప్పుడు,  ఇంటర్వెల్లో పాలలో కుంకుడు రసం పోసి విరిచేసినట్టు- ఇతను ఇతను కాదూ, ఇతను వేటే, ఇనద్తికి వేరే కథ వుండీ...అన్య్యడంతో ఇంతవరకూ చూపించిన స్వతర కథ ఆటో మేటిగ్గా రద్దయిపోయింది. రసభంగంతో వేరే కథ ఎత్తుకున్నట్టయింది ఇంటర్వెల్ నుంచీ..ఇది సెకండాఫ్ సిండ్రోం. ఫస్టాఫ్ ఒక కథ- సెకండాఫ్ ఇంకో కథ అనే సమస్య తో మధ్యకి ఫ్రాక్చరై ముక్కలైన  స్క్రీన్ ప్లే.  1-2-3 ని  బలవంతంగా 2 - 1 – 3 లోకి ఇరికించాలని చూసే ప్రయత్నం. అసలు ఫస్టాఫ్ 1-2-3 గా సెట్ చేశామని తెలీకపోవడం వల్ల ఈ గందరగోళం.

        ఇదంతా ఎవరిక్కావాలి, సినిమా హిట్టయ్యిం దనొచ్చు. కానీ ఇలా తలని మొండెం గా చూపించి తీయడానికి- రాయడానికీ -  బిగ్ నేమ్సే  అవసరం లేదన్నది ఇక్కడ పాయింటు. ఓ పాతిక వేలు రాయడానికిచ్చి, ఇంకో లక్ష తీయడానికిస్తే,  లోకల్ టాలెంట్స్  ఎందరో వున్నారు టాలీవుడ్ లో. ఇది చేదు నిజం. భారీ మొత్తాలు కాదు ప్రధానం, బిగ్ నేమ్స్ అన్నపుడు పేరు ప్రతిష్టల కోసమైనా, కొన్నాళ్ళు కెరీర్ నిలవడం కోసమైనా  అడ్డగోలు తనం మానుకోవాలిగా.

అప్పుడేం చేయాలి

     ‘క్వలైజర్’ లోంచి తీసుకున్న బిగినింగ్ విభాగాన్ని ‘డిక్టేటర్’  లో బిగినింగ్ విభాగం గానే పెట్టుకోవాలి. అంటే ఫ్లాష్ బ్యాక్ గా పెట్టుకోవాలి. ‘డిక్టేటర్’ లో చూపించిన ఫ్లాష్ బ్యాక్ అంతా కథకి బిగినింగ్ విభాగం. ఫ్లాష్ బ్యాక్ లో బిగినింగ్, మళ్ళీ ఫస్టాఫ్ లోనూ బిగినింగ్ ఎలా వుంటాయి? బిగినింగ్ విభాగంలో జరిగే బిజినెస్, మిడిల్ విభాగంలో జరిగే బిజినెస్ వేర్వేరు అన్నది జనరల్ నాలెడ్జీయే. మిడిల్ విభాగమే  లేకుండా సినిమా అంతా  రెండు బిగినింగ్ విభాగాలే ఎలావుంటుంది ఎక్కడైనా?

        ఇందుకే ఫ్లాష్ బ్యాక్ లో చూపించిన హీరో పాత్రకీ, ఫస్టాఫ్ లో చూపించిన హీరో పాత్రకీ పొంతన లేకుండా పోయింది. ఎలాగంటే,  ఫ్లాష్ బ్యాక్ లో గాయపడ్డ భార్యకి తను మారుతానని మాటిస్తాడు. కానీ ఈ నేపధ్యంలోంచి వచ్చిన వాణ్ణి ఫస్టాఫ్ కథనంలో చూస్తే,  గొడవల్లో తల దూరుస్తూంటాడు, మూకుమ్మడిగా గ్యాంగ్ నే చంపుతాడు...

‘ఈక్వలైజర్’ లో పాత జీవితాన్ని మానేస్తానని భార్యకి మాటిస్తాడు. ఆ ప్రకారమే కోవర్టుగా లేడు. సామాన్యుడిలా  బతుకుతూ కోవర్టుగా చేసిన పాపాలకి ఇప్పుడు  పాపుల్ని శిక్షిస్తున్నాడు. ప్రాయశ్చిత్తం చేసుకుంటున్నాడు. ఇదీ మారడమంటే.

        అసలు ఇంత గందరగోళం ‘ఈక్వలైజర్’  ని కాపీ కొట్టి తీరాల్సిందేననీ తీర్మానించుకున్నప్పుడు, దాని మేకింగ్ వెనుక వున్న స్పిరిట్ ఏమిటి, రచయిత ఎక్కడ్నించి ఇన్స్పైర్ అయ్యాడు, ఏ భావజాలాన్ని ప్రజల్లోంచే తీసుకున్నాడు వగైరా సమాచారంతో కూడిన ఇంటర్వ్యూ లనీ, సినిమా  విడుదలయ్యాక వచ్చిన రకరకాల రివ్యూలనీ, ఇతర ముఖ్య సమాచారాన్నీ చదవడం పరమబోరు అనుకోకుండా చదివి, శిఖరాగ్ర సమావేశాలు జరుపుకుని వుంటే బావుండేది. సక్సెస్  కి షార్ట్ కట్స్ వుండవు కదా?  



-సికిందర్ 
http://www.cinemabazaar.in/