రివ్యూలు, సాంకేతికాలు, స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు...

టికెట్లు దొరకడం యోగం, సినిమాలు చూడడం భోగం, రివ్యూలు రాయడం రోగం!

మోసగాళ్ళకు మోసగాడు ప్రశ్న కోసం ఔచిత్యం ద్వారా క్రమీకరించిన పోస్ట్‌లను చూపిస్తోంది. తేదీ ద్వారా క్రమీకరించు అన్ని పోస్ట్‌లను చూపించు
మోసగాళ్ళకు మోసగాడు ప్రశ్న కోసం ఔచిత్యం ద్వారా క్రమీకరించిన పోస్ట్‌లను చూపిస్తోంది. తేదీ ద్వారా క్రమీకరించు అన్ని పోస్ట్‌లను చూపించు

15, జూన్ 2015, సోమవారం

నాటి రహస్యం!


          జానపద వీరుణ్ణి కౌబాయ్ హీరోగా మార్చేసి, మొత్తం భారతీయ సినిమానే కొత్త జానర్ లోకి కదం తొక్కించిన యాక్షన్ సినిమాల డైరెక్టర్ కె ఎస్ ఆర్ దాస్. కె ఎస్ ఆర్  దాస్ - కృష్ణ- ఓ కౌబాయ్ పాత్రా కలిస్తే అదొక ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ అయి తెలుగు ప్రేక్షకుల్ని ఉర్రూతలూగిస్తే, మళ్ళీ భాష మార్చుకుని నూట పాతిక దేశాల్లో ‘ట్రెజర్ హంట్’ గా డబ్బింగై రికార్డులు కూడా  సృష్టించింది!  
          ఇవ్వాళ్ళ నాలుగైదు దేశాల్లో ఓవర్సీస్ వ్యాపారం చేసుకోగల్గుతోంది తెలుగు సినిమా. దీన్నే ‘ప్రపంచవ్యాప్తంగా విడుదల’ అంటున్నారు. కానీ నాలుగు దశాబ్దాల క్రితమే ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ సాధించిన యూనివర్శల్ సక్సెస్ స్టోరీ ముందు ఇదెంత! ఎల్లెలెరుగని సక్సెస్ కొత్త కొత్తగా చేసే సాహసాల వల్లే వస్తుంది!


ఇది హీరో కృష్ణ సాహసం. కానీ దీనికంటే ముందు కె ఎస్ ఆర్ దాస్ చేసిన సాహసం వుంది. 1970 లోనే విజయలలిత తో ‘రౌడీ రాణి’ తీసి, ఆలిండియా లోనే మొట్టమొదటి హీరోయిన్ ఓరియెంటెడ్ యాక్షన్ సినిమాగా ఆయన నిలబెట్టాడు. తనూ మొట్ట మొదటి యాక్షన్ సినిమా డైరెక్టర్ అయ్యాడు. అలాగే 1971 లో కృష్ణ నటిస్తూ నిర్మించిన ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ తో దేశానికి మొట్ట మొదటి కౌబాయ్ సినిమాని అందిస్తూ, చరిత్రని సృష్టించాడు కె ఎస్ ఆర్ దాస్.   ప్రతీ ట్రెండ్ సెట్టర్ ఒక చారిత్రక అవసరం కోసం పుడతాడు. 1970 ల నాటికి ఆదరణ కోల్పోతున్న  జానపద సినిమాల స్లాట్ ని కె ఎస్ ఆర్ దాస్ తన కౌబాయ్- యాక్షన్ చిత్రాల పరంపరతో భర్తీ చేస్తూ, సగటు ప్రేక్షకుల్నితండోపతండాలుగా కొత్త ఉత్సాహంతో థియేటర్లకి రప్పించిన ఘనత సాధించాడు. కానీ ఏదైతే ఫారిన్ అన్పిస్తుందో దానికి సినిమా పండితుల ఆదరణ లభించదు. కాబట్టి యాక్షన్ దాదా దాస్ ఎలాటి అవార్డులకీ అర్హుడు కాలేకపోయారు. ఇది చూడముచ్చటగా సినిమా పండితులు చేసిన చారిత్రక తప్పిదం (ఈ వ్యాసం చదివి బెంగళూరు నుంచి కె ఎస్ ఆర్ దాస్ ఫోన్ చేసి బాధని పంచుకున్నారు).


      ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ దాస్ కి 
దర్శకత్వంలో గోల్డ్ మెడల్ లాంటి సినిమా. ‘మెకన్నాస్ గోల్డ్’, ‘ద గుడ్ ద బ్యాడ్ ద అగ్లీ’ లాంటి హాలీవుడ్ సినిమాలు ఈ తెలుగు కౌబాయ్ కి స్ఫూర్తే గానీ నకలు కాదు. నేడు దృశ్యాలే యదేచ్ఛగా కాపీఅవుతున్న నేపధ్యంలో ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ లో ప్రతీ దృశ్యం  సొంత సృష్టే కావడం గర్వకారణం. లేకపోతే  125 దేశాల్లో విడుదలైన దీని డబ్బింగ్ వెర్షన్ ని తిప్పికొట్టేసే  వాళ్ళు ప్రేక్షకులు. తెలుగు ప్రేక్షకులు ఎప్పటికీ గర్వ పడాల్సిన ఓ అద్భుత కౌబాయ్ సృష్టి ఈ సినిమాతో  చేశారు మహా కవి ఆరుద్ర. కవులేంటి, కౌబాయ్ లు రాయడమేంటని జుట్లు పీక్కోనక్కర్లేదు. ఆ రోజుల్లో కొందరు కవులూ రచయితలు కూడా నన్న విషయం మరువకూడదు. ఆరుద్ర అలాంటి సృష్టి చేస్తే, హాలీవుడ్ ప్రభావం పడనీ దర్శకుడు దాస్, ఛాయాగ్రాహకుడు వీఎస్సార్ స్వామి దీన్ని తెరకెక్కించారు. అప్పటివరకూ తెలుగు ప్రేక్షకులకి ఏమాత్రం పరిచయం లేని పరాయి పాత్రలో కలర్ కౌబాయ్ గా హీరో కృష్ణ సూటిగా వాళ్ళ హృదయాల్లోకి దూసుకు పోయారు. అంతే, ప్రాణాంతకమైన ఇంత రిస్కుతీసుకుని ఎక్కడో హాలీవుడ్ కౌబాయ్ పాత్రని తెలుగుకి నమ్మించి, టోకున అమ్మించేయడం మామూలు విజయం కాదు, విజయంన్నర విజయమది!

ఇంకా ఈ సినిమాతో ముందు కాలంలో ఎదురవబోయే ఓ సమస్య ని అప్పుడే ఊహించేసినట్టు, దానికో పరిష్కారాన్ని కూడా సూచించేశారు. ఇప్పుడు మారిపోయిన జీవన విధానంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రేక్షకులు ఓ సినిమా దృశ్యం పై ధ్యాస పట్టే అటెన్షన్ స్పాన్  అనేది పది సెకన్లకి పడిపోయిందని హాలీవుడ్ ఆందోళన చెందుతోంది. దీంతో  తెలుగులో కూడా ఎంటీవీ తరహా హడావిడి మెరుపు షాట్స్ కట్ చేస్తున్నారు. దీనివల్ల పసలేని వాక్యాల్లా దృశ్యాలు తే లిపోతున్నాయి. దీనికో పరిష్కారంగా అన్నట్టు ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ లో దృశ్యాత్మక వైభవాన్ని సంతరించిపెట్టారు. ఆ దృశ్యాత్మక వైభవాన్ని  హీరో పాత్ర ఆలంబనగా సృష్టించారు. వాణిజ్య సినిమాకి హీరో పాత్ర తప్ప మరేదీ ప్రధానాకర్షణ అవదు కాబట్టి,  దృశ్య దృశ్యానికీ మారిపోయే కొత్త కొత్త కౌబాయ్ డ్రెస్సులతో హీరో కృష్ణ కలర్ఫుల్ గా కనువిందు  చేస్తూంటే, ప్రేక్షకుల కళ్ళు తెరకి అతుక్కుపోక ఏమౌతాయి? అప్పుడు అటెన్షన్ స్పాన్ అనే వేధించే సమస్య కి స్థానం ఎక్కడుంటుంది? జీవన వేగంతో పరుగులెత్తే హడావిడీ బిజీ ప్రేక్షకుల పరధ్యానాన్ని దృశ్యం జయించాలంటే, ఎప్పటికప్పుడు అలరించే కంటెంటే ముఖ్యం తప్ప, ఎలాంటి ఫ్లాష్ కట్స్ లతో సారం లేని టెక్నాలజీ కాదని ఆనాడే తేటతెల్లం చేసింది ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’! 

     ఎర్రటి రాజస్థాన్ ఎడారులు, బికనీర్ కోట లు, ఆకుపచ్చ- నీలి వర్ణపు ప్రవాహంతో సట్లెజ్ నదీ తీరం, తెల్లటి సిమ్లా మంచుకొండలు, టిబెట్ పీఠభూమి, పాక్- చైనా సరిహద్దూ..ఇలా ఎన్నెన్నో అంతర్జాతీయ స్థాయి దృశ్యాల చిత్రీకరణలతో, ఉత్తర భారతాన్ని ప్రపంచానికి చూపెట్టిన దక్షిణ సినిమా ఇది!  మద్రాసు నుంచి ప్రత్యేక రైల్లో రాజస్థాన్ కి యూనిట్ అంతా తరలి వెళ్తోంటే సినిమా వర్గాల్లో ఆందోళన. ఇంత బరితెగించిన హంగామాతో పద్మాలయా బ్యానర్ ఉండేనా పోయేనా అని దిగులు. తీరా బాక్సాఫీసు వైపు చూశాక కళ్ళు చేదిరేట్టు  కనకవర్షం!

         కృష్ణ, విజయనిర్మల, నాగభూషణం, రావుగోపాలరావు, గుమ్మడి, కాంతారావు, ధూళిపాళ, సత్యనారాయణ, ప్రభాకరరెడ్డి, సాక్షి రంగారావు, త్యాగరాజు, ఆనందమోహన్, కాకరాల, గోకిన రామారావు, సి హెచ్ కృష్ణమూర్తి ...ఇంకా జ్యోతిలక్ష్మి, రాజసులోచన, శాంతకుమారి, ఎస్ వరలక్ష్మి, తదితర హేమాహేమీలతో  కూడిన భారీ తారాగణం!

          పాటలూ హిట్టే! స్వరకల్పన ఆదినారాయణరావు. గీతరచన ఆరుద్ర, అప్పలాచార్య. ‘కోరినది నెరవేరినది’, ‘గురిని సూటిగా చూసేవాడా’, ‘ఎలాగుంది ఎలాగుంది అబ్బాయా’..పాటలు మాంఛి కిక్కు. అప్పట్లోనే ఫిరోజ్ ఖాన్ తీసిన ‘అపరాథ్’ లోని ‘తుమ్ మిలే జో ముజే’ ( కిషోర్-ఆశా) పాట బాణీకి దగ్గరగా వుండే పాట ‘కోరినది నెరవేరినది’..

        నాగభూషణం తో  ఆరుద్ర యదేచ్ఛగా పలికించేసిన  ‘తల్లి ముండమొయ్య’ ఊతపదం, ‘నమ్మించి పుట్టి ముంచుతావురో కొడుకో! నీ కాష్ఠం వానొచ్చి ఆరిపోతుందిరో కొడుకో! నిన్ను నక్కలు పీక్కు తింటాయిరా కొడుకో- కొడుకో!!’ అనే తిట్లూ సెన్సార్ కి చిక్కకపోవడం అదో అద్భుతం!
     కృష్ణని కొత్తావతారంతో మొట్టమొదటి ఇండియన్ కౌబాయ్ గా ప్రెజెంట్ చేసిన నిపుణుల్లో ఇంకా కాస్ట్యూమర్స్ బాబూరావ్- వెంకట్రావులు, మేకప్ మాన్ మాధవరావు, ఫైట్ మాస్టర్స్ రాఘవులు- మాధవ్ ప్రభృతులు వున్నారు.

ఆరుద్రామృతం!
  ‘వెండి పలకల గ్లాసు’ వంటి డిటెక్టివ్ కథలు రాసిన ఆరుద్ర (భాగవతుల సదాశివ శంకరశాస్త్రి)  కి కౌబాయ్ యాక్షన్ రాయడం పెద్ద కష్టం కాకపోవచ్చు. కాకపోతే దాంతో తెలుగు ప్రేక్షకుల్ని ఒప్పించడం దగ్గరే వస్తుంది సమస్య. తెలుగు ప్రేక్షకుడు అసలే కొరకరాని కొయ్య. వాడికేం నచ్చుతుందో వాణ్ణి పుట్టించిన బ్రహ్మ కూడా కనుక్కోలేడు. మూసని వడ్డిస్తే ఎంతైనా ఆవురావురని ఆరగించేస్తాడని మాత్రం తెలుసు. కానీ ఆ  మూసలో నైనా ముక్కూ  మొహం తెలీని, విచిత్ర వేషధారి  కౌబాయ్ పాత్రని దించడమెలా?

         ‘ఏక్  నిరంజన్ ‘ లో పూరీ జగన్నాథ్ విదేశాల్లో కనిపించే బౌంటీ హంటర్ అనే పాత్రలో ప్రభాస్ ని చూపించాడు. అది నేటివిటీ లేక ప్రేక్షకులకి ఎక్కలేదు. ఆరుద్ర ఈ నేటివిటీ గురించే ఆలోచించి వుంటారు. తన కౌబాయ్ హీరో పాత్ర కూడా విదేశీ బౌంటీ హంటరే! అంటే నేరస్థుల్ని చట్టానికి పట్టించి తృణమో పణమో సంపాదించుకునేవాడు. అందుకని ఆరుద్ర కథని సమకాలీనం చేయకుండా తెలివిగా ఇండియాని ఏలిన బ్రిటిష్- ఫ్రెంచి ల కాలంలో స్థాపించారు. అనగనగా బొబ్బిలి యుద్ధంలో బ్రిటిష్ వాళ్ళు అమరవీడు సంస్థానం మీద దాడి చేస్తారు. అక్కడ్నించీ మొదలెడితే గద్వాల, కర్నూలు సంస్థానాల వరకూ ఓ నిధికోసం వేట కొనసాగుతుంది. అప్పటి నేపధ్యవాతావరణం, ఆ నట్ట నడి తెలుగు ప్రాంతంలో విదేశీ సంస్కృతీ, నిధి వేటా అనేవి  ఆరుద్ర సృష్టించిన కృష్ణ ప్రసాద్ (కృష్ణ) పాత్రకి సరిపోయి- క్రిమినల్ పాత్రలో నాగభూషణాన్ని పదే పదే  పట్టిచ్చే బౌంటీ హంటర్ లాగా చూపించినా చెల్లిపోయింది. పైగా విలన్స్ కి బెజవాడ మంగయ్య, ఏలూరు లింగయ్య, నెల్లూరు రంగయ్య, చిత్తూరు చెంగయ్య, చెన్నపట్నం చిన్నయ్య..అంటూ మాస్ పేర్లు కూడా తగిలించడంతో అప్పటి నేలక్లాసు ప్రేక్షకులు పేచీ పెట్టకుండా ఆ పాత్రల్ని ఆనందంగా ‘ఓన్’ చేసేసుకున్నారు. 

            ఇక ఆరుద్ర ఈ యాక్షన్ కథ అల్లిన తీరు ఒక అద్భుత విన్యాసమనే చెప్పాలి. కథకి మెయిన్ లైన్ ఒకటి, లూప్ లైన్ ఒకటి పెట్టుకున్నారు. ఇక సరైన సమయంలో సరయిన నిర్ణయం అన్నట్టు కథేమిటో అప్పుడప్పుడే  చెప్పకుండా ప్రేక్షకుల్ని ఊరిస్తూ, ఓ చోట మెయిన్ లైన్లో లూప్ లైన్ ని కలిపేస్తూ పాయింటాఫ్ ఎటాక్ ని సృష్టించారు!

          ఇందువల్ల ఆలశ్యంగా వచ్చిన కథలో ఈ మొదటి మలుపు- టైమింగ్ ని కోల్పోయిందని అన్పించదు. మెయిన్ లైన్ లో సత్యనారాయణ  గ్యాంగ్ తో నిధికి సంబంధించిన కుట్రలు చూపిస్తూ, దీని బ్యాక్ డ్రాప్ లో దీనితో సంబంధంలేని లూప్ లైన్ లో కృష్ణ – నాగభూషణం ళ పరస్పరం దెబ్బ దీసుకునే ఎత్తుగడలతో వినోదాత్మక కథనం నడిపారు. ఫైనల్ గా కృష్ణని  నాగభూషణం అమాంతం పట్టేసుకుని కాళ్ళూ చేతులు కట్టేసి ఎడారిలో పడేసి పగదీర్చుకుని వెళ్ళిపోయాక, ఒంటెల బండిలో కొన ప్రాణాలతో వచ్చిన ఓ అపరిచిత వ్యక్తి  కృష్ణ చెవిలో నిధి గురించి రహస్యం చెప్పిపోయే ఘట్టం ( పాయింటాఫ్ ఎటాక్) తో,  ఈ లూప్ లైన్ కాస్తా మెయిన్ లైన్ తో స్పర్శిస్తుందన్నమాట  మాట! 

          ఇలా కథ, మాటలు, స్క్రీన్ ప్లే, పాటలూ అన్నీ ఆరుద్రే రాసుకుని వెళ్ళాక, ఒక ఎదురు చూడని అనుభవం ఎదురయ్యిందాయనకి. అదేమిటో సినీ విజ్ఞాన  విశారద ఎస్వీ రామారావు ఇలా చెప్పారు- ఆరుద్ర ఇంత అద్భుతంగా స్క్రిప్టు రాసి చూపించాక, ఆయన్నే దర్శకత్వం వహించమని పట్టుబట్టారు పద్మాలయా నిర్మాతలు జి. ఆది శేషగిరిరావు, జి. హనుమంతరావులు. అయితే ఆరుద్ర అసలు ఒప్పుకోలేదు!


 సికిందర్
ఫిబ్రవరి 2010 ‘సాక్షి’  



25, మే 2015, సోమవారం

మూసగాళ్ళకు మరో పాఠం!



రచన, దర్శకత్వం: బోస్‌ నెల్లూరి
తారాగణం: సుధీర్‌ బాబు, నందిని రాయ్‌, జయప్రకాష్‌రెడ్డి, అభిమన్యు సింగ్‌, పంకజ్‌ కేసరి, ప్రవీణ్‌, చంద్రమోహన్‌, సప్తగిరి, ఫిష్‌ వెంకట్‌, దువ్వాసి మోహన్‌ తదితరులు
మాటలు: ప్రసాద్‌ వర్మ  సంగీతం: మణికాంత్‌ ఖాద్రి   ఛాయాగ్రహణం: యు. సాయిప్రకాష్‌బ్యానర్‌: లక్ష్మీ నరసింహా ఎంటర్‌టైన్‌మెంట్స్‌   నిర్మాత: చక్రి చిగురుపాటి
విడుదల : మే 22, 2015
*
          కొత్త కొత్త హీరోలు, మూడు నాల్గు సినిమాల వయస్సు గల వర్ధమాన హీరోలూ కొత్త దర్శకుల్ని నమ్ముకుని బాగా దగా పడుతున్నారు. అసలు కొత్త దర్శకుల సినిమాలంటేనే  చూడ్డానికి భయపడాల్సిన  పరిస్థితులేర్పడ్డాయి. సినిమా మాధ్యమం గురించి, ప్రేక్షకాభిరుచి గురించీ  కనీసావగాహన లేకుండా సినిమాలు తీసేయడం కొత్త దర్శకుల దినచర్య అయింది. ఏ యేటికా యేడు వందేసి మంది ఇలాటి కొత్త దర్శకులు వచ్చేసి  చాలా బెడదగా తయారవుతున్నారు సినిమా రంగానికి, బయ్యర్లకీ, ప్రేక్షకులకీ.  తీసే ఒక్క సినిమాతో కాలగర్భంలో కలిసిపోయే ఈ దర్శకులు అసలు దర్శకులు కాకపోతే వచ్చే నష్టమేమిటి? కొత్త నిర్మాతలకి సభ్యత్వం ఇచ్చేముందు తగిన కౌన్సెలింగ్ ఇవ్వాలని నిర్మాతల మండలి అనుకున్నట్టు- అలాటి ఓ వడపోత కార్యక్రమం కొత్తగా దర్శకులయ్యే వాళ్లకి లేకపోడంతో ఇష్టారాజ్యంగా సాగిపోతోంది దందా!

          ప్రస్తుత సినిమా ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ తీసిన కొత్త దర్శకుడిదీ ఇదే దారి. నేను సైతం ఫ్లాపుల కాష్ఠానికి సినిమా వొక్కటి ఆహుతిచ్చాను.. అనేసి సగర్వంగా ప్రకటించుకోవడానికే ఈ బృహత్కార్యానికి సమకట్టి నట్టుంది. మొదటి సినిమా ‘డీకే బోస్’ విడుదలైతే కాలేదు గానీ, పేరున్న హీరోతో ఈ రెండో సినిమా దక్కింది. ఇదయినా విడుదల కాని మొదటి సినిమా నుంచి నేర్చుకున్న పాఠంలా ఉండాల్సింది అదీ కాలేదు.

          హీరో సుధీర్ బాబు తాను పాపులర్ హీరోగా ఎస్టాబ్లిష్ అవ్వాలని ఆశించే ముందు ఇలాటి పాసివ్ హీరో పాత్రల పట్ల అప్రమత్తత ప్రదర్శించడం మంచిది. ఏం హీరోయిజం వుందని ఈ ‘హీరో’ పాత్రకి అంగీకరించాడో తనకే తెలియాలి. తనకి తెల్సింది శిక్షణ పొందిన నటనే అయితే అది మాత్రమే చాలదు- తన నటనా వృత్తిలో భాగమే అయిన పాత్ర చిత్రణని  కూడా కాస్త పట్టించుకోవాలి. కానీ దురదృష్టమే మిటంటే, ఏ ఫిలిం ఇనిస్టిట్యూట్ కూడా నటులు పాసివ్  పాత్రల్ని ఎలా ఏరిపారేసి యాక్టివ్ పాత్రల్ని ఎంపిక చేసుకోవాలో నేర్పే పాపాన పోవడం లేదు.  ఇదంతా  స్క్రీన్ ప్లే సబ్జెక్టులో భాగంగా బోధించే విషయంగా మాత్రమే చూస్తున్నాయి విచారకరంగా. ఇందుకే  ఎడాపెడా చిన్న సినిమాలూ భారీ బడ్జట్ సినిమాలూ పాసివ్ పాత్రల్ని పోగేసుకుని అట్టర్ ఫ్లాపై చతికిలబడుతున్నాయి. దర్శకులకి పాసివ్- యాక్టివ్ పాత్రల గురించేమీ తెలీదని చెప్పడానికి సందేహించనక్కర్లేదు. ఇలాటి వ్యాసాల్లో గత  పదేళ్ళుగా వందల సార్లు రాసినా వాళ్ళ దారి వాళ్ళదే.  హీరోయిజానికి అశాస్త్రీయంగా తమ తమ సొంత నమ్మకాలూ అభిప్రాయాలూ ఆపాదించుకుని తెచ్చి, పనికిరాని పాసివ్ పాత్రల్ని హీరోలకి అంటగడు తున్నారు శుభ్రంగా. ఇలా ‘మోసగాళ్ళకి మోసగాడు’ అన్పించుకుందామని అంచనా వేసుకున్న సుధీర్ బాబుకి కూడా ఈ ‘మోసమే’ జరిగిపోయింది నిలువెల్లా! సిడ్ ఫీల్డ్ మాటల్లో చెప్పాలంటే, ఈ సినిమా కథలో
 తన క్యారెక్టర్ simply disappears off the page! ఇంత దారుణమన్న మాట.

          తెలుగు సినిమా చరిత్రని ఓ మలుపుతిప్పిన ట్రెండ్ సెట్టర్, హీరో కృష్ణ మానసిక పుత్రిక ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ టైటిల్ ని వాడుకుని, సినిమా తీసి ఇంత అపహాస్యం చేసే అర్హత ఏకోశానా ఈ కొత్త దర్శకుడికి లేదనేది మాత్రం నిర్వివాదాంశం.

          ఇంతకీ ఇదే జాతి సినిమా? కామిక్ థ్రిల్లరా? యాక్షన్ కామెడీయా? పోనీ ఉత్త కామెడీయా? అదికూడా ట్రెండ్ లో వున్న కామెడీయా? యూత్ అప్పీల్  వున్న కామెడీయా? లేకపోతే పురాతన ప్రేక్షకులు చూసేసి దాటేసిన కాలం చెల్లిన కామెడీయా? కథలోంచి పుట్టిన  కామెడీయా? కథని అనాధలా వదిలేసి జోకర్లా వంకర్లు పోయిన సంబంధం లేని కామెడియా?

          సినిమా చిట్ట చివర్న- దర్శకుడు తన పేర్న ఓ సూక్తి వేసుకున్నాడు. ఈ సూక్తి ఈ సినిమా కథ (?) లో ఒక చోట ఓ పాత్రతో అన్పించిందే- 
చెడు చేసేవాడు ఆలోచించాలి, మంచి చేసేవాడు చేసుకుంటూపోవాలి- అని!  కానీ దర్శకుడు ఈ రెండూ చెయ్యక శుభ్రంగా మధ్యేమార్గంగా పలాయనవాదం పఠించాడు ‘కథ’ తో. ఆ ‘కథ’ ఏమిటో ఇప్పుడు చూద్దాం...

ఇంకా పాత మూస ఫార్ములే!
      రొటీన్ గా హీరో ఓ అనాధ. మోసాలు చేసి బతికే చలాకీ. హీరోయిన్ ప్రభుత్వ గ్రంధాలయంలో ఏడున్నర వేల జీతగత్తె అయిన ఖరీదైన డ్రెస్సులు వేసే సగటు లైబ్రేరియన్. ఈమెని రోడ్డు మీద చూసింది లగాయతు ప్రేమంటూ వెంటపడతాడు. ఎలాగూ హీరోయిన్ పెళ్లి చేసుకోవాలని వేరేగా మ్యారేజి బ్యూరోతో కాంటాక్టు లో వుంది. హీరో వెంటపడి వేధిస్తూంటే తప్పించుకునే ప్రయత్నాలు చేస్తూంటుంది. అతడి వృత్తేమితో తెలిసి ఆ వృత్తి మానేస్తే పెళ్లి చేసుకుంటా నంటుంది. అలాగేనని మాటిచ్చి ప్లేటు ఫిరాయిస్తాడు.
          షరా మామూలుగా స్మగ్లర్లతో దందా చేస్తూనే ఉంటాడు. ఈసారి దందా ఏమిటంటే, ఎక్కడో అయోధ్యలో దుండగులు కాజేసిన 12 వ శతాబ్దపు సీతారాముల విగ్రహాల్ని దుబాయ్ కి స్మగుల్ చేసి అక్కడ రుద్రా ( అభిమన్యూ సింగ్) అనే బడా స్మగ్లర్ కి అప్పగించాలి. ఆ విగ్రహాల్ని పాతిక కోట్లకి అమ్మేసిన రుద్రా వాటి స్మగ్లింగ్ కి హైదరాబాద్ లోని కౌషిక్ ( జయప్రకాష్ రెడ్డి) అనే మరో స్మగ్లర్ కి ఆఫర్ ఇస్తాడు. కౌషిక్ మన హీరోకి ఈ పని అప్పజెప్తాడు. హీరో ఆ విగ్రహాల్లో ఒకటి కాజేసి మోసం చేస్తాడు. హీరో ఉద్దేశ మేమిటి? రెండో విగ్రహం కూడా ఎలా సంపాదించాడు? ఈ విగ్రహాలని ఏం చేశాడు? తన మాస్టారి స్కూలు అన్యాక్రాంతం అవకుండా ఎలా కాపాడాడు? హీరోయిన్ ప్రేమని ఎలా గెల్చుకున్నాడు వంటి పరమ రొటీన్ చొప్పదంటు  ప్రశ్నలకే మళ్ళీ సమాధానాలకోసం ఈ సినిమా మిగతా భాగం మొత్తాన్నీ చూసే ధైర్యం కూడగట్టుకోవాలి.

ఎవరెలా చేశారు?
         ఇలాటి అమెచ్యూరిష్ సినిమాలో  ఎవరెలా చేశారో చెప్పుకోవడాని కేముంటుంది? ఎందుకు చెప్పుకోవాలి?  సుధీర్ బాబు డైలాగ్ డెలివరీలో ఇంప్రూవ్ అయ్యాడు, నటనలో ఈజ్ కనబర్చాడు, స్టెప్పులు బాగావేసి,  ఫైట్లు అదరగొట్టాడు..అంటూ రొటీన్ గా పడికట్టు పదాలో, టెంప్లెట్లో వాడేసి పాత్రికేయ ధర్మం అయ్యిందన్పించు కోవడ మెందుకు?  ఈ పడికట్టు పదాలూ, టెంప్లెట్లూ అనేవి ఎప్పుడు? అసలంటూ పాత్ర బావున్నప్పుడు. పాత్రే ఆకట్టుకోనప్పుడు- కథలో కరివేపాకు పాత్ర అయిపోయి నప్పుడు,  ఆ హీరోగారి  ప్రతిభా పాటవాల గురించి రాతలెందుకు? 

          ఈ బుల్లి సినిమాలో హీరోయిన్ దీ ఇదేదో భారీ ఫార్ములా సినిమా అయినట్టూ  ప్రేమలకీ, పాటలకీ మాత్రమే  పరిమితమై పోయిన మరో కృతక పాత్ర. టాలెంటెడ్ నటులు జయప్రకాష్ రెడ్డి, దువ్వాసి మోహన్ లు కూడా మాత్రం ఏం చేయగలరు- కామెడీ పేరుతో దర్శకుడి చ్చిన అర్ధంపర్ధంలేని సెకండ్ గ్రేడ్ లౌడ్ కామెడీతో,  ప్రేక్షకుల నరాలమీద సుత్తి మోతలు ప్రసాదించడం తప్ప? పరమ క్రూరుడుగా ఎంట్రీ ఇచ్చిన విలన్ పాత్ర అభిమన్యు సింగ్ కి మాత్రం దర్శకుడి చేతిలో ఏం మిగులుతుంది- డమ్మీ క్యారక్టర్ గా మారిపోవడం తప్ప? మొదట్నుంచీ కథే మిటన్నది దర్శకుడికే తేలనప్పుడు,  క్లయిమాక్సులు ఎలా ఉంటాయో ఈ మధ్య చూస్తున్నదే- తానుగా కథ ముగించలేని హీరోని మాయం చేసేసి, కమెడియన్లతో వేరే ఎపిసోడు నడిపేసి  ముగించడమే. ఈ కమెడియన్లు ఫిష్ వెంకట్, సప్తగిరి లు అయ్యారు. సినిమా అనేది నిరక్షరాస్యుల కోసం నిరక్షరాస్యులు తీసే వినోద సాధనమని ఎవరో మేధావి ఇందుకే అని వుంటాడు. 

          పాటలతో సహా సాంకేతికంగా ఎందులోనూ ఈ సినిమాలో క్వాలిటీ ఉండనవసరం లేదు- ఎందుకంటే అసలే ఇది నాటు కామెడీ! అన్నిటినీ చదును చేసేస్తుంది. 

స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు?
         స్క్రీన్ ప్లే సంగతులా? అంటే ఏమిటి? మనల్ని రెండు గంటలు కూర్చోబెట్టి కనీసం మర్యాద కోసమైనా కాస్త విజ్ఞత కనబర్చని కథా కథనాలతో, చిత్రణా చిత్రీకరణలతో భరించలేని సహన పరీక్ష పెట్టే  సినిమాలకి కూడా స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు చెప్పుకోవాలా? స్క్రీన్ ప్లే అనేది వుంటే సంగతులేమైనా  చెప్పుకోవచ్చు. కథే లేనప్పుడు స్క్రీన్ ప్లే ఎక్కడిది? All drama is conflict; without conflict there is no character;  without character there is no action; without action there is no story. And without story there is no screenplay!- అని స్పష్టంగా విడమర్చి కామన్ సెన్స్ చెప్పాడు సిడ్ ఫీల్డ్ ! ఇది తెలుగు సినిమాలకి వర్తించదా? తెలుగులో శాస్త్రీయ గ్రంధాలు లేకపోవడం వల్ల ఆడింది ఆటగా సాగుతోంది పరిస్థితి. తెలుగులో శాస్త్రీయ గ్రంధాలుండి, తెలివైన ప్రేక్షకులు ఇలాటి సినిమాలకి చిర్రెత్తి వాటిని ఎత్తి చూపి ప్రశ్నించినప్పుడు తెలుగు సినిమాల్ని వొళ్ళు దగ్గర పెట్టుకుని తీసే అవకాశముంటుంది. విమర్శకులు ప్రశ్నిస్తే అది కంఠ శోషే. గ్రంథాలతో ప్రేక్షకులు తిరగబడితేనే ఇలాటి దందాలు బంద్ అవుతాయి. ఇలాటి సినిమాలు తీసి పోగొట్టుకునే డబ్బుతో పది కుటుంబాలకి శాశ్వత ఆర్ధిక క స్వాతంత్ర్యం కల్పించవచ్చు నిజానికి.

          ఈ సినిమా ‘స్వామిరారా’ వంటి కల్ట్ ఫిలిం కి సీక్వెల్ అని ప్రచారం ఒకటీ. సీక్వెల్ అంటే కొనసాగింపు కథ అని అర్ధం. మళ్ళీ కొత్తగా అదే విగ్రహాల చోరీ కథ నెత్తుకుంటే సీక్వెల్ ఎలా అవుతుంది. అయోధ్యలో విగ్రహాల చోరీ అంటూ ఎంత కల్పిత ‘కథ’ చెప్పినా దాన్ని చాలా ప్రమాదకర ధోరణిగానే పరిగణించాలి సృజనాత్మక స్వేచ్ఛాపరంగా. దర్శకుడు తలపోసినట్టు వూర మాస్ కామెడీ కాబోదు. అయోధ్యకి ముడిపెట్టి ఇలాంటిదేం జరిగినా అది మొత్తం దేశానికే తీవ్ర శాంతి భద్రతల సమస్యవుతుందని దర్శకుడు గమనించాలి, సృజనాత్మ స్వేచ్ఛ వుందని చెప్పేసి ఎక్కడ్నించి పడితే అక్కడ్నించి కథల్ని ఎత్తుకోవడం కాదు.

          ఆ విగ్రహాలు హైదరాబాద్ లాంటి సున్నిత ప్రాంతానికే తరలించడం దర్శకుడి ఇంకో అనాలోచితమైన చర్య. హీరో ఇక్కడే ఉంటున్నాడు గాబట్టి విగ్రహాలూ ఇక్కడికే రావాలన్నట్టుంది కథనం. హీరో ఏం చేస్తున్నాడు ఇక్కడ? అయోధ్యలో అంత సంచలన నేరం జరిగితే ఇక్కడ మోసగాళ్ళకు  అంత మోసగాడే అనుకుంటున్నా హీరోకి ఆ సంగతి తెలియకుండానే ఉంటుందా? మరి అతనెందుకు ఫస్టాఫ్  అంతా విసుగెత్తించే ప్రేమకథతో కాలక్షేపం చేశాడు? 

          ఒక బిల్డప్ తో అయోధ్యలో విగ్రహాల అపహరణ జరుగుతుంది. దీనితర్వాత కథేమిటో అర్ధంగాకుండా కొసరు ప్రేమకథే ఇంటర్వెల్ దాకా సాగుతుంది. ఈ రోజుల్లో సినిమా ప్రేమకథలు ఎవరు చూస్తారు. షార్ట్ ఫిలిమ్స్ ప్రేమకథలు ఇంతకన్నా వాస్తవికంగా- కాలీన స్పృహతో యూత్ ఫుల్ గా ఉంటున్నాయి. ఎస్టాబ్లిష్ చేసిన విగ్రహాల పాయింటుతో థ్రిల్లర్ కథా కమామీషు ప్రధాన కథ కావాలి ఈ సినిమాకి నిజానికి. ‘స్వామిరారా’ లో విగ్రహ స్మగ్లింగే ప్రధాన థ్రిల్లర్ కథ. అందులోంచి పుట్టి రేఖామాత్రంగా వుండీ లేనట్టు సాగేదే – సబ్ టెక్స్ట్ గా పరోక్షంగా సాగేదే ప్రేమ కథ. కానీ ఇక్కడ దర్శకుడు ప్రధాన కథని బహుశా డీల్ చేయలేక వదిలేసి- పలాయనవాదంతో పనికిరాని ప్రేమకథతో, ఇంకేదో ఛోటా విలన్ల (జయప్రకాష్ రెడ్డి- దువ్వాసి మోహన్) గోల కామెడీ తో కాలక్షేపం చేశాడు. ఏమాత్రం మార్కెట్ స్పృహ వున్నా, ఇవ్వాళ్ళ మార్కెట్ కేం కావాలో భిన్నంగా, పోటీతత్వంతో ఆలోచించి ఈ సినిమా తీసేవాడు. 

          పోనీ సెకండాఫ్ లో నైనా ప్రధాన కథని థ్రిల్లింగ్ గా చెప్తాడేమోనని చూస్తే,  అక్కడా షరా మామూలు శ్రీను వైట్ల ఫార్ములాయే శిరోధార్యమైంది ఈ కొత్త దర్శకుడికి తన దగ్గర సొంత విషయమే లేనట్టు! 

          దుబాయ్ విలన్లూ, హైదరాబాద్ విలన్లూ సహా హీరో హీరోయిన్లూ ఒకే ఇంట్లో చేరి వూర కామెడీ చేసుకోవడం మళ్ళీ మళ్ళీ చూడాలిక్కడ. ఆఖరికి విలన్లు ఆ విగ్రహాల్ని అందుకోవడానికి ఇంకేదో రహస్య ప్రదేశమే దొరకనట్టు- రెండు కోట్లు ఖర్చు పెట్టి చిల్లర విలన్ ( ఫిష్ వెంకట్) పెళ్లి శుభాకార్యమంటూ పెళ్లి కూతురితో కలిపి అశ్లీల కామెడీ సృష్టించి ఆ సందట్లో ఎవరికీ తెలీకుండా పనులు చక్కబెట్టుకుంటారట! సినిమా లాజిక్ కైనా ఓ లాకింగ్ సిస్టం వుంటుంది- దాన్నికూడా విరిచిపారేస్తే ఇలాగే తయారవుతుంది.
          పసలేని ప్రేమకథని అంత విరగబడి నడిపిన హీరో, అసలు కథ వచ్చేసరికి కన్పించడు. ఎవరెవరో విలన్లు, కమెడియన్లూ ‘కథ’ ని వదిలేసి ఇంకేవో గోలలు  సృష్టించుకుంటూ పోతూంటారు. హీరో జస్ట్-
disappears off the page!


          ఇంతోటి హీరోకి ఓ ఫ్లాష్ బ్యాక్ కూడా! తెలుగు రాష్ట్రాల్లో మగపుట్టుక పుట్టిన పాపానికి దిక్కులేని అనాధలుగా మిగిలిపోక తప్పదన్నట్టుగా, తెలుగు సినిమాల్లో కుప్ప తెప్పలుగా చూపించు కొస్తున్న అనాధ హీరో పాత్ర ఈసారి ఇక్కడ, చిన్నప్పుడు మేస్టారి పర్సు కొట్టేసి లారీ కింద పడితే, అదే మాస్టారు కాపాడాడు కాబట్టి, ఈ సత్తెకాలపు మాస్టారి అనాధ పిల్లల స్కూల్ని కార్పొరేట్ స్కూలోళ్ళు హైజాక్ చేయకుండా, ఆర్ధిక సాయం చేయడానికే మనవాడు ‘మోసగాడుగా’ గా మారాడట! ఏనాటి కథలివి- ఈనాటి సత్తెకాలపు కొత్త దర్శకులు తీరికూర్చుని చెబుతున్నారు? 

          ఈ సినిమాకి స్క్రీన్ ప్లే లేదు, ఎందుకంటే- స్క్రీన్ ప్లే కి కనీసం ఓ హీరో వుండి- అతడి పరంగా కథ సాగి- అతడి క్యారక్టర్ ఆర్క్ ని సృష్టిస్తూ- టైం అండ్ టెన్షన్ థియరీకి న్యాయం చేయాలి. పురాణ కథ తీసుకున్నా, అణ్వాయుధాల కథ తీసుకున్నా కన్పించేది ఈ బేసిక్సే. కానీ దర్శకుడి ఆలోచన ఎక్కడా పెరగదు. మొదలెట్టింది లగాయత్తూ  చివరిదాకా అదే నేలబారు లెవెల్లో ఆలోచన వుండి పోతుంది. టెన్షన్- థ్రిల్- కాన్ఫ్లిక్ట్ లనేవి సినిమాకి అతి ముఖ్యమన్న అవగాహన ఏకోశానా కన్పించదు. ప్రధాన కథలోంచి ఫైట్ ని సృష్టించలేక కొసరు కథలో చిల్లర గ్యాంగ్ ని మళ్ళీ రప్పించి, సెకండాఫ్ లో ఎంత స్టయిలిష్ గా యాక్షన్ సీను సృష్టించినా, అది మృతదేహానికి అలంకరణ చేసిన చందాన్నే మిగిలిపోయింది.

—సికిందర్









 


































2, మే 2016, సోమవారం

జానర్ మర్యాద గురించి మరొక్కసారి - 2


  2015 లో తర్వాతి రేంజి హీరోలు 19 మంది - కల్యాణ్ రామ్, గోపీచంద్, రాజశేఖర్, రామ్,  నాగచైతన్య, నాని, అఖిల్, శర్వానంద్, సుధీర్, వరుణ్ తేజ్, అల్లరి నరేష్, విష్ణు, నిఖిల్, సుమంత్ అశ్విన్, సాయి ధరమ్ తేజ్, నారా రోహిత్, నాగశౌర్య, రాజ్ తరుణ్, సందీప్ కిషన్, సత్యకార్తీక్ లూ  కలిసి, హీరోయిన్ అనూష్కా శెట్టి ని కలుపుకుని  36 సినిమాలిచ్చారు. ఇందులో తొమ్మిదింటిని మాత్రమే ఓకే చేశారు ప్రేక్షకులు. మిగతా ఇరవయ్యేడూ వాళ్లకి నచ్చలేదు. 
కంచె, పటాస్, భలే భలే మగాడివోయ్,  ఎవడే సుబ్రహ్మణ్యం, మళ్ళీ మళ్ళీ ఇది రాని రోజు, భలే మంచి రోజు, కుమారి 21 ఎఫ్, సినిమా చూపిస్తా మామా, సుబ్రహ్మణ్యం ఫర్ సేల్ ..ఇవే ప్రేక్షకులకి నచ్చాయి. ఇవన్నీ ఏఏ జానర్ సినిమాలో ఆ జానర్లకి కట్టుబడ్డాయి. వీటిలో కొన్ని పాత్ర చిత్రణల  పరంగా, కథాకథనాల పరంగా లోపాలతో వున్నాయి. రామాయణం చెబుతూ అందులో కొన్ని  లోపాలతో చెప్పినా ఫర్వాలేదుగానీ, భారతం కూడా కలిపి  చెప్పేస్తే  మొత్తం తేడా ఎలా కొడుతుందో, అలా ఫీలవుతున్నారు ప్రేక్షకులు సినిమా జానర్ల నిర్వహణ విషయంలోనూ. అలాగని జానర్ మర్యాదలకి కట్టుబడితే చాలు, ఇక ఎన్ని లోపాలతో నైనా సినిమాలు తీసేయ్యొచ్చని సంబర పడితే కాదు. జానర్ మర్యాదలకి కట్టుబడ్డ మంటే ఎత్తుకున్న జానర్ కథని కలుషితం చెయ్యకుండా చివరంటా చూపించడం మాత్రమే కాదు, ఏ జానర్ కా జానర్ డిమాండ్  చేసే కొన్ని లక్షణాలుంటాయి- వాటిని కూడా ప్రదర్శిస్తేనే మొత్తం కలిపి జానర్ మర్యాద అనే ప్యాకేజీ.          ఉదాహరణకి,  ‘శివం’ అనే సినిమా మాస్ యాక్షన్ జానర్ కి చెందింది. దీన్ని వేరే విజాతి జానర్లతో కలుషితం చేయలేదు. అయినా ప్రేక్షకులు తిరస్కరించారు. కారణం, అది మాస్ యాక్షన్ జానర్ కుండే లక్షణాలని ప్రదర్శించకపోవడమే. స్క్రీన్ ప్లే పరంగా లోపాల మయంగా ఉండడమే. జానర్ మర్యాద అంటే ఆ జానర్ కుండే స్క్రీన్ ప్లే రచన కూడా నన్నమాట. 

2015 లో 27 మీడియం రేంజి సినిమాలూ, ప్రధానంగా జానర్ల పాలన సరీగ్గా లేకే పరాజయాల పాలయ్యాయి.
1. షేర్ : జానర్ : మాస్ యాక్షన్, కలిపింది : సింగిల్ విండో స్కీము
        2. సౌఖ్యం : జానర్ : మాస్ యాక్షన్, కలిపింది : రీసైక్లింగ్ చేసిన అనేక కథలు
3. జిల్ :  జానర్ : మాస్ యాక్షన్, జరిగింది : జానర్ లక్షణాలు లోపించడం
4. గడ్డం గ్యాంగ్ : జానర్ : రియలిస్టిక్ క్రైం, జరిగింది : రియలిస్టిక్ అప్రోచ్ లోపించడం
5. పండగ చేస్కో : జానర్ : ఫ్యామిలీ యాక్షన్, జరిగింది : సింగిల్ విండో స్కీము
6. శివం : జానర్ : మాస్ యాక్షన్, జరిగింది : జానర్ లక్షణాలు లోపించడం
7. దోచేయ్ : న్యూవేవ్ క్రైం, కలిపింది : పాత మూస ఫార్ములా
8. జండాపై కపిరాజు : జానర్ : రాజకీయం, జరిగింది : కాలం చెల్లిన అప్రోచ్  
9. అఖిల్ : జానర్ : సోషియో ఫాంటసీ, చూపించింది : మూస ప్రేమకథ
10. కృష్ణమ్మ కలిపింది ఇద్దరినీ : జానర్ : లవ్, జరిగింది : కాలం చెల్లిన కథనం
11. మోసగాళ్ళకు మోసగాడు : జానర్ : క్రైం, కలిపింది : పాత మూస ఫార్ములా  
12. లోఫర్ : మాస్ యాక్షన్, కలిపింది : కాలం చెల్లిన గ్రామకక్షలు
13. బందిపోటు : జానర్ : క్రైం, కలిపింది : పల్లెటూరి రాజకీయాలు
14. జేమ్స్ బాండ్ : జానర్ : క్రైం కామెడీ, జరిగింది : జానర్ లక్షణాలు లోపించడం
15. మా. మంచు- అ. కంచు : జానర్ : ఫ్యామిలీ, జరిగింది : ఔట్ డేటెడ్ కామెడీ
16. డైనమైట్ : జానర్: యాక్షన్, జరిగింది : జానర్ లక్షణాలు లోపించడం
17. సూర్య వర్సెస్ సూర్య : జానర్ : సైన్స్ ఫిక్షన్, చూపించింది : మూస  ప్రేమ
18. శంకరాభరణం : జానర్ : మల్టీ ప్లెక్స్, జరిగింది : సింగిల్ స్క్రీన్ కి విస్తరణ
19. కొలంబస్ : జానర్ : రోమాంటిక్ కామెడీ, జరిగింది : రీసైక్లింగ్ కథ
20. కేరింత : జానర్ : రోమాంటిక్ కామెడీ, జరిగింది : రీసైక్లింగ్ కథ
21. రేయ్ : జానర్ : మాస్ యాక్షన్, జరిగింది : జానర్ తో ఔట్ డేటెడ్ అప్రోచ్
22. అసుర : జానర్ : క్రైం, జరిగింది : మూస ఫార్ములా అప్రోచ్
23. జాదూగాడు : జానర్ : మాస్ యాక్షన్, జరిగింది : జానర్ మిస్ మేనేజ్మెంట్
24. బీరువా : జానర్ : కామెడీ, జరిగింది : జానర్ మిస్ మేనేజ్మెంట్
25. టైగర్ : జానర్ : సామాజికం, జరిగింది : యాక్షన్ జానర్ కింద మార్చెయ్యడం
26. సైజ్ జీరో : జానర్ : హెల్త్, జరిగింది : జానర్ మిస్ మేనేజ్మెంట్
27. టిప్పు : జానర్ : మాస్ యాక్షన్, జరిగింది : అవుట్ డేటెడ్ అప్రోచ్

***


2015 ప్రత్యేకత ఏమిటంటే, అన్ని రకాల జానర్సూ హిట్ చేశారు ప్రేక్షకులు, అన్ని రకాల జానర్సూ ఫ్లాప్ చేశారు ప్రేక్షకులు. జానర్ నిర్వహణలో తేడా రాకపోతే కంచెలాంటి అపూర్వ ప్రయోగాన్నీ సక్సెస్ చేశారు ప్రేక్షకులు, తేడా వస్తే సైజ్ జీరోఅలాటి అపూర్వ ప్రయోగాన్నీ తిప్పి కొట్టారు.  జానర్  తేడా రాకపోతే  పటాస్ లాంటి పక్కా మాస్ యాక్షన్ జానర్స్ నీ ఇష్టపడ్డారు, తేడా వస్తే సౌఖ్యం’, ‘లోఫర్ల లాంటి జానర్ మర్యాద పాటించని మాస్ యాక్షన్స్ నీ వ్యతిరేకించారు. జానర్ల నిర్వహణలో తేడా రానంత వరకూ ప్రేక్షకులకి ఏ జానర్  సినిమా అయినా ఒకటేననీ, కేవలం మాస్ సినిమాలకే మడి గట్టుక్కూర్చోలేదనీ దీన్ని బట్టి తేలుతోంది. హిట్టయిన స్వామీ రారాలాంటి వ్యూవేవ్ క్రైం ని ఇచ్చిన సుధీర్ వర్మ లాంటి దర్శకుడి దోచేయ్కూడా జానర్  తేడా వచ్చినందుకే నచ్చలేదు ప్రేక్షకులకి. తేడా రాక పోవడం వల్లే  అతడి శైలిలోనే మరో కొత్త దర్శకుడు శ్రీరాం ఆదిత్య తీసిన భలే మంచిరోజుని దాని జానర్ మర్యాదతో ఆదరించారు ప్రేక్షకులు.

        సినిమాల జయాప జయాల్ని నిర్ణయిస్తున్నవి  క్లాస్- మాస్- ఇంకేదో కొత్త ప్రయోగం కామెడీ, యాక్షన్, సెంటిమెంట్, ఫ్యామిలీ, హార్రర్, యూత్, బూతు అనే ఎలిమెంట్స్ ఎంతమాత్రం కావనీ,  ఎలిమెంట్ ఏదైనా, జానర్ నిర్వహణలో తేడా రాని  పనితనం  చూపిస్తే ప్రేక్షకులు తప్పక ఆదరిస్తారనీ, అదే  జానర్ నిర్వహణలో తేడా వస్తే ఎంత పెద్ద స్టార్ నటించిన  సినిమానైనా తిప్పి కొడతారనీ  గత సంవత్సరపు విశ్లేషణ ద్వారా అర్ధం జేసుకోవచ్చు. తేడా కి సంబంధించి  బ్యాలెన్సింగ్ యాక్ట్ ని గనుక సరీగ్గా నిర్వహించుకుంటే తప్ప, సక్సెస్సయ్యే మాటే లేదు.

        సినిమా సక్సెస్ అవడానికి ఒకే  మూసలో పడి  ఒకటే మూస  సినిమాలు ఇంకా తీయడం గాకుండా- ప్రేక్షకులు అంగీకరిస్తున్న వివిధ జానర్ల సినిమాల్లో ఉంటున్న జానర్ లక్షణాలని గుర్తించి, ఆ ప్రకారం పధ్ధతి మార్చుకుంటే తప్ప,  ప్రేక్షకులు సక్సెస్ చేసే మాట పగటి కలే అవుతుందని దీన్ని బట్టి తెలుస్తోంది.

 ఉదాహరణకి హాలీవుడ్ లో సక్సెస్ కోసం ఒక్కో జానర్  సినిమాకి ఒక్కో పధ్ధతిని  అవలంబిస్తారు.  సైన్స్ ఫిక్షన్  సినిమా అయితే సంబంధిత జానర్  ఎలిమెంట్స్ ని దానికి కలుపుతారు. యాక్షన్ సినిమా అయితే దాని పేస్ (నడక వేగం) ని  దృష్టిలో పెట్టుకుంటారు. ఫ్యామిలీ కథా చిత్రమైతే హృదయాలకి హత్తుకునే డైలాగులమీద మనసు పెడతారు. ఇలా ఏ జానర్ కా జానర్ కుండే ప్రత్యేక లక్షణాలని కలిపి అలరించేందుకు కృషిచేస్తారు. ఇదంతా ఒక శాస్త్రమే వుంది. కానీ శాస్త్రాలు అంతగా అక్కర్లేదుగా మనకి? 

తెలుగు సినిమాల్లో ఎలా మారిపోయిందంటే, సర్వ రోగ నివారిణి జిందా తిలిస్మాత్తే అన్నట్టు, అన్నిజానర్ల సినిమాలకీ కలిపి ఒకటే రొడ్డకొట్టుడు హీరోల పాత్రలు, ఒకటే రొడ్డకొట్టుడు కథనాలు, ఒకటే రొడ్డ కొట్టుడు కామెడీలు, ఒకటే రొడ్డ కొట్టుడు డైలాగులు, ఒకటే రొడ్డ కొట్టుడు నటనలు, ఒకటే రొడ్డ కొట్టుడు డాన్సులూ ... ఏ జానర్ సినిమా అయినా సరే, ఒకే తేల్ మాలీష్ - బూట్ పాలీష్ అన్నట్టు ఫుట్ పాత్ బిజినెస్. ఇలా ఇంత భావదారిద్ర్యాన్నీ, సృజనాత్మక దివాలాకోరు తనాన్నీ, నైపుణ్య లేమినీ కూడా ఒక ఫ్యాషన్ గానే  బిళ్ళ తగిలించుకుని ఇష్టారాజ్యంగా  సినిమాల్ని చంపేస్తున్నారు. సినిమాల్ని ఏ వెబ్సైటూ చంపడం లేదు. 25-34 ఏజి గ్రూపులో జనాభాలో 34 శాతంగా వుంటున్ననెటిజనులు, వెబ్సైట్ల రాతలు చూడ్డం వల్ల సినిమాలు ఫ్లాప్ అవవు. సినిమాల్ని తీస్తున్న వాళ్ళే  అరకొర జ్ఞానంతో తీసేసి చంపుకుంటున్నారు. కేవలం పది శాతమే హిట్టవుతున్నాయంటే టాలీవుడ్ లో వున్న టాలెంట్ పది శాతమే నని అర్ధం జేసుకోవాలి. మరి మిగతా 90 శాతం..??

 ఇక 2015 లో చిన్నా చితకా రొడ్డ కొట్టుడు సినిమాలు కూడా 42 దాకా తీస్తే,  వాటిలో దొంగాట, రాజుగారి గది – రెండు మాత్రమే మాన మర్యాదలతో వున్నాయని సర్టిఫికేట్ ఇచ్చారు ప్రేక్షకులు.

జానర్ మర్యాదని గనుక మర్యాదగా పాటిస్తే, మాస్ సినిమాలో ఒకలా వున్న హీరో పాత్ర, సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్ లో ఇంకోలా రూపు దిద్దుకుంటుంది. మాస్ పాత్రకి మించిన కుశాగ్రబుద్ధితో, హేతుబద్ధ ఆలోచనలతో హేండ్ సమ్ గా వుండి, మాస్ పాత్ర కంటే ఎక్కువ ఆకట్టుకునే అవకాశముంటుంది. ఆవారా బంజారా మాస్ పాత్రని  ‘సరైనోడు’ కి వచ్చేసరికి ఏకంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శి కొడుకుగా తయారు చేసే స్థితికి చేరుకున్నారు. రాష్ట్రపతి కొడుకుని కూడా ఆవారా తిరగుబోతుగా చూపించుకునే పూర్తి స్వేచ్చ తెలుగు సినిమా దర్శకులకి ఎంతైనా వుంది, కాదనం.  కానీ జానర్ల పరంగా ఆలోచించినా, అన్ని జానర్లకీ కలిపి అవే రొడ్డ కొట్టుడు ఆవారా మాస్ పాత్రలే ఎలా వుంటాయి? 'రాజా చెయ్యేస్తే' లో అసిస్టెంట్ డైరెక్టర్ అయిన సినిమా పాత్ర కూడా రొడ్డ కొట్టుడుగా ఎలావుంటుంది?

         తెలుగు ప్రజలు పౌరులుగా మంచి నాగరికంగానూ, సినిమా ప్రేక్షకులుగా చంఢాలపు అనాగారికంగానూ ఉంటారని నమ్మడం వల్ల ఇలా పుడుతున్నాయా పాత్రలు? ? సత్యజిత్ రే జీవిత కథ రాసిన మేరీ సెటన్, భారతీయ సినిమాలు వీధి భాగోతాల స్థాయి దాటి రాలేదని పేర్కొన్నారు. కానీ ఇప్పుడు తెలుగు సినిమాల వరస చూస్తే, గుంటూరులో బాషా నాటకాలని ఆడేవి. ఆ నాటకాల్లో హీరోల పాత్రలూ ఆ కథల స్థాయీ దాటి రావడం లేదు తెలుగు సినిమాలు!

        
         రొడ్డ కొట్టుడుకి అతీతంగా ఆలోచించాల్సింది ముందు జానర్ మర్యాద గురించి. ఇక్కడే సమస్య  వస్తోంది. ఈ సమస్యని తొలగించుకుని సినిమాలు తీస్తే ఏ జానర్ సినిమా నైనా ఆదరించడానికి సిద్ధంగా వున్నారు ప్రేక్షకులు.  పాత్ర దగ్గర్నుంచీ కథా కథనాల వరకూ; చిత్రీకరణ, మేకింగ్ అప్రోచ్ వరకూ ఏజానర్ మర్యాద ఆ జానర్ కిచ్చి కాపాడితే అది సినిమాల్నే  కాపాడుతుంది- 2016 లోనైనా ఇది అమలయ్యే అదృష్టానికి నోచుకుంటోందా? ఒకసారి చూద్దాం...

***

2016 ఏప్రెల్  ఆఖరు వరకూ ఈ నాలుగు నెలల కాలంలో 40 స్ట్రెయిట్ చిత్రాలు విడుదలయ్యాయి. డబ్బింగులని వదిలేద్దాం. స్ట్రెయిట్ చిత్రాల్లో  6 పెద్దవి, 15 మధ్య తరహా, 19 చిన్నవీ. పెద్ద వాటిలో నాన్నకు ప్రేమతో, డిక్టేటర్, సోగ్గాడే చిన్ని నాయనా, ఊపిరి, సర్దార్ గబ్బర్ సింగ్, సరైనోడు వున్నాయి. వీటిలో నాన్నకు ప్రేమతో, డిక్టేటర్, సర్దార్ గబ్బర్ సింగ్, సరైనోడు నాలుగూ వెంటనే హిట్ టాక్ వచ్చినవి కావు. తర్వాత నిలబెట్టే ప్రయత్నం చేస్తే అతి కష్టంగా నిలబడ్డవి నాన్నకు ప్రేమతో, సరైనోడు మాత్రమే. కానీ రియల్ హిట్స్ రెండూ నాగార్జున నటించినవే. ఇంకో మాటే లేకుండా మొదటి ఆటకే సోగ్గాడే చిన్నినాయనా, ఊపిరి రెండూ తక్షణం ప్రేక్షకుల ఆమోదం పొందాయి. కారణం? జానర్లని కాపాడ్డం.  

కానీ నాన్నకు ప్రేమతో లో నాన్న లేకుండా అర్ధంకాని సైన్స్ ఫిక్షన్ జానరే స్వారీ చేస్తే, డిక్టేటర్ లో ఫ్యామిలీ యాక్షన్ జానర్  కాస్తా మళ్ళీ ఔట్ డేటెడ్ బాషా ఫార్మాట్ తో తేలిపోతే, సర్దార్ గబ్బర్ సింగ్ మళ్ళీ కిక్-2 కి లాగా ఫారిన్ ఇష్యూ జానర్ పాలబడింది. ‘కంచె’ అనే ఇదే ఫారిన్ ఇష్యూ జానర్ మరెందుకు హిట్టయ్యిందంటే, ఆ ఫారిన్ ఇష్యూ జానర్ లో వున్నది పసిపాప ప్రాణం. పసివాళ్ళు నేటివిటీకి అతీతులు. హిట్టయిన భజరంగీ భాయిజాన్ లోని పసిది పరాయి పాకిస్తానీ. ‘పోలీస్’ లో బాక్సాఫీసు అప్పీలున్న, కీలక కూతురి పాత్ర విలువ తెలీక,  బార్బీ బొమ్మలా చూపించి సరిపెట్టేశాడు దర్శకుడు.
ఇక సరైనోడు మాస్ యాక్షన్ నే గానీ  ఫ్యాక్షన్ సబ్ జానర్ కింది కొచ్చింది. పాత్రల పేర్లూ ప్రదేశాలూ మారాయంతే. ఫ్యాక్షన్ సబ్ జానర్ వాసన ఇంకెన్నాళ్ళు భరిస్తారు ప్రేక్షకులు. 

        ఇలాకాక, సోగ్గాడే చిన్నినాయనా ఫాంటసీ జానర్  నుంచి పక్కకి తొలగకుండా, ఊపిరి వరల్డ్ మూవీ జానర్ కి అన్యాయం చేయకుండా, విచ్చేస్తే అక్కున జేర్చుకున్నారు ప్రేక్షకులు. అదే పనిగా వస్తున్న హార్రర్ కామెడీ జానర్ తో విసుగెత్తిన ప్రేక్షకులకి, సోగ్గాడే చిన్నినాయనా లోని ఆత్మఫాంటసీ పెద్ద ఉపశమనం. ఊపిరిలో కార్తీ పాత్ర ఇంటి కథతో కాలుష్యమున్నా, కొత్తగా వరల్డ్ మూవీ జానర్ ని చూస్తున్న అనుభూతి ముందు అది దిగదుడుపే అయింది ప్రేక్షకులకి.


        ఇక ఈ జనవరి - ఏప్రెల్ మధ్య,  మధ్య తరహా  సినిమాలు 18 విడుదలైతే,  14 ఫ్లాప్ అయ్యాయి. ఈ రేంజి హీరోలైన రామ్, నాని, శర్వానంద్, అడివి శేష్, సందీప్ కిషన్, శ్రీకాంత్,  విష్ణు, మంచు మనోజ్, సునీల్, నారా రోహిత్, ఆది, రాజ్ తరుణ్, నాగశౌర్య, బెల్లంకొండ శ్రీనివాస్, సత్య కార్తీక్ మొత్తం 15 మందీ కలిసి 18 సినిమాలిస్తే ఒక్కటే నచ్చింది ప్రేక్షకులకి. ఇంకో ఓ మూడింటిని మాత్రం  ఏవరేజిగా సరిపెట్టేశారు.
        క్షణం, నేనూ శైలజ, ఎక్స్ ప్రెస్ రాజా, కృష్ణగాడి వీర ప్రేమ గాథ...వీటిలో ‘క్షణం’ క్రైం జానర్ ని కాపాడుతూ ఇంటెలిజెంట్ రైటింగ్ తో ప్రేక్షకుల్ని థ్రిల్ చేసి హిట్టయితే, నేనూ శైలజ జానర్ వచ్చేసి ఓల్డ్ ఫ్యామిలీ డ్రామా ప్లస్ లవ్. వీటిని అప్ డేట్ చేసివుంటే ఫలితాలు వేరేగా ఉండేవి. ఎక్స్ ప్రెస్ రాజా  ఇంటర్వెల్ కి అయిపోయిన మల్టీ ప్లెక్స్ జానర్ కథని, అతికించిన వేరే కథతో సింగిల్  స్క్రీన్ కి పెంచారు. కృష్ణ గాడి వీర ప్రేమ గాథ ఏ జానర్ కీ చెందని అన్ని జానర్ల సినిమా. అందుకే ఏం చూశామో  అర్ధం గాలేదని కామెంట్లు వచ్చాయి. 


        ఫ్లాపయిన 14 సినిమాల జానర్ల తీరుని పరిశీలిస్తే...

        1. రన్ : జానర్ : ఇండీ ఫిలిం, జరిగింది : ఇండీ ఫిలిం ని రీమేక్ చేసే చోద్యం
        2. టెర్రర్ : జానర్ : క్రైం లో టెర్రర్ సబ్ జానర్, జరిగింది : అప్డేట్ కాని అప్రోచ్
        3. ఈడో రకం- ఆడో రకం : జానర్ : కామెడీ, జరిగింది : అవుట్ డేటెడ్ అప్రోచ్
        4. శౌర్య : జానర్ : క్రైంలో థ్రిల్లర్ సబ్ జానర్, జరిగింది : సబ్ జానర్ ఖూనీ
        5. ఎటాక్ : జానర్ : గ్యాంగ్ స్టర్ సబ్ జానర్, జరిగింది : నిర్వహణలో ఒక లోపం
        6. కృష్ణాష్టమి : జానర్ : ఫ్యామిలీ, యాక్షన్, జరిగింది : జానర్ల ఔట్ డేటెడ్ నిర్వహణ
        7. తుంటరి : జానర్ : స్పోర్ట్స్, జరిగింది :  రాంగ్ కాస్టింగ్
        8. సావిత్రి : జానర్ : లవ్, జరిగింది : అప్డేట్ చేసుకోని కథ
        9. రాజా చెయ్యేస్తే : జానర్ : క్రైం, జరిగింది : జానర్ లక్షణాలు లోపించడం
        10. గరం : జానర్ :  మాస్, జరిగింది : ఔట్ డేటెడ్ అప్రోచ్
        11. సీ. అందాలు-రా. సిత్రాలు : జానర్ ; లవ్, జరిగింది :  ఔట్ డేటెడ్ అప్రోచ్
        12. క. వైభోగమే : జానర్ : ట్రెండీ లవ్, జరిగింది : సెకండాఫ్ లో ఔట్ డేటెడ్ అప్రోచ్
        13. స్పీడున్నోడు : జానర్ : రియలిస్టిక్ లవ్, జరిగింది : మాస్ యాక్షన్
        14. పడేసావే : జానర్ : లవ్, జరిగింది :  కాలం చెల్లిన ముక్కోణ ప్రేమ
***

     క విడుదలైన  19 చిన్న సినిమాల్లో ఒకటే హిట్టయ్యింది : గుంటూరు టాకీస్. క్రైం లో ఇది అడల్ట్ క్రైం జానర్ కి చెందినా, మరే పక్క చూపులు చూళ్ళేదు. దీని అప్రోచ్ కూడా noir జానర్ (crime fiction featuring hard-boiled cynical characters and bleak sleazy settings) లో అతికినట్టు వుంది. మిగిలిన 18 చిన్న సినిమాల విశ్లేషణ కూడా అనవసరం. 


        అంటే ఈ నాలుగు నెలల్లో కూడా రికార్డు స్థాయిలో జానర్లని పట్టించుకోనే లేదన్న మాట. మొత్తం  విడుదలైన 40  లో నాలుగే జానర్ మర్యాద కాపాడుకుని సొమ్ములు చేసుకున్నాయి. పెద్దవి రెండు, మధ్యస్థం ఒకటి, చిన్నది ఒకటి. ఇక రాబోయే నెలల్లో ఇంతకి మించి జరిగేదేమీ వుండదని వాతావరణ సూచన లిచ్చెయ్యొచ్చు. అసలేం చేస్తున్నారో తెలిస్తే కదా పరిస్థితిలో మార్పు రావడానికి!


(ఇంకా వుంది)

–సికిందర్