1315 : రైటర్స్ కార్నర్

            "అన్ని కథలూ ఒకే ఆకారంలో వుండడానికి కారణముంది - అదేమిటంటే భౌతిక, రసాయన, జీవశాస్త్రాల సమ్మిశ్రమమైన మానవ మనస్సు అంతర్గత వ్యక్తీకరణ అయిన ఒక స్ట్రక్చర్ లో ఆ కథలు వుంటాయి కాబట్టి” —జాన్ యార్క్

        

    బ్రిటన్ లో జాన్ యార్క్ 30 సంవత్సరాలుగా స్క్రీన్ ప్లేల్లో రచయితల పనిని వీక్షించడంలో, విశ్లేషించడంలో విశేష పాత్ర పోషిస్తున్నారు. ఆయన కథల్ని రూపొందించే విధానం అన్ని కథలూ ఒక ఏకీకృత ఆకృతిని కలిగి వుంటాయన్న ఆయన థియరీ ప్రకారం వుంటుంది. మునుపటి ట్యూటర్లు కథలు ‘ఎలా’ పనిచేస్తాయన్న దానిపై దృష్టి పెడితే, జాన్ యార్క్ విధానం కథలు ‘ఎందుకు’ పనిచేస్తాయన్నదానిపై దృష్టి పెడతారు. ఎందుకంటే అవి మనం ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకునే విధానాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. ‘ఇన్ టు ది వుడ్స్’ ఆయన రాసిన పుస్తకం. ఈ పుస్తకంలో ఆయన కథా రచనా విధానాన్ని, సమస్యల్ని, పరిష్కారాల్ని చర్చిస్తారు. ఆయన ఇచ్చిన ఒక ఇంటర్వ్యూలో ఆయన కొన్ని ఆసక్తికర విషయాలు వెల్లడించారు. అవేమిటో చూద్దాం...

        మీ పుస్తకం, ‘ఇన్‌ టు ది వుడ్స్’ లో  కథా నిర్మాణం మానవ గ్రహణశక్తికి కఠినంగా వుందని, అన్ని కథలు తప్పనిసరిగా ఒకే విధంగా వుంటాయనీ మీరు వాదించారు. ఎందుకంటే అవి మనం ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకునే విధానాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి.  స్టోరీ టెల్లింగ్‌పై మీకీ  అవగాహనని ఏర్పరిచిన మీ ప్రారంభ ప్రభావాలలో కొన్ని ఏమిటి?

        మా అమ్మ అస్తమానం కథల్ని చదివి వినిపించేది. నాకు తగినంత వయస్సు వచ్చాక, ఆమె చాలా థ్రిల్లింగ్ మలుపు దగ్గర కథ చెప్పడం ఆపి, మిగతాది నువ్వే చదువుకో అని పుస్తకం మీద పడేసేది. ఆ థ్రిల్లింగ్ మలుపు తర్వాత ఏం జరిగిందన్న కుతూహలం కొద్దీ నేను చదవడం మొదలెట్టే వాడ్ని. అలా నాకు పుస్తకాలు చదవడం అలవాటయింది. మొదట కామిక్స్ లో తలదూర్చాను. ప్రధానంగా మార్వెల్ సిరీస్. ఆపై ఆనాటి బ్రిటిష్ థ్రిల్లర్ రచయితలు - అలిస్టర్ మెక్లీన్, హేమండ్ ఇన్స్, ఇయాన్ ఫ్లెమింగ్ నవలలు చదివాను. ‘సాహిత్యం’ వైపు కొంచెం తర్వాత వచ్చాను. సాహిత్యంలో మార్క్ ట్వైన్ రచనలు నాపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపాయి. ఇవీ నాకు కథా రచన పట్ల అవగాహనని ఏర్పర్చిన సాధనాలు.

        

            వర్ధమాన స్క్రీన్ రైటర్లు తమ నైపుణ్యాన్ని మెరుగుపరచుకోవడానికి ఏం చదవాలంటారు?

        వీలైనన్ని ఎక్కువ స్క్రీన్‌ప్లేలు చదవాలి. ఇప్పుడు చాలా వరకు ఇంటర్నెట్‌లో ఉచితంగా అందుబాటులో వున్నాయి.  స్క్రీన్ రైటింగ్ కోర్సు మీద పుస్తకాలు చదవాలి. ఒకటి గుర్తు పెట్టుకోవాలి. మీకు చదవడానికి సమయం లేకపోతే, రాయడానికీ సమయం (విషయం కూడా) వుండదన్న స్టీఫెన్ కింగ్ మాట గుర్తుంచుకోవాలి. మీరు రాయని సమయంలో తింటూంటే, లేదా నిద్రపోతూంటే అప్పుడూ చదవాలి. మీకు ఆసక్తి వున్న జానర్స్ మాత్రమే కాదు, ఎప్పుడూ చదవని జానర్స్ కూడా చదవాలి. అది మనస్సుని విశాలం చేస్తుంది. స్ఫూర్తినిస్తుంది. ఏది స్వీకరించాలో, ఏది కూడదో విచక్షణ నేర్పుతుంది. ఇతర వ్యాపకాలతో అతి తక్కువ సమయం గడపాలి. మీరెంత మీతో మీరు గడిపితే అంత మీ లోపలినుంచి డీప్ నాలెడ్జితో విషయం బయటికొస్తుంది.

         

        అనుభవం లేని రచయితలు తమ కథల్ని రూపొందించేటప్పుడు చేసే అత్యంత సాధారణ తప్పు ఏమిటి?

        పేలవమైన కథనం, నమ్మశక్యం కాని మలుపులు. ఇవి ప్రధానంగా కన్పించే తప్పులు. కథనానికి ఎల్లప్పుడూ పాత్రల మధ్య ఎక్కువ సంఘర్షణ అవసరం. మలుపులకి మార్పుని తిరస్కరిస్తే ఏర్పడే పరిణామాల్ని తెలిపే పాత్రల ముఖాముఖీ అవసరం. ఇంకా పాసివ్ పాత్రలు రాయడం సర్వసాధారణంగా చేస్తున్న తప్పు. అసంఖ్యాక స్క్రిప్టుల్లో సంఘటనలు ప్రధాన పాత్రకి జరుగుతున్నట్టుగా రాస్తున్నారు, ప్రధాన పాత్రే సంఘటనల్ని సృష్టించాలని గుర్తించడం లేదు. దీంతో పాసివ్ రియాక్టివ్ ప్రధాన పాత్రలు ఉత్పన్నమవుతున్నాయి. ప్రధాన పాత్రల ఈ లోపం వల్ల కథ ముందుకు సాగని పరిస్థితి వుంటోంది. ఇలా ప్రధాన పాత్రని తీసేసినా కథలో తేడా ఏమీ రాదు. ప్రధాన పాత్రకి ఓ లక్ష్యం వుండాలి, ఆ లక్ష్యం కోసం పనిచేయాలి. లేకపోతే కథ రాసి ఏం ఉపయోగం?

        

           మీరు పనిచేసిన చలనచిత్రాల్లో, టీవీ సిరీసుల్లో మీరు గర్వపడేవి ఏవి?

        నేను ఎల్లప్పుడూ ‘షేమ్ లెస్’ నీ, ‘లైఫ్ ఆన్ మార్స్’ నీ గర్వించే సినిమాలుగా భావిస్తాను. ఎందుకంటే అవి కాలీన స్పృహతో వున్నాయి. ఒక ఛానెల్లో ‘సెక్స్ ట్రాఫిక్’ అనే సినిమా చేశాను. అది నాకు పై మెట్టు అయింది. అలాగే ‘ఈస్ట్ ఎండర్స్’ సిరీస్ రాసినందుకు గర్వపడతాను.  

        

          మీ ‘స్క్రిప్ట్ డెవలప్‌మెంట్ కి కథా సూత్రాలు’  కోర్సు చెప్పండి. ఈ కోర్సు ద్వారా మీరేం చెప్తున్నారు?

        ప్రస్తుతం ఎడిటర్లు, స్క్రిప్ట్ రీడర్లు, డెవలప్‌మెంట్ అసిస్టెంట్లు, స్టోరీలైనర్లు లేదా రచయితలకి నోట్స్ ఇవ్వాల్సిన ఎవరైనా స్క్రిప్ట్ ఎడిటింగ్ నైపుణ్యాలని పెంపొందించుకునేందుకు ఉద్దేశించిన కోర్సు ఇది.  స్క్రిప్ట్ ఎడిటింగ్‌లోకి వెళ్ళాలనుకునే స్క్రీన్ రైటర్‌లకి  ఇది అద్భుతమైనది. ఇది కథా నిర్మాణపు మెకానిక్స్ పట్ల, మరింత బలమైన కథల రూపకల్పన పట్లా అవగాహన ఏర్పరచి, వాటిని ఆచరణాత్మకంగా కథలకి వర్తింప జేసేందుకు తోడ్పడుతుంది. ఒకరు రాసినా, ఎడిట్ చేసినా మంచి కథ కోసమే. అలాంటప్పుడు ఈ కోర్సుని ఎందుకు అభ్యసించకూడదు. అభ్యాసం అవసరం లేదనడం, వాద్యకారుడ్ని సంగీతం నేర్చుకోవద్దని చెప్పడం లాంటిదే.

        

    ఒక రచయిత తన కథపై స్పష్టత సాధించడంలో సహాయపడడానికి మంచి స్క్రిప్ట్ ఎడిటర్‌పై ఆధారపడతాడు. కాబట్టి ఎడిటర్‌కి కథలపై ఎంత ఎక్కువ పట్టు వుంటే అంత మంచిది. ప్రొడక్షన్ సమస్యలు కొన్నిసార్లు కథల్ని అష్టవంకర్లు తిప్పడానికి దారితీయవచ్చు. కాబట్టి ఎడిటర్‌గా మొదట కథ ఏమిటో తెలుసుకోవాలి. ఆపై దానిని కాపాడుతూనే సరసమైనదిగా, ప్రొడక్షన్ కి అనుకూలంగా, దాని విశ్వసనీయత చెడకుండా   తీర్చిదిద్దాలి. స్క్రిప్ట్ ఎడిటర్ అనే అతను రచయితకి రక్షక కవచంలా పనిచేస్తూ ముందుకి తీసికెళ్ళాలి.

        

        స్క్రిప్ట్ రీడర్లు మెరుగైన నోట్స్ ని ఎలా ఇవ్వగలరు? వాటిని స్వీకరించే రచయితలు ఎలా మెరుగవుతారు?

        అవతలి వ్యక్తి పాత్రలో మిమ్మల్ని మీరు వూహించుకోండి. విమర్శని తిరస్కరించడం అభద్రతని తెలుపుతుంది. దీన్ని అర్థం చేసుకుని సానుకూలంగా మార్చుకోవడం ఇరు పక్షాల పని. రచయితలు తరచుగా సున్నితంగా వుంటారు. వారికి భరోసా అవసరం కానీ ఫీడ్ బ్యాక్ కూడా అవసరం. ఎందుకంటే రచయితలు తమ రచన సృష్టించే లోకంలో వుండిపోయి బయటి నుంచి చూడరు. స్క్రిప్ట్ ఎడిటర్ లేదా రీడర్ కథని గనుక అర్థం చేసుకుంటే - నిజంగా అర్థం చేసుకుంటే - పాత్ర ప్రయాణం, సబ్‌టెక్స్ట్, స్ట్రక్చర్, డైలాగ్ మొదలైన వాటిపై వారి మార్గదర్శకత్వం చాలా విలువైనదిగా మారుతుంది.  ఎందుకంటే ఈ విషయాలన్నీ కథ చెప్పడానికి ఉపయోగపడతాయి.  చెప్పడానికి దృఢమైన, ఆకర్షణీయ కథ లేకపోతే, మిగిలినవన్నీ పక్కదారి పడతాయి. రచయిత దృక్కోణంలో విమర్శ కథని లోతుగా దొలిచేసినట్టు అన్పించి ఆత్మరక్షణకి దిగుతాడు. అందుకని నోట్స్ నిర్మాణాత్మకంగా, సున్నితంగా వుండేట్టు చూసుకోవాలి. ఇది మెరుగైన,  మరింత ఉత్పాదకతతొ కూడిన సంబంధాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. రచయిత ఎడిటర్ని విశ్వసిస్తే, వారిద్దరూ కలిసి మరింత మంచి ఫలితాల్ని సాధించవచ్చు.

        
        మీరు స్క్రిప్టుని భావోద్వేగానికి అద్దంలా భావించాలన్నారు. దీన్ని వివరించండి.

        ఒక నిపుణుడైన సర్జన్ కి ఎప్పుడు ఆపరేషన్ అవసరం లేదో తెలిసినట్టు స్క్రిప్ట్ రీడర్ కి కూడా తెలియాలి. కొన్నిసార్లు అతను ఎటువంటి ఆపరేషన్ అవసరం లేని స్క్రిప్ట్స్ చదువుతాడు. ఇతర సమయాల్లో, ‘రచయితకి అద్దం’ వలె వ్యవహరిస్తాడు. తద్వారా తనతోబాటు, ప్రేక్షకుల ఎమోషనల్ ట్రావెల్లోకి రచయితని నడిపిస్తాడు. ఈ ఎమోషనల్ ట్రావెల్ తను ఫీలవుతున్నాడా లేదా తెలుసుకోవడం రచయిత వంతు. తను రాసిన సీనుకి రీడర్  చెప్పిన వేరే ఎమోషన్ (అర్ధం) వస్తూంటే, ఆ సీనుని మార్చడానికి రచయిత సిద్ధపడాలి.

        

        ప్రతీ లైనూ ప్రేక్షకుల్ని కట్టి పడేసేలా రాయడమంటే?

        స్క్రీన్ రైటింగ్‌లో గొప్పగా మారడానికి చాలా సంవత్సరాల సాధన అవసరం. ఈ వృత్తి సంగీత వాయిద్యం లాంటిది. కాబట్టి అంతరాయం లేకుండా ప్లే చేసే శ్రావ్యతని సృష్టించడానికి కృషి చేయాలి. ప్రేక్షకుల్లో ప్రతి ఒక్కరికీ ఒకే లక్ష్యం వుంది. సినిమా బోరు కొడుతూంటే సెల్ ఫోన్ తీసే లక్ష్యాన్ని, అది ఆన్‌లో వుంటే ట్విట్టర్‌ని చూసే లక్ష్యాన్ని నిరోధించే తెలివితో రచయిత రాయాలి. ఒక వాక్యం (లైను) రాస్తే ఇంకో వాక్యం చదివించేలా రాయాలి. అంతే, దీనికి ఇతరుల్ని అనుకరించవద్దు. సొంత వాయిస్ ని కనుగొనాలి. రచయితకి తన స్క్రిప్టుతో తనకి వుండే గొప్ప పరీక్ష ఏమిటంటే, తను రాసిన స్క్రిప్టుని తను వదిలి పెట్టకుండా ముగింపు వరకూ ఏకబిగిన చదవగల్గేడా? మధ్యలో ఆపి నిద్రపోయాడా? ఇది గొప్ప పరీక్ష. నిద్రపోక పోతే ఆ స్క్రిప్టులో ఏదో మ్యాజిక్ వున్నట్టే!

***

 

1313 : సందేహాలు- సమాధానాలు

 

Q : నా కథకు ఓపెనింగ్ సీను పలు విధాలుగా వస్తోంది. దేన్ని తీసుకోవాలో అర్ధంగావడం లేదు. సినిమాకు ఓపెనింగ్ సీను ఇంపార్టెంట్ అంటారు కదా? అసలు ఓపెనింగ్ సీను దేని గురించి వుండాలి? దాన్ని ఎలా రాయాలి?

—కె. వెంకటేష్, అసోసియేట్

A : కథ అనేది కథా నాయకుడు/నాయిక పాత్ర గురించే వుంటుంది కాబట్టి ఓపెనింగ్ సీను ఈ పాత్ర మీద వుంటే  వెంటనే కథ మీద ఇంట్రెస్టు పుడుతుంది. ఓపెనింగ్ యాక్టివ్ గా వుంటుంది. పాత్ర మీద గాక కథ మీద ఓపెనింగ్ సీను వుంటే పాసివ్ గా వుండి ఇంట్రెస్టు పుట్టించదు. ఉదాహరణకి ‘అమిగోస్’ ఓపెనింగ్ సీను ఒక కళ్యాణ్ రామ్ పాత్రని ఇంకో కళ్యాణ్ రామ్ పాత్ర షూట్ చేసి చంపడం గురించి వుంటుంది. ఇది కథ మీద ఓపెనింగ్ సీను. దీంట్లో ఏం ఇంట్రెస్టు పుట్టింది? పైగా ముగింపు తెలిసిపోయింది.

        

విలన్ మీద ఓపెనింగ్ సీను వున్నా అదీ కథ గురించే వుంటుంది. కథ అనేది హీరో పుట్టిస్తే పుడుతుంది. హీరో పుట్టించకుండా కథ వుండదు. హీరో లేకుండా కథ వుండదు. హీరోతోటే కథ. సినిమా సాంతం జరిగేవి హీరో పుట్టించే కథకి పరిణామాలే. హీరో కథ పుట్టించడమంటే హీరో కళ్యాణ్ రామ్, విలన్ కళ్యాణ్ రామ్ ని కాల్చి చంపడం కాదు. అది హీరో పుట్టించిన కథకి ఓ పరిణామం మాత్రమే. పరిణామం అంటే తోక. కథ అనే తల చూపించకుండా తోక ఎలా చూపిస్తారు. పిల్లిని ఫోటో తీయమంటే తలని క్లిక్ చేయకుండా తోకని క్లిక్ చేసి చూపించరు కదా?

‘ఓషన్స్ ఎలెవన్’ (2001) ఓపెనింగ్ సీను హీరో జార్జి క్లూనీ పుట్టించే కథతో వుంటుంది. ఇందులో క్లూనీ జైలు నుంచి విడుదలై వెళ్ళి వెళ్ళి చేసే మొదటి పని కాసినోలో దూరడం. అప్పుడే జైలు నుంచి విడుదలై అప్పుడే కాసినో దోపిడీకి పథకం వేసేస్తున్నాడు. ఒకటి కాదు, మూడు కాసినోల దోపిడీ. ఇది కథ పుట్టించడం కాకపోతే ఏమిటి? కథ పుట్టిస్తూ వెంటనే ఓపెనింగ్ సీను పట్ల ఇంట్రెస్టు రేకెత్తించడం గాకపోతే ఏమిటి? జైలు నుంచి తను కొత్తగా సంపాదించిన స్వేచ్ఛకి తనే హాని కల్గించుకునే విధంగా మరొక నేరానికి పాల్పడడం పాత్ర తెగింపుని తెలియజేస్తోంది. ఇలా పాత్ర స్వభావం కూడా వ్యక్తమవుతోంది

ఇదీ సినిమాలో వున్న ఓపెనింగ్ సీను. కానీ స్క్రిప్టులో వున్న ఓపెనింగ్ సీను వేరే.  స్క్రిప్టులో ఓపెనింగ్ సీనుని రచయిత టెడ్ గ్రిఫిన్ ఈ కింది విధంగా రాశాడు :

GUARD

(calling down hall)

49-J! Open!

The cell door slides open…

Inside the cell: Danny and another INMATE don’t budge; they sit haunched on opposing cots, a small table between them, squaring off over poker hands.

GUARD

Let’s go! Eighteen months ain’t enough for you?

Danny raises a hand to silence him.

DANNY

One card.

The Inmate eyes Danny warily, then deals the top card…

The queen of diamonds. Danny smiles — all business, no gloating — and spreads his hand out.

INMATE

You caught the straight inside.

DANNY

It’s my lucky day.

He stands, straightens his prison jumper, collects the playing cards…

DANNY

So long, Eskimo.

INMATE

So long, kid. Go hang yourself.

Danny steps out to meet the Guard…

DANNY

Thanks for waiting.

        ఈ సీను జార్జి క్లూనీ పాత్ర స్వభావాన్ని వెల్లడిస్తోంది. అతను జైలు గదిలో పేకాడుతున్నాడు. గార్డు వచ్చి నువ్వు విడుదలయ్యావ్, రా బైటికి అన్నా కూడా క్లూనీ పేకాట వదలడం లేదు. ఎవరైనా విడుదలయ్యావ్ అంటే అన్నీ పక్కనబెట్టి బైటికి వురుకుతారు. క్లూనీ పేకాటే ప్రధానంగా వున్నాడంటే జీవితంలో ఫోకస్ అంతా గ్యాంబ్లింగ్ మీదే వుందన్న మాట! ఈ దోపిడీ దొంగ క్యారక్టర్ ఫోకస్ ని, దాంతో దోపిడీల్లో అతనెంత నిష్ణాతుడై వుంటాడో అన్న విషయాన్నీ తెలియజేస్తోందీ ఓపెనింగ్ సీను. కానీ ఇది కథ పుట్టిస్తోందా? లేదు.

        

షో- డోంట్ టెల్ అని సినిమా లాంగ్వేజీ కదా? ఏ విషయాన్నైనా చేతల ద్వారా చూపించాలని, మాటలతో చెప్పడం కాదని అర్ధం. ఇలా మాటలతో చెప్పకుండా క్లూనీ పాత్ర ఎలాటిదో జైల్నుంచి విడుదలయ్యే స్వేచ్ఛని పణంగా పెట్టి ఆడుతున్న పేకాట అనే చేతల ద్వారానే బాగా చూపించాడు రచయిత.

        

అయితే ఈ ఓపెనింగ్ సీనుని తొలగించాడు దర్శకుడు స్టీవెన్ సోడర్ బెర్గ్. ఎందుకు? దీని తర్వాత స్క్రిప్టులో పైన పేర్కొన్న జైలు నుంచి విడుదలై వెంటనే దోపిడీ పథకంతో కా సినో బాట పట్టే సీనూ ఒకటే. ఎలా? ఇప్పుడూ జైలు విముక్తితో లభించిన స్వేచ్చని పణంగా బెట్టి కెరీర్ పట్ల ఫోకస్ తో కాసినో బాటే పట్టాడు. ఈ రెండో సీనుకి కూడా షో- డోంట్ టెల్ స్క్రిప్టింగ్ టూలే వాడినా ఇది రిపీటీషన్. పాత్ర గురించి ఓపెనింగ్ సీనులో చెప్పిన విషయాన్నే మళ్ళీ మళ్ళీ చెప్పే పునరుక్తి. పైగా రచయిత రాసిన ఓపెనింగ్ సీన్లో జైలు గదిలో కథ పుట్టడం లేదు. రెండో సీన్లో జైలునుంచి బయటికొచ్చాకే కథ పుడుతోంది. ఇలా కథ పుట్టిస్తూ క్లూనీ కాసినో నుంచి ఇంకో సిటీకీ, ఆ తర్వాత ఇంకో సిటీకీ తిరుగుతూ అనుచరుల్ని కూడేస్తూంటాడు.

        

అందుకని ఓపెనింగ్ గా రాసిన స్క్రిప్టులో మొదటి సీను సినిమాలో వుండదు. రెండో సీనే ఓపెనింగ్ సీనుగా సినిమాలో వుంటుంది. ఇప్పుడు ఓపెనింగ్ సీనంటే ఏమిటో అర్ధమై వుండొచ్చు. షో డోంట్ టెల్ అంటే ఒకసారే చూపించాలి ఏదైనా. రచయిత గ్రిఫిన్ దీనికి ముందు మూడు సినిమాలు రాసిన వాడే. అయినా ఈ పొరపాటు చేశాడు.

        

ఓపెనింగ్ ఇంకో విధంగా వుండొచ్చు : పాత్ర పరిచయంతో. సిల్వెస్టర్ స్టాలోన్ నటించిన ‘ఫస్ట్ బ్లడ్’ (1982) ఓపెనింగ్ సీను స్టాలోన్ కథ పుట్టిస్తూ గాక, పాత్రగా పరిచయమవడంతో వుంటుంది. ఈ పరిచయమయ్యే స్టాలోన్ జాన్ రాంబో పాత్ర, రెండో సీన్లో కథకి బీజం వేసి, మూడో సీను కల్లా కథ పుట్టించేస్తాడు.

        

రాంబో వియత్నాం యుద్ధంలో పాల్గొన్న పదేళ్ళ తర్వాత మిత్రుడైన సహ కమాండర్ ని వెతుక్కుంటూ వచ్చే దృశ్యం టైటిల్స్ తో ప్రారంభమవుతుంది. సరదాగా నడుచుకుంటూ ఆ గ్రామంలో కొచ్చి, బట్టలు ఆరేస్తున్న మిత్రుడి తల్లిని అడుగుతాడు. కొడుకు కొన్ని నెలలక్రితం క్యాన్సర్ తో మరణించాడని చెప్తుందామె. యుద్ధంలో విడుదల చేసిన ఒక రసాయన వాయువు వల్ల క్యాన్సర్ బారిన పడ్డాడని అంటుంది. సరదాగా మాట్లాడుతున్న స్టాలోన్ విషాదంలో మునిగి పోతాడు. చేసేది లేక ఆమె చేతిలో ఫోటో పెట్టి వెనుదిరుగుతాడు.

        

ఈ ఓపెనింగ్ సీనులో పాత్ర స్వభావంతో బాటు, ఎదురైన బాధాకర అనుభవంతో స్టాలోన్ పాత్ర పరిచయమవుతుంది. రెండో సీన్లో నడుచుకుంటూ పోతున్న స్టాలోన్ ని పోలీసు అధికారి ఆపి అనుమానించడం, వేధించడం, అతడి దగ్గర కత్తి దొరకడంతో అరెస్టు చేయడం జరుగుతాయి. మిత్రుడ్ని కోల్పోయిన బాధతో వున్న స్టాలోన్ ని ఇంకేదో అనుమానించి పోలీసు అధికారి ఆ విధంగా ప్రవర్తించడం మనకి సానుభూతి కల్గిస్తుంది. మూడో సీన్లో పోలీస్ స్టేషన్లో చిత్ర హింసలు పెట్టడంతో స్టాలోన్ ఎదురుతిరిగి పోలీసులందర్నీ కొట్టి పారిపోతూ కథ పుట్టించేస్తాడు.

        

అంటే ఇక్కడ పాత్రని పరిచయం చేసే ఓపెనింగ్ సీను ఆ వెంటనే సమస్యలో ఇరుక్కున్న స్టాలోన్ కథ పుట్టించడానికి తగిన సానుభూతి అనే ఎమోషనల్ కంటెంట్ ని సరఫరా చేయడానికి తోడ్పడింది. మధ్యలో ఇంకే సీను వేసి పొడిగించినా ఓపెనింగ్ సీనుకి అర్ధముండదు.

        

‘

‘ఫస్ట్ బ్లడ్’ అనుసరణగా 1983 లో చిరంజీవితో ‘ఖైదీ’ వచ్చినప్పుడు అందులో ఓపెనింగ్ సీను ‘ఫస్ట్ బ్లడ్’ రెండో సీనుతో వుంటుంది. చిరంజీవి వంతెన మీంచి నడుచుకుంటూ వచ్చి ఆగుతాడు. కుడివైపు కొండపల్లి, ఎడమవైపు కోటిపల్లి బోర్డు లుంటాయి. కొండపల్లి వైపు చూస్తూంటే కంట్లో నీరు తిరుగుతుంది. దీంతో ఏదో బాధాకర కథ వుందన్న అర్ధం స్ఫురిస్తుంది. ఎమోషనల్ కంటెంట్ ఇంతే వుంటుంది దాచి పెట్టిన విషయంతో. ‘ఫస్ట్ బ్లడ్’ లో విషయం చెప్పి ఎమోషనల్ కంటెంట్ ఇచ్చాడు. ‘ఖైదీ’ లో కంటనీరుతో మేనేజ్ చేశారు. ఇలాటి క్రియేటివ్ పంథాలుంటాయి. స్టాలోన్ కి మిత్రుడుండడం వల్ల ఆ ఓపెనింగ్ వచ్చింది. చిరంజీవికి ఇంకేదో ఫ్లాష్ బ్యాక్ వుండడం వల్ల ఆ హింట్ తో ఈ ఓపెనింగ్ వచ్చింది.

చెప్పేదేమిటంటే ఓఎనింగ్ సీన్లు పాత్ర కథ పుట్టించడంతో, లేదా పాత్రని పరిచయం చేస్తూ వున్నప్పుడు ఓపెనింగ్ సీనుతోనే సినిమా ఇంట్రెస్టు పుట్టిస్తుంది. మీ కథని బట్టి ఈ సమాచారాన్ని ఉపయోగించుకోండి. ఉగాది శుభాకాంక్షలు.

Q : స్క్రిప్టుకి రీరైటింగ్ పని ఎప్పుడు చేపట్టాలి? నేను ట్రీట్ మెంట్ ని రీరైటింగ్ చేస్తున్నాను. ఇప్పటికీ మూడు సార్లు చేశాను. దీనికి లిమిట్ ఏమైనా వుందా? ఫైనల్ గా స్క్రిప్టు పూర్తి అయిందని ఎలా తెలుస్తుంది?
—ఏ ఎన్ ఎస్, అసోసియేట్

A : కథ అంతిమ రూపం డైలాగ్ వెర్షన్ కి దిద్దుబాటు చేస్తూంటేనే వస్తుంది. ట్రీట్ మెంట్ ని ఎంత దిద్దినా అది కథకి అంతిమ రూపం కాదు. ట్రీట్ మెంట్ కేవలం డైలాగ్ వెర్షన్ కిచ్చే సమాచార పత్రం మాత్రమే. ఆ సమాచారంతో డైలాగ్ వెర్షన్ రాస్తున్నప్పుడు జరిగే మార్పు చేర్పులకే విలువ వుంటుంది. వన్ లైన్ ఆర్డర్ వున్నట్టు ట్రీట్ మెంట్ వుండదు. ట్రీట్ మెంట్ లో మార్పు చేర్పులు జరుగుతాయి కాబట్టి. అలాగే ట్రీట్ మెంట్లో వున్నట్టే డైలాగ్ వెర్షన్లో సీన్లు వుండవు. ఒక్కోసారి ట్రీట్ మెంట్లో రెండు సీన్లు కలిపి ఒక డైలాగుతో ఒకే సీనుగా మారిపోవచ్చు. అంతిమంగా తెర మీద పాత్రలు ఏం మాట్లాడతాయో ఆ డైలాగ్ వెర్షన్ నే దిద్దుకుంటూ వుండాలి. ట్రీట్ మెంట్ ని ఎంత దిద్దినా లాభముండదు. సమయం వృధా. మీకు ఉగాది శుభాకాంక్షలు.
—సికిందర్  

 

1312 : స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు

“If you think about it, most Hollywood movies, in particular, are based on very simple story ideas.” —Michael Hauge

      గాలి దూరని చీకటి గదిలో ఎక్కువై పోయిన క్రియేటివిటీ నేలమీద పారించుకుంటూ పది మంది క్రిక్కిరిసి కూర్చుని జోరుగా రైటింగ్ చేసేస్తున్నారు. చేస్తున్న కొద్దీ చేయాలనే అన్పిస్తోంది రైటింగ్. అంత ఉత్సాహపడి వేసేస్తోంది రేటింగ్ క్రియేటివిటీ. పేజీలకి పేజీలు రైటింగ్ చేసి పక్కన పడేస్తున్నారు. ఎంత రైటింగుకీ తనివి దీరడం లేదు. ఫైళ్ళకి ఫైళ్ళు రైటింగ్ చేసేసి పక్కన పడేస్తూంటే ఉన్నట్టుండి పోలీసులు రైడ్ చేశారు- ‘గెటప్! ఆ కారుతున్న రైటింగ్స్ పట్టుకుని పదండి బైటికి!’ గద్దించారు. ‘ఎవరు మీరు? ఇక్కడికెందుకొచ్చారు?’ అరిచింది వాళ్ళలో క్రియేటివిటీ తారులా కారుతున్న ఆమె. ‘స్క్రిప్ట్ పోలీస్! పదండి జైలుకి!’ పట్టుకుని లాగారు. ‘స్క్రిప్టు పోలీసులేంటి? స్క్రిప్టు డాక్టర్లు కదా?’ గింజుకుంటూ అరిచారు. ‘మీకిప్పుడు స్క్రిప్ట్ పోలీసులే కరెక్ట్!’ దబాయించారు. ‘ఎందుకు పట్టుకుంటున్నారు మమ్మల్ని? ఏం పాపం చేశాం మేం?’ ఆందోళన వెలిబుచ్చింది క్రియేటివిటీని ఇష్టంగా తుడుచుకుంటూ వాళ్ళలో ఆమె. ‘మీరు ఫస్టాఫ్ కథ లేకుండా స్క్రిప్టులు రాసి  హింసిస్తున్నారు ప్రేక్షకుల్ని’ రెక్కలుచ్చుకుని లాక్కెళ్ళారు అందర్నీ.

        

ఇంతా చేసి ఆ స్క్రిప్టు పోలీసుల్ని ఫీల్డు మీదికి వదిలింది ప్రేక్షకులే. ఇలా వుంది పరిస్థితి. ఫస్టాఫ్ కథ లేకపోవడమనే లోటుని ఓ పదేళ్ళ  క్రితం వరకైతే ఫీలవలేదు ప్రేక్షకులు. కానీ చూస్తే 2000 వ సంవత్సరం నుంచే ఈ పరిస్థితి అమల్లో వుంది. ఆ నాడు ఎప్పుడైతే ‘కథ -మాటలు -స్క్రీన్ ప్లే -దర్శకత్వం’ అంటూ అన్నీ తామే అయిన కొత్త తరం మేకర్ల రాకతో యూత్ సినిమాల పేరుతో కొత్త ట్రెండ్ మొదలైందో, అప్పట్నుంచీ కథ లేని ఫస్టాఫ్ కాదు, ఏకంగా సెకండాఫ్ లోనూ కథ కనపడని క్షామం వుంది. ఎక్కడో థర్డ్ యాక్ట్ దగ్గర్లో కథ ప్రారంభమై చప్పున ముగిసిపోయే లైటర్ వీన్ ప్రేమ సినిమాలు. లైటర్ వీన్ అనేది అప్పట్లో మేకర్ల, నిర్మాతల అభిమాన పదం.

        

అప్పుడెందుకు ప్రేక్షకులు లోటు ఫీలవలేదంటే, అందరూ యూత్ క్యారక్టర్లతో అంతకి ముందెన్నడూ లేని అల్లరల్లరి కామెడీలతో ప్రేమ సినిమాలు కొత్తగా అన్పించడంతో. ఎక్కడో థర్డ్ యాక్ట్ దగ్గర్లో మాత్రమే ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ఏర్పాటయి- అప్పుడు ప్రేమలో చిన్న ప్రాబ్లం (కథ) ఏర్పడి, ఓ పదిహేను నిమిషాల్లో పరిష్కారమైపోయి హాయి అన్పించేలా  సినిమా ముగిసిపోవడం. దీంట్లో కథతో కూడిన మిడిల్ (సెకండ్ యాక్ట్) వుండేది కాదు కాబట్టి వీటికి మిడిల్ మటాష్ స్క్రీన్ ప్లేలని అప్పట్లో పేరు పెట్టాం. ఈ ట్రెండ్ లో ఒక్క తేజ తీసే ప్రేమ సినిమాలు మాత్రమే త్రీయాక్ట్ స్ట్రక్చర్లో పద్ధతిగా వుండేవి. అంటే నస పెట్టకుండా ఫస్టాఫ్ అరగంటలో కథ ప్రారంభ మైపోయేది.

1. ఫస్ట్ యాక్ట్ అక్రమాలు

        ఆ లైటర్ వీన్ ప్రేమ సినిమాల ట్రెండ్ ఐదారేళ్ళలో ముగిసిపోయినా వాటి నుంచి మిడిల్ మటాష్ స్క్రీన్ ప్లేలనే వికారాలు ఇతర సినిమాలకూ ప్రాకాయి. పెద్ద సినిమాలు సహా ఇప్పుడూ వస్తున్నాయి. ఇవలా వుండగా, పరిస్థితి కాస్త మారి ఫస్టాఫ్ లోనే కథ ప్రారంభమయ్యే సినిమాలు రావడం మొదలెట్టాయి. అంటే ఫస్టాఫ్ ఇంటర్వెల్ నుంచి కథ ప్రారంభమవుతుంది. అంతవరకూ ఫస్ట్ యాక్టే ఇంటర్వెల్ వరకూ సాగి, ఇంటర్వెల్లో కథ పుట్టిన సెకండ్ యాక్ట్ వన్ సెకండాఫ్ లోకి జరిగిపోయి, అక్కడున్న సెకండ్ యాక్ట్ టూ ని వెనక్కి జరిపేసి, తను కూడా సెకండాఫ్ ని పంచుకోవడం. ఆ తర్వాత థర్డ్ యాక్ట్. ఇలా సెకండాఫ్ క్రిక్కిరిసి పోవడం. ఫస్ట్ యాక్ట్ మాత్రం ఫస్టాఫ్ నిండా దురాక్రమించి వుండడం. ఇలా తయారు చేసి దీన్నొక కథ అనడం.

        

మరి యూత్ సినిమాలతో కథా లోటు ఫీలవని ప్రేక్షకులు ఇప్పుడెందుకు ఫీలవుతున్నారు. ఫస్టాఫ్ లో యూత్ సినిమాల్లోని కామెడీలు లేకపోవడం. హీరో హీరోయిన్ల మధ్య పొడిపొడి టెంప్లెట్ కథనం వుండడం. ఆ సీన్లు ఎంతకీ మలుపు తిరగక ఇంటర్వెల్లో గానీ మలుపు (ప్లాట్ పాయింట్ వన్) తీసుకుని, అప్పుడు గానీ కాన్ఫ్లిక్ట్ ఏర్పడక పోవడం. ఇలా ఇంటర్వెల్ వరకూ ఇంకెప్పుడు ఏం జరుగుతుందాని ఎదురు తెన్నులు కాయాల్సి రావడం.

        

‘స్వాతిముత్యం’ (2022) లో ఫస్టాఫ్ పెళ్ళి చూపులు, ప్రేమ, పెళ్ళీ ఘట్టం వరకూ ఉపోద్ఘాతం వదిలి విషయంలోకి వెళ్ళక ఇంటర్వెల్ కి పది నిమిషాల ముందు వరకూ డల్ గా సాగుతుంది. ఇంటర్వెల్ కి ముందు, హీరో హీరోయిన్ల పెళ్ళిలో బిడ్డనెత్తుకుని వచ్చే శైలజ పాత్రతో ఫస్ట్ యాక్ట్ ముగిసి, ప్లాట్ పాయింట్ వన్ వస్తుంది. అంటే కథ మొదలవుతుంది.

        

‘లైగర్’ (2022) లో  లైగర్ కి నత్తి వుంటుంది. ఇతడి తండ్రి ఫైటర్ గా ఛాంపియన్ కావాలన్న కల నెరవేరక ముందే చనిపోతాడు. లైగర్ తల్లి లైగర్ ద్వారా భర్త కోరిక నెరవేర్చాలన్న పట్టుదలతో ట్రైనింగ్ ఇప్పిస్తుంది. లక్ష్యం పూర్తయ్యే వరకూ అమ్మాయిల వెంట పడకూడదని ఆంక్ష పెడుతుంది. కానీ లైగర్ హీరోయిన్ తో ప్రేమలో పడతాడు. ఇంటర్వెల్లో ఒకానొక ఘట్టంలో లైగర్ కి నత్తి వుందని తెలిసి హీరోయిన్ వదిలేస్తుంది. ఇప్పుడు ఫస్ట్ యాక్ట్ ముగిసి ప్లాట్ పాయింట్ వన్ వస్తుంది.

2. హాలీవుడ్ సంగతి

        ఇలా ఇంటర్వెల్ వరకూ ఫస్ట్ యాక్ట్ ని సాగదీసే సినిమాలు చాలా వున్నాయి, ఇంకా వస్తూనే వున్నాయి కూడా. వీటిలో అత్యధిక భాగం ఫ్లాపులే. అయితే హాలీవుడ్ లో కూడా ఫస్ట్ యాక్ట్ బారుగా సాగే ‘గాడ్ ఫాదర్’, ‘టేకెన్’ లాంటి చాలా సినిమాలొస్తూంటాయి. వాళ్ళకీ మనకీ తేడా ఏమిటంటే, వాళ్ళ సినిమాల్లో ఫస్ట్ యాక్ట్ బారుగా సాగినా దాన్లో టైమ్ పాస్ సీన్లు వుండవు. ఫస్ట్ యాక్ట్ తర్వాత వచ్చే సెకండ్ యాక్ట్ లో కథ కవసరపడే సమాచారాన్నే ఇస్తూపోతారు. దీంతో ఆ సీన్లు చూస్తూంటే తర్వాత కథకి సంబంధించి ఏదో జరగడానికే ముందస్తు తయారీ అన్నట్టన్పించి ఆసక్తి పెంచుతాయి. డొల్ల ఫీలింగ్ వుండదు. ఇలా 90 నిమిషాల ‘టేకెన్’ లో 40 నిమిషాలూ ఫస్ట్ యాక్టే సాగుతుంది. 180 నిమిషాల ‘గాడ్ ఫాదర్’ లోనూ 40 నిమిషాలూ ఫస్ట్ యాక్టే సాగుతుంది. ఇంత బారుగా సాగే ఫస్ట్ యాక్ట్ లో స్ట్రక్చరల్ బిజినెస్ (పాత్రల పరిచయం, కథా నేపథ్యపు ఏర్పాటు, సమస్యకి దారితీసే పరిస్థితుల కల్పన) కి అదనంగా జరిగిన బిజినెస్ ఏమిటో లైనార్డర్ వేసుకుని పరిశీలిస్తే అర్ధమవుతుంది.

        

మన సినిమాల్లో ఫస్ట్ యాక్ట్ లో, సెకండ్ యాక్ట్ కథ కవసరపడే సమాచారం కూడా కలుపుకోకుండా, పాత్రల పరిచయాలు, లవ్ ట్రాకులు, కామెడీలు, పాటలు ఇవే వుంటాయి. ఇంటర్వెల్లో కథ లోకి వెళ్ళేంతసేపూ ఇవే టైమ్ పాస్ సీన్లు. దీంతో ఫస్టాఫ్ డొల్లగా మారక మరేమవుంతుంది.

3. మరేం చేయాలి?

        ఏమీ చేయనవసరం లేదు. ఇంటర్వెల్లోనే కథ ప్రారంభమవ్వాలని రూలైతే లేదు. త్రీయాక్ట్ స్ట్రక్చర్ కి కుదరదు కూడా. రెండు గంటల సినిమా వుందంటే అరగంట ఫస్ట్ యాక్ట్, గంట సెకండ్ యాక్ట్, మరో అరగంట థర్డ్ యాక్ట్ వుంటే త్రీయాక్ట్ స్ట్రక్చర్. అంటే ఫస్టాఫ్ లో అరగంటకే ఫస్ట్ యాక్ట్ పూర్తయి, ప్లాట్ పాయింట్ వన్ తో కథ మొదలై సెకండ్ యాక్ట్ ప్రారంభమవాలి. ఇది ఇంటర్వెల్ వరకూ  సాగి, సెకండాఫ్ లో సెకండ్ యాక్ట్ మిగిలిన భాగం టూ పూర్తవాలి. అంటే ఇంటర్వెల్ కి ముందు సెకండ్ యాక్ట్ వన్ అరగంట, ఇంటర్వెల్ తర్వాత సెకండ్ యాక్ట్ టూ ఇంకో అరగంట వుండాలి. ఆ తర్వాత అరగంట థర్డ్ యాక్ట్. దీనికి వ్యతిరేకంగా ఫస్ట్ యాక్ట్ (ఉపోద్ఘాతం) కి ఇంటర్వెల్ వేస్తున్నారు, అసలు ఇంటర్వెల్ వేయాల్సింది సెకండ్ యాక్ట్ వన్ (కథ) కి. ఏది ఉపోద్ఘాతం, ఏది కథ అర్ధం జేసుకోకుండా స్క్రిప్టులు రాసేస్తున్నారు సిల్లీగా.

        

ఇలా ఇంటర్వెల్ ముందు, ఇంటర్వెల్ తర్వాత గంటసేపు కథ నడవాల్సిందే. అప్పుడే ఒక సినిమా చూసిన తృప్తి మిగులుతుంది. జరుగుతున్న దేమిటంటే ఇంటర్వెల్ వరకూ కథ లేకుండా టైమ్ పాస్ చేసి, ఇంటర్వెల్ తర్వాత కథ ప్రారంభించి, ఓ అరగంట నడిపి క్లయిమాక్స్ కెళ్ళి పోవడం. అంటే ప్రేక్షకులకి గంట కథ అమ్మాల్సిన చోట అరగంట కథే అమ్మి తూకంలో మోసం చేస్తున్నారన్న మాట. ఇది గ్రహించాలి.

        

నిన్నటికి నిన్న ఒక పెద్ద బ్యానర్లో కథ విన్పించే ముందు వచ్చిన వ్యక్తి బిగ్ బడ్జెట్ ప్రేమకావ్యం దీనికంటే అన్యాయం- మిడిల్ మటాష్ స్క్రీన్ ప్లే. కథ వదిలేసి సీన్లు దృశ్యకావ్యాలు. ఏమంటే ఇంకో సినిమాలా వుండకూడదని, భిన్నంగా (కాన్ఫ్లిక్ట్ కూడా లేకుండా పాసివ్ పాత్రలతో గాథ) వుండాలని తను మనసులో ముద్రించుకున్న అందమైన కథ. చిత్రకారుడు కూడా అందమైన దృశ్యం వూహించి పెయింటింగ్ వేస్తాడు. దాన్ని ఎగబడి కొనేస్తారు. ఈ సినిమాని కూడా కథ లేకుండా అందమైన దృశ్యాలు అమ్మేయడమే. ‘రాధేశ్యామ్’ ని ఇలాగే అమ్మారుగా.

        

ఫస్టాఫ్ లో కథలోకి ఎందుకు వెళ్ళరంటే, అమ్మో గంట పాటు కథ నడపాలంటే మాటలా, అంత పెద్ద కథ అల్లడం వస్తుందో రాదో, ఎందుకొచ్చిన గొడవ- గంట టైమ్ పాస్ చేసేసి షార్ట్ ఫిలిం లాగా ఓ అరగంట కథ పడేద్దాం- ఇలా నేర మనస్తత్వంతో ఆలోచించడం. వంద రూపాయల టికెట్టుకి ప్రేక్షకులకి పాతిక రూపాయల సరుకే అమ్మేసి మోసం చేయడం. వందకి వంద రూపాయల కథా (సెకండ్ యాక్ట్) అమ్మాల్సిందే. మిగతా ఫస్ట్ యాక్ట్, థర్డ్ యాక్ట్ లు ఇడ్లీతో చట్నీ సాంబారులాగా ఫ్రీ. సినిమాలో కథ పేరుతో అరగంట షార్ట్ ఫిలిం ఇరికించి అమ్మడం నేరం.

4. ఇలాగే తప్పదంటే...

        అయినా గంట పాటు కథ అల్లే భయమే వదలకపోతే ఏం చేయాలి? గత ఇరవై యేళ్ళుగా జీర్ణించుకుపోయిన అలవాటిది. అంత తేలికగా వదలదు. అందుకని అలాగే ఇంటర్వెల్ వరకూ కథ లేకుండా ఫస్టాఫ్ ని నిలబెట్టాలంటే ఏం చేయాలి? దీనికి పరిష్కారం హాలీవుడ్ లో దొరికే పరిస్థితి లేదు. వాళ్ళు మన లాగా ఫస్టాఫులు తీయరు కాబట్టి ఈ దిశగా ఆలోచించి వుండరు. మనమే ఆలోచించి ఏదో మార్గం కనిపెట్టాలి. పైన చెప్పుకున్న గాడ్ ఫాదర్, టేకెన్ మోడల్స్ ని ప్రయత్నించ వచ్చు. అంటే ఇంటర్వెల్ వరకూ సాగదీసే ఫస్ట్ యాక్ట్ లో- తర్వాత సెకండ్ యాక్ట్ లో అవసరమున్న సమాచారాన్ని లోడ్ చేయడం. దీంతో ఫస్టాఫ్ లో కూడా కథ వుందన్న అభిప్రాయాన్ని క్రియేట్ చేయడం. కథకీ, ఉపోద్ఘాతానికీ తేడా ప్రేక్షకులందరికీ తెలిసి వుండదు గాబట్టి, ఉపోద్ఘాతాన్ని కథ అన్పించేలా చీట్ చేయడం. ఇది పైన చెప్పుకున్నలాటి మోసం కాదు. సదుద్దేశంతో చీట్ చేసే పరికరాల్ని కథనంలో వాడడం సర్వసాధారణమే. బాధ్యతాయుత మద్యపానమని ఆంధ్ర మంత్రి ప్రకటించినట్టు బాధ్యతాయుత చీటింగ్!

        

పైన చెప్పుకున్న ‘స్వాతిముత్యం’ ఇంటర్వెల్లో శైలజ అనే పాత్ర హీరోహీరోయిన్ల పెళ్ళిలో బిడ్డతో వచ్చి ఇది నీదే అంటుంది హీరోతో. ఔను నాదే అంటాడు. పెళ్ళింట్లో గోలగోలై పెళ్ళాగిపోతుంది. బిడ్డని హీరోచేతుల్లో పడేసి వెళ్ళిపోతుంది శైలజ.

        

ఈ సీన్లో లోపమేమిటి? ఇందులో హిచ్ కాక్ చిట్కా అమలు కాలేదు. సడెన్ గా బ్యాంగ్ ఇస్తే అందులో టెర్రర్ వుండదన్నాడు హిచ్ కాక్. ఏదో జరుగబోతోందని ముందుగా  హింట్ ఇస్తేనే టెర్రర్ వుంటుందన్నాడు. అందుకని శైలజ సడెన్ గా వచ్చి ఈ బిడ్డ నీదే అనడంలో బ్యాంగ్ లేదు. శైలజతో ముందుగా రెండు మూడు సీన్లు వేస్తేనే వుంటుంది. ఫస్ట్ యాక్ట్ లో ఆమె యాక్టివిటీస్ విడిగా చూపించుకుంటూ రావొచ్చు మిస్టీరియస్ గా, బిడ్డ తోడు లేకుండా. చర్చికి వెళ్ళినట్టు, ఎవర్నో కలవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నట్టూ వగైరా. ఈ ఫోర్ షాడోయింగ్ సీన్లని ఇంటర్వెల్లో పే ఆఫ్ చేస్తే ప్లాట్ పాయింట్ వన్ కి బలమే గాక, తర్వాత సెకండ్ యాక్ట్ కథనానికి తోడ్పడతాయి. ఫస్టాఫ్ లో సస్పెన్స్ క్రియేట్ అయి కథ చూస్తున్నట్టు వుంటుంది. ఇది టూకీగా చెప్తున్నదే, దీన్ని- దీంతో బాటు మరి కొన్ని అంశాల్ని డెవలప్ చేసుకోవాలి.

        

‘లైగర్’ ఫస్ట్ యాక్ట్ లైగర్ కి నత్తి వుందని ఇంటర్వెల్లో హీరోయిన్ వదిలేయడంతో ముగుస్తుంది. ఇంతవరకూ ఛాంపియన్ షిప్ కోసం లైగర్ ట్రైనింగు, హీరోయిన్ తో ప్రేమ, మదర్ తో ఫ్యామిలీ సీన్లూ ఇవే వుంటాయి ఓ మూడు పాటలతో. మధ్య మధ్య వీధి పోరాటాలతో. అసలు లైగర్ కథ లోనే విలన్ లేక, విలన్ తో వుండాల్సిన ఛాంపియన్ షిప్ తాలూకు కాన్ఫ్లిక్ట్ లేక, కేవలం హీరోయిన్ తో ప్రేమలో కాన్ఫ్లిక్ట్ అనే బలహీన బాక్సాఫీసు ఎలిమెంట్ వుండడం వేరే విషయం, పక్కన బెడదాం.

        

లైగర్ ట్రైనింగుకి సంబంధించిన సీన్లలో సెకండ్ యాక్ట్ సరుకు నింపొచ్చు. ఇంతా చేసి అసలు ఛాంపియన్ షిప్ ఇండియాలో జరగడం లేదనీ, విదేశాల్లో ఎక్కడో జరుగబోతున్నాయనీ బిల్డప్ ఇచ్చుకుంటూ రావడం. ఈ విషయం లైగర్ కి దాచిపెట్టి ఫస్ట్ యాక్ట్ లో సస్పెన్స్ క్రియేట్ చేయడం, ఇంటర్వెల్ తర్వాత సెకండ్ యాక్ట్ లో రివీల్ చేసి లైగర్ ని బోల్తా కొట్టించడం వగైరా ఒక ఐడియా మాత్రమే.

5. సబ్ ఫ్లాట్స్ తో  భర్తీ

        ప్రధాన కథకి ఫస్ట్ యాక్ట్ ప్రొసీడింగ్స్ నడుస్తూండగా వేరే పాత్రలతో ఒకటి రెండు సబ్ ఫ్లాట్స్ ఓపెన్ చేసి రన్ చేయడం. ఇంటర్వెల్ కి ముందు ప్రధాన కథ ఫస్ట్ యాక్ట్ కి ముందు సబ్ ఫ్లాట్స్ ని కలిపేసి, అందులోంచి ఇంకో కొత్త సబ్ ప్లాట్ సృష్టించి సస్పెన్సుతో లేదా క్లిఫ్ హేంగర్ మూమెంట్ తో ఆపడం, సెకండాఫ్ కి వాయిదా వేయడం.

6. ఫాల్స్ ప్లాట్ పాయింట్ వన్

        ప్లాట్ పాయింట్ వన్ లోని అంశంలో రెండు పార్శ్వాలుంటే ముందు ఒక దాంతో ఫాల్స్ ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ని సృష్టించడం. ‘స్వాతి ముత్యం’లో హీరోహీరోయిన్ల పెళ్ళిలో శైలజ డైరెక్టుగా బిడ్డతో రావడం ప్లాట్ పాయింట్ వన్. ఆమె రాకని రెండు పార్శ్వాలుగా చూస్తే, బిడ్డతో రావడం, బిడ్డ లేకుండా రావడంగా వుంటాయి. ఈ రెండిటినీ వేర్వేరుగా ప్లే చేస్తే ముందు ఫాల్స్ ప్లాట్ పాయింట్ వన్ వస్తుంది.

        

ముందు హీరో హీరోయిన్ల పెళ్ళి కుదిరాక అరగంట రన్ తర్వాత, శైలజ పాత్ర వచ్చి హీరోని బ్లాక్ మెయిల్ చేయడం, హీరో ప్రాబ్లం లో పడడం లాంటి ప్లాట్ పాయింట్ వన్ అన్పించే మలుపుని సృష్టించడం. తర్వాత ఇంటర్వెల్ లో ఆమె హీరో పెళ్ళిలో ఈసారి బిడ్డతో రావడం గలాభా సృష్టించడం రియల్ ప్లాట్ పాయింట్ వన్ గా వుంటుంది.

7. మినీ సినిమాల సిరీస్

        ఇంటర్వెల్ వరకూ సాగే వున్న ఫస్ట్ యాక్ట్ సీన్స్ నే ఒక్కో మినీ సినిమాలా క్రియేట్ చేయడం, ప్రేక్షకుల్ని బిజీగా వుంచడం. సీను ఏదైనా కావొచ్చు, ప్రతీ సీనూ త్రీయాక్ట్స్ లో వుండాలి. ప్రతీ సీను బిగినింగ్ - మిడిల్ -ఎండ్ విభాగాలతో నిత్య చలనంలో వుండాలి. సంజయ్ దత్ నటించిన ‘వాస్తవ్’ (1999) లో ప్రతీ సీనూ ఒక మినీ మూవీలా అలరిస్తుంది.

8. మోనోమిథ్ టూల్

        జోసెఫ్ క్యాంప్ బెల్ మోనోమిథ్ స్ట్రక్చర్ ఫస్ట్ యాక్ట్ లో ‘రెఫ్యూజల్ ఆఫ్ ది కాల్’ అనే దశ వుంటుంది. అంటే ప్లాట్ పాయింట్ వన్ దగ్గర ఏర్పడడబోయే సమస్యని ఎదుర్కోవడానికి ప్రధాన పాత్ర తిరస్కరించే ఘట్టం. దీన్ని వాడుకుని ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ని ఆలస్యం చేయొచ్చు. ఉదాహరణకి ‘శివ’ లో నాగార్జున అమలతో జేడీ పాల్పడుతున్న చేష్టల్ని రెండు సార్లు చూసి చూసి, మూడోసారి ప్లాట్ పాయింట్ వన్ లో తిరగబడి జేడీని సైకిలు చెయినుతో కొట్టడం ప్రారంభిస్తాడు.

        

దీన్ని ఆలస్యం చేస్తే ఫస్ట్ యాక్ట్ ఇలా పెరుగుతుంది : జేడీ పాల్పడుతున్న చేష్టలు మొదటిసారి నాగార్జున చూసీ చూడనట్టు వుంటాడు. రెండో సారీ చూసీ చూడనట్టు వుంటాడు. ఫ్రెండ్స్ నిలదీస్తే, ఇంట్రెస్ట్ లేదని అంటాడు (రెఫ్యూజల్ ఆఫ్ ది కాల్’). దీంతో అమలకి అనుమానం వేస్తుంది- తనని ప్రేమించడం లేదా అని. రిలేషన్ షిప్ లో ఈ ప్రతిష్టంభనతో కొన్ని సీన్లు లాగవచ్చు. నాగార్జున క్యారక్టర్ ఎవరికీ అర్ధంగాక, నాగార్జునని ఇక చులకనగా తీసుకున్న జేడీ ప్రయత్నలూ పెరిగి, అమల తానే ఆత్మరక్షణ చర్యలు చేపట్టుకుని, ప్లాట్ పాయింట్ వన్ దగ్గరికి వచ్చేసరికి, ఫైనల్ గా నాగార్జున రియాక్ట్ అవడంతో ముగించవచ్చు.

9. పది నిమిషాలకో వామ్మో

        ప్రధాన పాత్ర చేత ఇంటర్వెల్ వరకూ పది నిమిషాలకో బ్యాంగ్ చొప్పున ఫస్ట్ యాక్ట్ ని నడిపి మైమరిపించవచ్చు. ఎడ్డీ మర్ఫీ సినిమాలిలాగే వుంటాయి. ‘భలేభలే మగాడివోయ్’ కూడా.

10. క్యారక్టర్ డెవలప్ మెంట్

        ప్రధాన పాత్ర చిత్రణని కథ కవసరమైన అన్నికోణాల్లో పరిపూర్ణంగా చేసుకొస్తూ ఫస్ట్ యాక్ట్ ని సాగ దీయడం.

11. సాంగ్స్ స్పెషల్

        ఇంటర్వెల్ వరకూ ఫస్ట్ యాక్ట్ లో మూడు లేదా నాల్గు పూర్తి స్థాయి పాటలతో నింపడం. అయితే ఈ పాటల మీద ఎక్కువ కృషి చేయాలి. ప్రతీ పాటకీ సూపర్ హిట్ స్టేటస్ వుండాలి. లేని పక్షంలో ఫస్ట్ యాక్ట్ బెడిసి కొడుతుంది.

12. ఫ్లాష్ బ్యాక్ ప్లే

        ప్లాట్ పాయింట్ వన్ తో ఫస్ట్ యాక్ట్ ప్రారంభించి, ఫ్లాష్ బ్యాక్ లో ఫస్ట్ యాక్ట్ చెప్పుకొస్తూ, ప్రారంభంలో చూపించిన ప్లాట్ పాయింట్ వన్ తో కలపడం. రవిబాబు తీసిన ‘అదుగో’ ఉదాహరణ. అయితే దీన్లో అరగంట ఫస్ట్ యాక్ట్ ని గంటకి పొడిగించాలంటే, ప్రారంభించిన ప్లాట్ పాయింట్ వన్ కి చాలా బలం వుండాలి. ఆ బలంతో సమస్యకి దారితీసే పరిస్థితుల కల్పనని సస్పెన్స్, థ్రిల్, యాక్షన్ వగైరాలతో నడపాల్సి వుంటుంది. ప్రారంభంలో వేసిన ప్లాట్ పాయింట్ వన్ హుక్ లా ముగింపు వరకూ పనిచేసెట్టు చూసుకోవాలి. ఈ మొత్తం ప్రత్యామ్నాయాలు ఏ జానర్ కథకైనా వర్తిస్తాయి. శుభాకాంక్షలు.

—సికిందర్