రివ్యూలు, సాంకేతికాలు, స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు...

టికెట్లు దొరకడం యోగం, సినిమాలు చూడడం భోగం, రివ్యూలు రాయడం రోగం!

24, మార్చి 2020, మంగళవారం

922 : క్రైం థ్రిల్లర్ జానర్ మర్యాద -3



        క్రైం థ్రిల్లర్ జానర్ (పోలీస్ డిటెక్టివ్) సినిమాల గురించి చెప్పుకుంటున్నాం. వీటి కథాకథనాలెలా వుంటాయన్నది ప్రస్తుత విషయం. అన్ని జానర్ల కథాకథనాల నిర్మాణం ఒక్కటే : త్రీ యాక్ట్ స్ట్రక్చర్. బిగినింగ్ మిడిల్ ఎండ్ విభాగాలు. బిగినింగ్ ప్రారంభమే ఒక హత్యతో వుండొచ్చు. పోలీస్ డిటెక్టివ్ రంగ ప్రవేశం చేసి దాని ఇన్వెస్టిగేషన్ ప్రారంభించినప్పుడు, ఓ అరగంట స్క్రీన్ టైంలో ప్లాట్ పాయింట్ వన్ వచ్చి బిగినింగ్ ముగియ వచ్చు. ఈ ప్లాట్ పాయింట్ వన్ లో హంతకుడు రివీల్ అవచ్చు. ఇలా ఇక్కడ స్క్రీన్ ప్లే మిడిల్లో పడినప్పుడు, ఆ హంతకుణ్ణి పట్టుకునే కథ మొదలవచ్చు.
       
వ్యాసాలకి సంబంధించి అందిన కొన్ని సందేహల్లో, మిస్టరీ జానర్ ఎండ్ సస్పెన్స్ అయినప్పుడు, ఎండ్ సస్పెన్స్ కథనంతో వున్న ‘రాక్షసుడు’ అనే పోలీస్ థ్రిల్లర్ కూడా మిస్టరీ జానరే కదా, అది సక్సెస్ అయింది కదా, అలాంటప్పుడు పోలీస్ డిటెక్టివులని క్రైం థ్రిల్లర్ గా కాకుండా, మిస్టరీగానే తీయొచ్చు కదాని ఒక సందేహం అందింది. ముందుగా స్క్రీన్ ప్లే అంటే ఏమిటో శాస్త్రీయంగా అర్ధం చేసుకునే ప్రయత్నం చేద్దాం. ఆ తర్వాత ఈ శాస్త్రీయతని పాటించాలా వద్దా రైటర్స్ కి / మేకర్స్ కి వదిలేద్దాం. ఇదివరకు చాలాసార్లు చెప్పుకున్నట్టు, విజువల్ మీడియా అయిన సినిమాలకి ఎండ్ సస్పెన్స్ తో వుండే మిస్టరీలు వర్కవుట్ కావడంలేదని, హాలీవుడ్డీయులు సీన్ టు సీన్ సస్పెన్స్ కథనాలకి తెరతీశారు. మిస్టరీల్లో లాగా కాకుండా కథని ఓపెన్ చేసేసి, సీను సీను కీ యాక్షన్ తో కూడిన థ్రిల్లింగ్ సస్పెన్సు వుండేలా కథనాల్ని మార్చారు. హంతకుణ్ణి చివరి వరకూ ప్రేక్షకుల నుంచి దాచి పెట్టకుండా, వాడు తెలిసిపోయేలా, వాణ్ణి పట్టుకునే ఎలుకా పిల్లీ ఓపెన్ గేమ్ గా చేశారు. 


       ఇలా చేయడానికి స్క్రీన్ ప్లేలకి వుండే శాస్త్రీయ పునాదినే తీసుకున్నారు. విజువల్ మీడియా అయిన సినిమాలకి పాత్ర (హీరో) వుంటే - దానికి ఎదుటి పాత్ర (విలన్) తెరమీద కన్పిస్తేనే కథ. మన అంతరంగంలో నిత్యం జరిగే కాన్షస్ - సబ్ కాన్షస్ మైండ్ ల ఇంటర్ ప్లే తెరమీద కన్పించాలి. ఈ ఇంటర్ ప్లే ఈ రెండు ముఖ్యపాత్రలు వుంటేనే వస్తుంది : 1. హీరో (కాన్షస్), 2. విలన్ (సబ్ కాన్షస్). త్రీ యాక్ట్స్ స్క్రీప్లేల నిర్మాణ రహస్యమిదే. ఎండ్ సస్పెన్స్ కి జవాబుగా ఇలా ఇంటర్ ప్లేతో  సీన్ టు సీన్ సస్పెన్స్ కి పూనుకున్నాక, సాధారణ నవలా మర్డర్ కథలు వెండితెర మీద ఎక్కువ చైతన్యంతో రసవత్తర మయ్యాయి. 

        ఎండ్ సస్పెన్స్ కథనాల్లో ఈ ‘ఇంటర్ ప్లే’ వుండదు. హంతకుడు (విలన్) ఎవరో చివరివరకూ హీరోకీ, ప్రేక్షకులకీ తెలీదు. ఇలా హీరో మాత్రమే హత్యా దర్యాప్తు పరంగా తెరమీద కన్పిస్తూ, చివరివరకూ, అతను కనుక్కునే వరకూ విలన్ కన్పించకపోవడంతో, వాళ్ళిద్దరి మధ్యా ‘ఇంటర్ ప్లే’ కి అవకాశం లేని కర్వ్యూ ఈ బాపతు సినిమాల్లో రాజ్యమేలుతోంది. అందువల్ల స్క్రీన్ ప్లేల శాస్త్రీయత ఇక్కడ దెబ్బతిని పోతోంది.  

        కరోనా కర్ఫ్యూ పెట్టినా జనాలు రోడ్ల మీదికి ఎందుకొస్తున్నారంటే - దే వాంట్ ఇంటర్ ప్లే. పోలీసులతో బాహాబాహీ. యాక్షన్. మనిషి బేసిక్ స్క్రీన్ ప్లే సైకాలజీ. బ్రెయిన్ ఆ విధంగా జెనెటికల్ గా వైరింగ్ అయి వుంది. ఇందాక కేసీఆర్ అన్నట్టు, కన్పిస్తే కాల్చివేత కూడా పెడితే ఇంకా మజా వస్తుంది వాళ్ళ ఇంటర్ ప్లేకి. ఈ వైరింగ్ ఎండ్ సస్పెన్స్ లో వుండదు. అంతా ఏకపక్ష పాసివ్ కథనం. ఇంటర్ ప్లేకి కర్ఫ్యూ విధిస్తే అది ఎండ్ సస్పెన్స్ తో కూడిన మిస్టరీ కథ అవుతోంది.  

        ఇలావుంటే, ఈ ఎండ్ సస్పెన్స్ కి జవాబుగా సీన్ టు సీన్ సస్పెన్స్ కి పైన చెప్పిన విధంగా తెరతీశాక, ఇంకోవైపు ఎండ్ సస్పెన్స్ తో ఇంకో ప్రయోగం కూడా చేశారు. దీని సాంకేతిక పదమేదీ మన దృష్టికి రాలేదు. మనవరకూ ‘కవరింగ్ లెటర్ కథన’ మని ఏదో పేరుపెట్టి పిలుద్దాం.  అంటే అసలు హత్య జరిగినట్టు ఎక్కడా తెలీదు. ఒక కథ నడుస్తూంటుంది. ఆ త్రీ యాక్ట్ కథలో లీనమైపోతాం. ఈ కథ వెళ్లి వెళ్లి చిట్టచివరికి ఒక ట్విస్టుతో అసలు కథ - అంటే మరుగున వున్న హత్యానేర కథని రివీల్ చేస్తుంది. అంత సేపూ పాత్రలు నడిపిన కథంతా - ఈ అసలు కథని రివీల్ చేయడానికి పన్నిన వ్యూహమని అప్పుడు మనకి తెలుస్తుంది. జరిగిన ఒక హత్యలో హంతకుణ్ణి పట్టుకోవడం గురించే నడిచే ఈ వేరే కథ, ఎండ్ సస్పెన్స్ ఫీలవకుండా కవర్ చేసేస్తుంది. అంటే పైపైన నడుస్తున్న ఈ కథలో ఇంటర్ ప్లేకి తోడ్పడే పాత్రలుంటాయి. అందువల్ల ఎండ్ సస్పెన్స్ అనుమానం, ఫీల్ రాదు.

        ఈ కవరింగ్ లెటర్ కథనానికి 1950 లలో బ్రిటన్నుంచి ‘ఛేజ్ ఏ క్రూకెడ్ షాడో’ అనే బ్లాక్ అండ్ వైట్ మూవీ అంకురార్పణ చేసినట్టు కనపడుతుంది. దీన్నాధారంగా చేసుకుని 1980 లలో హిందీలో ‘ధువాఁ’ (పొగ) వచ్చింది. మిథున్ చక్రవర్తి, రాఖీ, అమ్జాద్ ఖాన్ లతో. ఈ మూవీ చూద్దామన్నా నెట్ లోగానీ, సీడీల కాలంలో సీడీగా గానీ దొరికేది కాదు. ఇప్పుడు మళ్ళీ వీకీపీడియాలో ఎందుకో ఒకసారి కథ చూద్దామని చూస్తే, ఆశ్చర్యకరంగా యూట్యూబ్ లో వీడియోనే ప్రత్యక్షమైంది! దీని లింక్ ఇస్తున్నాం. ఇక్కడ క్లిక్ చేసి ఈ మూవీ చూడండి
– ఎండ్ సస్పెన్స్ కథకి ఎండ్ సస్పెన్స్ ని మరిపించే ‘కవరింగ్ లెటర్ కథనం’ అంటే ఏమిటో తెలుస్తుంది. ఈ ‘ధువాఁ’ నే ఆధారంగా చేసుకుని తమిళ మలయాళ కన్నడల్లో అప్పట్లో సినిమాలొచ్చి బాగా ఆడాయి. 


     ఇప్పుడిదంతా ఎందుకంటే, ‘రాక్షసుడు’ కధనం కూడా ఇదే కాబట్టి. బెల్లంకొండ శ్రీనివాస్ నటించిన, తమిళ రీమేక్ ‘రాక్షసుడు’ (2019) పోలీస్ థ్రిల్లరే, చిన్నచిన్న ఆడపిల్లల్ని చంపే సైకో కిల్లర్ కథ. పూర్తిగా చూస్తేగానీ ఇది ఎండ్ సస్పెన్స్ మిస్టరీ అని తెలీదు. తెలియకుండా వుంచిన ప్రయోగం మధ్యలో టీచర్ పాత్ర మీదికి దృష్టి మళ్ళించి అతనే కిల్లర్ అన్నట్టుగా కథ నడపడం. దీంతో విలన్ రూపంలో అతను కన్పించి ‘ఇంటర్ ప్లేకి’ న్యాయం చేశాడు. డిటెక్టివ్ పోలీస్ థ్రిల్లర్ జానర్ మర్యాద పాటిస్తూ సీన్ టు సీన్ యాక్షన్ తో కూడిన సస్పెన్స్ కథనం ఇలా కుదిరింది. చివరికి సీరియల్ కిల్లర్ ఇతను కాదని, అసలు వేరే పాత్రతో రివీలవుతుంది. అప్పుడు మాత్రమే ఇదంతా ఎండ్ సస్పెన్స్ మిస్టరీ అని తెలుస్తుంది. ఎండ్ సస్పెన్స్ మిస్టరీ అన్పించకుండా, టీచర్ రూపంలో కరివేపాకు పాత్రతో, కవరింగ్ లెటర్ కథనం చేశారన్న మాట. 

        ఇదే మామూలు ఎండ్ సస్పెన్స్ మిస్టరీగా తీస్తే ఇలా వుండేది : ఆడపిల్లల్ని చంపుతున్న సీరియల్ కిల్లర్ ఎవరు - ఎవరు - ఎవరూ అని దీర్ఘాలు తీస్తూ చివరిదాకా తీరుబడిగా కథ నడిపి, అప్పుడు సీరియల్ కిల్లర్ని, అంటే విలన్ని రివీల్ చేసేవాళ్ళు. దీంతో ఇది చూసే వాళ్లకి పెద్ద సహన పరీక్షై, సినిమా సంతనూతలపాడు కెళ్ళిపోయేది. మాస్ మార్కెట్ అయిన కమర్షియల్ సినిమాలకి ‘ఇంటర్ ప్లే’ వుండాల్సిందే. క్లాస్ మార్కెట్ అయిన ఆర్ట్ సినిమాలకి ‘ఇంటర్ ప్లే’ లేకపోయినా మేధావులు చూసి చప్పట్లు కొడతారు. మేధావుల సినిమాలు మాస్ మార్కెట్ చూడదు, మాస్ మార్కెట్ సినిమాలు మేధావులు చూడరు. ఆర్ట్  సినిమాలు చూసి మెచ్చుకునే వాళ్ళకి  వాటి ఆర్ధిక లాభ నష్టాలు కూడా పట్టవు.

        ఇంతాచేస్తే ‘రాక్షసుడు’  పోలీస్ డిటెక్టివ్ సినిమా కాదు. అలవాటుగా, షరా మామూలుగా ఎస్సై సినిమానే. సీరియల్ కిల్లర్ కేసులు మామూలు పోలీస్ స్టేషన్లో  వుండవు. క్రైం బ్రాంచ్ పొలీస్ డిటెక్టివులు చూసుకుంటారు.

       రేపు అసలు విషయానికొద్దాం...

సికిందర్