521 : స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు

హాలీవుడ్ ప్రస్తావన  అవసరం లేకపోయినా  ఒక మాట చెప్పుకుని ముందుకెళ్దాం.  హాలీవుడ్ లో ఎవరికీ ఏమీ తెలీదని తేల్చేశాడు  రెండు ఆస్కార్ల రచయిత విలియం గోల్డ్ మాన్. ఇది శిలాక్షరమై కూర్చుంది. హాలీవుడ్ లోనే కాదు, ఎక్కడైనా ఇంతే. ఎవరికీ ఏమీ తెలీదు. సినిమాలు తీసేవాళ్ళకి, చూసేవాళ్ళకి, చూసి రివ్యూలు రాసేవాళ్ళకీ  ఎవరికీ ఏమీ తెలీదు. ఏ సినిమా ఎందుకు బావుందో, బాలేదో రూల్స్ ని దృష్టిలో పెట్టుకుని  చెప్పడం తెలీదు  – ఇంక్లూడింగ్ ఈ వ్యాసకర్త. ఇరవై ఏళ్ళుగా రివ్యూలు రాస్తున్నా ఈ వ్యాసకర్తకి నిజానికి ఏమీ తెలీదు, నలుగురితో పాటు నారాయణే. అయితే హాలీవుడ్ లో ఒక్కటి తెలుసు – కథకి మూడంకాలు (త్రీ యాక్ట్స్) తోబాటు ఓ కిల్లర్ హుక్ వుండాలనీ. దీంతో గెస్ చేసి మిగతా కథా కమామిషూ అంతా లాగించేస్తారు.

నిర్మాత :  ఏంటి హుక్కు?
రచయిత  : పాములు పడ్డాయండి  విమానంలో.
నిర్మాత : బావుందే, కొత్తగా వుంది  హుక్కు. మరి పోస్టర్ ఎలా డైజన్ చేయొచ్చని అనుకుం
టున్నావ్?
రచయిత : పాములు చుట్టేసి వుంటాయండి విమానాన్ని.
నిర్మాత : ఎక్సెలెంట్. మరి టైటిల్?
రచయిత :  శామ్యూల్ జాక్సన్ నటించిన ‘స్నేక్స్ ఆన్  ఏ ప్లేన్’ అండి.
నిర్మాత : సోల్డ్! అమ్మేశాం ఫో, రాసుకో ఫో ...

ఇంతే, ఇలా వెంటనే  డిసైడ్ అయిపోయిన ప్రాజెక్టు అదే టైటిల్ తో, అలాటిదే పోస్టర్ తో, అదే స్టార్ తో అలాగే  తెరకెక్కింది. 32 మిలియన్ డాలర్ల బడ్జెట్ కి, 63 మిలియన్ డాలర్ల బాక్సాఫీసు వచ్చింది. బాక్సాఫీసు వస్తే గొప్ప సినిమా జ్ఞానులుగా కన్పించడం, రాకపోతే మొహం దాచుకుని కూర్చోవడం. ఏంటా సముపార్జించుకునే గొప్ప సినిమా జ్ఞానమంటే గెస్సింగ్ గేమే.  ఏదో గెస్ చేసేసి తీసేస్తే అదృష్టవశాత్తూ తగిలే  లక్కీ డ్రానే.  గెస్సులు చేసి, ఏవో నమ్మకాలతో కూడిన అంచనాలు పెట్టుకుని సినిమాలు తీసేస్తారు. దీనికి కావాల్సిందల్లా  ఓ కొత్తగా వుండే, వెంటనే అమ్ముడయ్యే  కిల్లర్ హుక్ (కత్తి లాంటి కొత్త ఐడియా) మాత్రమే. ఓ టైటిల్, పోస్టర్ డిజైన్, స్టార్ మాత్రమే. సినిమాల్ని అమ్మగల ఉపరితల ఆకర్షణలే కావాలి. ఇలా ఎందుకని మనమొకసారి ఆలోచిస్తే - అర్ధంకాని, అర్ధంజేసుకునే ఓపికలేని, ప్రవేశం లేని -  స్క్రీన్ ప్లేలూ స్ట్రక్చర్ ల సంగతులూ  ఎలర్జీ పుట్టించడం వల్లే. కానీ స్థూలంగా ఒక స్ట్రక్చర్ వుండాలనేది మాత్రం తెలుసు. ఇదైనా తెలిసినందుకు హాలీవుడ్ సినిమాలు బతికిపోతున్నాయి. 

          కథంటే ఏమిటో తెలుసుకునేందుకు ఇరవై ఏళ్ల పాటు పరిశోధనచేసిన స్క్రీన్ ప్లే గురు జేమ్స్ బానెట్ ఒక మాట చెప్పాడు. లిపిలేని ప్రాచీన కాలంలో కథలు మౌఖికంగా చెలామణి అవుతూ వుండేవి. ఆ నోటా ఈ నోటా ప్రాకుతూ నిత్యం మారిపోతూ వుండేవి. ఒకరు విన్న కథ తమ సృజనాత్మకత కొద్దీ ఇంకొకరికి ఇంకోలా  చెప్పేవారు. అలా కథలు అప్ డేట్ అవుతూ వుండేవి. ఎప్పుడైతే లిపి ఏర్పడిందో, ఇక ఆ జానపద కథలు అక్షరబద్ధమైపోయి పరిణామం చెందడం ఆగిపోయింది.  ఆనాటి అక్షర బద్దమై స్థిరపడిపోయిన ఆ జానపద కథల్నే ఈనాటికీ అదే రూపంలో అలాగే చదువుకుంటున్నాం, పిల్లల చేత చదివిస్తున్నాం. పిల్లలకి కథలు చెప్పే కాలం పోయింది. చదువుకోమనడమే. దీంతో పెద్దవాళ్ళకి పూర్వులకున్న  కథలు చెప్పే జ్ఞానం పోయింది. అచ్చులో కథలున్నాక ఇంకా బుర్రకి పనిచెప్పి కథలు చెప్పడం ఎందుకనుకుంటున్నారు.  అచ్చు వచ్చేసి నోళ్లకి సీలు వేసేసింది. దీంతో మెదళ్లకీ  తాళాలు పడ్డాయి. 

          అంటే ఎప్పుడైతే ఊహకి ఆకారం వస్తుందో,  ఇక ఊహాశక్తి నిర్లిప్తమై పోతుందన్న మాట. దీన్నే సినిమాలకి అన్వయిస్తే, సినిమాలంటూ లేనికాలంలో వూహించి సినిమాలు తీశారు. తెలుగులో ఊహకీ ఓ ఆకారం కనపడింది. దాంతో పౌరాణిక నాటకాలని ఆధారంగా చేసుకుని పౌరాణిక  గాథల్నే మూకీ సినిమాలుగా  తీస్తూపోయారు.  ఇలా కన్పిస్తున్న పౌరాణికాల్ని పట్టుకుని సినిమాలుగా ఎంతకాలం తీస్తారు. స్వయంగా వేరే కథా కథనాలు చేసుకోలేమా? ఈ ఆలోచనతో 1936 లో మొట్ట మొదటిసారి ఒక సాంఘీక కథని కల్పిన చేసి  ‘ప్రేమవిజయం’ అనే స్వతంత్ర టాకీ సినిమా తీశారు. దీని తర్వాత ‘గృహలక్ష్మి’, ‘మాలపిల్ల’ లతో స్వయంగా ఫిక్షన్ చేసిన సినిమాల ఒరవడి వూపందుకుంది. ఇక సినిమా కథల్ని మస్తిష్కం లోంచి తీసి ఊహాశక్తికి పదునుపెట్టి, స్వయంగా ఫిక్షన్ చేసి, ఎలా వుంటే తెర మీద ప్రేక్షకులు రిసీవ్ చేసుకుంటారో, ఆ విధమైన  స్ట్రక్చర్ లో పెట్టి తీసి విజయాలు సాధించడం మొదలెట్టారు. ఇలా చేయడానికి ప్రకృతి మెదడులో చేసిన ఒక ఏర్పాటే తోడ్పడింది. 

          మెదడు కథల్ని రిసీవ్ చేసుకునే పధ్ధతి ఒకటుంటుంది. ఒక వ్యక్తి వచ్చి గంటల తరబడి కబుర్లు చెప్తూ కూర్చున్నాడనుకుందాం. ఇతనెందుకొచ్చాడబ్బా  అన్పిస్తుంది. అప్పుడు  తీరిగ్గా  ఓ వెయ్యి అప్పు అడిగాడనుకుందాం, ఇది అడగడానికి  ఇంత టైము తినెయ్యాలా అని మెదడు ప్రతిఘటిస్తుంది. సినిమాల పట్ల కూడా మెదడు ఇంతే. చెప్పాల్సిన కథ ( స్టోరీ పాయింటు) సకాలంలో ప్రారంభం కాకపోతే మెదడు  ప్రతిఘటించడం మొదలు పెడుతుంది. అంటే  బోరు కొట్టడం ప్రారంభమన్న మాట. ఇది మనుషుల మెదళ్ళలో ప్రకృతి ఎప్పుడో చేసిన ఏర్పాటు. ఈ ఏర్పాటుతోనే మెదడు ప్రకారం బిగినింగ్ - మిడిల్ - ఎండ్ విభాగాలతో త్రీ యాక్ట్ స్ట్రక్చర్ యాదృచ్ఛికంగా సినిమాల్లో కన్పించడం మొదలయ్యింది. దీన్ని పట్టుకునే స్క్ర్తీన్ ప్లే మీద పుస్తకాలు రాశారు. అంతే గానీ స్క్రీన్ ప్లే శాస్త్రాల్ని ఆకాశంలోకి చూస్తూ వూహించి, సొంత అభిప్రాయాలు కలిపి రుద్దుతూ డాంబికంగా తయారు చేయలేదు. ప్రత్యక్ష పదార్ధం లేనిది ఏ శాస్త్రమూ లేదు. నాట్య శాస్త్రం కూడా నాట్యాలు చూస్తూ అభివృద్ధి చేసిందే.    

కాబట్టి స్క్రీన్ ప్లే శాస్త్రానికి ఆధారం ప్రత్యక్షంగా కన్పించిన విజయవంతమైన సినిమాలనే పదార్ధాలే. ఆ విజయవంతమైన సినిమాల కథలు అలా  మెదడులో ప్రకృతి చేసిన ఏర్పాటుతో ఓ స్ట్రక్చర్ గా ఏర్పడి రూపొందినవే. కథల విషయంలో ప్రకృతి మెదడులో చేసిన ఏర్పాటు ప్రకారం,  మెదడు ఎలా పనిచేస్తుందో దాన్నే  త్రీ యాక్ట్ స్ట్రక్చర్ అంటూ స్క్రీన్ ప్లే గురూస్  తయారు చేసి మనకి అందించారు. అసలు సైన్స్ సుబోధకం చేశారంతే. అందువల్ల సినిమాలు తీస్తున్న మనకి బయటనుంచి వీళ్ళేదో చెప్తున్నారని, స్క్రీన్ ప్లే పుస్తకాలు రాసిన వాళ్ళని, రాసే వాళ్ళనీ  చులకన చేసి అవమానకరంగా మాట్లాడడం అనవసరం. శాస్త్రం  లేని రంగం లేదు. సినిమా రంగానికి శాస్త్రం అక్కర్లేదనుకుంటే అనాగరికంగా కనబడుతుంది. 

          ఇలా పూర్వపు  సినిమాకర్తలు తమ మస్తిష్క ఖచిత ప్రకృతి సిద్ధ భాండాగారాల్లోంచి సృష్టిస్తూపోయిన సినిమా స్క్రిప్టులతో  తెలుగులో తొలి, మలి స్వర్ణయుగాలు  వర్ధిల్లాయి. ఎప్పుడైతే  ’70 లలో వ్యాపారయుగం ప్రారంభమయ్యిందో ఇక క్రమక్రమంగా ఆ భాండాగారం మూతబడుతూ వచ్చింది. మెదడులో ప్రకృతి చేసిన ఏర్పాటుని వదులుకుని, లేదా ఆ ఏర్పాటు వుందని తెలీక - వస్తున్న సినిమాల్నే  అలా అలా చూసేస్తూ వాటి నమూనాలతో  స్క్రిప్టులు రాయడం మొదలెట్టారు. 

          పైన చెప్పుకున్నట్టు జానపద కథలకి  అక్షరూపం ఏర్పడ్డాక ఇక వాటి విషయంలో క్రియేటి
విటీ ఎలా తెగిపోయిందో, సినిమాలతో కూడా అదే జరిగింది. వూహలకి ఆకారాలుగా పూర్వీకులు తీసి పెట్టిన  సినిమాలు ఎప్పుడైతే కన్పించడం మొదలెట్టాయో, ఇక ఊహాశక్తి నిర్లిప్తమైపోసాగింది. కథల విషయంలో ప్రకృతి మెదడులో  చేసిన ఏర్పాటుని వదిలేసి,   సినిమాల్ని బయట కళ్ళతో చూసి, చెవులతో విని,  ఆ ప్రకారం స్క్రీన్ ప్లేలు  తయారు చేసుకో వడం మొదలెట్టుకున్నారు.  మెదడు కూడా - ఇంతే ఖర్మ - అనుకుని ఆ కళ్ళూ చెవులూ అందించే  సెకెండ్ హేండ్ సమాచారం ప్రకారమే కథలల్లి చేతులకి అందిస్తూంటే,  ఆ చేతులు గొప్పగా వయ్యారాలు పోతూ స్క్రీన్ ప్లేలు  రాసుకోసాగాయి. మదర్ బోర్డు మరణించింది. కీ బోర్డు మీద గడుసు వేళ్ళు ఎడాపెడా బ్రేక్ డాన్సులు చేస్తున్నాయి. 

          అన్నీ తమలోనే వుంటే  బయట వెతుక్కోవడం. తమలో ఏదైతే వుందో అది  ప్రకృతి మెదడుకి అందించిన ఏర్పాటు. అదే సార్వజనీన స్ట్రక్చర్. దీనికే  దేశాల ఎల్లలు దాటి ప్రేక్షకులు కనెక్ట్ అవుతారు. ఎందుకంటే,  ప్రకృతి మెదడులో కథల్ని సృష్టించడానికీ, వాటిని ప్రేక్షకులు రిసీవ్ చేసుకోవడానికి చేసిన ఏర్పాటు ఇదొక్కటే - త్రీయాక్ట్ స్ట్రక్చర్.  తమలో వున్నది గుర్తించకుండా, గుర్తించమని  చెప్పే శాస్త్రాలనీ కూడా పక్కన పెట్టేసి,  నాల్గు సినిమాలు చూసి నా క్రియేటివిటీ నా ఇష్టమని తీసుకుపోతూంటే- ఇలాగే ఏడాది తర్వాత ఏడాది 90 శాతం అట్టర్ ఫ్లాపుల చరిత్రే మిగులుతుంది. టాలీవుడ్  అంటే ఫ్లాపుల పురిటి గడ్డ అని  సగర్వంగా తలెత్తుకుని చెప్పుకోవాల్సి వుంటుంది. సొంత క్రియేటివిటీ, అభిరుచులూ వ్యక్తిగతమే. వీటితో సినిమాలు తీస్తే వ్యాపారానికి పనికి రావు. ఇంట్లో చూసుకోవాలి. స్ట్రక్చర్ ఒక్కటే సార్వజనీన కళా వ్యాపారం. క్రియేటివిటీ, సొంత అభిరుచులూ ఇవన్నీ ప్రకృతి నుంచి తెగిపోయిన గెస్సింగ్ గేములు, ఆధారాల్లేని అంచనాలు, గాలిలో విన్యాసాలు. 

          ఇందుకే ఈ రంగంలో ఎవరికీ ఏమీ తెలీదనే మాట వచ్చింది. డార్విన్ ప్రకారం ఉపయోగంలో లేని అంగాలు అంతరించిపోతాయి. స్క్రిప్టులు రాయడానికి కళ్ళూ చెవులనే బాహ్య జ్ఞానేంద్రియాల  మీదే ఆధారపడుతూంటే, మెదడులో ప్రకృతి ఏర్పాటు చేసిన అంతః చక్షువు కాస్తా ఎప్పుడో చచ్చూరుకుంది. త్రీ యాక్ట్ స్ట్రక్చర్ లోంచి త్రిశంకు స్వర్గంలో పడి గిలగిల కొట్టుకుంటున్నారు. ఏ సినిమా ఎందుకు హిట్టవుతోందో, ఎందుకు ఫ్లాపవుతోందో చెప్పడానికి కూడా వూహాగానాలే. ఇక ప్రకృతే ఎప్పుడో చూసి చూసి విసిరింది ‘శివ’ రూపంలో తన ఏర్పాటుని. ఐనా ఇది గుర్తించకుండా దారితప్పి అలాగే తిరుగుతున్నారు. రాం గోపాల్ వర్మ తీసిన ‘శివ’ ఏవో నాల్గు హాలీవుడ్ సినిమాలు చూసి సీన్లు పేర్చిన స్క్రిప్టు కాదు. తెలీకుండానే ప్రకృతి ఆయన చేత అలా  చేయించింది - దాంతో ‘శివ’  చూడ్డం, సిడ్ ఫీల్డ్ స్క్రీన్ ప్లే పుస్తకం చదవడం ఒకటే అయిపోయింది!  ‘శివ’ ని ఏ ఫిలిం ఇనిస్టిట్యూట్ లోనైనా పాఠంగా చెప్పి నేర్పుతున్నారా అంటే నో  - తెలిస్తేగా!!

          సినిమా స్క్రిప్టుల వైభవం చివరికి పరుచూరి బ్రదర్స్ తో ఆగిపోయింది. వాళ్ళు కూడా రాసినంత కాలం పాసివ్ పాత్రలతో రాయలేదు, మిడిల్ మటాష్ స్క్రీన్ ప్లేలు రాయలేదు, ఎండ్ సస్పెన్స్ కథలు రాయలేదు. ఎప్పుడైతే 2000 నుంచి కొత్త కొత్త దర్శకులు వాళ్ళే రచయితలుగా రావడం మొదలెట్టారో- ఇక  పాసివ్ పాత్రలతో, మిడిల్ మటాష్  స్క్రీన్ ప్లేలతో, ఎండ్ సస్పెన్స్ కథలతో, ఇంకా కథకి – గాథకి తేడా తెలీని తనంతో   సినిమాల్ని పట్టి పల్లార్చడం  మొదలెట్టారు. ఈ నాల్గు  చీడలు అసలేమిటో, ఇవి సినిమాల విజయాల్ని ఎలా తినేస్తాయో తెలుసుకోకుండా తీసుకుంటూ పోవడమే. గెస్సింగ్ గేమే. సినిమాలు చూసేటప్పుడు శాస్త్రం తెలీదు, తీసేటప్పుడూ తెలీదు. చీడ పీడలని తెలీకుండా సినిమాలు చూస్తూ,  అలా తీశాడు గాబట్టి దాన్ని మనం కూడా అలా ఫాలో అయిపోదామని ఇంకిన్ని అవే చీడ పీడలని  ఉత్పత్తి చేయడం నిరంతరాయంగా సాగిపోతోంది. ఈ తంతు బాగా పరాకాష్టకి చేరిపోయింది

***

కథకి గుండెకాయ మోకాళ్ళలో వుండదు. అందుకనే మోకాళ్ళలో  మెదళ్ళున్న ప్రేక్షకులు కూడా పారిపోతూంటారు. కథకి గుండెకాయ  మోకాళ్ళలో వుంటుందనుకోవడం క్రియేటివిటీ. గుండెకాయ మోకాళ్ళలో వుండదని ఘంటాపథంగా చెప్పగలం - ప్రక్కటెముకల అవసరం దానికుంటుందని చూపించి. అలాగైతే ఆ  ప్రక్కటెముకలు మోకాళ్ళలోనే వుండచ్చని  కుండబద్దలు కొట్టడం అరివీర క్రియేటివిటీ. ఈ అరివీర భయానక క్రియేటివిటీకి రక్తమాంసాల యావే తప్ప అస్థిపంజరంతో పనుండదు. అదుంటుందని  తెలీదు. తెలిస్తే గుండెకాయ ఛాతీ దగ్గర ప్రక్కటెముకల మధ్య పెట్టాలని తెలుస్తుంది. అస్థి పంజరం స్క్రీన్ ప్లే స్ట్రక్చర్ అయితే, రక్తమాంసాలు దాన్నాధారంగా  చేసుకుని అద్దే కేవల క్రియేటివ్ ఆకృతులే.  స్ట్రక్చర్ ని ఆధారంగా చేసుకోకపోతే ఆ ఆకృతులు వికృతులవుతాయి. రక్త మాంసాల్లేక అస్థిపంజరం వుంటుంది గానీ, అస్థిపంజరం లేక రక్త మాంసాల్లేవ్. స్క్రీన్ ప్లే సాఫ్ట్ వేర్లు సార్వజనీన స్ట్రక్చర్ ని సరఫరా చేస్తాయిగానీ, క్రియేటివిటీని కాదు. ఎవరికి  తోచిన క్రియేటివిటీని  వాళ్ళు  ఆ స్ట్రక్చర్ మీద అద్దుకోవాల్సి వుంటుంది. క్రియేటివిటీ వైయక్తిక వ్యాసంగమే. ఎలాగైనా చేసుకోవచ్చు. కానీ స్క్రీన్ ప్లే స్ట్రక్చర్ అనేది మానవ అస్థిపంజరంలాగా ఒకే శాశ్వత ఆకారంలో వుంటుంది.  మార్పు చెందని  ఈ ఆకారాన్ని ఒప్పుకోలేని క్రియేటివిటీ వృధా. స్ట్రక్చ రాస్యులు కాకపోతే సినిమా నిరక్షరాస్యులుగా మిగిలిపోవడమే.

***

    ఈ వ్యాసం బాగా బోరు కొడుతూండవచ్చు. ఎందుకని? అసలు విషయంచెప్పకుండా ఏదేదో రాసుకొచ్చి చిట్ట చివరికెప్పుడో పాయింటుకి వస్తున్నాడు కాబట్టి. అంటే మోకాళ్ళలో విషయం పెట్టి ఈ వ్యాసం రాస్తున్నాడు. కథకి గుండె కాయని మోకాళ్ళలో పెట్టి సినిమాలు తీస్తే కూడా ఇలాగే బోరు కొడుతుంది. ఇది అనుభవమవడానికే వ్యాసాన్ని ఇలా స్ట్రక్చర్ లేకుండా విషయం మోకాళ్ళల్లో పెట్టి  రాసుకుపోతున్నాడు. మెకాలే పోయి మోకాలే వచ్చినట్టు. 

          కథకి గుండెకాయ మోకాళ్ళలో వుంటే అది మిడిల్ మటాష్ స్క్రీన్ ప్లే అవుతుంది. మిడిల్ మటాష్ కి సరైన  ఇంగ్లీషు పదం లేదు. ఎందుకంటే వాళ్ళకి ఇలాటి స్క్రీన్ ప్లేలు తగిలి వుండవు. పదిహేనేళ్ళ క్రితం ఈ వ్యాసకర్తే  తెలుగులో ఈ వింత చూసి దీనికి ‘మిడిల్ మటాష్’ అని నామకరణం చేశాడు.  మిడిల్ మటాష్ అంటే స్క్రీన్ ప్లేలో కథకి గుండెకాయ వంటి మిడిల్ విభాగం మటాష్ అయిపోవడం. ఇదెలా మటాష్ అవుతుంది? మిడిల్  ప్రారంభం ఇంటర్వెల్ కి జరిగిపోతేనో, లేదా సెకండాఫ్ మధ్యకి జరిగిపోతేనో (చిత్రపటాలు  చూడండి), ఇంకా లేదా క్లయిమాక్స్ దగ్గరకి వెళ్ళిపోతేనో మిడిల్ మటాషై పోతుంది. ఇలా ఏ  హాలీవుడ్ సినిమాలోనూ వుండదు. హాలీవుడ్ సినిమాలు ఏం చేసైనా త్రీ యాక్ట్ స్ట్రక్చర్లో వుంటాయి. అంటే బిగినింగ్, మిడిల్, ఎండ్ లు 1:2:1 నిష్పత్తిలో వుంటాయి. స్క్రీన్ ప్లేలో బిగినింగ్ 25 శాతం నిడివితో వుంటే, మిడిల్ 50 శాతంతో వుంటుంది, ఎండ్ 25 శాతంతో వుంటుంది. ఇదే మెదడులో ప్రకృతి చేసిన ఏర్పాటు. దీనికి భిన్నంగా ఏం జరిగినా వికృతే.

          స్క్రీన్ ప్లేలో 50 శాతం ఆక్రమించే మిడిల్లో నే కథ వుంటుంది. అందుకే సినిమాకిది గుండెకాయ. దీని శాతం  ఎంత తగ్గుతూంటే ఆ మేరకు కథాబలం తగ్గుతూంటుంది. అయితే ఇండియన్ సినిమాల విషయం వేరు. వీటిలో పాత్రల పరిచయాలు, పాటలు, కామెడీలు, ప్రేమలు, ఫైట్లు అన్నీ సర్దుకు రావాల్సి వుంటుంది. దీంతో 25 శాతం వుండాల్సిన బిగినింగ్ నిడివి ఇంటర్వెల్ దాకా సాగి స్క్రీన్ ప్లేలో 50 శాతం తినేస్తుంది. బిగినింగ్ అంటే కథకి ఉపోద్ఘాతమే, కథ కాదు. ఉపోద్ఘాతం ఎప్పటికి ముగుస్తుందో  అప్పుడే  బిగినింగ్ ముగిసి మిడిల్ తో కథ  ప్రారంభమవుతుంది. కథ ప్రారంభమవడమంటే ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ఏర్పడడమే. ప్లాట్ పాయింట్ వన్ అంటే పాయింటేమిటో తెలిసి, హీరోకి సమస్య పుట్టి, దాని సాధించే గోల్ ఏర్పడి, కథేమిటో అర్ధమవడమే. 

          ఇలా అన్ని సినిమాలూ ఇంటర్వెల్ దగ్గరే కథ ప్రారంభిస్తున్నాయని కాదు. ఇంకా లోపు ఫస్టాఫ్ అరగంటకి, ముప్పావు గంటకీ ప్రారంభమయ్యేవి కూడా వుంటున్నాయి. ఎక్కువగా  ఇంటర్వెల్ దగ్గరే ప్రారంభమయ్యేవి  వుంటున్నాయి. గరిష్టంగా ఇంటర్వెల్ వరకూ మినహాయింపు ఇవ్వొచ్చు. ఫస్టాఫ్  బిగినింగ్ 25 శాతం. మిడిల్ 25 శాతం వుండాలి. మళ్ళీ సెకండాఫ్ లో మిడిల్ 25 శాతం, ఎండ్ 25 శాతం వుంటే ప్రకృతి ఏర్పాటు చేసిన సార్వజనీన స్క్రీన్ ప్లే అవుతుంది. ఫస్టాఫ్ లో వుండే 25 శాతం మిడిల్ ని బిగినింగే అక్రమించేస్తే అప్పటికి మిడిల్ తన సగం బలాన్ని కోల్పోతుంది. ఇక సెకండాఫ్ లో ప్రారంభమయ్యే 25 శాతం మిడిల్, అంటే సగం బలం పైనే ఆధారపడి మిడిల్ సినిమాని సక్సెస్ చేయాలి. ఎలాగో తంటాలు పడి సక్సెస్ చేస్తోంది చాలాసార్లు. 

          కానీ ఇదే బిగినింగ్ ఇంటర్వెల్ ని కూడా దాటేసి, సెకండాఫ్ లోవుండే మిగతా సగం మిడిల్ విభాగాన్ని కూడా కబ్జా చేస్తే మిడిల్ పూర్తిగా మటాషై పోయిన స్క్రీన్ ప్లే మిగులుతుంది. ఖాయంగా అట్టర్ ఫ్లాపే.

          అంటే ఇంటర్వెల్ దగ్గర కూడా మెదడు ఎదురు చూసే ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ఏర్పడక, పాయింటూ ఎస్టాబ్లిష్ కాకా, సాధించేందుకు హీరోకి సమస్యే లేకా, గోలూ లేకా, ఇంకెప్పుడో  సెకండాఫ్ సగంలో ఇవన్నీ పెట్టుకుంటూ కూర్చుంటే  అప్పటికి గంటన్నర గడిచిపోతుంది. ఇంతసేపూ విషయం లేని బిగినింగ్ ని చూపించడమే. ఇలా బిగినింగ్ వచ్చి మిడిల్ మీద పడితే,  మిడిల్ వెళ్లి ఎండ్ విభాగంలో కొంత జాగా అడుక్కుంటుంది. కథకి  ఎంత దీనస్థితి. అడుక్కునే గతి. ఇక ఆ చివర మిగిలిన ఎండ్ విభాగపు జాగాలోనే మిడిలూ ఎండూ క్రిక్కిరిసి బిగినింగ్ చేసిన దుర్మార్గాన్ని అనుభవిస్తాయి. ఎవరో  సామ్రాజ్యవాద జీన్స్ వున్న రచయితలే ఇలా చేస్తారు. అశ్వమేధ యాగాలు కూడా చేస్తారు. సరస్వతికి స్థానం లేకుండా చేసి, దాంతో లక్ష్మికి ఎంట్రీ లేకుండా చేసిపారేస్తారు. సరస్వతి లేక లక్ష్మి ఎక్కడ్నుంచొస్తుంది? ఇలా మూవీని  మురిక్కాలవలోకి తోసేసి వెళ్ళిపోతారు. మళ్ళీ ఇంకో మూవీ కావాలి తోసివేత కార్యక్రమానికి.

***

దేని స్థానం లో అవి వున్న బిగినింగ్ (1) మిడిల్ (2) ఎండ్ (3) లు – మిడిల్ మధ్యలో ఇంటర్వెల్ (MP). 

కాబట్టి బిగినింగ్ ఎప్పుడు ముగుస్తుందో కథ  అప్పుడే ప్రారంభమైనట్టు. ఈ బ్లాగులోనే ఎన్నోసార్లు దీన్ని వివరించాం. బిగినింగ్ ముగిసే చోటుని – ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ని ఎలా గుర్తించాలి? ఇది కూడా పైన చెప్పుకున్నాం. ఏ పాత్రని పట్టుకుని సాగితే ఇది గుర్తించగలం?  హీరో పాత్రని. ఇద్దరు ముగ్గురు హీరోలుంటే ఏ హీరో కథ అని గుర్తించాలి? ఏ హీరోకి గోల్ ఏర్పడుతుందో ఆ హీరో కథగా గుర్తించాలి. జై కి గోల్ ఏర్పడినప్పుడు జై కథే అవుతుంది. లవకుశలది కాదు.

          జైకి గోల్ ఎప్పుడు ఏర్పడింది? సెకండాఫ్ లో లవకుశల్ని కుదేసి, తను ఎంపీ గా నిలబడాలనుకుంటున్న  గోల్ చెప్పినప్పుడు. లవకుశలకి చెరో  టాస్క్ ఇచ్చినప్పుడు.  లవకి తనలా వెళ్లి ఎన్నికల ప్రచారం, కుశకి తను ప్రేమిస్తున్న అమ్మాయిని సెట్ చేయడం. 

          ఈ ఘట్టంతో ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ఏర్పడింది. ఇక్కడ్నించీ కథ ప్రారంభమైంది. ఇప్పటి దాకా నడిచింది ఈ పాయింటుకి రావడానికి జరిగిన కథలేని బిగినింగ్ విభాగపు బిజినెస్సే. శృతిమించిన ఉపోద్ఘాతమే.  గుండె కాయ మోకాళ్ళలోకి జారిపోవడమే. వెయ్యి అప్పడ గడానికి వచ్చి గంటన్నర నస పెట్టడమే. ఇదంతా ఎప్పుడు జరిగిపోవాలి? పైన వివరించుకున్నట్టు ఫస్టాఫ్ లో ఏదైనా చోట, లేదంటే ఇంటర్వెల్లో. ఇలా జరక్కపోవడంవల్ల మిడిల్ మటాష్ కి వెళ్ళింది. 

          మిడిల్ మటాష్ తో జయించలేమా? మిడిల్ మటాష్ లు ప్రారంభమైందే 2000 నుంచి తామరతంపగా యూత్ సినిమాలతో. అవన్నీ అట్టర్ ఫ్లాపయ్యాయి. సింగీతం శ్రీనివాసరావూ ఇలా యూత్ లవ్ తీసి ఫ్లాపయ్యారు. స్టార్ సినిమాలూ ఫ్లాపయ్యాయి. సింగిల్ స్టార్ సినిమాలు మిడిల్ మటాష్ తో గట్టెక్కడం కష్టం. ఇటీవలే మజ్నూ, కిక్ -2  గట్టెక్క లేకపోయాయి. మల్టీ స్టారర్స్ తో స్టార్ వేల్యూ మరిపించవచ్చు. త్రిపాత్రాభినయంతో అదృష్టం మీద ఒడ్డు చేరవచ్చు. నటనలు ఒక్కోసారి స్ట్రక్చర్ ని ఎగేస్తాయి. ‘భలేభలే మగాడివోయ్’ లో నాని క్యారక్టర్ ఈ పనే చేసింది. స్ట్రక్చర్ ని ఎగేసి సక్సెస్ చేసింది. ఇందుకు క్యారక్టర్ కి తోడ్పడిన ఎలిమెంట్ – పది నిమిషాలకో బ్యాంగ్. ప్రతీ పది నిమిషాలకో గట్టి బ్యాంగ్ తో ఓ ట్విస్టు ఇస్తూ పోయింది నాని పాత్ర. 

          హాలీవుడ్ లో ఒకప్పుడు సినీ మొబైల్ కంపెనీ నడిపిన ఈజిప్షియన్ నిర్మాత ఫువాద్ సయీద్ వుండే వాడు. ఈయన కంపెనీలో సిడ్ ఫీల్డ్ స్క్రిప్టులు చదివేవాడు. అప్పుడు సయీద్  - స్ట్రక్చర్ గిక్చర్ జాంతానై భయ్యా,  అది నువ్వు చూసుకో. నాకు మాత్రం పది నిమిషాలకో బ్యాంగ్ పడాలి, దట్సాల్- అని ఆర్డరేసే వాడు. ఈ బ్యాంగు లేమిట్రా దేవుడా అన్పించేది. అది సయీద్ మార్కు నమ్మకం, గేస్సింగ్ గేమ్. అలా ఎడ్డీ మర్ఫీతో అతను తీసిన ‘బెవర్లీ హిల్స్ కాప్’ సిరీస్ సినిమాలన్నీ హిట్టయ్యాయి. ఇవి స్ట్రక్చర్ లో వుంటూనే బ్యాంగులిచ్చాయి- నాని సినిమా స్ట్రక్చరే లేకుండా బ్యాంగు లిచ్చి సక్సెస్ అవడం గోల్డెన్ రికార్డు. 

          ఎన్టీఆర్ త్రిపాత్రాభినయం ఇలాటి బ్యాంగు లివ్వకపోయినా - త్రిపాత్రాభినయమే మిడిల్ మటాష్ ని మరిపించి వుండొచ్చు. ఇదే ఒక పాత్రతో చేసి వుంటే వెంటనే ఫ్లాపయ్యేది. 

***

బిగినింగ్ మిడిల్ ని సగం ఆక్రమించి ఇంటర్వెల్ ని తాకింది

ఎందుకు మిడిల్ మటాష్ పరిస్థితి ఏర్పడింది? మూడు పాత్రల ఉపోద్ఘాతాలూ  విడివిడిగా చెప్పుకు రావడం వల్ల,  ప్లస్ చిన్నప్పటి ముగ్గురి ఉపోద్ఘాతం చెప్పడం వల్ల. వీటికే ముప్పాతిక సినిమా పట్టింది. ఇదంతా డాక్యుమెంటరీ లకి వాడే ఎపిసోడిక్ కధనం పాల బడింది. అంటే సినిమాలకి పనికిరాని స్టార్ట్ అండ్ స్టాప్ టెక్నిక్ వచ్చి చొరబడిపోయింది. పెద్దయ్యాక ఫస్టాఫ్ లో లవకుశలు తిరిగి కలుసుకున్నపుడు ప్లాట్ పాయింట్ వన్ లా అనిపిస్తుంది. ఇక్కడ ప్రధాన పాత్ర జై వస్తాడని అనుకుంటాం. కానీ కాదు. ఈ ఎపిసోడ్ ఒక చోట స్టాప్ అయి,  ఇంకో ఎపిసోడ్ స్టార్ట్ అవుతుంది. ఈ ఎపిసోడ్ ఇంటర్వెల్లో జై పాత్ర రాకకి దారితీస్తుంది. ఇంటర్వెల్లో జై పాత్రతో, అతడి గోల్ తో ప్లాట్ పాయింట్ వన్ ఏర్పడుతుందని, కథా ప్రారంభమవుతుందనీ  ఆశపడతాం.  ఇది కూడా  జరగదు. ఈ ఎపిసోడ్ కూడా స్టాప్ అయి,  జై పాత్ర తాలూకు ఉపోద్ఘాతంతో ఇంకో ఎపిసోడ్ స్టార్ట్ అవుతుంది.  ఇంటర్వెల్ తో ఇది కూడా స్టాప్ అవుతుంది. ఇలా ఇంటర్వెల్ లోకూడా కథ  తేలకపోవడంతో, ఈ ఘట్టం తేలిపోయి- ఈ స్క్రీన్ ప్లే మిడిల్ మటాష్ లో పడిందని అర్ధమై పోతుంది.  ఎన్టీఅర్ కి ఎపిసోడిక్ కథనపు ఫలితాలెలా వుంటాయో ఆయన తండ్రిగారు నటించిన ‘టైగర్ హరిశ్చంద్ర ప్రసాద్’ తోనే తెలిసిపోయుండాలి.

  ఈ ఎపిసోడిక్ కథనం ఏ మూలాల్లోంచి వచ్చింది? దీని వెనుకనున్న రచయితల మెంటాలిటీ ఏమిటి?  నిజానికి ఈ వ్యాసకర్త సినిమా చూసినప్పుడు ఇది మరో టెంప్లెట్ మూవీ కాదని భావించాడు. తరచి చూస్తే, ఎపిసోడిక్ కథనమే టెంప్లెట్ కి పైపూతలా వుందని తేలి కాళ్ళు చేతులు ఆడలేదు. ఇలా కూడా మభ్య పెడతారన్న మాట. ఎక్కడికి పోతుంది టెంప్లెట్ మెంటాలిటీ!  ఈ సంవత్సరమే టెంప్లెట్ తో వచ్చిన  పెద్ద సినిమాలన్నీ ఫ్లాపయిన బాటలోనే టెంప్లెట్ ని ఎపిసోడిక్ చేస్తూ ఇది వచ్చింది. హీరో ఎంట్రీ, ఫైట్, సాంగ్, లవ్, కామెడీ, సాంగ్, లవ్, సాంగ్, విలన్ వచ్చి ఏదో  కెలకడంతో ఇంటర్వెల్. ఇదీ పెద్ద సినిమాలకి వాడుతున్న టెంప్లెట్. ఇదే ఫస్టాఫ్ లో వుంది ఇద్దరు ఎన్టీఆర్ లతో. ఇక ఇంటర్వెల్ లో విలన్ బదులు విలన్ కాని అసలు ఎన్టీఆర్ విలన్ లా బిల్డప్ ఇస్తూ వచ్చాడు, అంతే.

           ఇక  కోనవెంకట్ నిత్యం వాడుతూ వుండిన, ఈ మధ్య అవకాశం రాక  మూలన పడి వుంటున్న సింగిల్ విండో స్కీము సెకండాఫ్ లో లేదని కూడా బోల్తా పడ్డాడీ వ్యాసకర్త. ఏ స్టార్ నైనా ఒకే సింగిల్ విండోలోంచి తోసేస్తే వెళ్లి సెకండాఫ్ లో విలన్ ఇంట్లో పడి బకారాచేసే స్కీము - ఏక గవాక్ష శిక్ష – ఇక్కడ చక్కగా వుంది. సెకండాఫ్ లో అసలు ఎన్టీఆర్ కొసరు ఎన్టీఆర్ లని తెచ్చి ఇంట్లోపడేసుకుని ఏకే సీన్లు ఇవే.

***

బిగినింగ్ సెకండాఫ్ లో కూడా మిడిల్ ని ఆక్రమించడంతో, మిడిల్ ఎండ్ లోకి వెళ్లి చోటు పంచుకుంది

ఇంతకీ పెద్దయ్యాక జై పాత్రది పగా? కాదు,  చిన్నప్పుడే నాటకం స్టేజిని కాల్చి తమ్ముళ్ళ మీద, మేనమామ మీదా  పగ దీర్చుకుని పారిపోయాడు. పెద్దయ్యాక పగతో తమ్ముళ్ళని కిడ్నాప్ చేయలేదు. చిన్నప్పుడు తన తమ్ముళ్ళు పొందుతూ వుండిన గుర్తింపు తనకి వచ్చే అవకాశం లేకుండా చేశారన్న కసి వుంది. ఆ కసితోనే డాన్ గా మారి గుర్తింపు పొందాననుకున్నాడు. అది చంఢాలంగా వుందని ఎంపీగా మారి ఫేమస్ అవుదా మనుకున్నాడు. ఇందుకు వాడుకునేందుకే, పైగా ప్రేమిస్తున్న అమ్మాయిని పొందడానికే తమ్ముళ్ళని కిడ్నాప్ చేశాడు. చివరికి తను చెప్పే  మాటలు కూడా గుర్తింపు గురించే.  చిన్నప్పటి అవమానాల వల్ల  పడిన గుర్తింపు అనే బీజం వటవృక్షమయ్యేత్రెడ్ తెగకుండా – ఎమోషనల్ ఫోకస్ ని క్యారీ చేయడం కొంత మేలు.

   సైకాలజిస్టులు మురెల్ జేమ్స్, డరోతీ జోంగ్ వర్డ్ లు రాసిన ‘బోర్న్ టు విన్’ అన్న ప్రసిద్ధ పుస్తకంలో ఇలా అంటారు - శిశువు గర్భంలో వుండగా ఆ దేవుడు తలరాత  రాస్తాడో లేదో గానీ, పుట్టాక తల్లిదండ్రులు మనసు మీద రాస్తారని. అది జీవితాంతం బలంగా ముద్రేసుకుని వుంటుందని. జై తల్లి నిస్సహాయురాలైనా, మేనమామ జై మనసు మీద రాసింది అంతా ఇంతా కాదు – కసితో పెడదోవ పట్టిపోయాడుజై, ప్రాణాలూ కోల్పోయాడు.

***

ఇది కథా గాథా?

కథంటే పాత్రలమధ్య ఒక ఆర్గ్యుమెంట్ తో నడుస్తుంది. గాథ అంటే పాత్రల మధ్య ఆర్గ్యుమెంట్ లేకుండా ఏకపక్షమైన పాత్ర ప్రయాణం వుంటుంది. గాథలు సినిమాలకి పనికి రావు –ట్రాజడీలైతే తప్ప. కాబట్టి బ్రహ్మోత్సవం, నక్షత్రం, మొగుడు, పైసా మొదలైన  గాథలతో కూడిన సినిమాలు ఫ్లాపయ్యాయి. జైది కూడా పాత్ర ప్రయాణమే తప్ప ఆర్గ్యుమెంట్ లేదు. తమ్ముళ్ళు అతడితో ఆర్గ్యూ చేయలేదు. నువ్వు మంచి మార్గంలో లేవని వా దించలేదు. చెప్పిన పని చేసుకుపోయారు. వాళ్లకి ఎదురు చెప్పే అర్హత కూడా లేదు, చిన్నప్పుడు అన్నతో చేసిన తప్పుల దృష్ట్యా.

ఇలా ఇది మిడిల్ మటాష్, టెంప్లెట్, సింగిల్ విండో స్కీము, గాథ అనే సకల శకలాలతో వికలమవుతూకూడా ఎన్టీఆర్ చేతిలో భిన్నత్వంలో ఏకత్వం చేసుకున్న ఓ గెస్సింగ్  గేమ్ తప్ప మరోకటి కాదు. 

-సికిందర్

         

         

520 : స్పెషల్ ఆర్టికల్

     మెయిన్ స్ట్రీమ్  కమర్షియల్ స్టార్ మూవీస్ కి కథ రాయడమే మీ ధ్యేయమైతే, హై కాన్సెప్ట్ ప్రక్రియలో కథల్ని ఆలోచించండి.  ఇతర ప్రక్రియలు  అంతగా వర్కౌట్ కావు. ఏ స్టార్లు నటించినా నటించకపోయినా, ఏ స్టార్ డైరెక్టర్లు దర్శకత్వం వహించినా వహించకున్నా, రివ్యూలు ఎలా రాసినా రాయకున్నా, సోర్స్ మెటీరియల్ ఎక్కడిదో తెలిసిపోతున్నా,  మౌత్ టాక్ ఎలా వున్నా  - వీటితో సంబంధం లేకుండా  ప్రేక్షకుల్ని ఆకర్షించే హై కాన్సెప్ట్ కథల్ని ఎంచుకోండి. మౌలికంగా హైకాన్సెప్ట్ కథలు యాక్షన్, సస్పెన్స్ థ్రిల్లర్, కామెడీ, రోమాంటిక్ కామెడీ, హార్రర్, సైన్స్ ఫిక్షన్, ఫ్యామిలీ మొదలైన జానర్లకి చెందినవై వుంటాయి. ఏకవాక్యంలో కథ తెలిసిపోయేట్టు వుంటాయి. కథలో స్టార్ ధరించే పాత్రకి అత్యంత డోలాయనమాన స్థితిని, గడ్డు పరిస్థితిని  సృష్టిస్తాయి. ఇది వరకే  వచ్చేసిన సినిమాల్లోని కొన్ని ఎలిమెంట్స్ తో బాటు, ఇదివరకెన్నడూ చూడని విశిష్టతలు గల  ఎలిమెంట్స్ ని కూడా కలిగి వుంటాయి. ఇవి పక్కా కమర్షియల్ మూవీస్ గా తయారవుతాయి. వీటిలో కళాత్మకత, సృజనాత్మఅంటూ కూర్చోకండి.  వీటికి అటువంటి విజయాలుండవు. మీరు కళ కోసమే తపిస్తూ, విశాలప్రాతిపదికన మాస్ మీడియా మార్కెట్ తో సరిపోలే  వ్యాపార కోణాన్ని నిర్లక్ష్యం చేస్తే, మీ కథ ఎన్నటికీ తెరకెక్కే అవకాశముండదు. ఒకటి బాగా గుర్తు పెట్టుకోండి - హై కాన్సెప్ట్ కొస్తే మీరు ప్రేక్షకులకి కథని అమ్మరు, స్టార్ నే అమ్ముతారు. అడ్వర్టైజ్ మెంట్ రంగంలో స్టార్ ఉత్పత్తిని అమ్ముతాడు, కానీ సినిమా రంగాని కొచ్చేసరికి  సినిమా అనే ఉత్పత్తి స్టార్ ని అమ్ముతుంది! 

          హై కాన్సెప్ట్ కథలు కొత్త కొత్త పాయింట్లతో వుంటాయి. ఐడియాయే కింగ్. గుర్తుండి పోయే టైటిల్స్ , ఆ టైటిల్స్ తో కథదేని గురించో తెలిసిపోయేట్టు వుంటాయి. విజువల్ లాగ్ లైన్స్  వుంటాయి. అంటే ఒక లైన్లో పాయింటు చెప్తేస్తే  కథ కళ్ళకి కడుతుంది. పైగా యూనివర్సల్ అప్పీల్ ని కలిగి వుంటాయి.  సింపుల్ గా వుండే సింగిల్ యాక్షన్ లైన్, బలమైన ఒక సమస్య, దాంతో దేనికైనా తెగించే సాహసం, ఒక ట్విస్టు...ఇంతే హై కాన్సెప్ట్ కథల స్వరూపం.  

          ఇవి పాత్ర చిత్రణలకంటే వేగంగా సాగే కథనాలపై దృష్టి పెడతాయి. దీంతో విజువల్ యాక్షన్ పెరిగి ఉత్కంఠ రేపుతాయి. ఇలా కాకుండా లో - కాన్సెప్ట్ కథలైన ఇతర డ్రామాలు, కామెడీలు క్యారెక్టర్ ఆధారిత కథనాలతో వుండడం వల్ల- విజువల్ యాక్షన్ కంటే ఫీలింగ్స్, సెంటిమెంట్స్, పాత్రచిత్రణలతో కూడిన కంటెంట్ తో బరువెక్కి వుంటాయి.

నిర్మాణం 

       హై కాన్సెప్ట్ కథల నిర్మాణం ఇలా వుంటుంది : కేవలం రెండు  పిల్లర్స్ మీద కట్టిన బ్రిడ్జి లాగా. మహాసముద్ర తీరంలో ఒక బలమైన పిల్లర్ (ప్లాట్ పాయింట్ వన్) ఏర్పాటు చేసి,  సుదూరంగా నడిసముద్రంలో మరో  పిల్లర్ (ప్లాట్ పాయింట్ టూ) వేసి, మొదటి పిల్లర్ దగ్గర్నుంచి రెండో పిల్లర్ కి కథని చేరవేస్తూ వుంటాయి. ఈ రెండు పిల్లర్ల మధ్య వారధిగా కథనం వుంటుంది.  ఇంతేనా విషయం? ఇంత సింపుల్ గానా? ఔను, షేక్స్ పియర్ ఇలాగే చేశాడు, మిల్టన్ ఇలాగే  చేశాడు, డాంటే ఇలాగే చేశాడు, యురెపిడిస్ ఇలాగే చేశాడు, సఫక్లిస్ ఇలాగే చేశాడు, ఈస్కలస్ కూడా ఇలాగే చేశాడు. మహాకావ్యాలు ఇలాగే  వున్నాయి. ఇందుకే ఇంతకాలం నిలబడ్డాయి. ఇందులో చౌకబారుగా, నేలబారుగా, ఫార్ములాగా ఏమీ లేదు – కథంటూ థ్రిల్ చేస్తూ ఒక నియమిత వేగంతో క్లయిమాక్స్  కేసి పరుగులు దీస్తున్నాక.   ఇక్కడ తెలియాల్సిన కిటుకేమిటంటే, మీ కథలో వుండే విషయం ఏదైతే ‘సంగతి’ చెబుతూ వుంటుందో, అది ప్రకటితమయ్యే విధంగా హై కాన్సెప్ట్ ఎలిమెంట్స్ ని వాడుకోగలగడమే.
అప్పుడొక ‘గాడ్ ఫాదర్’  అవుతుంది, ఒక ‘రైడర్స్ ఆఫ్ ది  లాస్ట్ ఆర్క్’ అవు
తుంది, ఒక ‘టైటానిక్’ కూడా అవుతుంది... మీ ఇష్టం! 

       హై కాన్సెప్ట్ కి ఇంకా ఈ ఎలిమెంట్స్ వుంటాయి :  హై లెవెల్లో  వినోదాత్మక విలువలు, అంతే హై లెవెల్లో ఒరిజినాలిటీ, వైభవోపేత దృశ్యాలు, స్పష్టమైన ఎమోషనల్ ఫోకస్, ఇప్పుడేం జరుగుతుంది? అన్న ఉత్కంఠ మొదలైనవి.  హై లెవెల్లో  వినోదాత్మక విలువల విషయానికొస్తే, దీన్ని నిర్వచించడం కష్టమే. ఇది పోర్నోగ్రఫీని నిర్వచించడం లాంటిది. చూసే కంటిని బట్టి వుంటుంది. సింపుల్ గా చెప్పాలంటే, మీ దృష్టినాకర్షించి చప్పున ఓ ఊహాలోకాల్లోకి మిమ్మల్ని బదిలీ చేసేదేవైనా,  హై లెవెల్లో  వున్న వినోదాత్మక విలువలవుతాయి. ఇలాకాక, మిమ్మల్ని లాజికల్ గా ఆకర్షిస్తే, మీకు కుతూహలమూ ఆసక్తీ కల్గిస్తే, వినోదం కల్గించే అవకాశం లేదు.

          హై లెవెల్ ఒరిజినాలిటీ గురించి చెప్పుకుంటే, ఒరిజినాలిటీ అంటే ఏమిటో అర్ధం జేసుకోవాలి. ఒరిజినాలిటీ అంటే ఫ్రెష్ గా, కొత్తగా, నూతన కల్పన చేసినదిగా, నోవెల్ గా వుండే ఐడియా. ఉన్న ఒక ఐడియాని భిన్నమైన అప్రోచ్ తో చూస్తే  హై లెవెల్ ఒరిజినాలిటీ అన్పించుకుంటుంది.  ఒక ఐడియా తెలిసిన సెట్టింగ్ తోనే వుండొచ్చు.  దాన్ని కొత్త అప్రోచ్ తో మార్చివేయగలిగితే  హై కాన్సెప్ట్ ఐడియాగా మారిపోతుంది. ‘ఫ్రాంకెన్ స్టీన్’  తెలిసిన కథ- దుష్టశక్తి మనుషుల పని బట్టడం. దీని కొత్త అప్రోచ్ వచ్చేసి, మనుషులే ఆ దుష్ట శక్తి పనిబట్టడం. ‘డాగ్ డే ఆఫ్టర్ నూన్’ తెలిసిన ఐడియా - డబ్బు కోసం బ్యాంకుని దోచుకోవడం. కొత్త అప్రోచ్ : ప్రేమించిన ‘మగరాయుణ్ణి’ లింగమార్పిడి చేయించడం కోసం బ్యాంకు దోచుకోవడం. ‘లార్డ్ ఆఫ్ ది ఫైల్స్’  తెలిసిన కథ :  దీవిలో చిక్కుకున్న ఓడ ప్రమాద బాధితుల్ని కాపాడడం. కొత్త అప్రోచ్ : దీవిలో చిక్కుకున్నది స్కూలు పిల్లలైతే, వాళ్ళు నాగరికత వదిలేసి మృగ లక్షణాలతో చెలరేగడం. కనుక  ఒరిజినాలిటీ అనేది కొత్తగా సృష్టించడం కాకపోయినా, ఉన్నదానికి నూతన కల్పన చేయడంలో కూడా వుంటుంది.  కాబట్టి హై కాన్సెప్ట్ ఐడియాల్ని అప్రోచ్ - సెంట్రిక్ గా చూడాలి. 

          విజువల్ వైభవం గురించి చెప్పుకోవాలంటే,  హై కాన్సెప్ట్ ఐడియాలే  విజువల్ వైభవం ఉట్టి పడుతూ వుంటాయి. విన్నా చదివినా కళ్ళముందు ఆ దృశ్య వైభవాలని  ఆటోమేటిగ్గా మెదడు పిక్చరైజ్ చేసేస్తుంది. కాబట్టి ఐడియాలోనే దృశ్య వైభవమంతా  ఇమిడి వుంటుంది. వుండేట్టు చూసుకోవాలి.  ఎమోషనల్ ఫోకస్ కొస్తే, హై కాన్సెప్ట్ ఐడియా వినగానే విజువల్ వైభవాన్ని  మెదడు ఎలా జనరేట్ చేస్తుందో, ఎమోషన్స్ ని  కూడా అలా ప్రసారం చేసేస్తుంది. ఏ ఎమోషన్ పడితే ఆ ఎమోషన్ కాదు. భయం, సంతోషం, హాస్యం, ప్రేమ, ద్వేషం, క్రోధం – ఈ భావోద్వేగాలు మాత్రమే ఉత్పన్నయ్యేట్టు ఐడియా వుండాలి. ఈ మౌలిక భావోద్వేగాలు త్వరగా, బలంగా, గాఢంగా ప్రేక్షకుల్ని కట్టి పడేస్తాయి. ఇక పోతే, మాస్ ఆడియెన్స్  అప్పీల్ గురించి : హై కాన్సెప్ట్ స్టార్ సినిమాల మాస్ అప్పీల్ పరిధికి అంతు వుండదు. దీనికోసం ఫ్యామిలీ ఆడియెన్స్ ని, ఉత్తమాభిరుచులుగల ప్రేక్షకులనీ  కూడా దాటుకుని మాస్ ప్రేక్షకుల్ని కలుపుకోవడం కోసం ఏమైనా చేస్తాయి, ఎలాగైనా సాగిపోతాయి.

          ఇక ఇప్పుడేం జరుగుతుందన్న ఆదుర్దా పుట్టించే ఎలిమెంట్ : డైనోసారస్ లని క్లోనింగ్ చేస్తే ఏం జరుగుతుంది? (జురాసిక్ పార్క్), ఆడవాళ్ళు కనడం ఆపేస్తే ఏం జరుగుతుంది? (చిల్డ్రెన్  ఆఫ్ మెన్), మార్షియన్స్ భూమ్మీదికి దండయాత్ర చేస్తేనో? (వార్ ఆఫ్ ది వరల్డ్స్).  ఇలా ఆదుర్దా కల్గించేట్టుగా  ఐడియా లేకపోతే  హై కాన్సెప్ట్ లో కాన్సెప్ట్ అవుతుంది.

పిచింగ్ 

      స్టోరీ అయిడియాలు, ట్రీట్ మెంట్లు, స్క్రీన్ ప్లేలూ ఇవన్నీ హై కాన్సెప్ట్ పరిధిలో ఏర్పడవచ్చు. ఐతే హై కాన్సెప్ట్ ఐడియాలు ‘పిచ్’ కి పనికి రావాలి. అంటే,  ఒక సెల్ ఫోన్ ని అమ్మాలనుకుందాం. దాన్ని చూపించగానే ఇంకేం వివరించనక్కర్లేకుండా అవతలి వ్యక్తికి దాని విలువ అర్ధమైపోయి కొనేసేట్టు వుండాలి.  బస్సు హైజాక్ అయింది - హైజాక్ చేసిన వాళ్ళలో ఒకడి భార్య బస్సులో వుంది – ఆమె పిల్లాడికి  అర్జంటుగా గుండాపరేషన్ చేయించేందుకు తీసికెళ్తోంది.... ఇలా చెప్పగానే మొత్తం సినిమా కళ్ళ ముందు కట్టి ఉత్సుకత రేపుతుంది. ఇంకేం వివరించక్కర్లేదు. దీన్ని పిచింగ్ అంటారు. ఇలాటి ఐడియాల్ని పిచ్ – డ్రైవెన్ ఐడియాలంటారు. పిచ్ – డ్రైవెన్ ఐడియాలే హై కాన్సెప్ట్ స్టార్ మూవీ కి అమ్ముడుపోతాయి. ఇలాకాక, మొత్తం చాలాసేపు వివరిస్తే గానీ అర్ధంగాని ఐడియాల్ని ఎగ్జిక్యూషన్ – డ్రైవెన్ ఐడియాలంటారు. అంటే ఒక సెల్ ఫోన్ విడి భాగాలన్నీ పట్టుకెళ్ళి, ఒకొక్కటి వివరిస్తూ, బిగిస్తూ,  పూర్తి చేసి - ఇదిగో ఇలా వుంటుంది సెల్ ఫోన్ అని చూపించడంలాంటిదన్నమాట. ఇలాటి ఎగ్జిక్యూషన్ – డ్రైవెన్ ఐడియాల్ని చెప్పి ఒప్పించాలంటే చాలా కాలం పడుతుంది. ఈ కారణం చేతనే ‘పల్ప్ ఫిక్షన్’, ‘స్టార్ వార్స్’, ‘సైడ్  వేస్’ లాంటి ఐడియాల్ని  పిచింగ్ తో నిర్మాతలకి అమ్మలేక పోయారు. 

            ఒక కథని ఒక్కరే ఓకే చెయ్యరు. కంపెనీలో వివిధ ఎగ్జిక్యూటివ్ ల పాత్ర కూడా వుంటుంది. ఒకరు మరొకరికి ఆ ఐడియాని పాస్ చేస్తూంటారు. ఇందుకు ఏకవాక్యంలో పిచింగ్ కి పనికొచ్చే ఐడియాలైతే  ఒకరి నోటి మాటగా ఇంకొకరికి సులభంగా వినిమయమవుతాయి. అదే ఎగ్జిక్యూషన్ – డ్రైవెన్ ఐడియాలైతే చాలా సేపు చెబుతూ కూర్చుంటే గానీ అర్ధంగావు.  జేమ్స్ బానెట్ స్క్రిప్టులు రాస్తున్నప్పుడు, ఒక ఐడియా తట్టి ఏజెంట్ కి కాల్ చేశాడు. బెర్ముడా ట్రయాంగిల్ లో హీరోయిన్ తప్పిపోయిందని ఐడియా చెప్పాడు. ‘ఐ లవ్ ఇట్, ఐవిల్ కాల్ బ్యాక్’ అన్నాడా ఏజెంట్. పది నిమిషాల తర్వాత కాల్ చేసి, ‘డన్, స్క్రిప్టు రాసేయ్యండి’ అని గ్రీన్ సిగ్నలిచ్చాడు. ఆ పదినిమిషాల్లో జరిగిందేమిటంటే, ఆ ఏజెంట్ ఒక నిర్మాతకి కాల్ చేసి బానెట్ ఐడియాని పిచింగ్ చేశాడు. వెంటనే ఆ నిర్మాత ఓకే చేసి, ఆఫీసులో ఒక నంబర్ ఇచ్చాడు. ఆ నంబర్ కి ఏజెంట్ కాల్  చేసి పిచింగ్ చేస్తే, ఆ ఎగ్జిక్యూటివ్ కి వెంటనే నచ్చి తన పై ఎక్జిక్యూటివ్ కి పిచింగ్ చేశాడు. ఆ పై ఎగ్జిక్యూటివ్ కి కూడా వెంటనే నచ్చి నిర్మాతకి కన్ఫర్మ్ చేశాడు. నిర్మాత ఏజెంట్ కి కాల్ చేసి గో ఎహెడ్ చెప్పాడు.

          ఇలా తూటాలా పిచింగ్ కి పనికొచ్చే ఐడియాలే హై కాన్సెప్ట్ అయిడియాలు. ఇలా కాని అయిడియాలు హై కాన్సెప్ట్ కి పనికి రావు (మన లోకల్ లెవెల్లో ఇలాటిదే ఒకసారి జరిగింది – టైటిల్ భూకైలాస్, భూములు అమ్ముకుంటే యాబై కోట్లు వచ్చాయి, హీరో వేణుమాధవ్ -  అనగానే వెంటనే ఆఘమేఘాలమీద నిర్మాతల్నీ, వేణుమాధవ్ నీ ఓకే చేసుకున్నారు దర్శకుడు శివనాగేశ్వర రావు.  పిచింగ్ పవర్ ఎలా వుంటుందో చెప్పడానికే ఈ ప్రస్తావన). 

      బెర్ముడా ట్రయాంగిల్ లో హీరోయిన్ తప్పిపోయింది...గాలి దుమారం లేచింది - ఎడారి లో కాదు - నడి  మధ్య నగరంలో... గుమ్మంలో పసి పాపని వదిలేసి పోయారు - ఆయా గుమ్మంలో కాదు – బ్రహ్మచారుల గుమ్మంలో... విధి కలిపిన ప్రేమికులు వాళ్ళు -  చర్చిలో కాదు - టైటానిక్ షిప్ లో... భార్య కిడ్నాప్ అయింది - డబ్బులివ్వడానికి భర్త ఒప్పుకోలేదు...టీనేజి అమ్మాయిని దుష్టశక్తి ఆవహించింది....ఇవన్నీ హై కాన్సెప్ట్ సినిమాలుగా తెరకెక్కిన కిల్లర్ ఐడియాలే. హై కాన్సెప్ట్ కథల్లో పాత్రలు డెప్త్ తక్కువ వుంటాయి. పత్రాల మధ్య సంబంధాల చిత్రణ అంతంత మాత్రంగా వుంటుంది. హై కాన్సెప్ట్ కథల్లో భారమంతా స్టార్ మోసేట్టు వుండవు. యాక్షన్ అయినా, లవ్ అయినా, కామెడీ అయినా, ఫ్యామిలీ అయినా హై కాన్సెప్ట్ కథలు యాక్షన్ ఓరియెంటెడ్ గానే వుంటాయి గనుక బరువైన పాత్రలు, బరువైన కథలుండవు. స్టార్ పాత్ర సాధించాల్సిన సమస్యకి క్లియర్ గోల్, ఆ గోల్ కోసం వినూత్న వ్యూహాలూ వుంటాయి. బ్యాక్ గ్రౌండ్ లో తలపెట్టిన కాన్సెప్ట్ రన్ అవుతూనే,  పాత్ర ఆ బ్యాక్ డ్రాప్ లో కథ నడిపిస్తూ వుంటుంది. నడిపిస్తున్న కథ ఎంత ముఖ్యమో, బ్యాక్ డ్రాప్ లో విషయం పరోక్షం గా ఒక మెసేజ్ ఇచ్చేట్టు వుండడం అంతే ముఖ్యం. ‘జురాసిక్ పార్క్’ లో లవ్ ట్రయాంగిల్ నడిపిస్తూనే, దీని బ్యాక్ డ్రాప్ లో వున్న డైనోసారస్ క్లోనింగ్ ప్రమాదాలేమిటో పరోక్షంగా హెచ్చరిస్తూంటుంది.  

(వివిధ ప్రాప్తి స్థానాల నుంచి)

-సికిందర్

519 : రివ్యూ!

కథ, మాటలు, దర్శకత్వం : కె ఎస్ బాబీ  
తారాగణం :  ఎన్టీఆర్‌, రాశీఖ‌న్నా, నివేదా థామ‌స్‌, పోసాని కృష్ణ‌మురళి, సాయికుమార్‌,
ప్ర‌దీప్ రావ‌త్‌, రోణిత్ రాయ్, ప్రద్యుమ్న సింగ్ త‌దిత‌రులు
స్క్రీన్ ప్లే : కోన వెంకట్, కె చక్రవర్తి; సంగీతం:  దేవిశ్రీ ప్రసాద్‌ , ఛాయాగ్రహణం:  ఛోటా కె.నాయుడు 
బ్యానర్‌: ఎన్టీఆర్ ఆర్ట్స్‌
నిర్మాత: క‌ళ్యాణ్‌రామ్‌, హ‌రికృష్ణ‌
విడుదల: సెప్టెంబర్  21, 2017 
***

          ట్రిపుల్ ఎన్టీఆర్ ఈ పండగ సీజన్ కి బంపర్ ఆఫర్. ఒక ఎన్టీఆరే  ఎక్కువనుకుంటే మూడు పాత్రల్లో ముగ్గురు ఎన్టీఆర్లు కన్పించడం, అదీ అల్లరవకుండా బాక్సాఫీసు ఉట్టిని కొట్టడం, నిజమైన ఎంటర్ టైనర్ అంటే ఏమిటో నిరూపించుకోవడం అన్నీ జరిగాయీసారి. ఎలా జరిగాయో ఓసారి చూద్దాం...

 కథ 

       జై, లవ, కుశలు అన్నదమ్ములు. జైకి నత్తి వుంటుంది. ఈ కారణంగా చులకన అవుతాడు. తల్లి వుంటుందిగానీ ఆమె అన్న (పోసాని) అండన వుంటుంది. ఈ అన్న లవ కుశల్ని వేసుకుని నాటకాలేస్తూ కుటుంబాన్ని పోషిస్తూంటాడు. రామాయణ ఘట్టాల్ని నాటకాలుగా వేసే క్రమంలో జై కి అనామక పాత్రలిస్తాడు, లేకపోతే లేదు. పైగా అడ్డమైన పనులు చేయించుకుంటాడు. లవకుశలు కూడా నత్తితో మాట్లాడలేని జైని  పురుగులా చూస్తారు. నాటకాల్లో తామే పాత్రలేసి  పాపులర్ అవుతారు. తనకి గుర్తింపు లేకుండాపోయిందన్న అక్కసుతో మేనమామ మీద,  తమ్ముళ్ళ మీదా పగ పెంచుకుంటాడు జై. ఒక రోజు నాటకం జరుగుతూంటే స్టేజిని తగలబెట్టేస్తాడు. పోలీస్ స్టేషన్ కూడా అంటుకుంటుంది. దాంతో అన్నదమ్ములు ముగ్గురూ,  మేనమామా చెల్లాచెదురై పోతారు.

          ఇరవై ఏళ్ల తర్వాత కుశ మాయ దొంగలా తయారవుతాడు. లవ అమాయకుడైన బ్యాంకు మేనేజర్ గా వుంటాడు. ప్రియ (రాశీఖన్నా) అనే మ్యారేజీ బ్యూరో ఆమెని  ఏక పక్షంగా ప్రేమిస్తూంటాడు. ఇతణ్ణి మోసం చేసి కోటి రూపాయలు లోన్ ఇప్పించుకుంటాడు ఒక గూండా లీడర్( ప్రదీప్ రావత్). దీంతో సమస్యలో ఇరుక్కుంటాడు లవ. ఒకరోజు  అనుకోకుండా లవ కుశలిద్దరూ ఒకరికొకరు తారస పడతారు. లవ ఉద్యోగం సమస్య, ప్రేమ సమస్య తెలుసుకుని కుశ ఒక ప్లాన్ వేస్తాడు. అప్పటికి తను కొట్టేసిన డబ్బు రాత్రికి రాత్రి పెద్దనోట్లు రద్దయి పనికి రాకుండా పోతాయి. ఈ నోట్లు మార్చుకోవాలంటే, పనిలోపనిగా ఆ గూండా పనిబట్టాలంటే లవ స్థానంలో తను మేనేజర్ గా బ్యాంకులో వుండాలని ప్లానేస్తాడు. ఇలా లవ ని ఫ్రీ చేసేసి ప్రేమ సమస్యకి ఫుల్ టైం కేటాయించు
కోమంటాడు. తను బ్యాంకులో మకాం వేసి ఆగమాగం చేస్తాడు. నోట్లు మార్చుకుని పారిపోతాడు. కేసు లవ మెడకి చుట్టుకోవడమే గాక ప్రియ కన్పించకుండా పోతుంది. పారిపోయిన కుశ, దొరికిపోయిన లవ ఇద్దరూ కిడ్నాప్ అవుతారు. తీరా చూస్తే తమని, ప్రియనీ  కిడ్నాప్ చేసింది జై అని తెలుస్తుంది. 

          జై ఎందుకీ పని చేశాడు? చిన్నప్పటి పగదీర్చుకోవడానికా? ఇంకేదో అవసరానికా?  జై ని నిర్లక్ష్యం చేసిన లవకుశలు తప్పు తెలుసుకున్నారా? ఇప్పుడు ముగ్గురి జీవితాలూ ఏ మలుపు తీసుకున్నాయి? ... ఇవి మిగతా కథలో తేలే అంశాలు.

ఎలావుంది కథ

       ఈ త్రిపాత్రాభినయపు కథకి కొత్త రూపమిచ్చారు. సాధారణంగా ముగ్గురు అన్నదమ్ములని చిన్నప్పుడు ఎవరో విలన్ విడదీసే కథలుంటాయి. ఇక్కడ తమ్ముళ్ళ జీ వితాల్లో అన్ననే విలన్ గా మార్చి కుటుంబ
సంబంధాలు చెప్పారు. పాత్రలకి పౌరాణిక పేర్లున్నా - ఈ ఇవి త్రివిధదళాల ఫ్రేంవర్క్ లో వున్నాయి : మాయలు  చేసి వాయు సేనలా ఎగిరిపోయే  పాత్ర, సమస్యల సముద్రంలో పోరాటం చేసే నావికా దళం లాంటి ఇంకో పాత్ర, భూభాగం మీద జండా పాతి కూర్చునే  సైనిక దళంలాంటి మరింకో పాత్ర. భావజాలాన్ని భావజాలంతో  ఓడించడమే పాత్రల మధ్య సంఘర్షణకి పరిష్కారమని చెప్పి ముగించారు. దీనికి రామాయణ ఘట్టాల్ని వాడుకున్నారు. 

ఎవరెలా చేశారు 

       ఇది పూర్తిగా ఎన్టీఆర్ షో. చిన్నప్పటి దృశ్యాలు వదిలేస్తే,  ప్రతీ సీనులో ఒక పాత్రగా,  రెండు పాత్రలుగా, మూడు పాత్రలుగా కన్పిస్తూ పోయే ఆల్టిమేట్ షో. పీక్స్ కి వెళ్ళిన నటన. మూడు పాత్రల విభిన్న స్వభావాల్లోకి దూరిపోవడం, బయటికి రావడం,  మళ్ళీ దూరిపో
వడం మామూలు విద్య కాదు. ఏ పాత్రా పలచన బడకుండా పకడ్బందీగా పోషించుకు రావడం తనకే చెల్లుతుంది. అమాయకుడు, దొంగోడు, దొంగోణ్ణి మించిన డాన్ పాత్రల్లో పాత్రకి  తగ్గ నవరసాలన్నీ పోషించి పారేశాడు. చివరి దృశ్యాల్లో మూడు పాత్రలతో గుండెల్ని బరువెక్కిస్తాడు. ఇంత బలమైన భావోద్వేగాలతో ముగిసే పాత్రలు ఈ మధ్యకాలంలో ఎప్పుడూ లేవు. అన్నదమ్ములంటే ఏంటి? అని చెప్పేందుకు తక్కువ సంభాషణలు, ఎక్కువ హావభావాలతో రక్తి కట్టించాడు. మూడు పాత్రల లుక్స్ కోసం ‘లార్డ్ ఆఫ్ ది రింగ్స్’  ఫేమ్  ప్రోస్థెటిక్స్  ఎక్స్ పర్ట్ వాన్స్ హార్ట్వెల్ తీసుకున్న శ్రద్ధ ఒక హైలైట్.

          హీరోయిన్లు రాశీఖ‌న్నా, నివేదా థామ‌స్‌ లవి ఎన్టీఆర్ పాత్రల మలుపులకి, మతలబులకి తోడ్పడే  పాత్రలు. ఇద్దరూ గ్లామర్ కోషేంట్ కి బాగానే కొమ్ముకాశారు. నివేదితా థామస్ పాత్ర అమితాబ్ బచ్చన్ ‘డాన్’ లో జీనత్ అమన్ పాత్రని గుర్తుకు తెస్తుంది. ఇక పోసాని ఇంకో  గుర్తుంచుకోదగ్గ పాత్ర. మన్మోహన్ దేశాయ్ సినిమాల్లో చిన్నప్పుడు హీరోలతో విభజించు- పాలించు టైపు టక్కరి పాత్రలేసిన జీవన్ ని గుర్తుకు తెచ్చే పాత్ర. చివర్లో తమన్నా ఐటెం సాంగ్ లో వస్తుంది. ఈ సాంగ్ కి లీడ్ ‘షోలే’ లోగబ్బర్ సింగ్ ‘మహెబూబా మహెబూబా’ పాట ని గుర్తుకు తెస్తుంది. ఐతే దేవిశ్రీ ప్రసాద్ సారధ్యంలో పాటలంత ఊపులో లేవు. చిత్రీకరణలతో కలిపి చూస్తే చల్తాహై అన్నట్టుంటాయి తప్ప, పాటల్ని విడదీసి చూస్తే బలహీనమే. తమన్నా ఐటెం సాంగ్ ముగింపు కొచ్చేసరికి లిప్ సింక్ లేక, మూవ్మెంట్స్ కూడా కిక్ లేక, పేలవంగా ఎండ్ అవుతుంది కోరియోగ్రఫీ. 

          కేవలం మూడు పాత్రల వేర్వేరు నటనలతోనే కాదు, అదనంగా డాన్సులతో, ఫైట్లతో కూడా మెప్పించే బాధ్యత దిగ్విజయంగా మోశాడు ఎన్టీఆర్. పోతే, సెకండాఫ్ ని పూర్తిగా ఒడిసా నేటివిటీలోకి తీసి కెళ్ళారు. కాబట్టి ఒరియా ప్రజల బాధలు చూస్తాం. ఇవన్నీ కలిపి ఒక కనువిందైన ఛాయాగ్రహనంతో చూపించుకొచ్చాడు ఛోటా కె నాయుడు. తెర నిండా ఏ సీను వైభవోపేతంగా వెలిగిపోతుందో దాన్ని ఛోటా కె నాయుడు కెమెరా వర్క్ గా గుర్తుపట్టాలని ఆయన చెప్పే ప్రకారం మరోసారి చూస్తాం. ఐతే కొన్ని చోట్ల డీఐ అతిగా వుంది.  అలాగే డీటీఎస్ లో శబ్దఫలితాల విన్యాసాలు పెద్దగా ఏ అనుభూతినీ ఇవ్వవు. 

          దర్శకుడు బాబీకి  ఈసారి తనపైన స్వారీ చేసేవాళ్ళు లేకపోవడంతో సొంతంగా తనేమిటో చూపించుకునే  అవకాశం చిక్కింది. అతను వండర్ఫుల్ రైటర్ –డైరెక్టర్ సందేహం లేదు. ఇంకో స్టార్ టెంప్లెట్ సినిమా మీద రుద్దకుండా కథా కథనాల తీరుని మార్చి చూపించాడు. ఇందుకు ఒకప్పటి సింగిల్ విండో స్కీం మాస్టర్ కోనవెంకట్, మరో రైటర్ చక్రవర్తి బాగా తోడ్పడ్డారు. సెకండాఫ్ లో ఓ పదిమిషాలు కుంటుబడ్డా,  అవి తప్పని తద్దినంలా గతం తాలూకు సమాచారమిచ్చే సీన్లు గనుక ఓర్చుకోవాలి తప్పదు. ఇది మినహాయిస్తే సెకండాఫ్ మరింత బలం పెరిగిన కథా కథనాలతో వుంది.
          మొత్తానికి ఈసారి ఎన్టీఆర్ ఒక కల్తీ లేని ఫ్యామిలీ – మాస్ – ఫ్యాన్ ఎంటర్ టైనర్ తో ముందస్తుగా దసరా జరిపేస్తూ వచ్చేశాడు.

-సికిందర్
https://www.cinemabazaar.in
         

518 : స్పెషల్ ఆర్టికల్

         

      స్టార్ మూవీస్ ఎలా రాయాలి, ఎలా తీయాలి అన్న టాపిక్ కి సంబంధించి హాలీవుడ్ నుంచితెలుసుకోవడానికి చాలా సమాచారముంది. కొత్తవాళ్ళు ఇది తెలుసుకుని కథలల్లు కోవడం, దర్శకత్వాలు ప్రయత్నించడం చేయకపోవడం మంచిది. దీనికంటే ముందు  చిన్నసినిమాలపై శ్రద్ధ పెట్టి రాసుకోవడమో, తీసుకోవడమో చేయడమే మంచిది. అప్పుడు కూడా ఒక చిన్నసినిమాతో వచ్చిన అవకాశం అప్పుడే స్టార్ సినిమాలకి సోపానమను కోకపోతే ఇంకా మంచిది. ఏడాదికి 60, 70  చిన్న సినిమాలు తీసే కొత్త వాళ్ళు దాదాపు అందరూ అట్టర్ ఫ్లాప్ అవుతున్నప్పుడు,  చిన్న సినిమా అవకాశం వెంటనే స్టార్ సినిమాలకి సర్టిఫి  కేట్ అనుకోవడం అవివేకం. ఒకవేళ ఒకటీ అరా చిన్న సినిమాలతో హిట్టయినా వెంటనే స్టార్ మూవీ కథ పట్టుకుని స్టార్ల చుట్టూ తిరగడం టైం వేస్టు వ్యవహారం. అలా రెండు మూడేళ్ళు ప్రయత్నించి మళ్ళీ చిన్న బడ్జెట్ సినిమాలు తీసుకుంటున్న వాళ్లేవున్నారు. ఆ  వృధా చేసుకున్న రెండు మూడేళ్ళ కాలంలో రెండు మూడు చిన్న సినిమాలు తీసుకుంటూ మార్కెట్ లో లైవ్ గా వుండవచ్చు.  ఒకప్పుడు వారపత్రికల్లో సీరియల్స్ రాసిన రచయితలు  ఏకకాలంలో రెండు మూడు పత్రికలకి రాసేవాళ్ళు. తమ పేరు నిత్యం సర్క్యులేషన్ లో వుండేట్టు చూసుకోవడానికి అలా చేసేవాళ్ళు. పేరు జనం నోళ్ళల్లో నానడం ముఖ్యం. ఒక చిన్న సినిమాతో సక్సెస్ అయి పెద్ద సినిమాల వెంటబడి రెండు మూడేళ్ళు కన్పించకుండా పోతే ప్రేక్షకులు మర్చిపోతారు. ఫ్లాపయిన కొత్త దర్శకుడు కన్పించకుండా పోతాడు, సక్సెస్ అయిన కొత్త దర్శకుడూ కన్పించకుండా పోతాడు - తేడా ఏముంది?  

          స్టార్ మూవీస్ తో పది మందికే అవకాశాలుంటాయి. అవి దాదాపు  రెగ్యులర్ టాప్ దర్శకులకే వుంటాయి. కింది స్థాయిలో 90 శాతం అవకాశాలుంటాయి. స్టార్ సినిమాలు పది విడుదలైతే చిన్న సినిమాలు 90 విడుదలవుతాయి. అవకాశాలెక్కువ వుండే 90 మీద దృష్టి పెట్టి క్వాలిటీ సినిమాలు తీసుకుంటూ సర్క్యులేషన్ లో వుండే అవకాశాన్ని ఎందుకు కాలదన్నుకోవాలి?  స్టార్ మూవీస్ కి పోటీలెక్కువ. స్మాల్ మూవీస్ కి పోటీయే లేదు – దాదాపు అన్ని స్మాల్ మూవీస్ అట్టర్ ఫ్లాపవుతున్నాక. ఇక్కడ కాస్త క్వాలిటీతో తీసిన వాడు సులభంగా కింగ్ అయిపోతాడు. ఈ కింగ్ చిన్న సినిమాలతో కొన్నాళ్ళు నలిగితే గానీ స్టార్ మూవీస్ తీసే సూపర్ కింగ్ కాలేడు. వూహించుకున్నత సులభం కాదు, ఒక సినిమా అనుభవంతో స్టార్ మూవీస్  తీయగలమనుకోవడం. 

          ఇక కొత్తగా స్క్రీన్ ప్లే నేర్చుకునే రైటర్స్ సంగతి. వీళ్ళు కూడా  కథంటే మహేష్ బాబు, ఎన్టీఆర్ ల లెవెల్ కథే అనుకుని - నీటి పిట్టలు తటాకంలో  డింకీలు కొట్టడాన్ని మించిపోయి స్కూబా డైవింగులు కొడుతున్నారు. నేల మీద పడి గాయాలు చేసుకుంటున్నారు. అందరి దృష్టీ స్టార్స్ మీదే. బిగ్ స్టార్స్ కాకపోతే నాని, శర్వానంద్, నిఖిల్, సందీప్ కిషన్, రాజ్ తరుణ్, ఇప్పుడు దేవరకొండ విజయ్ లాంటి జ్యూనియర్ స్టార్స్ కి తక్కువ కాకుండా కథలు రాయాలనుకోవడం.  అసలు రైటర్స్  స్టార్స్ కి కథలివ్వడం జరుగుతోందా – వాళ్ళు దర్శకుల దర్బారుల్లో  ఆస్థాన కవులవుతున్నాక? ఇది ఆలోచించాలి.  కథలిచ్చే రైటర్స్ అనే జాతి ఎప్పుడో అంతరించిపోయింది. కథలు దర్శకులే ఇచ్చుకుంటారు. కాబట్టి స్క్రీన్ ప్లే నేర్చుకునే రైటర్స్ తమ కథలు తెరకెక్కాలనుకుంటే, తాము దర్శకులు కూడా కాగలిగితేనే.  బీటెక్ చేశాక శాపో శాపమో చేసుకుంటేనే ఓ జాబ్ అన్నట్టు, ఏ స్థాయి రైటర్స్ కథలివ్వాలన్నా దర్శకులుగా మారాల్సిందే. 

          కాబట్టి ఒక గోల్ లేకుండా స్క్రీప్లేలూ గట్రా నేర్చుకోవద్దు. రైటింగ్ నేర్చుకునే వాళ్ళు ఇవ్వాళ మూడు రకాలు. దర్శకుడు కాగోరి రైటింగ్ నేర్చుకునే వాళ్ళు; దర్శకుల దగ్గర, సీనియర్ రైటర్స్ దగ్గర చేరడానికి నేర్చుకునేవాళ్ళు, కేవలం డైలాగ్ రైటర్స్ గా కొనసాగాలనుకుని నేర్చుకునే వాళ్ళు. ఈ మూడూ కూడా చిన్న సినిమాలతో మొదలెట్టుకోవాల్సిందే. అప్పుడే స్టార్ డైరెక్టర్ దగ్గర, స్టార్ రైటర్ దగ్గర చేరిపోవడం అస్సలు కుదరదు. ఇలా తిరిగి టైం వేస్ట్ చేసుకుంటున్న వాళ్ళు చాలా
మంది వున్నారు. స్క్రీన్ ప్లే నేర్చుకుంటూ ఒక చిన్న స్క్రిప్టు రాయలేని వాళ్ళు స్టార్ మూవీస్ డైనమిక్స్ ని ఏం అర్ధం జేసుకుంటారు. స్టార్ మూవీస్ చూసేసి వూహించుకున్నంత సులభం కాదు  రాయడం - అవి టెంప్లెట్ మూవీస్ అయినా సరే. కాబట్టి ముందు ఈ కలలు గనడం మానెయ్యాలి. కలలు గంటూ ఫీల్డుకి రావొచ్చు. వచ్చాక కలలుండవు, వాస్తవాలు అర్ధంజేసుకోవాలి.

          ఈ నేపధ్యంలో స్టార్ మూవీస్ రాయడమెలా అనే వ్యాసం అవసరమా అన్పించింది. అనవసరంగా కొత్త వాళ్లకి పెద్ద ఆశలు  కల్పించి చెడగొట్టినట్టవుతుందనే ఉద్దేశంతో ఈ శీర్షిక ప్రకటించి రెండు మూడు నెలలవుతున్నా వ్యాసం రాయలేదు. అనాలోచితంగా శీర్షిక  ప్రకటించడం పొరపాటే. పోనీ కొత్తవాళ్లకి కాకపోయినా ఇతరులకి ఉపయోగపడవచ్చులే అనుకున్నా- ఆ ఇతరులెవరు? 1. టాప్ దర్శకులు, రచయితలు, 2. మీడియం దర్శకులు, రచయితలు, 3. చిన్న చిన్న దర్శకులు, రచయితలు. 

          పై  మూడు బ్రాకెట్స్ లో మొదటి రెండు బ్రాకెట్లలో వుంటున్న  వాళ్లకి తెలుసుకునేంత తీరికా ఓపికా లేక డీఫాల్టు మెకానిజంతో సాగిపోతూంటారు కాబట్టి అవసరం లేదు. మూడో  బ్రాకెట్లో వుండే  వాళ్ళకి స్టార్స్ తో అవకాశాలే రావు కాబట్టి తెలుసుకోవడం శుద్ధ దండగ. మరి ఎవరికోసం ఈ వ్యాసం? 

          కాలక్షేపంకోసం. ఇంతకి మించి దీనికే  ప్రాధాన్యమూ లేదు. ఈ దృష్టితోనే చూడాలి. కొత్త వాళ్ళు సరదాగా చదివేసి అవతల పడెయ్యాలేగానీ ఇదే అవకాశమనుకుని స్టార్ మూవీస్ మీద పడిపోవద్దు. కొత్త వాళ్ళు కొందరు మరీమరీ అడుగుతూంటేనే తప్పక వ్యాసం రాయాల్సి వచ్చింది. షరతులు వర్తిస్తాయ్. పైదంతా చదువుకుని  ముందు చిన్న సినిమాలకి కట్టుబడి వుంటేనే ఈ వ్యాసం చదవాలి.

(వ్యాసం శనివారం) 
-సికిందర్