686 :స్పెషల్ ఆర్టికల్

       నేడు హాలీవుడ్ సినిమా రచన ఎలా జరుగుతోందన్నఅంశంపై న్యూయార్క్ మ్యాగజైన్ జరిపిన పరిశోధనలో భాగంగా కొందరు టాప్ హాలీవుడ్ ప్రొడ్యూసర్లని, ఎగ్జిక్యూటివ్ లని ఇంటర్వ్యూ చేసింది. హాలీవుడ్ లో సినిమా కథల ఎంపికకి గేట్ కీపర్లు అనదగ్గ ఏడుగురి నుంచి వివరాలు సేకరించింది. కథల ఎంపికలో గేట్ కీపర్లు వేటికి ప్రాధాన్యమిస్తారు? స్క్రిప్టుల్లో వ్యాకరణానికి, అక్షర దోషాలకి ఎలా రియాక్టవుతారు? స్క్రిప్టు నిడివి పట్ల ఏ నిబంధనలు పాటిస్తారు? స్క్రిప్టుకి నో చెప్పాల్సివస్తే ఎలా చెప్తారు?...మొదలైన వాటికి సమాధానాలు రాబట్టిన స్టేసీ విల్సన్ హంట్ రిపోర్టింగ్ నేటి నుంచి వరుసగా...

గేట్ కీపర్ : మైకేల్  బార్కర్ 

కో- ప్రెసిడెంట్, సోనీ పిక్చర్స్ క్లాసిక్స్
ఆమోదించిన స్క్రిప్టుల్లో కొన్ని : క్రోషింగ్ టైగర్ - హిడెన్ డ్రాగన్, ఆల్ ఎబౌట్ మై మదర్, మిడ్నైట్ ఇన్ పారిస్
          ప్రస్తుతం నేనిష్టపడే స్క్రిప్టులు : ముందుగా నేనీ ప్రశ్న వేసుకుంటాను – ఈ పాత్రలు, ఈ కథ కాలపరీక్షకి నిలబడతాయా? ఇప్పుడున్న ప్రపంచాన్ని ఇవి ప్రతిబింబిస్తున్నాయా? నన్నాశ్చర్యపర్చే ఫ్రెష్ నెస్ కోసం కూడా చూస్తాను. నేనూ మా ఇంకో కో- ప్రెసిడెంట్ టామ్ బెర్నార్డ్ కలిసి పెడ్రో అల్మొడోవర్ రాసిన ‘టాక్ టు హర్’ అన్న స్క్రిప్టు చదువుతున్నప్పుడు ఒక చోట ఇలా వుంది – స్క్రీన్ డార్క్ అవుతుంది. ఒక నగ్నంగా వున్న పొట్టి మనిషి, చాలా పెద్దావిడ మీదికి ఎక్కి ఆమె వెజినాలోకి ఒక దూకు దూకుతాడు! – పిచ్చెక్కిపోయింది మాకు!
        స్క్రీన్ రైటింగ్ లో తలనొప్పి కల్గించే ట్రెండ్ : అమెరికన్ స్క్రీన్ ప్లేలు చాంతాడంత వుంటూ తలనొప్పి పుట్టిస్తాయి. మైకేల్ హేనెకా వంటి యూరోపియన్ రచయితల నుంచి వచ్చే స్క్రిప్టులు పొట్టిగా వుంటాయి. ఇక పదిహేను పేజీలూ, ఇరవై పేజీలూ తిరగేసినా విషయం వున్న చోటే వుంటే ఇంకో తలనొప్పి వచ్చేస్తుంది. ఏమిటిది... ఎందుకివన్నీ జరుగుతున్నాయీ అన్పిస్తుంది.
        ఇష్టపడని స్క్రిప్టులు: హార్రర్ స్క్రిప్టులు. కౌబయ్స్ స్క్రిప్టులంటే పడిచస్తాను.
        చదివిన మొదటి మంచి స్క్రిప్టు : డేవిడ్ మమెట్ స్క్రిప్టులు వైభవంతో కట్టి పడేస్తాయి. వుడీ అలెన్ స్క్రిప్టులు చదవలేదు. ఆయన సినిమాలు మాకున్న నాలెడ్జి కంటే తక్కువ నాలెడ్జి తో వుంటాయి.  
        మూవీ బడ్జెట్ గురించి : ఎప్పుడూ మా మెదళ్ల మీద ఇదే స్వారీ చేస్తూంటుంది. చాలాసార్లు ఈ స్క్రిప్టు మేం తీయలేమని చేతులెత్తేస్తూంటాను. నోరా ఎఫ్రాన్ ఇండీ ఫిలిం చేయాలనుకుంటున్నానని ఒక స్క్రిప్టు పంపింది. ఏ కోశానా అది లో-బడ్జెట్ లో తీసేలా లేదు. ఆమె బిగ్ మూవీస్ తీయడంవల్ల ఇండీ మూవీస్ స్క్రిప్టు ఎలా వుండాలో అర్ధం జేసుకోలేదు.  
        ముగింపులో ఏమాశిస్తానంటే : చాలా సినిమాలు చూశాను. ముగింపులు ప్రేక్షకుల్ని కదిలించగల్గాలి. పంచ్ పడాలి. లేకపోతే మౌత్ టాక్ కి నష్టం వస్తుంది. మంచి ముగింపు చాలా ముఖ్యం.

***

685 :స్ట్రక్చర్ అప్డేట్స్

      T – Time-bound :  కార్పొరేట్ వ్యవస్థలో SMART గోల్స్ నిర్ణీత కాలానికి ఉద్దేశించినవై వుంటాయి. ఆ డెడ్ లైన్ లోగా గోల్స్ ని సాధించాల్సి వుంటుంది. సినిమాల్లో జానర్ ఏదైనా, మీ ప్రధాన పాత్రకి ఇచ్చిన గోల్ కి ఒక డెడ్ లైన్ ఏర్పాటు చేస్తే, అది కథకి బిగిని పెంచడమే గాక, చెక్కుచెదరని ఫోకస్ ని కూడా ఇస్తుంది. క్లయిమాక్స్ లో ఈ డెడ్ లైన్ ని అతిక్రమించి కూడా గడియారం ముల్లు టిక్ టిక్స్ తో టెన్షన్ ని పతాక స్థాయికి చేర్చవచ్చు. అయితే వాస్తవికతని బలిపెట్టే విధంగా మీ కథకి కాలావధిని కుదించ కూడదు. 

          మీ కథ ఒరిజినల్ కాలావధిని ఈ మూడు సందర్భాల్లో విస్తరించ వచ్చు : 1. ప్రధాన పాత్ర పాల్పడే చర్యలు లాజికల్ గా ఒక కాలావధిలో అసాధ్యమైనప్పుడు. అంటే, ప్రధానపాత్ర ఆదివారం బ్యాంకు కెళ్తూంటే మీ కథకి 24 గంటల కాలావధిని  నిర్ణయించడం సబబు అన్పించుకోదు.

       2. ఒకరంటే ఒకరికి తెలియని హీరో హీరోయిన్లకి ప్రేమ పుట్టినప్పుడు కథ ఒక కాలావధిలో ఒదగదు. రోడ్ థ్రిల్లర్ ‘స్పీడ్’ లో లాగా తప్పని సరైనప్పుడు కుదురుతుంది. కానప్పుడు సాధ్యం కాదు.

      3. మీ ప్రధాన పాత్రకి ప్రత్యర్ధి నెదుర్కోవడానికి తగిన స్కిల్స్ సంపాదించుకోవడానికి చాలినంత సమయం లేనప్పుడు, మీ కథకి కాలావధిని నిర్ణయించడం కుదరదు. ప్రధాన పాత్రకి స్కిల్స్ వున్న సహాయ పాత్రని జత చేసినప్పుడు గోల్ కి డెడ్ లైన్ విధించవచ్చు. 

       ఇకపోతే SAMRT గోల్ ఎలిమెంట్స్ లో A (Actionable) గురించి చెప్పుకున్నాం (స్మార్ట్ గోల్ సెట్టింగ్ -4 చూడండి). దీనికి అనుబంధంగా వుండే Adaptable ఎలిమెంట్ గురించి ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం. అంటే మీ ప్రధాన పాత్ర ఒక గోల్ ని విడనాడి మరొక గోల్ ని చేపట్టడమన్నమాట. ఇది సాధారణంగా ఇంటర్వెల్లో జరుగుతుంది. 

          నూటికి నూరు శాతం స్పష్టత కోసం ఒరిజినల్ గోల్ తో పాటూ ఈ కొత్త గోల్ రెండూ SMART  ఫ్రేమ్ వర్క్ లోనే వుండేట్టు చూసుకోవాలి. ఇలా లేనప్పుడు మీ కథ వెంటనే ఎపిసోడిక్ కథనం బారిన పడుతుంది. దిక్కూదిశా వుండవు. ఉన్నపళాన కుప్పకూలుతుంది. మీ ఫ్యాన్స్ తీవ్ర నిరాశకి లోనవుతారు.

      ‘లీగల్లీ బ్లాండ్’ లో చూద్దాం. ఇందులో ముందుగా రీస్ విథర్ స్పూన్ మాజీ బాయ్ ఫ్రెండ్ ని తిరిగి పొందేందుకు హార్వర్డ్ లా స్కూల్లో జాయినవుతుంది. కానీ ఇంటర్వెల్లో, ఇతనెప్పుడూ తనని తక్కువే అంచనా వేస్తాడని తెలుసుకుని, అతణ్ణి తిరిగి పొందే ఒరిజినల్ గోల్ ని వదిలేసుకుంటుంది. 

          రోమాంటిక్ రిలేషన్ షిప్ ద్వారా తన విలువని తెలుసుకునేలా చేసే బదులు, చదువులో ప్రూవ్ చేసుకుని చూపించాలని నిర్ణయించుకుంటుంది. ఈ కొత్త గోల్ కూడా నిర్దుష్టంగా (S) వుంటుంది. చదువులో ప్రూవ్ చేసుకునేందుకు గాను ఒక ప్రొఫెసర్ దగ్గర ఇంటర్న్ గా చేరుతుంది. తద్వారా హత్య కేసులో ఇరుక్కున్న సహ విద్యార్థినిని విడిపించ వచ్చని. 

          ఇలా సెకండాఫ్ ని డామినేట్ చేసే ఈ కొత్త గోల్ కూడా SMART గోల్ అయింది. ఇది Specific గా వుంది : ఆమె మానసిక స్థితిని తెలుపుతూ. ఇది Measurable గా వుంది : హత్య కేసులో దోషియా నిర్దోషియా అని నిందితురాలిపై జ్యూరీ ఇచ్చే తీర్పు – రీస్ విథర్ స్పూన్ కి జయమో అపజయమో తేల్చేసే స్పష్టమైన సూచికగా. Actionable గా వుంది : నిందితురాలిని ఇంటర్వ్యూ చేయడం, అనుకూల సాక్ష్యాల్ని కనుగొనడం, కేసులో ఎలా ప్రొసీడవాలో ప్రొఫెసర్ తో చర్చించడం వగైరా. Realistic గా వుంది : అలవాటుగా ఇతరులు తనని తక్కువ అంచనా వేసినా, తన తెలివిని, తన ఉత్సాహాన్నీతను ప్రదర్శించుకుంటూ, ఇంకో పాత్ర సాయం తీసుకుని, కిందా మీదా పడి మొత్తానికి సాధించడం. ఇది కామెడీ కాబట్టి ఆమె సామర్ధ్యం పట్ల విశ్వసనీయతని నమ్మించే అవసరం లేకుండా. Time-bound గా కూడా వుంది : కోర్టు విచారణకి దానికదే డెడ్ లైన్ ఏర్పాటయి వుంది. 

             ఇక్కడొక తేడా గమనించాలి. ఇక్కడ విథర్ స్పూన్ గోల్ మార్పు, ‘సిల్వర్ లైనింగ్స్’ లో హీరో గోల్ మార్పులా లేదు. ఇంటర్వెల్లో విథర్ స్పూన్ వ్యూహాత్మకంగా ఇంకో గోల్ కి మారింది. ‘సిల్వర్ లైనింగ్స్’ హీరో తన ఆంతరంగిక అభిలాష కోసం బాహ్య కోరికని విడనాడాడు. ఇది క్లయిమాక్స్ లో వస్తుంది.  

          చివరగా ఒక టిప్ : మీ ప్రధాన పాత్ర గోల్ ని SMART పరిధిలోకి తీసుకు రావడం కష్టమనిపిస్తే, ఈ టెక్నిక్ ని వాడండి...ప్రొఫెసర్ మైకేల్ హాగ్ దీని గురించి చెప్పారు. అసంఖ్యాక కమర్షియల్ సినిమాల ప్రపంచంలో ఈ ఐదింటిలో ఒక గోల్ వుంటుందని ఆయన చెప్పారు : 1. గెలవడం, 2. ఆపడం, 3. తప్పించుకోవడం, 4. అప్పజెప్పడం, 5. తిరిగి పొందడం. 

          ముందుగా వీటిలో మీ కథకి తగ్గట్టుగా ఒకదాన్ని తీసుకోండి. దీంతో గోల్ కి నిర్డుష్టత్వం దాని కదే వస్తుంది. ఆ తర్వాత SMART లోని ఒక్కో ఎలిమెంటునీ అప్లయి చేస్తూ పోండి. గోల్ చర్యలు మీరు సృష్టించే ప్రధాన పాత్రలకే కాదు, రచయితగా మీకూ వర్తిస్తాయి. బలమైన కథనంతో కూడిన కథల్ని సృష్టించే క్లబ్బులో మీకూ చేరాలని గోల్ గా వుంటే, ఈ కింది చర్యలు చేపట్టడం గురించి ఆలోచించండి. 

      మీ కథని పోలిన సినిమాలుంటే ఓ ఐదూ పదీ పోగేసుకోండి. వాటిలో ప్రతీ ప్రధాన పాత్ర గోల్ నీ SMART ఫ్రేమ్ వర్క్ లో పెట్టి పరిశీలించండి. అప్పుడు రాయడానికి లొంగని మీ కథ గురించి ఆలోచించండి. మీ ప్రధాన పాత్రకి SMART గోల్ అంటూ వుందా? లేకపోతే  కల్పించండి. ఇప్పుడు వర్కౌట్ అవుతోందా? ఇంకా వర్కౌట్ కాకపోతే, ప్రత్యర్ధి పాత్ర వైపు చూడండి, తీసుకుంటున్న రిస్కులవైపు చూడండి. ఇవి పకడ్బందీ స్క్రీన్ ప్లేకి పనికొచ్చేంత బలీయంగా వున్నాయా?

          రచయితగా మీరేం సాధించాలనుకుంటున్నారు? మీ కలల్ని కూడా మీరు SMARTly గా నిర్వచించుకుంటే, మీరేం  సాధించాలనుకుంటున్నారో అది మీరెన్నడూ వూహించనంత సులభతరమై పోతుంది. గుడ్ లక్, మీ గోల్స్ తో మీకూ  మీ రైటింగ్ కీ!  

―హెచ్ ఆర్ డికొస్టా
(అయిపోయింది)

స్క్రీన్ ప్లే సంగతులు

684 : స్ట్రక్చర్ అప్డేట్స్

      A – Actionable: ప్రధాన పాత్ర ఏం సాధించాలనుకుంటోందో ఆ గోల్ విస్పష్టంగా వుండాలి. లేకపోతే మీ ఫ్యాన్స్ కి ప్రధాన పాత్ర బోరు కొడుతుంది. గోల్ కి స్పష్టత లోపిస్తే, ఆ గోల్ కోసం ప్రధాన పాత్ర వివిధ చర్యలు (యాక్షన్) తీసుకోవడానికి కూడా ఏమీ వుండదు. ఇందుకే గోల్ నిర్దుష్టంగా వుండాలని  SMART     గోల్ లో మొదటి ఎలిమెంట్ S ప్రాధాన్యం గురించి అంతగా చెప్పుకున్నాం. గోల్ నిర్దుష్టంగా వుంటే యాదృచ్ఛికంగా కొన్ని చర్యలు వాటంతటవే మెదులుతాయి. ఇవే కథనంలో కొన్ని సంఘటనలని సృష్టిస్తాయి. ఈ సంఘటనలని నిర్మించుకుంటూపోతే మీ కథకి బలమైన వెన్నెముక డెవలప్ అవుతుంది. 

          ‘ఇన్ ది లైన్ ఆఫ్ ఫైర్’ లో ఎలా వుందో చూద్దాం. హత్యా కుట్రలోంచి అమెరికా అధ్యక్షుణ్ణి కాపాడ్డం సీక్రెట్ సర్వీస్ ఏజెంట్ గోల్. దీనికి చర్యల పరంపర ఇలా వుంది: కుట్ర జరుగుతోందని కనిపెట్టడం, దీన్ని అధ్యక్షుడికి తెలపడం, అధ్యక్షుడు కొట్టి పారేయడం, ఏజెంట్ ఈ కుట్రని ఎలా ఆపాలని కొలీగ్స్ తో చర్చిండం. ఇవీ SMART లో  మూడో ఎలిమెంట్ అయిన A ని ప్రతిబింబిస్తాయి. 

          ‘సిల్వర్ లైనింగ్స్’ లాంటి కథలో, ప్రధాన పాత్ర బాహ్యంగా కోరుకుంటున్నది ఒకటి, అంతరంగంలో అభిలషిస్తున్నదొకటి. రెండూ కథనంలో మిళితమై వుంటాయి. ఇలాటి సందర్భాల్లో చర్యల పరంపరని సృష్టించాలంటే చాలా జాగ్రత్త తీసుకోవాలి. 

          కొన్ని చర్యలు మొదటి దాని బాటలో వుంటాయి : ప్రధాన పాత్ర తన భార్య చిన్నప్పటి పాఠ్యపుస్తకాలు చదవాలనుకోవడం, ఆమె గురించి ఇద్దరికీ తెలిసిన ఫ్రెండ్స్ ని అడిగి తెలుసుకోవడం లాంటివి. 

          రెండో దాని విషయానికొస్తే, భార్యని రెస్టారెంట్ కి తీసికెళ్ళడం, ఆపోకిరీల బారి నుంచి ఆమెని కాపాడ్డం లాంటివి వస్తాయి. ఏది జరిగినా తీసుకునే ప్రతీ చర్యకీ ప్రతిచర్య వుండేలా చూడాలి. చర్యా దాని ప్రతిచర్యలే కథని ముందుకు నడిపిస్తాయి. ఈ పరంపరతో  కథనంలో టెన్షన్ ని పెంచుతూ పోవాలి.  

          R – Realistic : మీ ప్రధాన పాత్ర గోల్ కి ఎదురయ్యే అవాంతరాల్ని విశ్వసనీయంగా అధిగమించాలి. సులభంగా గోల్ సాధించేస్తే మీ ప్రధాన పాత్రని ఫ్యాన్స్ నమ్మరు. అలాగే చిట్టచివరికి అంతిమంగా సాధించే విజయం ప్రశ్నార్ధకం కూడా కాకూడదు. గోల్ సాధన ఇంకే ప్రశ్నలూ రేకెత్తించకుండా లాజికల్ గా, వాస్తవికంగా అన్పించాలి. 

      రెడ్, టేకెన్, ది బోర్న్ ఐడెంటిటీ మొదలైన మూవీస్ లో ప్రధాన పాత్రలు తీసుకునే చర్యలు ఎంతో వాస్తవికంగా వుంటాయి. ఎందుకంటే ఆ పాత్రలు సీఐఏ శిక్షణ పొందిన ప్రొఫెషనల్ పాత్రలు. ఇదేగాక, ఇంకే జానర్ పాత్రయినా దాని వృత్తి వ్యాపకాలతో ప్రొఫెషనల్ గానే గోల్ సాధించాలని మరువకూడదు. SAMRT లో చెప్పే ముఖ్య పాఠమిది. 

          కథనం మిడిల్ విభాగంలో, మీ ప్రధాన పాత్ర గోల్ కవసరమైన ప్రత్యేక స్కిల్స్ పొందాలన్నా, లేదా తానున్న స్థితినుంచి పూర్తిగా మార్పు చెందాలన్నా కొన్ని సమస్యలు ఉత్పన్నమవుతాయి. ఈ మార్పు, లేదా స్కిల్స్ కి టైం ఫ్రేం తక్కువుంటే ఆ పొందే మార్పు లేదా స్కిల్స్ నమ్మశక్యంగా వుండవు. అంతలోనే అనుకుని అంతలోనే పోరాట యోధుడిగా మారడం పాత్రకి సహజత్వాన్నివ్వదు. అలాగే రాత్రికి రాత్రి పాత్రకి సైబర్ స్పెషలిస్టు స్కిల్స్ వచ్చేశాయని చూపించడం నమ్మదగ్గ కథనమన్పించుకోదు. 

          ఇలా మీ ప్రధాన పాత్ర దాని చర్యలకి విశ్వసనీయంగా పాల్పడే పరిస్థితి లేనప్పుడు, క్లయిమాక్స్ పరిధికి కూడా పరిమితు లేర్పడతాయి. ఇలాటి సమస్యల్నిఅధిగమించాలంటే ఒకటే చేయాలి.  

      స్కిల్స్ లేని పాత్ర స్కిల్స్ వున్న పాత్రతో జత కట్టేలా చూడాలి –‘లివ్ ఫ్రీ ఆర్ డై హార్డ్’ లో లాగా. అలాగే స్క్రీన్ ప్లేలో సెటప్ విభాగం, అంటే బిగినింగ్ లో కల్పన చేయడం ద్వారా ఇలాటి సమస్యని  అధిగమించవచ్చు. ‘కమింగ్ టు అమెరికా’ లో బిగినింగ్ విభాగంలో ప్రిన్స్ అకీమ్ ని మార్షల్ ఆర్ట్స్ తో చూపిస్తారు. ఆ తర్వాత మిడిల్ కథనంలో, సాయుధుడుగా వచ్చే దొంగని కేవలం మాపింగ్ హేండిల్ నుపయోగించి దెబ్బ తీస్తాడు ప్రిన్స్. ఒక సాధారణ పాత్రకి మార్షల్ ఆర్ట్స్ తెలుసని ముందే చూపించడంతో, ఇప్పుడు అదే సాధారణ పాత్ర సాయుధ దుండగుడ్ని సులభంగా ఎదుర్కోవడం సమస్య కాలేదు. 

          రోమాన్స్ విషయానికొస్తే, ఇక్కడ కూడా టైట్ టైం ఫ్రేంతో ప్రేమికులు ప్రేమని సఫలం చేసుకునే క్లయిమాక్స్ వాస్తవికంగావుండదు. ‘ది ప్రపోజల్’ లోలాగా, హీరో హీరోయిన్లకి పూర్వ పరిచయమే వుండి,  ఇప్పుడు కథాకాలంలో ప్రేమలో పడితే, క్లయిమాక్స్ కి టైం ఫ్రేమ్ సమస్య ఎదురు కాదు. 

          అలాగే హీరో హీరోయిన్లు ఇప్పుడు కథాకాలంలోనే పరిచయమై ప్రేమలో పడ్డారంటే,  వాళ్ళెంత మేడ్ ఫర్ ఈచ్ అదరో మీ ఫ్యాన్స్ నమ్మేలా ముందు చిత్రీకరించుకొస్తే, అప్పుడు టైం ఫ్రేమ్ ఎంత వున్నా క్లయిమాక్స్ కి అభ్యంతరాలుండవు.

―హెచ్ ఆర్ డికొస్టా
(రేపు T ఎలిమెంట్)