షార్ట్ రివ్యూ!

రచన - దర్శకత్వం : అట్లీ

తారాగణం : విజయ్, సమంత, బేబీ నైనిక, అమీ జాక్సన్,
ప్రభు, రాధికా శరత్ కుమార్, మహేంద్రన్, అళగం పెరుమాళ్,
కళ్యాణీ నటరాజన్, కాళీ వెంకట్ తదితరులు
సంగీతం : జివి ప్రకాష్ కుమార్,  ఛాయాగ్రహణం : జార్జి సి. విలియమ్స్
నిర్మాతలు : దిల్ రాజు, ఎస్ థాను
విడుదల : 15 ఏప్రెల్, 2016 
***

          తెలుగులో కూడా బాగానే అభిమానుల్ని సంపాదించుకున్న ‘ఇళయదళపతి’ అలియాస్  మాస్ హీరో విజయ్ తమిళంలో  నటించిన ‘తేరి’ (స్పార్క్) తెలుగులో ‘పోలీసోడు’ గా విడుదల కాబోయి, ఈ టైటిల్ పట్ల పోలీసుల అభ్యంతరంతో  ‘పోలీస్’ గా విడుదలయ్యింది. గతంలో ఆర్య- నయన తారలతో ‘రాజా రాణి’ తీసిన మెగా డైరెక్టర్ శంకర్ అసిస్టెంట్ ‘అట్లీ’ అలియాస్ అరుణ్ కుమార్,  ఓ మంచి టెక్నీషియన్ గా పేరు తెచ్చుకున్నాడు. తిరిగి తన రెండో సినిమా ‘తేరి’ (పోలీస్) కి దర్శకత్వం వహిస్తూ ప్రేక్షకుల్లో మళ్ళీ ఆసక్తిని రేపాడు. ఒకవైపు విజయ్- మరో వైపు అట్లీ, ఈ ఇద్దరు మార్కెట్ వేల్యూ వున్న ప్రముఖులతో ఈ భారీ బడ్జెట్ యాక్షన్- కమర్షియల్ లో ఆశించినంత విషయముందా? ఎందుకంటే విషయం లేకపోతే ఊరుకోవడం లేదు ప్రేక్షకులు. సినిమా అంటే పకోడీ పొట్లం చుట్టేయడం కాదంటున్నారు కాబట్టి,  విషయం ఏముందో ఓ సారి చూద్దాం. 

కథ 

         కేరళలో ఒక బేకరీలో పని చేస్తూంటాడు జోసెఫ్ ( విజయ్). అతడికి నివేదిత ( నైనిక) అనే ఆరేళ్ళ కూతురుంటుంది. ఇద్దరూ జీవితం జల్సాగా గడిపేస్తూంటారు. ఎవరితోనూ  గొడవలు పెట్టుకోకుండా, గొడవలు పెట్టుకోవడానికి ఎవరైనా వచ్చినా ఆవేశపడకుండా సాధు  జీవితం గడుపుతూంటాడు జోసెఫ్. నివేదిత చదివే స్కూల్లో ఏన్ ( అమీ జాక్సన్) అనే టీచర్ వుంటుంది. ఈ తండ్రీ కూతుళ్ళ అనుబంధం చూసి ఆమె ముచ్చట పడుతుంది. నివేదిత ద్వారా జోసెఫ్ కి దగ్గరవుతుంది. ఒకరోజు నివేదితని ఏన్  స్కూలుకి తీసుకు పోతూంటే  స్కూటీ యాక్సిడెంట్ అవుతుంది. పోలీస్ కంప్లెయింట్ ఇస్తుంది. ఆ యాక్సిడెంట్ చేసింది చేటా  అనే బ్యాడ్ క్యారక్టర్ ముఠా.

          జోసెఫ్  వెంటనే ఆ కంప్లెయింట్ వెనక్కి తీసుకోమని ఏన్  మీద ఒత్తిడి తెస్తాడు. ఆమె కంప్లెయింట్ వెనక్కి తీసుకున్నా అసలలా కంప్లెయింట్ ఇచ్చే ధైర్యం చేసినందుకు  ఆ ముఠా జోసెఫ్ మీద దాడి చేస్తుంది. ఈలోగా అసలీ జోసఫ్ ఒక మాజీ పోలీస్ డిసిపి అనీ, పేరు విజయ్  కుమార్ అనీ తెలుసుకున్న ఏన్,  ముఠాతో జోసెఫ్ చేస్తున్న పోరాటాన్ని దిగ్భ్రాంతితో చూస్తుంది.

          ఇక ఆమెకి తన గతం చెప్పుకోక తప్పదు విజయ్ కి. హైదరాబాద్ లో తను డిసిపిగా వుండగా మిత్రా (సమంత ) అనే  హౌస్ సర్జన్ ని ప్రేమించాడు. కొన్ని ఇబ్బందుల తర్వాత పెళ్లి జరిగింది. అయితే అవతల ఒక రేప్ కేసుని చేపట్టినప్పుడు ఆ నిందితుడు మంత్రి వెంకట్ రెడ్డి (మహేంద్రన్) కొడుకని తెలుసుకున్న విజయ్, వాణ్ణి చిత్ర హింసలు పెట్టి చంపి, మంత్రికి బహుమతిగా ఇచ్చి సవాలు విసిరాడు. అప్పుడా పగబట్టిన మంత్రి విజయ్ కుటుంబం మీద దాడి జరిపినప్పుడు విజయ్ తల్లీ, భార్యా మరణించారు. దాంతో ఏడాది కూతుర్ని కాపాడుకోవడానికి  కేరళ వచ్చి అజ్ఞాత వాసం చేస్తున్నాడు విజయ్.

          ఈ నేపధ్యంలో తిరిగి మంత్రికీ, విజయ్ కీ సంఘర్షణ ఎలా మొదలయ్యిందీ, చివరికి మంత్రిని విజయ్ ఎలా అంతమొందించిందీ మిగతా కథ.

ఎలావుంది కథ

       రొటీన్  రివెంజి కథ. అయితే ఇందులో ఒక బలమైన కొత్త పాయింటు వుంది. ఆవారాలు, క్రిమినల్సు, కిల్లర్సు, రేపిస్టులు, తాగుబోతులు, తిరుగుబోతులూ వంటి  సకల సంఘ విద్రోహక శక్తులూ తయారు కావడానికి వాళ్ళ తండ్రుల  పెంపకమే కారణమనీ, శిక్షించాల్సింది అలాటి  తండ్రుల్నే ననీ పలికిస్తారు ఈ కథలో. 

          సరీగ్గా ‘ఊపిరి’ లో కూడా జయసుధ పాత్ర సంతానం అలా తయారవ్వడానికి ఆమె ఒక్కతే కారణమని మనకి సన్నివేశాల ప్రకారం ఎంత బలంగా తోస్తున్నా, ఆ పాత్రని మహాతల్లిలాగా చిత్రించారు.

          ప్రసుత ‘పోలీస్’ కథలో దర్శకుడు ఈ సమస్యకి మూల కారణం ఎలాటి మొహమాటమూ  లేకుండా తండ్రులేనని  చెప్పేశాడు. వాళ్ళనే శిక్షించాలన్నాడు. ఇంతవరకూ బాగానే వుంది. అయితే ఇది ఎప్పుడో చిట్ట చివర్లో చెప్పే మాట, నడిపించిన  కథంతా మాత్రం ఇందుకు విరుద్ధంగా. మంత్రి కొడుకు రేప్ చేస్తే ఆ తండ్రి అయిన మంత్రినే  చంపేసి, అప్పుడే అలాటి తండ్రులకి హెచ్చరిక పంపాల్సింది హీరో. తర్వాత పరిణామాలేవైనా వుంటే,  పగబట్టిన ఆ మంత్రి కొడుకుతో ఎదుర్కొనే కథగా కొనసాగించ  వచ్చు. ఇది అర్ధ వంతంగా కూడా వుండేది. ఒకసారి అసాధారణ పాయింటు అంటూ ఎత్తుకున్నాక, బేషరతుగా ఆ పాయింటుని మాటల్లో కాదు, చేతల్లో అమలుపర్చాల్సిందే. ‘భారతీయుడు’ లో కమల్ హసన్ లంచావతారాల్ని పొడిచి చంపెయ్యాల్సిందే అనుకున్నాడు- పొడిచి చంపేసుకుంటూ పోయాడు. కమర్షియల్ కథకి పాయింటు వెజిటేరియన్ గా వుండదు, నాన్ వెజ్ గా వుంటుంది. అప్పుడే మజా. నేటి కాలమాన పరిస్థితులకి అవసరమైన ఒకమంచి, కొత్త పాయింటు దర్శకుడి మిస్ మేనేజ్ మెంట్ వల్ల  వృధా పోయింది. అసలే రొటీన్ రివెంజి కథ- ఈ రొటీన్ కి బలాన్నిచ్చే  విటమిన్ లాంటి పాయింటు కూడా నీరుగారిపోతే, ఇక ఎందుకోసం ఈ కథతో సినిమా చూడాలి?

ఎవరెలా చేశారు 

       విజయ్ నటన, ఫైట్లు, డాన్సులు, సున్నిత కామెడీ వగైరా సందేహించ నక్కర్లేకుండా ఎంజాయ్ చేయవచ్చు. ఇందులో రెండో మాటకి తావేలేదు. పైగా దర్శకుడు అతన్ని స్టయిలిష్ గా చూపిస్తూ కొత్త పుంతలు తొక్కించాడు. కలర్ఫుల్ గా అల్ట్రా మోడరన్ విజువల్స్ ఇచ్చాడు. అయితే  లుక్స్ పరంగా  అతడి గ్రాఫ్ పైపైకి ఎంత పోతుందో,  పాత్ర పరంగా అంత కిందికి దిగివస్తూ కన్పిస్తుంది. పాత్ర లుక్స్ కి సహకరించడం మానేస్తుంది. సెకండాఫ్ లో  ఫ్లాష్ బ్యాక్ పూర్తయయాక మరీ దయనీయంగా కన్పిస్తుంది పాత్ర. దీనికి ఒక్కటే కారణం : పాత్రచిత్రణలో వైఫల్యం. 

          రేపిస్టు అయిన మంత్రి కొడుకుని చంపి- ‘నువ్వు నా వెంట్రుక కూడా పీకలేవ్’ అని అంత పెద్ద సవాలు విసిరాక, ఆ సవాలుకి తగ్గట్టు తనే లేకపోవడం. తన పెళ్లి మాటలు జరుగుతూంటే మొదటి ఎటాక్  చేయించేదీ ఆ మంత్రే. పెళ్ళయ్యాక – పిల్ల కూడా పుట్టాక ( ఇంత కాలం  ఎందుకు వెయిట్ చేశాడో మంత్రి) స్వయంగా ఇంటికొచ్చి తన తల్లినీ, భార్యనీ కాల్చి చంపి, ఏడాది పిల్లని నీటి తొట్టిలో ముంచేసి,  తన మీదికీ కాల్పులు జరిపి గ్యాస్ లీక్  చేసిపోయేదీ ఈసారి స్వయంగా మంత్రే!!

          లేచి, పిల్లని బతికించుకుని పారిపోయి, కేరళలో బేకరీ గుమాస్తాగా బతుకుతూంటాడు తనూ!! ఏమంటే పిల్ల కోసం మంత్రి తో పెట్టుకోదల్చుకోలేదని వివరణ- ఛఛఛ –చ్ఛా!!

          మళ్ళీ ఐదేళ్ళ తర్వాత మంత్రే వీడెక్క డున్నాడూ అని ఆరా తీసి, కేరళ వచ్చేసి పిల్ల పని మళ్ళీ  పట్టాల్సి వచ్చింది! ఇలా తనమీద మంత్రి దాడులు చేస్తున్నప్పుడు పారిపోవడమో, తిరగబడ్డమో చేసే ఈ పాసివ్ రియాక్టివ్  క్యారక్టరైజేషన్ మొత్తం కథనాన్నే దెబ్బతీసింది.

          తను మంత్రికి చేసిన నష్టం కన్నా, మంత్రే తనకి ఎక్కువ నష్టం చేశాడని తేలుతోంది చివరికి. మంత్రి మీద అంత సవాలు విసిరి తను సాధించిందేమిటి- తన కుటుంబ సభ్యుల హత్యలు కళ్ళారా చూడ్డమేనా? ఇంత చేతకాని  పోలీస్ డిసిపి అధికారి పాత్రని ఇంకే సినిమాలోనూ చూసి ఉండం.

          సమంతా గ్లామర్ ఒలకబోతకి బాగా పనికొచ్చింది. ఆమె పాత్ర డీసెంట్  గానే వున్నా, తను హీరోకి పరిచయమైనప్పుడు హౌస్ సర్జన్. ఆ తర్వాత అదేమయ్యిందో, డాక్టరుగా పోస్టులో ఎందుకు చేరలేదో దర్శకుడికే తెలియాలి. హీరో తల్లిగా  ఒకప్పటి  హీరోయిన్ రాధిక  సీన్లని బాగానే ఉత్తేజ పరుస్తుంది. పోలీసు అధికారిగా ప్రభు కన్పిస్తాడు. మంత్రిగా విలన్ పాత్రలో ప్రముఖ సీనియర్ దర్శకుడు మహేంద్రన్ తొలిసారిగా తెర పైన కన్పిస్తాడు. వయసుమళ్ళిన అతడి సాధారణ రూపురేఖలే  విలన్ గా  అసాధారణంగా కన్పించేట్టు చేశాయి.

          జివి ప్రకాష్ కుమార్ సంగీతం, జార్జి విలియమ్స్ కెమెరా ఈ రెండూ అతిపెద్ద ఎసెట్స్ సినిమాకి. టెక్నికల్ గా టాప్  క్లాస్ గా వున్న ఈ యాక్షన్ మూవీ, దర్శకుడి కథా- పాత్రల నిర్వహణా లోపం లేకపోతే ఇంకా చాలా చాలా బావుండేది.

చివరికేమిటి?

     ఏముంది, పిలిచిన పాయింటొకటి – జరిగిన పేరంటం ఒకటి. దర్శకుడికి ముందు తన కథ గురించి తనకి లోతుగా తెలియడం చాలా అవసరం. ఇన్ని పదుల కోట్ల బడ్జెట్ తో సినిమాకి సమకట్టి, పది రూపాయల పకోడీ ప్రేక్షకుల చేతిలో పెడితే, టికెట్ డబ్బులైనా గిట్టుబాటు అవ్వాలా వద్దా? మొదటి నుంచీ తెలిసిపోతున్న కథే తప్ప, కొత్త ట్విస్టులతో ఆశర్యపర్చిందీ లేదు. ఇంటర్వెల్ లోనే  ఆ నిలబెట్టుకోలేని సవాలు విసిరే బదులు- అక్కడే మంత్రిని చంపి- చెప్పాలనుకున్న పాయింటుకి అక్కడే శంఖు స్థాపన చేసి వుంటే- అక్కడ్నించీ బోలెడు షాక్ వేల్యూతో ఎక్కడికో వెళ్ళిపోయేది కదా సెకండాఫ్! కానీ ఈ  పక్క ఫోటో చూస్తే, విజయ్ నోటిని విజయయ్యే ఎందుకు మూస్తున్నట్టు? పాయింటు ఇంటర్వెల్లో చెప్పవద్దనా? సినిమా అంతా అయిపోయాక గొప్ప మెసేజిలా ఇద్దామనా? నడిపిన కథకి విరుద్ధంగా వున్న మెసేజ్? నిర్మాత దిల్ రాజు కాన్సెప్ట్స్ ని బేరీజు వేసి సినిమాల్ని /కథల్ని ఎంపిక చేసుకోవడంలో విఫలమవడం ఇంకా కొనసాగుతూనే వుంది...

            పాసివ్ రియాక్టివ్ క్యారక్టర్ తో అదొక కమర్షియల్ సినిమా ఎలా  అవుతుందన్నది బేసిక్ క్వశ్చన్.
            చేయాల్సింది చేయాల్సినప్పుడే చేయకుండా ఎప్పుడో  అంతా చల్లారి పోయాక చేసి మెసేజి ఇవ్వడంలో అర్ధమేమిటన్నది రెండో ప్రశ్న! 

         

 -సికిందర్ 
http://www.cinemabazaar.in

తెలుగు సినిమా స్క్రీన్ ప్లే స్ట్రక్చర్- 12

          సినిమా అనగానే దాంతో పాటు సోల్ (soul)  అనే మాట కూడా తరచూ విన్పిస్తూ వుంటుంది. సినిమాలో ‘సోల్’ లేదురా అంటూంటారు. అంటే ఏమిటి? ఆత్మే, కథాత్మ లేదనడం వాళ్ళ భాషలో.  దీన్నే ‘ఫీల్’ అని కూడా అంటూంటారు. కానీ ఫీల్ వేరు- సోల్ వేరు. సోల్ ఉంటేనే ఫీల్ వుంటుంది. సోల్ ని ఎలా ఫీలవ్వాలి? ఒక కిషోర్ కుమార్ పాట వుంది- అమ్మకానికి పూలు వుంటాయి కానీ  వాటి పరిమళం అమ్మకానికి ఉండదని. అలాగే ఇడ్లీలు అమ్ముతారేగానీ, ఇడ్లీల నుంచి వచ్చే నోరూరించే – ఘుమఘుమలాడే ఆవిరిని అమ్మరు, అమ్మలేరు. మరలాగే సినిమాలో సోల్ ని అమ్మగలరుగానీ, సోల్ లేకుండా ఫీల్ ని అమ్మలేరు. పూలూ పరిమళం ఒక ప్యాకేజీ, ఇడ్లీ ఆవిరీ  ఒక పొట్లం, సోల్ - ఫీల్ కూడా ఒక పార్సిల్ గానే వస్తాయి.  సోల్ ని ఫీలవ్వాలంటే ఆత్మిక దాహాన్ని తీర్చే ‘కథనం’ వుండాలి. ఒక భక్తి  సినిమా చూస్తున్నప్పుడు ఆత్మిక దాహం బాగా తీరవచ్చు. కానీ ఇతర సినిమాలు చూపిస్తున్నప్పుడు కూడా ఈ దాహాన్ని తీర్చెయ్యాలి. ఎందుకంటే ప్రపంచంలో ఎక్కడి  ఏ కథలయినా అక్కడి జానపద, పౌరాణిక కథలకి దిగుమతులే. అంటే ఫారిన్ డీవీడీ ల నుంచి దిగుమతి చేసుకుంటున్నప్పుడు కన్పించే, కాపీ కొట్టుకోవడానికి ఊరించే  కథే  కాకుండా,   ఆ కథ వెనుక కార్ఖానా ఏమిటో కూడా తెలుసుకోవాలన్నమాట.

          ప్రేక్షకులు మాత్రం సినిమాల్లో సోల్, ఫీల్ వగైరా ఉంటాయని ఎప్పుడో గుర్తించేశారు. వాటి గురించి చర్చలు కూడా పెట్టుకుంటారు. మరి ఇప్పుడు సినిమాలు తీసేవాళ్లో? చాలా తక్కువ. భక్తి  సినిమాల్లో తప్ప (బాలకృష్ణ నటించిన ‘పాండురంగ మహాత్మ్యం’ మినహాయింపు)  ఇతర సినిమాల్లో ఇప్పుడు సోల్ లేకుండా  ఫీల్ ని అమ్మడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. సోల్ లేకుండా మంచి ఫీల్ తో సినిమాలు తీయాలని చూస్తున్నారు. పువ్వు లేకుండా దాని వాసన చూపించాలని కష్టపడుతున్నారు. సోల్ అంటే అదేదో కళాత్మక – మహోజ్వల చిత్రరాజాల వ్యవహారమని, దానిజోలికి పోతే మునిగిపోతామని భయపడుతున్నారు.

 
          కానీ చూడగలిగితే   ‘శివ’ లాంటి  ఫక్తు యాక్షన్ ఫిలింలో,  నాగార్జున సైకిలు చైను తెంపి, జేడీ మీద ఎటాక్  చేసే ఘట్టం  సోల్ కి  అంకురార్పణ చేసేదే!  

          ‘నేనూ మనిషినే’ అనే మర్డర్- థ్రిల్లర్ లో, జడ్జి పాత్రధారి అయిన  గుమ్మడి, హత్య చేసెయ్యాలని బయల్దేరడం కథాత్మకి బీజం వేయడమే!

          ‘సోగ్గాడే చిన్ని నాయనా’ లో ప్రారంభంలోనే నాగార్జున- లావణ్యలు విడాకుల కోసం పల్లెటూళ్ళో వున్న తమ ఇంటికి వచ్చే సీను సెంట్ పర్సెంట్ సోల్ సెట్టింగే!

          ‘క్షణం’ లో తప్పిపోయిన తన పాపని వెతికి పెట్టమని అదా శర్మ, అడివి శేష్ ని కోరే సందర్భం  సోల్ కి బోణీ చేయడమే!

          ఇలా కాకుండా ‘శివ’ లో నాగార్జున సైకిలు చెయిన్ తో  జేడీ మీద ఎటాక్ చేయకుండా,  అసలెవరి జోలికీ పోకుండా, పిడికిలికి చైన్ చుట్టుకుని, అదేదో ఫ్యాషన్ ఐన్నట్టు, సినిమా అంతా వూరికే తిరుగుతూంటే ఎలా వుండేది  ఫీల్?

          ‘నేనూ మనిషినే’ లో చంపడానికి రైలెక్కిన గుమ్మడి, చంపకుండా రైల్లో కూర్చుని గుండెపోటు గురించి ఆలోచిస్తూ వుంటే  ఎలావుండేది ఫీల్?

          కనుక సోల్ లేనిదే ఫీల్ ఉండదని స్పష్టమవుతోంది. కానీ అక్కడక్కడా కొన్ని కదలించే సీన్లు పెడితే ఫీల్ వచ్చేసినట్టే అనుకుంటున్నట్టు ఉంటున్నాయి ఫ్లాపవుతున్న సినిమాలన్నీ. అది సోల్ ని పుట్టించకుండా చేసే పైపై సింగారమే - మృతదేహానికి అలంకారం చేయడం లాంటిది. 

          ఆద్యంతం ఒక ధారలా కథాత్మ ప్రవహిస్తూంటేనే  ఆ కథాత్మ- అంటే సోల్,  ఎడతెగని ఫీల్ ని సంతరించుకుంటుంది. పుట్టాల్సిన చోట సోల్ ని పుట్టించకుండా, అక్కడో ముక్కా ఇక్కడో ముక్కా ఏవేవో  సెంటి మెంట్ సీన్లేసి, అందులోంచే ఫీల్ రాబట్టాలనుకుంటే, అది నది లేకుండా కాలువలు తవ్వే ప్రయత్నం లాంటిది. డామ్ కట్టకుండా కాలువలు తవ్వేసి కాంట్రాక్టర్లు సొమ్ములు జేబుల్లో వేసుకోవచ్చు గానీ, కథాత్మ లేకుండా పిల్ల ‘ఫీల్’ కాల్వలు పుట్టించి టికెట్లు అమ్ముకోవాలంటే మాత్రం చాలా తిప్పలు. 

          ‘ఊపిరి’లో, ‘కల్యాణ వైభోగమే’ లో ఎన్ని పిల్లకాల్వల్లాంటి బెల్ట్ షాపులు సృష్టించారో తెలిసిందే.

          ‘సర్దార్ గబ్బర్ సింగ్’ లో కేవలం దాని ఫక్తు ఎంటర్ టైన్మెంట్  ప్రధానమైన లక్షణం సినిమాకి సోల్ కాదు. హీరో విలన్ల మధ్య సమస్య పుట్టడం సోల్ కి అంకురార్పణ. విలన్ దందాలకి హీరో అడ్డుతగలడంతో  సోల్ కి అంకురార్పణ జరిగింది. కానీ తర్వాత దీని కొనసాగింపుగా ఆ దందాలు వదిలేసి, ఇద్దరి మధ్యా హీరోయిన్ ప్రేమకోసం పోరాటంగా మార్చడంతో  కథాత్మ తెగిపోయింది. ఏర్పాటయిన దందాల గురించిన కథాత్మా ఝరికి, ప్రేమ పిల్లకాల్వలు తవ్వడంతో సోల్ చెదిరి, ఫీల్ కూడా గల్లంతయ్యింది. 

          అంటే సోల్ ని పుట్టించకుండా పిల్లకాల్వలని తవ్వినా, సోల్ ని పుట్టించీ కూడా పిల్ల కాల్వల్ని తవ్వినా రెండూ ఒకటేననీ, రెండూ రిస్కే నని అర్ధమవుతోంది. ఇలా సోల్ తో- ఆత్మ తో చెలగాటమంటే, సబ్ కాన్షస్ ని కుళ్ళబొడుచుకోవడమే. 

          సబ్ కాన్షస్ మైండ్ (అంతరాత్మ- మిడిల్ )  అనేది కుళ్ళ బొడుచుకోవడానికి లేదు, దాన్ని బాధించుకుని ఆత్మహత్యలు (ఫ్లాపులు) చేసుకోవడానికీ  లేదు. మధించి అమృతం (కలెక్షన్స్) పొందడానికే వుంది. క్షీరసాగర మధనం ఇదే చెప్తుంది. క్షీర సాగరం సబ్ కాన్షస్ మైండ్- అంటే మనుషుల అంతరాత్మకి ప్రతీకే.  క్షీర సాగర మధనంలో అమృతాన్ని పుట్టించడానికి జరిగే కార్యకలాపమంతా  స్క్రీన్ ప్లే మిడిల్ విభాగంలో హీరోకి జరిగే బిజినెస్సే. 1949 లో ప్రపంచ పురాణాల పరిశోధకుడు జోసెఫ్ క్యాంప్ బెల్ ప్రచురించిన The Hero with a Thousand Faces అన్న సుప్రసిద్ధ గ్రంథం  ప్రతిపాదించిన,  కథల్లో  హీరో చేసే ప్రయాణపు మజిలీలు అన్నీ కూడా క్షీర సాగర మధనంలో కన్పించే మజిలీలే. ప్రతి ప్రపంచ పురాణంలోనూ పురాణ పురుషుడు చేసే ప్రయాణంలో ( పోరాటంలో) ఇవే మజిలీలున్నాయని  తేల్చాడు క్యాంప్ బెల్. ఈ పురాణ పురుషుడు లేదా హీరో మన ఇగోనే. ఇది హాలీవుడ్ దర్శకులకి, రచయితలకీ బైబిల్ లా దొరికింది.  మన దర్శకుడు దేవ కట్టాకి కూడా. ఆయన సినిమాలు తీయడానికి ముందే ఈ గ్రంధాన్ని ఔపోసన పట్టారు. ఆచరణలో సాధ్యం కావడం లేదు, అది వేరే విషయం. ఇక  దీన్నుంచే ‘స్టార్ వార్స్’ ని సృష్టించాడు జార్జి లూకాస్. ఈ గ్రంధాన్ని దగ్గర పెట్టుకుని తెలుగులో కూడా గొప్ప సినిమాలు తీయాలనుకుంటే దెబ్బ తినిపోతారు. ఆస్కార్ కలలు హాలీవుడ్ కి ఉండొచ్చు గానీ, టాలీవుడ్ కేముంటాయి? తెలుగులో ఇప్పుడు గొప్ప కళాఖండాలు తీయరని ఇదివరకే చెప్పుకున్నాం. బాక్సాఫీసు దగ్గర వర్కౌటయ్యే ఓ మంచి కమర్షియల్ అయితే చాలు. ఈ దృష్టికి ఆలోచనల్ని కుదించుకుని,  ఈ గ్రంథంలోంచి కావలసిన, స్థానికంగా ఆచరణలో సాధ్యమయ్యే,   ఓ నాలుగు మూల సూత్రాలనే తీసుకుంటే ఏ గందరగోళానికీ తావుండదు. 

          ఈ హీరో జర్నీ కూడా స్క్రీన్ ప్లేకి సైకలాజికల్ లాక్ వేయడంలో భాగమే. అయితే ముందు వెలుపలి మనసుకీ, అంతరాత్మకీ ( బిగినింగ్ కీ, మిడిల్ కీ)  కలిపి లాక్ వేసింతర్వాత దీని అధ్యాయంలోకి పోవచ్చు. ఇదంతా  కాంప్లికేటెడ్ వ్యవహారంగా పరిణమిస్తోందని ఆందోళన పడనక్కర్లేదు. ఎలాగైతే లాకింగ్ కి ‘జేమ్స్ బానెట్’ నుంచి కేవలం  ఇరవై శాతమే తీసుకుందామని గత వ్యాసంలో చెప్పుకున్నామో, అలా హీరో జర్నీకి  ‘జోసెఫ్ క్యాంప్ బెల్’ నుంచీ ఓ పది శాతమే  తీసుకుంటే మహా ఎక్కువ - వినోదమే ప్రధానమైన నేటి తెలుగు కమర్షియల్స్ కి. కాబట్టి డోంట్ వర్రీ. 

          సింపుల్ గా కథ పూర్తిగా చెడకుండా, ఓ మంచి కథ అన్పించుకోవాంటే గొప్ప సినిమాలకి వేసినట్టు కాన్షస్- సబ్ కాన్షస్ మైండ్స్ ని కలిపి ముడి వేయడమే మార్గం. స్క్రీన్ ప్లే అంటే  బేసిగ్గా కాన్షస్- సబ్ కాన్షస్ మైండ్స్ ల ఇంటర్ ప్లే అని ఇదివరకే  చెప్పుకున్నాం.

          స్క్రీన్ ప్లే అంటే బేసిగ్గా కాన్షస్ మైండ్ (మనిషి వెలుపలి మనసు)  కీ - సబ్ కాన్షస్ మైండ్ (మనిషి అంతరాత్మ)  కీ మధ్య జరిగే ఇంటర్ ప్లే (సంఘర్షణ) గా అర్ధంజేసుకున్నప్పుడు, ఈ సంఘర్షణ ఎక్కడ మొదలవుతుందో అక్కడే స్క్రిప్టుకి సైకలాజికల్ లాక్ పడుతుందన్న మాట. 

          సంఘర్షణ ఎక్కడ మొదలవుతోంది? ‘శివ’ లో నాగార్జున సైకిలు చైను తెంపే దగ్గర, ‘నేనూ మనిషినే’ లో గుమ్మడి  హత్య చేయాలని బయల్దేరడం దగ్గర, ‘సోగ్గాడే చిన్ని నాయనా’ లో నాగార్జున- లావణ్యలు విడాకుల కోసం రావడం దగ్గర, ‘క్షణం’ లో పాపని వెతికి పెట్టమని అదా శర్మ కోరడం దగ్గర!

          ఇంకా-  ‘మనం’ లో గతజన్మలో పోట్లాడుకుని విడిపోయిన తల్లిదండ్రుల్ని (నాగచైతన్య- సమంత) కలపాలని నాగార్జున ఫీలవ్వడంతో,  ‘లెజెండ్’ లో  చిన్న బాలకృష్ణ సహా కుటుంబాన్ని జగపతిబాబు హతమార్చబోతున్నప్పుడు పెద్ద బాలకృష్ణ రావడంతో, ‘కంచె’ లో  ప్రేమకి కులాలు అడ్డొచ్చి ప్రేయసి దుర్మరణం పాలయినప్పుడు వైరాగ్యంతో వరుణ్ తేజ్ యుద్ధానికి  బయల్దేరడంతో, అలాగే ‘టెంపర్’  లో  పొరపాటున ప్రత్యర్ధులు తనని చేయబోయిన కిడ్నాప్ విఫలమైనప్పుడు, తనుకాకపోతే ఇంకెక్కడో ఇంకెవరో అమ్మాయి ఈ గ్యాంగ్ బారిన పడబోతోందనీ, వెళ్లి కాపాడమనీ ఎన్టీఆర్ కి కాజల్ అల్టిమేటం ఇవ్వడంతో- సఘర్షణ మొదలవుతోంది.

          ఇవన్నీ స్ట్రక్చర్ రీత్యా ప్లాట్ పాయింట్ -1 మజిలీలే. ఇక్కడ్నించే పాత్ర ఒక లక్ష్యంతో కార్యరంగంలోకి దూకుతోంది. అంటే మిడిల్ లోకి ప్రవేశిస్తోంది. ఎప్పుడైతే లక్ష్యం కోసం మిడిల్ లో సంఘర్షణకి పాత్ర దిగుతోందో అక్కడే ‘సోల్’  ఏర్పడుతోంది, అక్కడే కథకి జీవం పోయడం జరుగుతోంది. బిగినింగ్ విభాగంలో మాత్రం  ఏ సోల్, ఏ జీవమూ- వీటితో ఏర్పడే ఈ ఫీలూ కలిగే అవకాశం లేదు. ఎందుకంటే ఇదింకా పాత్రల పరిచయ విభాగమే, సంఘర్షణ అప్పుడే మొదలవదు. బిగినింగ్ విభాగం సంఘర్షణకి కేంద్రం కాదు, అది మిడిల్ చూసుకునే బిజినెస్. 

          కనుక ప్లాట్ పాయింట్ -1 ని సోల్ ని సమీకరించే కేంద్రంగా  చూడాల్సి వుంటుంది. సాధారణంగా ఇది కథకి మొదటి మలుపు అనీ, ఇక్కడ్నించీ సంఘర్షణ ఉంటుందనీ  స్ట్రక్చరల్ భాషలో చెప్పుకోవడం జరుగుతోంది. ఈ ‘ఇంజనీరింగ్’ భాష  మాట్లాడుకుంటే సోల్ పుట్టదు. కేవలం స్క్రీన్ ప్లేకి ‘వాస్తు’ లభిస్తుంది. వాస్తు మంచిదే. కానీ వాస్తు ప్రకారం నిర్మించిన ఇంట్లో  గృహ ప్రవేశానికి వాస్తు మంత్రాల్లేవు. శాస్త్రోక్తంగా గృహప్రవేశం జరిగిన ఇంట్లో ఒక పవిత్ర భావం (ఫీల్) పలుకుతూంటుంది.  అలాటి గృహ ప్రవేశం కారణంగా పోగుపడిన సోల్ వల్లే ఈ భావం కలుగుతూంటుంది, అవునా? 

          అలాంటప్పుడు, ఇలాటిదే భావావేశం  ప్రేక్షకుల్ని పట్టి కుదిపెయ్యాలంటే ప్లాట్ పాయింట్ – 1 దగ్గర్నుంచి మిడిల్లోకి ప్రవేశాన్ని స్క్రీన్ ప్లే గృహప్రవేశంగా చూడాలి. సిడ్ ఫీల్డ్ రాస్తాడు- ప్లాట్ పాయింట్ వన్ దగ్గర వచ్చే ప్రధాన మలుపు సుడిగాలిలా ఉక్కిరిబిక్కిరి చేయాలని. కానీ  ఈ సిడ్ ఫీల్డ్  ‘ఇంజనీరింగ్’ తో  కూడా ఇంత  ప్రధానమైన మలుపుని ఎప్పుడో తప్ప ఎవరూ హైలైట్ చేయడం లేదు. 

          ఏమంటే ఇంటర్వెల్ బ్యాంగ్ గొప్పగా ఇచ్చామనుకుంటారు. ఇంటర్వెల్ బ్యాంగ్ ఎక్కడ్నించి వచ్చింది? ప్లాట్ పాయింట్-1 ఉంటేనే కదా? అంటే అది  ప్లాట్ పాయింట్-1 కి బై ప్రొడక్టు మాత్రమే తప్ప, దానికి స్వయంప్రతిపత్తి లేదు. ప్లాట్ పాయింట్  -1,  దీని ఉప ఉత్పత్తి అయిన ఇంటర్వెల్ బ్యాంగ్, మళ్ళీ దీని ఉప ఉత్పత్తి కూడా అయిన ప్లాట్ పాయింట్ -2 అనే ఈ మూడు మూలస్థంభాలూ,  సినిమా చూస్తున్న ప్రేక్షకులకి కొట్టొచ్చినట్టూ  హైలైట్ అవ్వాల్సిందే.  ఇది సరయిన ‘ఇంజనీరింగ్’. కానీ కథ లోతులు తెలీని  పాసివ్ రైటింగ్ వల్ల ఈ డైనమిక్స్ కొరవడి స్క్రీన్ ప్లేలకి సౌరభం చేకూరడం లేదు.

          ఇప్పటి అవసరం ఈ సీన్ రివర్సలే. అంటే  స్క్రీన్ ప్లేని ఒక స్ట్రక్చర్ లా ‘ఇంజనీరింగ్’ దృష్టితో చెక్కడంగా గాక, అదొక ప్రేక్షకుల మానసిక ప్రపంచం కూడానూ అనే  ఉదాత్త దృష్టితో  చూసి, ప్రేక్షకుల మనోభావాల్ని  మన్నించడం. ప్రేక్షకుల మానసిక ప్రపంచాన్నే టార్గెట్ చేస్తూ, వాళ్ళ ‘వెలుపలి మనసు’ ని బిగినింగ్ గానూ పెట్టి, వాళ్ళ కుండే ‘అంతరాత్మని’  మిడిల్ గానూ పెట్టుకుని, మళ్ళీ ఎండ్ కొచ్చేసి  అదే ‘వెలుపలి మనసు’  వైపుకి ప్రయాణమనే భాషలో కథని వ్యక్తీ కరీంచుకుంటే  తప్ప మంచికథ రాదు.

          ప్రేక్షకుల మానసిక ప్రపంచాన్నే ఎందుకు టార్గెట్ చేయాలంటే, కథలుగా  పుట్టినప్పుడు పురాణాలూ జానపద గాథలూ ఈ పనే చేశాయి గనుక.  మనిషి మానసిక ప్రపంచాన్ని ఎరుక పర్చి, మోటివేట్ చేయడమే వాటి లక్ష్యం గనుక. కనుక సినిమా కథ సైతమూ వెండి తెర మీద ప్రేక్షకుల మానసిక ప్రపంచాన్నే ఆవిష్కరించి దాన్నే టార్గెట్ చేసే దృష్టితో కొనసాగాలి. 

          ఒకప్పుడు కొందరు పెద్ద దర్శకులు ప్రేక్షకుల నాడీని పట్టుకోవడం ఎవరి వల్లా కాదని ఊకదంపుడుగా అనే వాళ్ళు. నిజమే కాబోలని ఈ వ్యాసకర్త కూడా నమ్మేవాడు. తర్వాత్తర్వాత ఇదేదో బాధ్యతని తప్పించుకునే మార్గం కాదుకదా అన్పించసాగింది. నిజానికి అలా  అనడం పురాణాలని కూడా అవమానించడమే. రామాయణ మాహాభారతాలు దేన్ని  టార్గెట్ చేశాయో తెలుసుకోక  పోవడమే. భక్తి  పారవశ్యంలో మునిగిపోయి అవి చెబుతున్న  మౌలిక ఫిలాసఫీని చూడ నిరాకరించడమే. మౌలిక ఫిలాసఫీ ‘నీ మనసు తెలుసుకో' అయినప్పుడు, ‘సైకో థెరఫీ’ కూడా  అయినప్పుడు, యుగాలుగా అవి ప్రజల నాడిని పట్టుకుని మనగల్గుతున్నాయి. కథంటే ప్రేక్షకుల మానసిక ప్రపంచాన్ని ఆవిష్కరించడమే నని గ్రహించక పోతే, ఇలా నాడిని పట్టుకోలేమనే పాసివ్ స్టేట్ మెంట్లే వస్తాయి.

(ఇంకా వుంది)

-సికిందర్

         

రివ్యూ!

దర్శకత్వం : జి. నాగేశ్వర్ రెడ్డి

తారాగణం : విష్ణు మంచు, సోనారికా భడోరియా, రాజ్ తరుణ్, హెబ్బా పటేల్, రాజేంద్ర ప్రసాద్, రవిబాబు, పోసాని, అభిమన్యు  సింగ్, సుప్రీత్ తదితరులు
కథ : ‘క్యారీ ఆన్ జట్టా’ పంజాబీ రీమేక్, మాటలు : డైమండ్ రత్నం
సంగీతం : సాయి కార్తీక్, ఛాయాగ్రహణం : సిద్ధార్థ్, కూర్పు : ఎం ఆర్ వర్మ
బ్యానర్ : ఏకే ఎంటర్ టైన్మెంట్స్, నిర్మాత : సుంకర రామబ్రహం
విడుదల : 14  ఏప్రెల్, 2016
***

         కామెడీ సినిమాల దర్శకుడు జి. నాగేశ్వర్ రెడ్డి మరో కామెడీతో అదీ- విష్ణు, రాజ్ తరుణ్ ల కాంబినేషన్ తో నవ్వించడానికి వచ్చేశాడు. కాంబినేషన్ క్రేజీగానే వుంది, టైటిల్  కూడా బాక్సాఫీసు బద్దంగా వుంది. సినిమాలో విషయమెలా వుంది? ఇదే చూద్దాం...

కథ :

      లాయర్ నారాయణ (రాజేంద్రప్రసాద్) చిన్న కొడుకు అర్జున్( విష్ణు), సీఐ కోటేశ్వరరావు (పోసాని) ఏకైక కుమారుడు  అశ్విన్ ( రాజ్ తరుణ్) లు క్లోజ్ ఫ్రెండ్స్. పనీ పాటా లేక తిరుగుతూంటారు. ఓ రోజు ఓ ఫ్రెండ్ ( వెన్నెల కిషోర్) పెళ్ళికి వెళ్ళినప్పుడు అక్కడ చెరో అమ్మాయిని చూసి ప్రేమలో పడతారు. నీలవేణి (సోనారికా) వెంట విష్ణు పడతాడు, సుప్రియ (హెబ్బా పటేల్) వెనుక అశ్విన్ పడతాడు. నీలవేణితన అక్కకి జరిగింది దృష్టిలో పెట్టుకుని పెళ్ళంటూ చేసుకుంటే అనాధనే చేసుకోవాలనుకుంటుంది. తన అక్కని వేధించి చంపినట్టు అత్తామామలు వుండ కూడదనుకుంటుంది. దీంతో అర్జున్ తను అనాధననే చెప్పుకుని ఆమెకి దగ్గరవుతాడు. ఆమె తీసికెళ్ళి  అన్నకి విషయం చెప్తుంది. ల్యాండ్ దందాలు, సెటిల్మెంటు చేసే ఆమె అన్న గజన్న  ( అభిమన్యు సింగ్) కి అనాధ అయిన అర్జున్ వెంటనే నచ్చేసి వెంటనే పెళ్లి చేసేస్తాడు. ఈ ఊహించని సంఘటన ఇంట్లో చెప్పుకోలేక పోతాడు అర్జున్. 

         నీలవేణి కాపురం పెట్టడం కోసం అద్దె ఇల్లు మాట్లాడుతుంది. ఆ అల్లు అర్జున్ దే. అతడి తండ్రి లాయర్ నారాయణకి ఆమె నచ్చి పై పోర్షన్ అద్దెకిచ్చేస్తాడు. ఇటు ఆమె అద్దెకి తీసుకున్నది తన ఇల్లే నని నీలవేణికి చెప్తే తను అనాధ కాదని ఆమెకి తెలిసిపోతుందన్న భయంతో ఆ డీల్ చెడగొట్టడానికి అశ్విన్ సహాయం తీసుకుంటాడు. అదీ పారకపోవడంతో అశ్విన్ నే తన భార్యకి భర్త గా తన ఇంట్లోనే దింపుతాడు అర్జున్.

          నిజంగా అశ్విన్- నీలవేణిలు భార్యాభర్తలే అని అర్జున్ తండ్రి తో బాటు అన్న (రవిబాబు), వదిన, పని మనిషి కూడా నమ్మేస్తూంటారు. ఫ్రెండ్స్ ఇద్దరూ ఆడుతున్న నాటకం నీలవేణికి కూడా తెలీదు. కానీ ఈ ఇద్దరితో నీలవేణి కి జరుగుతున్న  సంఘటనలకి ఇంట్లో బోలెడు కన్ఫ్యూజన్ ఏర్పడుతుంది. దీని అంతు  తేల్చాలని నారాయణ చూస్తూండగానే, అశ్విన్ సుప్రియని పెళ్లి చేసేసుకుంటాడు. కానీ ఇంట్లో తనకి ‘భార్య’ గా నీలవేణి వుంది కాబట్టి,  మళ్ళీ ఫ్రెండ్స్ ఇద్దరూ మాట్లాడుకుని సుప్రియకి తెలీకుండా ఆమెని ఇంకో అబద్ధంతో అర్జున్ భార్యగా దింపుతారు. 

          ఇలా అబద్ధాలు పెరిగిపోతూ వాటితో చిక్కు ముళ్ళూ పెంచుకుంటున్న  అర్జున్- ఆశ్విన్ లు ఎలా వీటిలోంచి బయటపడ్డారన్నదే మిగతా కథ.

ఎలావుంది కథ

          కథ పాతకాలం నాటిదే. పంజాబీలో సినిమాగా 2012 లో  విడుదలై ఆ సంవత్సరం అతి పెద్ద హిట్ గా నమోదయ్యింది. దాన్ని తీసిన యువదర్శకుడు ట్రెండీ లుక్ తో తీశాడు. తెలుగులో ఇంకా పాత  వాసనేస్తూ తాజాదనానికి దూరంగా ఉండిపోయింది. కామెడీ ఆఫ్ ఎర్రర్స్ ప్రక్రియని   తెలుగులో ఈ మధ్య అదేపనిగా కన్ఫ్యూజ్ కామెడీగా పలచన చేయడంతో, ఆ వరసలో ఇది అలాటి మరో కన్ఫ్యూజ్ కామెడీయే తప్ప మరోటి కాదు. సిట్యుయేషనల్ కామెడీగా వచ్చే కొన్ని సీన్లూ, మలుపులూ మాత్రం బాగా నవ్వించేట్టుగా వున్నాయి. అదే సమయంలో ద్వంద్వార్ధాలూ తక్కువేం లేవు. ఈ కథ 1994లో  అమీర్ ఖాన్ - సల్మాన్ ఖాన్ లతో వచ్చిన ‘అందాజ్ అప్నా అప్నా’ కామెడీ ఆఫ్ ఎర్రర్స్ ని గుర్తుకు తెచ్చే ధోరణిలో కూడా వుంది. 

ఎవరెలా చేశారు
          ‘బడ్డీ మూవీ’ ఇది. ఫ్రెండ్స్  అయిన ఇద్దరు పాపులర్ హీరోలు తమ పాత్రలతో ఒకళ్ళ నొకళ్ళు ఆదుకునే ప్లేతో ఆకట్టుకునే జానర్ లో విష్ణు- రాజ్ తరుణ్ ల బ్రోమాన్స్ ఇంకాబాగా కుదరాల్సింది- బడ్డీ మూవీస్ లో ఇలాటి పాత్రల ప్రెజంటేషన్ ని గమనించి ఆ మేరకు నటింప జేసి వుంటే-  చాలా క్రేజీగా, ట్రెండీ గా వుండే వాళ్ళు. కామెడీ తప్ప మరో విషయం లేని ఈ సినిమాలో విష్ణు నటన అలవాటయిన మూసపాత్ర ధోరణి లోనే వుంది. అలాగే రాజ్ తరుణ్ కూడా. పాత్రలు తూర్పు పడమరలై వుంటే ప్లే- నటనా  ఇంకా బాగా వుండేవి. దర్శకుడు నాగేశ్వర్ రెడ్డి ఎందుకో పాత్రలకి ఫ్రీ హేండ్ ఇవ్వలేదు. ఇచ్చి వుంటే విష్ణు- రాజ్ తరుణ్ లు ఈ కామెడీని మరొక లెవెల్ పైకి తీసి కెళ్ళే వాళ్ళు. 

          హీరోయిన్లిద్దరూ వాళ్లకి తెలీని హీరోలు ఆడుతున్న ఆటకి ఉపయోగపడ్డారు తప్ప వాళ్ళకి వేరే పాత్ర చిత్రణలు లేవు. ఉండుంటే టాలెంట్ ఏంటో బయటపెట్టుకునే వాళ్ళు. రాజేంద్ర ప్రసాద్ మాత్రం సెంట్రల్ క్యారక్టర్ గా కథని నిలబెట్టడానికి కృషి చేసే పాత్రలో పూర్తి స్థాయి కమెడియన్ గా చాలాకాలం తర్వాత కన్పిస్తాడు. కొడుకుగా  రవిబాబు కామేడీ కూడా ఫర్వాలేదు. పోసానీ రొటీన్.

           ఇక సంగీతం, కెమెరా వగైరాలగురించి ఎంత తక్కువ చెప్పుకుంటే అంత మంచిది. ప్రొడక్షన్ విలువలు అతి సాధారణంగా, డబ్బు చాలా పొదుపు చేసినట్టుగా వున్నాయి. డైమండ్  రత్నం రాసిన మాటలు పాత్రల్ని బట్టే మూస ధోరణిలో వున్నాయి.

చివరికేమిటి 

       ఈ  పాత కథతో రీమేక్ ఒరిజినల్ అంత సక్సెస్ కాకపోవచ్చుగానీ ఫ్లాప్ మాత్రం కాదు.  ఈ పాతలోనే చాలా చోట్ల స్పార్క్ వుంది- రంగమ్మ హోటల్లో కూర్చుని పిజ్జా తింటున్నట్టు. పది చోట్ల ఇలాటి  తృప్తి మిగిల్చే ఈ కామెడీని చూస్తే వచ్చే నష్టమేమీ లేదు. ‘ఈడో రకం- ఆడో రకం’ అని టైటిల్లో వున్నట్టు తేడాలు హీరోల పాత్రలకి కూడా కల్పించి వుంటే, కనీసం టైటిల్ కైనా న్యాయం చేసినట్టు వుండేది.

-సికిందర్
http://www.cinemabazaar.in

దర్శకత్వం : కేఎస్ రవీంద్ర (బాబీ)

తారాగణం : పవన్ కల్యాణ్, కాజల్ అగర్వాల్, ఊర్వశి, లక్ష్మీ రాయ్, టీస్కా చోప్రా, శరద్ కేల్కర్, ముఖేష్ రిషి, ప్రదీప్ రావత్, కబీర్ సింగ్, రావురమేష్, అలీ, తనికెళ్ళ, పోసాని, రఘుబాబు, కృష్ణ భగవాన్, వేణు, బ్రహ్మాజీ, ప్రభాస్ శీను తదితరులు 

కథ- స్క్రీన్ ప్లే : పవన్ కల్యాణ్, మాటలు : బుర్రా సాయిమాధవ్, సంగీతం : దేవిశ్రీ ప్రసాద్, ఛాయగ్రహణం : ఆర్ధర్ ఎ. విల్సన్, కూర్పు : గౌతం రాజు, యాక్షన్ : రామ్ - లక్ష్మణ్ 

బ్యానర్ : ప‌వ‌న్ క‌ల్యాన్ క్రియేటివ్ వ‌ర్క్స్, నార్త్ స్టార్ ఎంట‌ర్‌టైన్‌మెంట్‌, ఇరోస్ ఇంటర్నేషనల్ 

నిర్మాతలు :  ప‌వ‌న్ క‌ల్యాణ్, శ‌ర‌త్ మరార్, సునీల్ లుల్లా

విడుదల : ఏప్రెల్  8, 2016

***

         పవన్ కల్యాణ్ ఈసారి నటిస్తూనే కాదు, తన సినిమా కథ తనే రాసుకుంటూ క ‘త్తెర’ పైకి వచ్చాడు. ఒక సూపర్ స్టార్ తన సినిమా కథ తనే రాసుకోవడం కమల్ హాసన్ తర్వాత పవన్ కల్యాణ్ తోనే జరిగివుండొచ్చు. అయితే పవన్ సూపర్ స్టార్ కాదు, అంతకి మించి  ఒక ‘పర్సనాలిటీ’ - రజనీకాంత్ ఏం చేసినా ఎలా చెల్లిపోగలదో, పవన్ ఎంత ‘అతి’ చేసినా అలా నడిచిపోతుంది. ఇది కేవలం సూపర్ స్టార్ దశ నుంచి ‘పర్సనాలిటీ’ గా దిగిన నటుడికే సాధ్యమవుతుంది. ఈ ‘పర్సనాలిటీ  స్టేటస్’ పవన్ కి ‘గబ్బర్ సింగ్’ అనే రీమేక్ తోనే  లభించింది.  ఈ స్టేటస్ నే దృష్టిలో పెట్టుకుంటూ ఇప్పుడు ‘సర్దార్ గబ్బర్ సింగ్’  అనే ‘స్వీ మేక్’ తో  తనే కథ రాసుకుని ప్రేక్షకుల ముందు కొచ్చాడు. ఐతే ‘గబ్బర్ సింగ్’ అనే ఒక కల్ట్ క్యారక్టర్ తో పవన్ సృష్టించిన  ఈ వినోదాత్మకాన్ని  ఏ దృష్టితో చూడాలి? ఇదొకసారి చూద్దాం...

కథ      

      ఆంధ్రా తెలంగాణా సరిహద్దుల్లో ఎక్కడో రతన్ పూర్ అనే ఒక గ్రామం. ఇదొక్కప్పుడు పూర్వపు  రాజపుత్ర వంశీయుల సంస్థానంలో వుండేది. ఆ సంస్థానం వారసురాలు అర్షి దేవి ( కాజల్ అగర్వాల్) తల్లిదండ్రుల మరణంతో దళపతి అయిన హరినారాయణ్ (ముఖేష్ రిషి) సంరక్షణలో పెరుగుతుంది. ప్రజల సంక్షేమం కోసం పాటు పడుతూ వుంటుంది. ఈమెకి మధుమతి( ఊర్వశి) అనే చెలికత్తె,  శేఖర్ ( బ్రహ్మానందం) అనే మామా వుంటారు. ఈ ఒకప్పటి సంస్థానం పరిధిలోని గ్రామాలకి బొగ్గు మాఫియాగా ఎదిగిన రాజపుత్ర వంశీయుడే, భైరవ్ సింగ్ (శరద్ కేల్కర్) అనే అతను  ప్రజల పాలిట యముడిలా మారతాడు. అడ్డొచ్చిన వాళ్ళని చంపి గ్రామాల్ని బొగ్గు మైనింగ్ వనరులుగా మార్చుకుంటాడు. రతన్ పూర్ ని కూడా చెరబట్టి బొగ్గు తవ్వుకుని తరలిస్తూంటాడు.

          అటు హైదరాబాద్ లో గబ్బర్ సింగ్ (పవన్ కల్యాణ్ ) అనే ఎస్సై,  ఓ స్నేక్ గ్యాంగ్ అరచకాల్ని అరికట్టి పాపులర్ అవుతాడు. ఇతడి పై అధికారి (తనికెళ్ళ) ఇతడికి ప్రమోషన్ ఇచ్చి,  రతన్ పూర్ కి బదిలీ చేస్తూ అక్కడ పరిస్థితుల్ని చక్క దిద్దమని పంపిస్తాడు. వెంట సాంబా (అలీ) అనే కానిస్టేబుల్ ని కూడా పంపిస్తాడు. రతన్ పూర్ కి  గబ్బర్ సింగ్,  సర్కిల్ ఇన్స్ పెక్టర్ సర్దార్ గబ్బర్ సింగ్ గా రావడంతో ప్రజల్లో ఆశలు చిగురిస్తాయి, ప్రత్యర్ధులకి ఆగ్రహం పెల్లుబుకుతుంది.  

          ఈ నేపధ్యంలో తనదైన స్టయిల్లోప్రత్యర్ధుల పని పడుతున్న గబ్బర్ కి,  అర్షి తారస పడుతుంది. దీంతో ఈ రాకుమారి అర్షి ని చెలికత్తెగానూ, అర్షి చెలికత్తె నడివయసు మధుమతిని రాకుమరిగానూ భ్రమించి, తన లెవెల్ చెలికత్తె తోనే అనుకుని, అర్షినే ప్రేమించడానికి నిర్ణయించుకుంటాడు గబ్బర్. ఇదే అర్షి మీద అటు పెళ్ళైన బైరావ్ సింగ్ కూడా కన్నేసి సమయం కోసం చూస్తూంటాడు..ఇదీ కథ.

ఎలావుంది కథ

      బిగ్ కమర్షియల్స్ లో ఇంతకంటే ఏం కథ వుంటుంది. వచ్చిన కథలే  రీసైక్లింగ్ అవుతూనే వుంటాయి తప్ప, ఒక ‘పీకే’ లానో, ఇంకో ‘రోబో’ లానో తెలుగులో బిగ్ కమర్షియల్స్ తో ప్రయోగాలు చేసి కొత్తదనాన్ని ఇవ్వరుగా. కాబట్టి పవన్ రాసిన ఈ కథకూడా  పాత రొటీన్ చట్రంలోనే వుంది. 70 కోట్లు రిస్కు చేసి, కొత్తగా పవన్ రాస్తున్నప్పుడు కొత్తదనం కోసం ప్రయత్నించకూడదు కూడా. ముందు రొటీన్ తోనే చెయ్యి తిప్పుకోవాలి. ఈ రొటీన్ కి మాజీ గబ్బర్ సింగ్ ఆధారంగా వుంది. కాబట్టి తనకి సులువైంది. పవన్ కి రాజకీయ కాంక్ష లుండొచ్చు. అయితే వాటిని తన చేతిలో పనే కదా అని కథలో చొరబెట్టకుండా, కేవలం ఒక్క వినోదమే ఎజెండాగా- ఈ వేసవిలో ఆహ్లాదాన్నివ్వడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకుని ట్రావెల్ చేసినట్టుంది కథ. గబ్బర్ అన్నాక ఫన్నే తప్ప నో సీరియస్ ఎలిమెంట్స్ అని ప్రేక్షకులకే అన్పిస్తుంది. ‘పర్సనాలిటీ’ అన్నాక కథే ముంటుంది, కథన మేముంటుంది. ‘పర్సనాలిటీ’ యే కథ, విన్యాసాలే కథనం. ‘భలేభలే మగాడివోయ్’ అనే హిట్ లో కథేముంది-మతిమరుపు పాత్రలో హీరో నానీ తన క్యారక్టరైజేషన్ తో పదినిమిషాలకో బ్యాంగ్ చొప్పున ఇస్తూ వినోదపర్చడం తప్ప? ఉగాది పండక్కి చూస్తున్న క్లాస్ మాస్ ప్రేక్షకుల పండగ మూడ్ చెడగొట్టి తిట్టుకునేలా మాత్రం లేదు కథ తాజా గబ్బర్ కథ.

ఎవరెలా చేశారు 

       పర్సనాలిటీయే సుప్రీం ఇక్కడ. ఆ పర్సనాలిటీ పవన్. పర్సనాలిటీ అన్నాక ఫన్నే తప్ప ఇంకే  ఎమోషనల్ బ్యాగేజీ లేకపోవడమనే క్యారక్టరైజేషన్ తో పవన్ ఆద్యంతం ఎక్కడా బోరనేది  కొట్టుకుండా కన్పిస్తాడు. మాజీ గబ్బర్ సింగ్ తోనే కౌబాయ్ కల్ట్ ఫిగర్ గా ఎదిగిన పాత్ర ఇక్కడ మరింత పెరిగిన కాన్వాస్ తో,  గన్ షాట్స్ నుంచీ గుర్రాన్ని హిప్నటైజ్ చేయడం వరకూ, గన్ ఫైట్స్ నుంచీ మార్షల్ ఆర్ట్స్ వరకూ ప్రదర్శించని విద్య లేదు. నిజానికి కథా కథనాలని వదిలేసి ఈ విద్యలన్నిటినీ, విన్యాసాలన్నింటినీ జొప్పించడమే పెద్ద క్రియేటివిటీ. ఎక్కడ్నించీ కాపీకొట్టని  ఈ క్రియేటివిటీనీ, ఊహాశక్తినీ, కల్పనా శక్తినీ మొట్టమొదట మనమిక్కడ ఒప్పుకుని తీరాలి.  కమర్షియల్ సినిమాల్ని ఇంత విజువల్ యాక్షన్ తో కాకుండా, కేవలం అవుట్ డేటెడ్ వెర్బల్ యాక్షన్ తో తీస్తున్న దర్శకులందరూ, రాసే రచయితలందరూ,  తాజా గబ్బర్ లో అడుగడుగునా విజువల్ యాక్షన్ క్రియేషన్ కి పడ్డ శ్రమనంతటినీ స్టడీ చేసుకోవాలి. కమర్షియల్ సినిమా అంటే క్యారక్టర్ ని ఇంత హ్యూజ్  కాన్వాస్ మీద  మౌంట్ చేసే కళా ప్రక్రియ అని పవన్ క్యారక్టర్, దాంతో ఎలాటి మొహమాటం లేని అతని నటనా తెలియ జేస్తాయి. ఆటా పాటా మాటా అన్నిటా ఒక ఆల్ రౌండర్ గా, ఇలా ఒన్ మాన్ షోని రక్తి కట్టించడం సామాన్యమైన విషయం కాదు. ఇంత ఇచ్చాక ఇంకా కథెవడి క్కావాలి,  అవే బిగ్ కమర్షియల్స్ రొటీన్ కథలు. ప్రతీ వారం చూస్తున్న 'అద్బుతమైన' కథలతో కడుపు నిండిపోయింది ప్రేక్షకులకి. కథంటూ  కావాలని  అడిగితే గిడిగితే, అదిగో ఆకాశంలో చందమామలాంటి  ‘రోబో’ నో,  ‘పీకే’ నో  తెచ్చివ్వమని మారాం చేయాలి. అప్పుడొక అర్ధముంటుంది. 

          రాకుమారి పాత్రలో అపురూపంగా కన్పించేది కాజల్ అగర్వాల్ అయితే, తెలుగుకి కొత్త విలన్ గా శరద్ కేల్కర్ కంట్రోల్డ్ గా కన్పిస్తాడు. మిగిలిన పాత్రధారులు పెద్దగా ప్రభావం చూపరు తమ పాత్రలతో, నటనలతో. వాళ్లకి మిగిలిందే అంతంత మాత్రం స్పేస్. 

          దేవీశ్రీ  ప్రసాద్ సంగీతం ఒక మ్యూజికల్ ఎంటర్ టైనర్ గా మార్చింది సినిమాని. రెండు పాటలకి ‘లావారిస్’ మీద ఆధారపడ్డారు. ‘తోబాతోబా’ పాట ప్రీల్యూడ్ కి వాడిన  బీట్ సాంతం అమితాబ్ ‘లావారిస్’ లో ‘అప్నీతో జైసే తైసే’  సాంగ్ నుంచి తీసుకున్నదే. అలాగే అంత్యాక్షరిలోనూ ‘లావారిస్’ లోనిదే  ‘మేరే ఆంగ్నేమేఁ’  పల్లవినే వాడారు. కానీ గబ్బర్ సింగ్ అన్నాక ‘షోలే’ లో గబ్బర్ సింగ్ కి వున్న బిజిఎమ్స్ ని ఎందుకు వాడుకోలేదో. 

          ఆర్ధర్ విల్సన్ ఛాయాగ్రహణం అతి పెద్ద ఎస్సెట్ ఈ సినిమాకి. అలాగే  కళా దర్శకుడు బ్రహ్మ కడలి సృష్టించిన సెట్స్ , రామ్ – లక్ష్మణ్ ల యాక్షన్ కొరియో గ్రఫీ. రతన్ పూర్ గ్రామం, ఆ వాతావరణం, విశాలమైన రాజ ప్రసాదాలూ వాటి వైభవం, చిత్ర విచిత్ర ముఠాలతో పోరాట దృశ్యాలూ, పాటల చిత్రీకరణా  పతాకస్థాయికి చేరాయి. గౌతమ్ రాజు ఎడిటింగ్ మీద స్క్రీన్ ప్లే లో సీన్ల కూర్పు ప్రభావం చాల పడింది. సీన్ల కూర్పు  అలా ఎందుకు వున్నందుకు- మరో సారి మరో వ్యాసంలో చూద్దాం. కానీ తెలుగు- హిందీ భారీ నిర్మాణ సంస్థలు పూనుకున్నందువల్ల ప్రొడక్షన్ విలువలు బాగా రిచ్ గా వున్నాయి.

          దర్శకుడు కే ఎస్ రవీంద్ర అలియాస్ బాబీ విషయానికొస్తే, పవన్ రాసిచ్చిందే తీసి పెట్టడం జరిగిందన్నట్టుంది. కానీ ఆ తీయడం బావుంది. ముఖ్యంగా చివర్లో, రాజవంశీయుల భేటీలో రాకుమారిని కమిట్ చేయించే సన్నివేశ చిత్రీకరణ చాలా హూందాతనంతో కూడుకుని వుంది. అక్కడ బుర్రా సాయిమాధవ్ రాసిన సంభాషణలు కూడా బలంగా వున్నాయి. మిగతా పవన్ పాత్రకి ఎలారాసి అభిమానుల్ని సంతోష పెట్టొచ్చో అలా రాశారు. 

చివరికేమిటి 

        ఓ సినిమాకి ప్రేక్షకుల రెస్పాన్స్ ఏమిటన్నది  మొత్తం అన్ని వర్గాల ప్రేక్షకులూ తరలివచ్చే సింగిల్ స్క్రీన్ థియేటర్లే  గీటురాయి అయితే,  ఈ తాజా గబ్బర్ కి  సింగిల్ స్క్రీన్ ప్రేక్షకులు సలాము చేశారంతే. కమర్షియల్ సినిమాల్ని ఒక్కోసారి అలవాటు పడిన ఒకే కథా సూత్రాల ప్రకారం జడ్జ్ చేయలేం. ఒక్కోసారి స్ట్రక్చర్ ని ఎగేసుకుంటూ వెళ్ళిపోయే క్యారక్టర్ తో ‘భలేభలే మగాడివోయ్’ లాంటిది రావొచ్చు. అక్కడ ఫీలవని లోపం తాజా గబ్బర్ లో పీలవ్వడంలో అర్ధం లేదు. తాజా గబ్బర్ లో ఇంటర్వెల్లో హీరోకి విలన్ తో కాన్ ఫ్లిక్ట్ ( సంఘర్షణ) పుట్టాక,  సెకండాఫ్ లో దాన్ని వదిలేసి అర్ధం లేని సీన్లు వేశారనుకోవడం, సెకండాఫ్ బలం  లేక సినిమా పొయిందనుకోవడం, కేవలం తెలిసిన కొన్ని కథా సూత్రాల ప్రకారం జడ్జ్ చేసుకోవడం వల్లే. అసలు ఇంకా ఈ రొటీన్ కాన్ ఫ్లిక్టులతో హీరో - విలన్లూ తన్నుకునే సినిమా లెందుకుండాలి? బయటి ప్రపంచంలో రోజూ భరించలేని టెన్షన్, హింసా చూస్తున్న ప్రేక్షకులకి మళ్ళీ అవే, అనుకున్న కథా సూత్రాల ప్రకారం, ఎందుకు చూపించాలి? తాజా గబ్బర్ లో కాన్ ఫ్లిక్ట్ లేదని ఎవరన్నారు? కాన్ ఫ్లిక్ట్ అంటే ఏమిటి? అది ఎన్ని రకాలుగా వుంటుంది? హీరో విలన్లకి మధ్య చూసి చూసి వున్న తన్నులాటలకి మారుగా ఇక్కడ ఇంకో మర్యాదకరమైన కాన్ ఫ్లిక్ట్ వుంది. అది విలువల మధ్య వైరుధ్యం. హీరోకి సానుకూల విలువలుంటే, విలన్ కి ప్రతికూల విలువలున్నాయి. హీరోతో భౌతిక పోరాటం కాక నైతిక పోరాటానికి తెలివిగా పథకం వేశాడు విలన్. జనంలో హీరో ఒక ఐడియాలజీ. అతణ్ణి చంపినంత మాత్రాన జనంలో అతడి ఐడియాలజీ చచ్చిపోదు. ఈ మేరకు ప్రకటించాడు కూడా విలన్.  కాబట్టి హీరో ఐడియాలజీనే తన ఐడియాలజీతో నిర్మూలించాలని ప్రయత్నించాడు. ఇలా ఇన్నర్ కాన్ ఫ్లిక్ట్ సెకండాఫ్ అంతా అంతర్లీనంగా వుంది. ‘బెన్హర్’ లో కూడా  ఐడియాలజీని ఐడియాలజీతోనే ఎదుర్కోవాలని విలన్ అంటాడు.

          బిగ్ కమర్షియల్స్ ని ఇక డిఫరెంట్ లుక్ తో చూడాల్సిన రోజులొస్తున్నాయేమో.. అసలు కాన్ ఫ్లిక్టే వుండని ‘ఊపిరి’ ని ప్రశంసించి, తాజా గబ్బర్ లో  కాన్ ఫ్లిక్ట్ లేదంటూ తిరస్కరించడంలో అర్ధముందా, ప్రేక్షకులకి విడమర్చి చెప్తే తప్పుందా? అసలు ప్రాబ్లం ఏమిటి? లైటర్ వీన్ గా వున్న హీరో-విలన్ల మధ్య రగడ తెలిసో తెలీకో చేసిన ప్రయోగమే. వెంటనే ఈ ప్రయోగ ఫలితాల్ని నిర్ణయించలేం..చూద్దాం ఇంకా ప్రేక్షకులేం  చేస్తారో.

-సికిందర్ 

తెలుగు సినిమా స్క్రీన్ ప్లే స్ట్రక్చర్ -11

జేమ్స్ బానెట్ ప్రకారం గొప్ప కథని సృష్టించాలంటే, ఆదిమధ్యంతాలు
(బిగినింగ్- మిడిల్-  ఎండ్) అన్నిటా దృష్టిలో పెట్టుకోవాల్సిన సృజనాత్మక ప్రక్రియ చాలా వుంటుంది. metaphors  ( రూపకాలంకరాలు),
archetypes  (ఆది మూలాలు),  hidden truth (నిగూఢ సత్యం), golden paradigm  (ఉత్కృష్ట భూమిక) వంటి ఇంకెన్నో సంక్లిష్ట సంకీర్ణ  స్క్రిప్టింగ్ టూల్స్ జోలికి మనం వెళ్ళనవసరం లేదు. భవిష్యత్తులో కూడా  తెలుగులో గొప్ప కళాఖండాలు నిర్మించే ఉద్దేశంతో ఎవరూ
ఉండకపోవచ్చు. ప్రస్తుత స్ట్రగుల్ అంతా బాక్సాఫీసు దగ్గర ఎంతో కొంత వర్కౌట్ అయ్యే డబ్బులొచ్చే అర్ధవంతమైన  కమర్షియల్స్  కోసమే కాబట్టి, జేమ్స్ బానెట్ నుంచి కొంతే – ఓ ఇరవై శాతమే తీసుకుని అన్వయించుకుంటే సరిపోతుంది...

        సినిమాలకి రాసుకున్న కథల  మీద ఇతరుల చేతులు ఎన్ని పడ్డా పూర్తిగా చెడకుండా ఒక లాక్ లాంటిది వేసుకోవాలన్న ఫార్ములా అన్వేషణలో దొరికిందే జేమ్స్ బానెట్ వెలుగులోకి తెచ్చిన ప్రక్రియ. అంటే గొప్ప కథకి బానెట్ చెబుతున్న నిర్వచనాల్లోంచి కొంతే  తీసుకుని, తెలుగుసినిమాల పరిధులూ ప్రమాణాలతో  సరితూగే  ‘గొప్పకథ’ నే  టార్గెట్ చేసి పునాది వేసుకుంటే, దాని మీద ఎందరి చేతులు ఎలా పడ్డా,  ఆ ‘గొప్పకథ’ పునాదులు ఎంత వదులైనప్పటికీ,  నాణ్యత కనీసం ఓ మంచి కథ అన్పించుకునే స్థాయి దగ్గర   ఆగవచ్చన్న ఆశాభావంతోనే ఈ ఫార్ములా. 

          ఇలా కాకుండా, ఇప్పుడు జరుగుతున్నట్టుగా, సిడ్ ఫీల్డ్ భూమిక (paradigm ) తోనే  కేవలం ఓ మంచి కథకే పునాది వేసుకుంటే, ఆ మంచి కథ అనుకున్నది శిఖరాగ్ర సమావేశాల్లో ఇంకా దిగజారి నీచకథగా తయారయ్యే  ప్రమాదముంది. కనుక ముందే గొప్ప  కథకి పునాది వేస్తే ‘ఫిల్టరై’ మంచి కథగా మిగలొచ్చు, ఇలా కాక ముందే మంచి కథకి మాత్రమే పునాది వేసుకుంటే  ‘ఫిల్టరై’ మహా చెడ్డ కథ చేతికి రావచ్చు. అంటే జేమ్స్ బానెట్  మోడల్ తో కథ చేసుకుంటే,  సిడ్ ఫీల్డ్ మోడల్ దక్కవచ్చన్న మాట. ఇది మంచిదేగా- సిడ్ ఫీల్డ్  మోడల్లో చేసుకున్నవి కూడా మంట గలిసిపోతున్నప్పుడు. 

          కాబట్టి  కథంటే కథ మొత్తానికీ కాకుండా మిడిల్ ని మాత్రమే లాక్ చేసే  ఫార్ములాని బానెట్ నుంచి తీసుకుంటే, గత వ్యాసం లో పేర్కొన్నట్టు, కథంటే పఠితకి / ప్రేక్షకుడికి / శ్రోతకి  చేసే సైకో థెరఫీయే గనుక, ఆ సైకాలజీ లోంచే, ఆ మానసిక అవసరాలకోసమే,  కాన్షస్ -  సబ్ కాన్షస్ మైండ్స్  ని  మధించి పుట్టేదే  కథ గనుక, ఈ సైకలాజికల్ కనెక్షన్ ని ఏర్పాటు చేయడమే లాకింగ్ సిస్టం ఫార్ములా అన్నమాట! 

          అంటే అప్పుడు స్క్రీన్ ప్లే రచనని పూర్తిగా కొత్త కోణంలో చూడాల్సి వుంటుందన్న మాట. ఇక్కడ్నించీ  ఈ రాస్తున్న లైన్లు జాగ్రత్తగా చదవుకోవాలి. ముందేర్పర్చుకున్న నమ్మకాలూ అభిప్రాయాలూ వుంటే తీసి పక్కన పెట్టుకోవాలి. ఇక్కడ కన్పించే ప్రతీ లైనూ ఒకటికి పదిసార్లు చదవడమేగాక, ఈ లైన్లు చెప్పే కొత్త విషయాలు  నేర్చుకోవాలి. నేర్చుకున్నది అమల్లో పెట్టుకోవాలి. నిరూపితమైన శాస్త్రం ఎప్పుడూ మోసం చెయ్యదు.

          సమస్త కథలూ మన మానసిక ప్రపంచాలకి ప్రతిరూపాలే. కాన్షస్ – సబ్ కాన్షస్ మైండ్ ల సయ్యాట (ఇంటర్ ప్లే) లే. సౌలభ్యం కోసం పదజాలాన్ని వాడుక భాషలోకి మార్చుకుంటే - కాన్ష మైండ్ అంటే మన వెలుపలి మనసు, సబ్ కాన్షస్ మైండ్ అంటే లోపలి మనసు. వెలుపలి మనసునే ‘మనసు’ అనీ, లోపలి మనసుని ‘అంతరాత్మ’ అనీ అనుకుంటే, మనం మనసుతో ఆలోచించి నిర్ణయాలు తీసుకుంటాం. ఆ నిర్ణయాలు మంచివో కావో అంతరాత్మ చెబుతుంది. ఈ రెండిటి మధ్య మన ఇగో (అహం) నిర్ణేతగా వుంటుంది.         అదెప్పుడూ అంతరాత్మ విజ్ఞతతో చెప్పే మంచి మాట, శాశ్వత పరిష్కారం  లాంటివి వినదు. మనసు చెప్పే ఆకర్షణీయమైన మాటలే, తాత్కాలిక పరిష్కారాలే  ముచ్చటపడి వింటుంది. ఇదెప్పుడూ చుట్టూ అందంగా కన్పించే బాహ్యప్రపంచాన్నే అనుభవిస్తుంది. లోపల గంభీరంగా కన్పించే ప్రపంచమైన  అంతరాత్మలోకి ప్రయాణించడానికి ఇష్టపడదు. 

          పైపెచ్చు ఆ అంతరాత్మని నొక్కేసే ఎజెండాతోనే ఇగో నిత్యం ప్రవర్తిస్తుంది. ఇగో ఎప్పుడూ ‘మనసు’ తోనే జతకలిసి వుంటుంది. మనసుతోనే చెట్టపట్టాలేసుకుని బాహ్యప్రపంచంలోనే  షికార్లు కొడుతుంది. ఇగో అంటే మనమే. భౌతికంగా మన గుర్తింపు. భౌతికంగా మనం చేసుకునే అలంకరణ, మేకప్ ల ద్వారా నేను ఫలానా అని తెచ్చుకునే గుర్తింపు. అలాటి ‘మనం’  అంతరాత్మలోకి తొంగి చూడ్డానికి ఇష్ట పడం. ఎందుకంటే అక్కడ ఎన్నో నగ్నసత్యాలు, శాశ్వత విలువలూ వంటి మనిషి పుట్టినప్పటినుంచీ జీన్స్ లో నిబిడీకృతం చేసుకుని తిరుగుతున్న చేదు వాస్తవాలతో బాటు,  దేవుడి నియమావళి భయపెడుతూవుంటుంది.

          మనకు (ఇగోకి)  వున్న ఈ లక్షణాలు  పక్కాగా సినిమాల్లో హీరో కుండే లక్షణాలే. అంతరాత్మ తో మనం పడే సంఘర్షణ  సినిమాల్లో  మిడిల్ తో హీరో చేసే సంఘర్షణే. ఇది జాగ్రత్తగా గమనించాలి.  స్క్రీన్ ప్లేలో మిడిల్ అంటే మన అంతరాత్మకి ప్రతి (తెర) రూపమే. అంతరాత్మ సర్వాంతర్యామి. ఈ విశ్వమంతా వ్యాపించి వుంది. అందరిలోనూ వుండేది ఒకే అంతరాత్మ. ఒకే నగ్న సత్యాలు, ఒకే శాశ్వత విలువలు, ఒకే దేవుడి నియమావళి. 

          కానీ  మనం అంతరాత్మలో  ప్రయాణించి ఈ కఠిన విషయాలు తెలుసుకోవడానికి, చేదుగా వుండే  పచ్చి నిజాల్ని రుచి చూడడానికీ  వెనుకాడుతాం. సినిమాలు మన మెడబట్టి ఈ పనే చేయిస్తాయి. మనల్ని- అంటే మనలాంటి  హీరోని, మిడిల్ లోకి నెట్టి సంఘర్షణలో పడేస్తాయి. ఏ అంతరాత్మకి భయపడి దూరంగా వుంటున్నామో, ఆ అంతరాత్మ ( మిడిల్ ) లోకి నెట్టి-  అక్కడి నగ్నసత్యాల పట్ల, ఆ శాశ్వత విలువల పట్ల, ఆ దేవుడి నియమావళి పట్లా మన భయాలని పోగొట్టి ఒడ్డున పడెయ్యడమే కదిలే బొమ్మల రూపంలో సినిమాలు చేసే- చెయ్యాల్సిన పని. 

          బరి లోకి దిగి అమీతుమీ తేల్చుకుంటే తప్ప మన భయాలు పోవు. అంతరాత్మలో పొడసూపే భయ కారకాలతో  పోరాడి,  వాటి పట్ల భయాలు తొలగించుకుని,  విజేతలుగా అవతరించడమే జరిగేది. విజేతలుగా అవతరించడమే స్క్రీన్ ప్లేలో ఎండ్ విభాగం. అంటే అసంపూర్ణ వ్యక్తులుగా, పలాయన వాదం పఠిస్తూ, ప్రియమైన మనసుతో కలిసి షికార్లు కొట్టే మనం(ఇగో),  అంతరాత్మతో భయాలని పోగొట్టుకుని, పరిపూర్ణ వ్యక్తులుగా ఎదగడమే పరోక్షంగా  సినిమా చూపించే సినిమా!

          సింపుల్ గా చెప్పాలంటే మనలోని ఇగోని  మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా మార్చే ప్రక్రియే సినిమా. ఏ కథైనా, ఏ పురాణమైనా, ఏ జానపదమైనా, ఇంకేదయినా చేసేది ఒక్కటే-  మనసూ అంతరాత్మల సయ్యాటలతో మనిషిని  మోక్ష మార్గాన నడిపించడం. రాముడి అరణ్య వాసంలో అరణ్యం అంతరాత్మే, అర్జునుడి కురుక్షేత్రంలో కురుక్షేత్రం అంతరాత్మే, ‘తెలివైన ఇంద్రజాలికుడు’ అనే జానపద కథలో ఇంద్ర జాలికుడు అంతరాత్మే.

          బానెట్  కొన్ని  సినిమాలని ఉదహరిస్తారు- ఈటీ, కాంటాక్ట్, అర్మగెడ్డాన్ సినిమాల్లో అంతరిక్షం అంతరాత్మ అయితే,  భూమి వెలుపలి మనసు. ఏలియెన్ లో అంతరిక్ష నౌకలోని కంట్రోల్ రూమ్ అంతరాత్మ అయితే, జురాసిక్ పార్క్ లో కాంపౌండు, మిగతా పార్కూ అంతరాత్మ. టైటానిక్ లో టైటానిక్ నౌక వెలుపలి మనసు అయితే, అది మునిగిపోయిన తర్వాత సముద్ర గర్భం అంతరాత్మ, జాస్ లో లంక అనేది వెలుపలి మనసు అయితే,  దాని చుట్టూ సముద్రం అంతరాత్మ, సముద్రం లోంచి దాడి చేసే సొరచేప నగ్న సత్యాలకి ప్రతీక, ఈ సొరచేపతో తలపడే హీరో మన ఇగోనే! ఈ చిత్రణలు ప్రేక్షకులతో  సైకలాజికల్ గా కనెక్షన్ ని ఏర్పాటు చేసుకుంటాయి.

      తెలుగులోకి వస్తే,  ‘ఏలియెన్’ లో అంతరిక్ష నౌకలోని కంట్రోల్ రూమ్ ఎలాగో, ‘ఒక్కడు’ లో భూమికని దాచిన గది అలా అంతరాత్మకి ప్రతీక అయితే, భూమిక పాత్ర పరిష్కరించాల్సిన  ఆ అంతరాత్మ సంధిస్తున్న పజిల్. మిగతా ఇల్లూ, చార్మినార్ అంతస్తూ అంతా వెలుపలి మనసు. మహేష్ బాబు మన ఇగో. ‘శివ’ లో నాగార్జున పాత్ర మన ఇగో. అతడి కాలేజీ వాతావరణ మంతా వెలుపలి మనసు, అతను తలపడే చీకటి మాఫియా ప్రపంచం అంతరాత్మ, రఘువరన్ విలన్ పాత్ర అంతరాత్మలోంచి పొడసూపుతున్న ఒక చేదు వాస్తవం. 

  ‘ఊపిరి’లో కార్తీ పాత్ర మన ఇగో కాన్షస్, అతను  నాగార్జున బంగళాలోకి ప్రవేశించినప్పుడు నాగార్జున బంగాళా అంతరాత్మ, నాగార్జున పాత్ర ఆ అంతరాత్మ సంధిస్తున్న పరిష్కరించాల్సిన సమస్య.

          ‘క్షణం’ లో అడవి శేష్ పాత్ర మన ఇగో, మిస్సయిన పాప అంతరాత్మ; ‘సూర్య వర్సెస్ సూర్య’ లో నిఖిల్ పాత్ర మన ఇగో, అతను భయపడే సూర్య కాంతి- పగటి వెలుతురు అంతరాత్మ; ‘స్వామీరారా’ లో పాత్రలన్నీ మన ఇగోకి వివిధ రూపాలు, స్వామి విగ్రహం అంతరాత్మ; ‘కంచె’ లో వరుణ్ తేజ్ మన ఇగో, అతను పాల్గొనే రెండో ప్రపంచ యుద్ధం అంతరాత్మ, కాపాడాల్సిన పాప ప్రాణాలు అంతరాత్మ నొక్కి చెబుతున్న శాశ్వత విలువలకి ప్రతీక;

       ‘కుమారి-21ఎఫ్’ లో హీరోయిన్ పాత్ర అంతరాత్మ, హీరో పాత్ర మన ఇగో. ‘శ్రీమంతుడు’ లో మహేష్ బాబు దత్తత తీసుకునే గ్రామం అంతరాత్మ, అతడి పాత్ర మన ఇగో, నగరంలో అతను తిరుగాడే  వాతావరణం వెలుపలి మనసు. ‘అల్లూరి సీతారామరాజు’ లో  అడవి అంతా  అంతరాత్మ ప్రతిరూపం, అందులో బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ఆ అంతరాత్మ సంధించే  ప్రశ్న, అల్లూరి పాత్రలో హీరో కృష్ణ  ఆ ప్రశ్నతో తలపడే మన ఇగో.

  

     బానెట్ తన పుస్తకంలో – నిజజీవితంలో అంతరాత్మ సంధించిన ప్రశ్నతోనే పోలాండ్ లో ఒక  లెక్ వాలెసా అవతరించాడనీ, చెకస్లోవేకియాలో ఒక వాక్లావ్హావెల్ అవతరించాడనీ, అమెరికాలో మార్టిన్ లూథర్ కింగ్ ఉద్భవించాడనీ  రాశారు.

         నిజజీవితంలోనే దక్షిణాఫ్రికాలో మామూలు గాంధీని  జాత్యాహంకారంతో తెల్లవాడు రైల్లోంచి తోసేసి నప్పుడు,  ఆయన అంతరంగం సంధించిన ప్రశ్నే స్వాతంత్ర్య పోరాటానికి పురిగొల్పి ,ఆయన్ని మహాత్ముణ్ణి చేసింది. అంతరంగం / అంతరాత్మ అనేది  లేకపోతే ప్రపంచంలో  ఏ గొప్ప పనీ సాధ్యం కాదు. మన చుట్టూ కూడా ఏ మంచి పనీ చేయలేం. చరిత్రలో హిట్లర్ లాంటి వాళ్ళు, ఈదీ అమీన్ లాంటి వాళ్ళు అంతరాత్మని చంపేసుకుని, తుంటరి మనసు చెప్పినట్టల్లా ఇగోతో ఆటాడారు, మారణహోమాలు సృష్టించారు.

        ‘కోయీ మిల్ గయా’ లో గ్రహాంతర జీవి అంతరాత్మ, మానసికంగా బలహీనుడైన హృతిక్ రోషన్ మన ఇగో, ‘పీకే’ లో అమీర్ ఖాన్ మన కాన్షస్ ఇగో అయితే, అంతరిక్షం  లోంచి అతను ప్రవేశించిన భూవాతావరణం అంతరాత్మ, ‘భజరంగీ భాయిజాన్’ లో పాప పాత్ర సర్వాంతర్యామి అయిన అంతరాత్మ.  

          హార్రర్ సినిమాల్లో దెయ్యాల కొంపలు  అంతరాత్మలు. పాత్రలు మన ఇగోలు. రొమాంటిక్ కామెడీల్లో ఎంతకీ ప్రేమలో పడని హీరోయిన్ అంతరాత్మ, హీరో ఆ అంతరాత్మలోకి దూకి లక్ష్యం (ప్రేమ) కోసం మునకలేసే మన ఇగో. ట్రాజడీల్లో ఎదురయ్యే సమస్య అంతరాత్మ, పరిష్కరించుకోలేక పతనమయ్యే పాత్ర మన ఇగో. 

         థ్రిల్లర్స్ లో విలన్ అతడి చుట్టూ  వాతావరణం అంతరాత్మ సెటప్, ఆ సెటప్  లోకి దూకే హీరో మన ఇగో. మర్డర్ మిస్టరీల్లో  మిస్టరీ అంతా మన అంతరంగం, మిస్టరీని చేధించే హీరో మన ఇగో. ఆర్ట్ సినిమాల్లో  ‘దొర’ అనే వాడు  భయపెట్టే అంతరాత్మ, జీతగాడు ఆత్మస్థైర్యం కోల్పోయిన మన ఇగో. కమ్యూనిస్టు అయిన ఆర్. నారాయణ మూర్తి ఒప్పుకున్నా ఒప్పుకోకపోయినా ఆయన సినిమాల్లో ఉద్యమాలు, పోరాటాలు అన్నీ వెలుపలి మనసు- లోపలి మనసుల సయ్యాటలే. లేకపోతే ఆ సినిమాలే ఆడవు.

        మొత్తంగా చూస్తే  కథలన్నీ మన అంతరంగంలోకి లేదా అంతరాత్మలోకి మన ఇగో చేసే ప్రయాణాలే. కథంటే అంతరంగంలోకి ఇగో చేసే ప్రయాణం...దీన్ని రామకోటిలా రాసుకోవాలి.  అంతరంగం స్క్రీన్ ప్లేలో మిడిల్ అయితే, ఇగో మనమే, అంటే మనం అభిమానించే హీరో!

          ఇగో ని మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా మార్చే దిశగా ప్రయాణింప జేసేదే మంచికథ!

          ‘క్షణం’ లో చూడండి... అతనెప్పుడో  నాల్గేళ్ళ క్రితం ఇగో ప్రేరేపిస్తే హీరోయిన్ తో శారీరకంగా కలిసి వెళ్ళిపోయాడు. ఆ విషయం ఇక పట్టించుకోలేదు. తీరా తిరిగి వచ్చి తప్పిపోయిన ఆ హీరోయిన్ పాపకోసం వెతికే ‘ప్రయాణం’లో, చివరికి ఆ పాపే తనదని తెలుసుకున్నాడు- మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా ఎదిగాడు. ఆ పాపని (అంతరాత్మని) తన కూతురిగా స్వీకరించి మోక్షం పొందాడు. మోక్షం ఇంకెక్కడో దొరకదు, మన అంతరాత్మని మనం శిరస్సు వంచి స్వీకరించగల్గితే  అదే మోక్షం. ఇంకే మోక్షమూ ఎక్కడా లేదు. 

           మనలోని ఇగోని చంపి పారేసుకోవడం చచ్చినా సాధ్యం కాదు. అందుకని పాడు పన్లు చేయించే ఇగోని సంస్కరించి మంచి ఇగోగా, మన దోస్తుగా మార్చుకోవడమే మనం చేయాల్సింది. అప్పుడే మనకి మోక్షం. మంచి సినిమా కథలు ఈ పనే చేస్తాయి- ఇగోని మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా మార్చడం. ఆవారా హీరోని (ఇగోని) ఎలాగో కిందా మీదా పడి తెలిసిన నాటు వైద్యం (సైకో థెరఫీ) చేసి, మారిన  మనిషిగా (మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా) తేల్చి ముగిస్తూనే వుంటారు అప్పుడప్పుడు మన సినిమాల్లో. 

          ఒకప్పుడు వదిలేద్దాం, ఇప్పుడు ‘మా సినిమాల్లో మంచి మెసేజ్ వుందం’ టారు, ఆ మెసేజ్ ఇచ్చే విధానం చాలా తికమక పెట్టేస్తుంది. అసలు మెసేజ్ లెక్చర్ ద్వారా ఎందుకివ్వాలి. కథలోకి ఇగోని ప్రయాణింపజేసి, మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా మార్చే కథలకి,  ఏ మె సేజూ ఓరల్ గా ఇచ్చే అవసరం రాదు- ‘క్షణం’ లాంటి థ్రిల్లర్ కూడా సైకలాజికల్ గా కనెక్ట్ అయి,  డీఫాల్డుగా వుండే అత్యుత్తమ మెసేజిని ఇవ్వకనే ఇచ్చేస్తోంది.

          ఇగోని  మెచ్యూర్డ్ ఇగోగా మార్చే కథల్లో డీఫాల్డుగానే దైవవాణి వుంటుంది. దైవవాణికి మించిన మెసేజి ఏముంటుంది? యాక్షన్, ఫ్యాక్షన్, కామెడీ, ఫ్యామిలీ, లవ్, హార్రర్, థ్రిల్లర్, విప్లవ, దేశభక్తి, దైవభక్తీ...ఇంకే కథలకైనా ఒకే దైవవాణి( మెసేజ్) వుంటుంది - న్యాయం, ధర్మం, నైతిక విలువలు పాటించుకోమని.

          స్క్రీన్ ప్లే అంటే  ‘just  character  and  structure , conflict  and  turning  points’  మాత్రమే కాదనీ, అలాటి స్క్రీన్ ప్లేలు ‘don’t  make  a psychological connection,  they  lack  hidden  wisdom  and  truth, and  they  are not really  that entertaining…’  అని బానెట్ రాశారు. దురదృష్టవశాత్తూ హాలీవుడ్ లో కొత్త వాళ్ళు వచ్చేసి ఇలాగే రాసేస్తున్నారనీ, ‘you  have  an  entire  industry  manufacturing something  it  doesn’t  understand.  If  they  did  it  in Detroit,  manufactured cars  without  a  clue  to their  real  purpose,  it  would  be  a  joke. The  motor would  be  in  the  back  seat  and  the wheels  would  be  in the  trunk. You’d have chaos!’   అన్నారు. 

        ‘without  a  clue  to their  real  purpose’  తో కథ తయారు చేస్తే ఎలా వుంటుందంటే, ఉదాహరణకి ‘ఊపిరి’ లో కార్తీ పాత్రకి పెట్టిన కుటుంబ కష్టాల చాంతాడంత కథ. కార్తీ నాగార్జున దగ్గరికి అంతరాత్మలోకి జర్నీ చేసే ఇగోగా ప్రవేశించాక, మళ్ళీ అవతల కుటుంబ కష్టాలతో కూడిన ఇంకో అంతరాత్మలోకి జర్నీ  ఏమిటి? మనిషికి రెండు అంతరాత్మ లుంటాయా? దీనికి  ఏ మాత్రం సైకలాజికల్ కనెక్ట్ వుంటుంది? 

          అలాగే ‘సూర్య వర్సెస్ సూర్య’ లో సూర్యరశ్మి పడని  జబ్బుతో వుండే  హీరో / ఇగో  కథ- ఆ సూర్య రశ్మి అనే అంతరంగ ప్రపంచంలోకి ప్రవేశించిన తర్వాత,  దాంతో అమీ తుమీ తేల్చుకోకుండా, హీరోయిన్ తో ప్రేమాయణమే తన ప్రయాణంగా మార్చుకుంటే, సైకలాజికల్  కనెక్ట్ అంతా ఏమైపోవాలి? అంటే  Manufacturing   stories   without  a  clue  to their  real  purpose  అన్నమాట! ఏం చేస్తున్నామో, అసలేం చెయ్యాలో తెలీక ఏదో చేసెయ్యడం! 

          ఒకసారి పునశ్చరణ చేసుకుందాం :           

            1. కథ ప్రయోజనం ఇగోని మెచ్యూర్డ్ ఇగో దిశగా ప్రయాణింప జేయడం.          

    2. స్క్రీన్ ప్లే అంటే కాన్షస్ (వెలుపలి మనసు) – సబ్ కాన్షస్ (అంతరాత్మ) ల ఇంటర్ ప్లే (సయ్యాట).          

3. హీరో అంటే మనం, మన ఇగో.          

     4. వెలుపలి మనసు అంటే స్క్రీన్ ప్లే లో బిగినింగ్ విభాగం.         

    5. వెలుపలి మనసుతోనే మన ఇగో/ మనం ఎంజాయ్ చేస్తూంటాం.          

      6. వెలుపలి మనసు లాంటి బిగినింగ్ విభాగంలో హీరో కూడా ఎంజాయ్ చేస్తూంటాడు.

          7. ఆనందంగా వున్న మనకి సమస్యలొస్తాయి. అంతరాత్మతో సంఘర్షణలో పడతాం.

          8. బిగినింగ్ విభాగంతో హీరోకి / మన ఇగోకి కూడా హనీమూన్ ముగిసి సమస్యలో ఇరుక్కుంటారు.

          9. నిజజీవితంలో మనం అంతరాత్మతో సంఘర్షణ కి దిగితాం. 

          10. కథలో హీరో / ఇగో అంతరాత్మలాంటి మిడిల్ లోకి ప్రవేశించి  సంఘర్షణ ప్రారంభిస్తాయి.

          (వచ్చేవారం సైకలాజికల్ లాకింగ్ ఫార్ములా తెలుసుకుందాం)

-సికిందర్